Γράφει η Μαργαρίτα Αντωνάκη, Γενική Διευθύντρια της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιριών Ελλάδος

Στο δύσκολο οικονομικό περιβάλλον που έχει δημιουργηθεί από την πανδημία του Covid-19 τώρα είναι πιο σημαντικό από ποτέ οι πολίτες αλλά και οι επιχειρήσεις να έχουν τις γνώσεις για να πάρουν τις σωστές οικονομικές αποφάσεις και να επιλέγουν τα κατάλληλα για αυτούς χρηματοοικονομικά προϊόντα.

Η χρηματοοικονομική εκπαίδευση έχει αναδειχθεί σε αναγκαιότητα τις τελευταίες δεκαετίες καθώς το οικονομικό περιβάλλον γίνεται ολοένα και πιο πολύπλοκο. Πολυάριθμες έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί ανά τον κόσμο έχουν δείξει πως μεγάλο ποσοστό πολιτών δεν γνωρίζει και αδυνατεί να κατανοήσει βασικές οικονομικές έννοιες και όρους, όπως για παράδειγμα το ΑΕΠ, τον πληθωρισμό κ.λπ.

Από την άλλη πλευρά, οι πολίτες έχουν πλέον την ευκαιρία να έχουν εύκολη πρόσβαση σε χρηματοοικονομικά προϊόντα που τους δίνουν τη δυνατότητα να σχεδιάσουν τη ζωή και το μέλλον τους από οικονομική πάντα άποψη, χωρίς να έχουν πάντα τις κατάλληλες γνώσεις.

Τα πράγματα έχουν αλλάξει σε σχέση με το παρελθόν. Οι δημογραφικές, κοινωνικές και οικονομικές αλλαγές έχουν οδηγήσει τις εξελίξεις, φέρνοντας στο προσκήνιο τη σημασία που έχουν οι προσωπικές αποφάσεις και επιλογές για το μέλλον μας. Είναι σήμερα εμφανές πως το Κράτος μπορεί να μας καλύψει και να μας βοηθήσει έως ένα σημείο σε ό,τι αφορά για παράδειγμα τη σύνταξή μας, την προστασία της υγείας μας και άλλα. Αυτό είναι κάτι που συχνά ενοχλεί, καθώς υφίσταται η νοοτροπία πως το Κράτος θα έπρεπε να έχει την πλήρη ευθύνη για πολλούς τομείς. Είναι, όμως πλέον μια πραγματικότητα καθώς οι συνθήκες σήμερα είναι τέτοιες που το Κράτος δεν μπορεί να ανταποκριθεί από μόνο του σε όλες τις ανάγκες των καιρών. Η πίεση στα δημόσια συστήματα ανά τον κόσμο είναι μεγάλη. Κι εδώ έρχεται η ατομική ευθύνη. Αυτό που ο καθένας από εμάς πρέπει από μόνος του να κάνει για το μέλλον, το δικό του και της οικογένειάς του.

Το θέμα που τίθεται εδώ είναι αν ο καθένας από εμάς είναι οπλισμένος με τις κατάλληλες γνώσεις και δεξιότητες για να αντιληφθεί το οικονομικό περιβάλλον το οποίο διαμορφώνεται και να λάβει τις σωστές οικονομικές αποφάσεις. Έχουμε, δηλαδή, το κατάλληλο γνωστικό υπόβαθρο και τα εφόδια για να κάνουμε τις σωστές επιλογές σύμφωνα πάντα με τις προσωπικές ανάγκες και τις δυνατότητές μας;

Επιπλέον, ζούμε σε έναν κόσμο όπου η τεχνολογία κυριαρχεί. Όλη η δραστηριότητά μας έχει γίνει digital, γεγονός που ίσχυε σε ένα βαθμό και πριν αλλά έγινε η νέα καθολική πραγματικότητα με την έναρξη της πανδημίας και την επιβολή των μέτρων εγκλεισμού για την προστασία της δημόσιας υγείας. Όλες τις αποφάσεις μας τις παίρνουμε μέσα από ένα κινητό ή μπροστά από έναν υπολογιστή.

Αυτό ουσιαστικά σημαίνει πως έχει αλλάξει και ο τρόπος που οι πολίτες έχουν πρόσβαση στα χρηματοοικονομικά προϊόντα. Η κοινωνική αποστασιοποίηση έχει ως αποτέλεσμα να έχουν περιοριστεί αισθητά οι συναντήσεις πρόσωπο με πρόσωπο. Άρα στις οικονομικές γνώσεις που πρέπει να έχει κάποιος προστίθεται και η χρήση της σύγχρονης τεχνολογίας και η δυνατότητα να εντοπίζει και να απομονώνει τις χρήσιμες πληροφορίες μέσα στη θάλασσα πληροφορίας του ίντερνετ. Και αυτό πρέπει να το δει κανείς μεταξύ άλλων και με βάση τις διάφορες ηλικιακές ομάδες καθώς και κοινωνικοοικονομικά κριτήρια. Πόσο εύκολα μπορεί να χειριστεί την τεχνολογία ένα άτομο μεγάλης ηλικίας ; Έχουν όλη την οικονομική δυνατότητα να έχουν τον απαραίτητο τεχνολογικό εξοπλισμό; Φυσικά βέβαια τους τελευταίους μήνες έχουν γίνει τεράστια βήματα : άνθρωποι όλων των ηλικιών που δεν είχαν καμία σχέση με την τεχνολογία έμαθαν να την χρησιμοποιούν και απέκτησαν εξοπλισμό.

Όλα τα παραπάνω είναι ζητήματα που απασχολούν έντονα όργανα όπως ο ΟΟΣΑ και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και είναι ιδιαίτερης σημασίας για τον ασφαλιστικό κλάδο. Η ασφαλιστική αγορά, ως πάροχος χρηματοοικονομικών προϊόντων αναλαμβάνει δράση προς την κατεύθυνση της ενίσχυσης της χρηματοοικονομικής εκπαίδευσης των πολιτών, με ιδιαίτερη έμφαση σε θέματα που αφορούν τη διαχείριση κινδύνων αλλά και την αποταμίευση. Σημειώνεται βέβαια ότι η χρηματοοικονομική εκπαίδευση αποτελεί πρωτίστως θέμα της Πολιτείας και θα πρέπει η δράση των διαφόρων φορέων να συντονίζεται από μία κεντρική στρατηγική.

Η Insurance Europe, η οποία αποτελεί την ομοσπονδία των ευρωπαϊκών ενώσεων ασφαλιστικών επιχειρήσεων κάνει σημαντικές προσπάθειες προς αυτή την κατεύθυνση, με πιο πρόσφατη την καμπάνια με κεντρικό μήνυμα «Insure wisely», δηλαδή «ασφαλίσου έξυπνα». Μέσω αυτής της καμπάνιας που στοχεύει διαμορφωτές κοινής γνώμης αλλά και τους πολίτες δίδονται χρήσιμες πληροφορίες και συμβουλές προς τους πολίτες για το πώς θα επιλέξουν τα κατάλληλα για αυτούς ασφαλιστικά προγράμματα.

Αλλά και εμείς, ως Ένωση Ασφαλιστικών Εταιριών Ελλάδος, έχουμε αναγνωρίσει την ανάγκη για χρηματοοικονομική εκπαίδευση με έμφαση στην ασφάλιση, εντάσσοντάς τη ως στόχο στη στρατηγική μας.

Γνωρίζοντας ότι η εκπαίδευση είναι πιο αποτελεσματική όταν ξεκινά από την σχολική ηλικία, σε συνεργασία με το Σωματείο Επιχειρηματικότητας Νέων/Junior Achievement Greece, σχεδίασε και υλοποιεί το εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Ονειρεύομαι Σοφά». Είναι ένα καινοτόμο πρόγραμμα που υλοποιείται εξ ολοκλήρου διαδικτυακά, στην πλατφόρμα dreamwisely.gr, και απευθύνεται σε μαθητές Ε’, ΣΤ’ Δημοτικού και Α’ Γυμνασίου.

Στόχος του είναι οι μαθητές να εξοικειωθούν με τις έννοιες της προνοητικότητας και της υπευθυνότητας. Επιπλέον, μέσα από παραδείγματα της καθημερινής ζωής, να αντιληφθούν τη σημασία της αντιμετώπισης κινδύνων με την πρόληψη και την ασφάλιση , μιας σημαντικής επιχειρηματικής ικανότητας.

Στην πλατφόρμα dreamwisely.gr, οι μαθητές/τριες:

• Περιηγούνται στο παραπάνω δια δραστικό ταμπλό, μαθαίνοντας για την επιχειρηματικότητα, την ασφάλεια και την προνοητικότητα
• Απαντούν σε ερωτήσεις κλειστού τύπου αυτό-αξιολόγησης
• Παίζουν παιχνίδια αξιοποιώντας τις γνώσεις που απέκτησαν αλλά και για να διασκεδάσουν
• Παραλαμβάνουν βεβαίωση ολοκλήρωσης του προγράμματος.

Το πρόγραμμα υλοποιήθηκε πιλοτικά το 2018-2019 σε 20 σχολεία με συνολικούς αποδέκτες 370 μαθητές.

Το 2019-2020 υλοποιήθηκε στην τελική του μορφή, κυρίως στα σχολεία της Αττικής, αλλά και σε άλλες περιοχές της Ελλάδας, με συνολικούς συμμετέχοντας 2.002 μαθητές. Και βέβαια πρόκειται για μία πρωτοβουλία που θα συνεχιστεί τα επόμενα χρόνια.

Ένα είναι σίγουρο -και κλείνω με αυτό- στο σημερινό κόσμο της πληροφορίας η γνώση είναι δύναμη. Λαμβάνοντας τις σωστές αποφάσεις σήμερα, που βασίζονται σε σωστή πληροφόρηση και ενημέρωση, διασφαλίζουμε ένα καλύτερο αύριο.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ

Η κ. Μαργαρίτα Αντωνάκη είναι μαθηματικός- αναλογίστρια με μεταπτυχιακές σπουδές στην Επιχειρησιακή Έρευνα και Πληροφορική και πολύχρονη εμπειρία σε θέματα Ιδιωτικής Ασφάλισης. Από το 1995 κατέχει τη θέση της Γενικής Διευθύντριας της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιριών Ελλάδος (ΕΑΕΕ).

Έχει εργαστεί ως Επιστημονικός Συνεργάτης στην έδρα Πιθανοτήτων και Στατιστικής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, ως προϊσταμένη Οικονομικού και Τεχνικού Ελέγχου Ασφαλιστικών Εταιριών στο Υπουργείο Ανάπτυξης (εποπτική αρχή των ασφαλιστικών εταιριών κατά το εν λόγω διάστημα) και στην Ασφαλιστική Αγορά ως Γενική Διευθύντρια στην Commercial Union Life. Έχει διατελέσει μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Ένωσης Ελλήνων Αναλογιστών, της Επιτροπής Εποπτείας Ιδιωτικής Ασφάλισης (ΕΠ.Ε.Ι.Α), μέλος πολλών Νομοπαρασκευαστικών Επιτροπών και έχει εκπροσωπήσει την Ελλάδα σε σειρά συνεδρίων και συναντήσεων στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Insurance Europe, του αντιπροσωπευτικού οργάνου των ενώσεων των ασφαλιστικών εταιριών σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Είναι, επίσης, Αντιπρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Ελληνικού Ινστιτούτου Ασφαλιστικών Σπουδών (ΕΙΑΣ), Αντιπρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Ταμείου Επαγγελματικής Ασφάλισης-Επικούρησης Ασφαλιστών και Προσωπικού Ασφαλιστικών Επιχειρήσεων (ΤΕΑ-ΕΑΠΑΕ) και μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής της Insurance Europe, του οργάνου εκπροσώπησης των Ευρωπαίων ασφαλιστών.

Έχει διατελέσει μέλος της Τεχνικής Επιτροπής Εκπαίδευσης και Εξετάσεων Διαμεσολαβούντων του Υπουργείου Ανάπτυξης και εισηγήτρια στο Ελληνικό Ινστιτούτο Ασφαλιστικών Σπουδών.