Είναι γεγονός πως η εξέλιξη της τεχνολογίας και της τεχνικής νοημοσύνης μας εκπλήσσει με τις διάφορες εφαρμογές σε διάφορους τομείς (ηλεκτρικά αυτοκίνητα χωρίς οδηγό, ιπτάμενα ταξί drone, αυτοματισμοί (ρομποτική) που υποκαθιστούν τον ανθρώπινο παράγοντα ή που βοηθούν επιστήμονες να εκτελούν ειδικές εργασίες ακριβείας. Το τελευταίο αφορά γιατρούς που με τη χρήση προηγμένου ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού /  ρομποτικών μηχανημάτων κάνουν ιατρικές πράξεις με ταχύτητα και ασφάλεια. Είναι προφανές πως σε παρόμοιες περιπτώσεις, το θέμα της Αστικής Ευθύνης παίρνει άλλες διαστάσεις και γίνεται πιο περίπλοκο αφού η ευθύνη δεν θα βαραίνει μόνο ένα παράγοντα αλλά και άλλους που άμεσα ή/και έμμεσα εμπλέκονται σε κάποια εργασία.

Πρόσφατα κάποιος μου έθεσε το εύλογο ερώτημα: Ποια είναι η ευθύνη στη χρήση των όλο και πιο πολύπλοκων μηχανημάτων ρομποτικής ιατρικής;  Αν συμβεί ένα ατυχές συμβάν, που σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί να αποκλειστεί ένα τέτοιο ενδεχόμενο, θα ευθύνεται ο γιατρός ή το μηχάνημα; 

Ως απάντηση στο παραπάνω ερώτημα, σημειώνεται πως καταρχήν ευθύνεται ο εξειδικευμένος γιατρός-χρήστης του μηχανήματος αφού το ίδιο μηχάνημα όσο προχωρημένη τεχνητή νοημοσύνη και να φέρει, δεν μπορούμε να το “κατηγορήσουμε” ή να το “τιμωρήσουμε”. Σε ότι αφορά την ενδεχόμενη “ευθύνη” του ιατροτεχνολογικού μηχανήματος, υπόλογος είναι ο Ιδιοκτήτης του (νοσοκομείο / κλινική) ο οποίος φέρει την ευθύνη επιμέλειας για την ασφαλή λειτουργία του καθώς επίσης και ο κατασκευαστής του μηχανήματος σε ότι αφορά την κατασκευή και συναρμολόγηση των μηχανικών μερών καθώς και του εξειδικευμένου λογισμικού του.

Ευθύνη Γιατρού & Νοσοκομείου / Κλινικής

Όταν μια ιατρική πράξη με τη χρήση σύγχρονων μηχανημάτων έχει δυσμενή αποτελέσματα για τον ασθενή, ο πρώτος που μπορεί να κατηγορηθεί φυσικά είναι ο γιατρός. Ωστόσο, μπορεί η ατυχής εξέλιξη μιας ιατρικής πράξης να μην οφείλεται αποκλειστικά σε σφάλμα του γιατρού αλλά να οφείλεται και σε εξωτερικούς παράγοντες που σχετίζονται και με τις συνθήκες νοσηλείας - λειτουργίας του νοσοκομείου / της κλινικής. Κρίνεται σκόπιμο να επισημανθεί πως σε κάθε περίπτωση, σύμφωνα με τη νομική ορολογία, το νοσηλευτικό ίδρυμα (κλινική / νοσοκομείο) θεωρείται “αλληλέγγυα και εις ολόκληρο” συνυπεύθυνο για την όποια ζημιά. 

Ιατροτεχνολογικός εξοπλισμός

Παράλληλα, ο Ιδιοκτήτης του ιατροτεχνολογικού (ρομποτικού) μηχανήματος φέρει αστική ευθύνη για την όποια μειωμένη αξιοπιστία του λόγω ενδεχόμενης κακής ή ελλιπούς συντήρησης ή λόγω κατασκευαστικού ελαττώματος. Βέβαια, στην πράξη η ευθύνη αυτή θα πρέπει να μεταφέρεται, συμβατικά, στον Φορέα Συντήρησης – Πιστοποίησης καθώς και στο Κατασκευαστή του ρομποτικού μηχανήματος (Σημείωση: Επειδή ο Κατασκευαστής συνήθως είναι στο εξωτερικό, σύμφωνα με το βασικό Νόμο 2251/94 για την “Προστασία του Καταναλωτή”, η συγκεκριμένη ευθύνη του μεταφέρεται στον αντίστοιχο Εισαγωγέα - Προμηθευτή).

Ασφάλιση Αστικής Ευθύνης

Η Ιδιωτική Ασφάλιση προσφέρει τις απαραίτητες λύσεις και στα θέματα αστικής ευθύνης.

Στη βάση των παραπάνω, ο κάθε γιατρός οφείλει να είναι ασφαλισμένος για την όποια ευθύνη του. Το ίδιο και το νοσηλευτικό ίδρυμα (νοσοκομείο / κλινική). Δηλαδή, να υπάρχει αξιόπιστη Ασφάλιση Ιατρικής Αστικής Ευθύνης Ιατρού – Νοσοκομείου / Κλινικής, Συμπληρωματικά, σε ότι αφορά την ευθύνη που σχετίζεται με χρήση εξειδικευμένου ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού, είναι απαραίτητο να υπάρχει και Ασφάλιση Επαγγελματικής Ευθύνης του Συντηρητή & του Φορέα Πιστοποίησης καθώς και Ασφάλιση Αστικής Ευθύνης Προϊόντος Προμηθευτή / Κατασκευαστή. Οι τελευταίες απαιτήσεις ασφάλισης θα πρέπει να προβλέπονται στις αντίστοιχες συμβάσεις του Νοσοκομείου / Κλινικής με τους Προμηθευτές, όπως συνηθίζεται και με τους συνεργαζόμενους εξωτερικούς ιατρούς.

Εξειδικευμένες Ασφαλιστικές υπηρεσίες 

Εκφράζεται η άποψη πως στη χώρα μας ο κλάδος Ασφάλισης Αστικής Ευθύνης και ειδικότερα της Ιατρικής Ευθύνης έχει αδυναμίες για αντικειμενική προσέγγιση της εφαρμοζόμενης διεθνούς πρακτικής που λειτουργεί ορθολογικά και αποζημιώνει βάσει ιατρικής και νομικής πραγματογνωμοσύνης ή εξωδικαστικού συμβιβασμού. Δηλαδή, όχι απαραίτητα κατόπιν τελεσίδικης δικαστικής απόφασης (συνήθης πρακτική στη χώρα μας), αποφεύγοντας έτσι τη δυσφήμηση του υπαίτιου γιατρού και του εκάστοτε νοσοκομείου / κλινικής.

Η “ΚΟΥΤΙΝΑΣ ΑΕ – Insurance Brokers, Ανταποκριτές Lloyd’s”, με εξειδικευμένη τεχνογνωσία και εμπειρία, μπορεί να συμβάλλει με τον καλύτερο τρόπο στην αξιόπιστη και οικονομική προσέγγιση των απαιτούμενων ασφαλιστικών καλύψεων, απευθείας ή με τη συνεργασία πιστοποιημένων Ασφαλιστικών Διαμεσολαβητών.

Ποιος είναι ο Γιώργος Κουτίνας

Είναι Μηχανικός ΕΜΠ με  μεταπτυχιακές σπουδές στη σχολή ENSPM Γαλλίας και με εκπαίδευση στις επιχειρηματικές ασφαλίσεις.

Εργάστηκε αρχικά 12 χρόνια ως Μηχανικός στη ΔΕΗ απ’ όπου παραιτήθηκε το 1992 Στη συνέχεια, μετά από εκπαίδευση και εμπειρία Underwriter σε  διεθνή ασφαλιστική εταιρεία, δραστηριοποιείται ως Εμπειρογνώμων Ασφαλίσεων, εστιάζοντας στις ασφαλίσεις τεχνικών έργων, επαγγελματικών, επιχειρηματικών και  τεχνολογικών κινδύνων.

Το 2002 ίδρυσε την “ΚΟΥΤΙΝΑΣ ΑΕ – Insurance Brokers” η οποία, από το 2008 λειτουργεί και ως Εξουσιοδοτημένος Ανταποκριτής των Lloyd’s σε Ελλάδα, Κύπρο, Βουλγαρία και Ρουμανία. 

Προωθεί εξειδικευμένες Ασφαλίσεις Αστικής Ευθύνης (Γενική, Επαγγελματική, Εργοδοτική, Προϊόντος, Περιβαλλοντική), Ασφαλίσεις “Μη Επανδρωμένων εναέριων συστημάτων” (Drones), Ασφαλίσεις Κινδύνων Διαδικτύου (Cyber Risks) κλπ.

Έχει προσφέρει υπηρεσίες Εμπειρογνώμονα Ασφαλίσεων σε φορείς του Δημοσίου τομέα (ΥΠΕΧΩΔΕ ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ ΑΕ, Τεχνικό Επιμελητήριο-ΤΕΕ, Εθνικό Σύστημα Διαπίστευσης-ΕΣΥΔ),του ιδιωτικού τομέα (“Ολυμπιακό Μετρό”, “ΑΤΤΙΚΗ ΟΔΟΣ”, “ΓΕΦΥΡΑ Ρίο-Αντίρριο”)  και σε διάφορες επιχειρήσεις.

Γνωρίζει Αγγλικά και Γαλλικά, έχει συμμετάσχει ως Εισηγητής σε σεμινάρια ή συνέδρια και έχει δημοσιεύσει πληθώρα άρθρων για τεχνικά και ασφαλιστικά θέματα. 

Είναι μέλος ΔΣ του Συνδέσμου Αντιπροσώπων Lloyd’s Brokers στην Ελλάδα.

(gkoutinas@gkoutinas.gr)