Ο Διεθνής Οργανισμός Εργασίας θα αναλάβει τη μελέτη μεταρρύθμισης του κυπριακού ασφαλιστικού συστήματος και τα σχετικά συμβόλαια αναμένεται να υπογραφούν το πρώτο δεκαήμερο του Οκτωβρίου.
Η τελευταία μεταρρύθμιση έγινε το 2012, στο πλαίσιο του μνημονιακού προγράμματος προσαρμογής, η οποία εισήγαγε το μέτρο της αναλογιστικής μείωσης των συντάξεων κατά 12% όσων αποχωρούν από την αγορά εργασίας στο 63ο έτος της ηλικίας τους και όχι στο 65ο (για κάθε μήνα συνταξιοδότησης πριν από το 65ο έτος εφαρμόζεται μείωση 0,5%, σύνολο 12% για τη διετία), τη σύνδεση του γενικού ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης με το προσδόκιμο της ζωής και την ανά πενταετία αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών.
Από όλα τα παραπάνω το μέτρο που προκαλεί τις μεγαλύτερες αντιδράσεις μέχρι σήμερα είναι αυτό της αναλογιστικής μείωσης.
Το μέτρο αποσκοπεί στην εξασφάλιση της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας του Ταμείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων και τη μείωση του κινδύνου (αν όχι την απάλειψη του κινδύνου) το κράτος να χρειαστεί να χρηματοδοτήσει ελλείμματα.
Η έξοδος από το μνημόνιο έφερε την άρση μνημονιακών μέτρων (κυρίως μειώσεις φόρων, με πιο χαρακτηριστική την κατάργηση της φορολογίας στα ακίνητα), αλλά η αναλογιστική μείωση έμεινε. Αυτός είναι και ο λόγος που στις μεταμνημονιακές αξιολογήσεις της χώρας και στις ετήσιες ανά χώρα συστάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δεν υπάρχει αναφορά στο συνταξιοδοτικό.
Ωστόσο το μέτρο χαρακτηρίζεται από συνδικάτα, οργανώσεις συνταξιούχων και κόμματα ως στρέβλωση. Το βασικό επιχείρημα υπέρ της κατάργησης είναι η δυσκολία των ατόμων μεγάλης ηλικίας να παραμείνουν στην αγορά εργασίας. Η συνταξιοδότηση, συνεπώς, αποτελεί μια λύση. Παράλληλα υπάρχουν εργαζόμενοι που έχουν εισέλθει αρκετά νωρίς στην αγορά εργασίας. Αν κάποιος εργάζεται από τα 20 έτη, στα 63 εργάζεται ήδη 43 χρόνια και έχει καταβάλει ένα μεγάλο ποσό σε εισφορές, σίγουρα πολύ μεγαλύτερο από κάποιον που εργάζεται από 30 ετών και στα 65 έχει συμπληρώσει 35 χρόνια εργασίας.
Τέλος, υπάρχουν εργαζόμενοι σε κλάδους που η απασχόληση σε μεγάλη ηλικία είναι ίσως και επικίνδυνη, όπως πχ. οικοδόμοι ή εργάτες στο λιμάνι.
Μια εκτός κειμένου αποστροφή του Προέδρου της Δημοκρατίας, Νίκου Αναστασιάδη, ότι στο πλαίσιο της συνταξιοδοτικής μεταρρύθμισης θα εξεταστεί η άρση του μέτρου της αναλογιστικής μείωσης των συντάξεων όσων επιλέγουν να συνταξιοδοτηθούν στο 63ο έτος, δύο χρόνια νωρίτερα από το γενικό όριο ηλικίας συνταξιοδότησης των 65, γέννησε ελπίδες σε μια μεγάλη ομάδα εργαζομένων για έξοδο από την αγορά εργασίας στα 63, χωρίς κόστος. Ο κ. Αναστασιάδης έκανε λόγο για στρέβλωση, η διόρθωση της οποίας πρέπει να εξεταστεί στο πλαίσιο μιας νέας αναλογιστικής μελέτης.
Ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, Κυριάκος Κούσιους, έσπευσε να διευκρινίσει ότι δεν αποτελεί κυβερνητική επιλογή η μείωση του ορίου συνταξιοδότησης, αλλά η αναλογιστική μελέτη θα δείξει πώς μπορούν να διορθωθούν αδικίες. Μια σκέψη είναι ότι όσοι συνταξιοδοτούνται στο 63ο, η σύνταξή τους να αυξάνεται κατά το ποσοστό της αναλογιστικής μείωσης όταν συμπληρώνουν το 80ό έτος της ηλικίας τους.
Στις 4 Οκτωβρίου είχε προγραμματιστεί η επόμενη συνάντηση της Ομάδας Πρωτοβουλίας για τη κατάργηση της αναλογιστικής μείωσης στην οποία μετέχουν 14 οργανώσεις. Η ομάδα έχει υποβάλει σχετικό υπόμνημα στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας υπέρ της άρσης του μέτρου. Η ομάδα υποστηρίζει ότι υπάρχει η οικονομική δυνατότητα κατάργησης του «πέναλτι», καθώς η τελευταία αναλογιστική μελέτη έδειξε ότι είναι εξασφαλισμένη μέχρι το 2080 η βιωσιμότητα των συνταξιοδοτικών παροχών του Ταμείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων.
Αναδημοσίευση από την εφημερίδα Nextdeal, τεύχος 503
