«Όταν πρόκειται να επιδιωχθεί η αρχή διείσδυση ιδεών 

και πίστεων (…) οι μέθοδοι των δημαγωγών είναι διαφορετικές˙ 

κυρίως καταφεύγουν στις ακόλουθες τρεις μεθόδους: 

τη διαβεβαίωση, την επανάληψη, τη μετάδοση»

 

Γ. Λεμπόν

 

Έννοιες και Αρχές

Για την ανύψωση της ποιοτικής στάθμης της σύγχρονης δημοκρατίας υπάρ-χουν πολλοί τρόποι και δυνατότητες. Μία από αυτές, σπουδαία μάλιστα, είναι να ενημερώνεται σωστά και αντικειμενικά ο πολίτης και να διαμορφώνεται ανάλογα η κοινή γνώμη. Η ανάπτυξη της πληροφορικής, των μέσων πληροφορήσεως που εξασφαλίσθηκε χάρη στην υψηλή τεχνολογία, μπορεί να καλύψει το ποιοτικό χάσμα ανάμεσα στην άμεση και την έμμεση ή αντιπροσωπευτική δημοκρατία. Βέβαια, η εσκεμμένα στρεβλωτική για την αλήθεια χρήση της πληροφορικής, είναι επίσης δυνατό να στραγγαλίσει θανάσιμα τις σύγχρονες δημοκρατίες.

Στην άμεση, π.χ. την αρχαία αθηναϊκή, δημοκρατία ο πολίτης, με την παρουσία του και τη συμμετοχή του στις συζητήσεις για τα προβλήματα της πολιτείας του, διαμόρφωνε τις αποφάσεις και επομένως την πορεία της. Έτσι, ήταν ζωντανό κύτταρο της πολιτικής ζωής. Δεν ανέμενε τις ημέρες ψηφοφορίας, εκλογής για να εκφράσει τη βούλησή του. Η πολιτική οκνηρία ή αδιαφορία επέσυρε, σύμφωνα με μαρτυρία του Αριστοφάνη, τιμωρία για όσους δυστροπούσαν να ανεβούν «ες Πνύκα». Σκύθες αστυνομικοί κρατούσαν «σχοινία μεμιλτωμένα» και «κοκκίνιζαν» τους αργόσχολους. Η ενεργός συμμετοχή των πολλών στην εξουσία, ήταν πραγματική και όχι φραστική.

Στην έμμεση δημοκρατία –όπου αυτή λειτουργεί αληθινά και όχι φραστικά– ο λαός εκλέγει τους αντιπροσώπους του. Εδώ ακριβώς η πληροφορική, τα μέσα ενημερώσεως μπορούν να θεραπεύσουν την έλλειψη αμεσότητας, κυρίως με την πληροφόρηση.

Πληροφόρηση σημαίνει σωστές και αμερόληπτες ειδήσεις˙ παρουσίαση γεγο-νότων, καταστάσεων και προσώπων όπως είναι, χωρίς καμία απόκρυση˙ από-κρουση κάθε σκοπιμότητας. Η σύγχρονη δημοκρατία είναι βάναυσα εκτεθειμένη σε μια θανάσιμη απειλή, την παραπληροφόρηση.

Η παραπληροφόρηση είναι κρουνός «ειδήσεων», «σχολίων», «πληροφορι-ών» που αντί να ενημερώνουν, αποπροσανατολίζουν. Σκοπός της παραπλη-ροφόρησης είναι να θολώσει τη σκέψη και την κρίση των ακροατών, μελετητών ή παρατηρητών και να μουδιάσει ή να παραλύσει τις συνειδήσεις τους και την καθαρότητα της λογικής τους. Τελικός βέβαια στόχος, είναι η εξασθένιση της άμυνας των πολιτών και η στέρηση της ελευθερίας τους.

Όσοι ασκούν παραπληροφόρηση δεν ενδιαφέρονται αν κάτι είναι σωστό ή εσφαλμένο. Ούτε δίνουν προσοχή σε μια αμφισβητούμενη δήλωση, μάλλον την επιδιώκουν. Οι πληροφορίες που «διαρρέουν» ή δίδονται σε δημοσιότη-τα είναι προσεκτικά επιλεγμένες έτσι, ώστε να δημιουργούν ορισμένη εντύπωση ή συγκεκριμένες διαθέσεις. Αναγκάζεται τότε ο πολίτης να «ψαρεύει» σε θολά νερά πρώτα ˙ ύστερα να αμφιβάλλει για το τι είναι αλήθεια και τι ψεύδος και, τέλος, παύει να «αντιδρά», κάτω από το συνεχή καταιονισμό ανειλικρίνειας, ανακρίβειας και υποκρισίας.

Η Τεχνική της Παραπληροφόρησης

Η παραπληροφόρηση στηρίζεται σε μια βασική αρχή: την ασάφεια της γλώσσας. Η ασάφεια αυτή οφείλεται στην πολυσημία των λέξεων και στον τρόπο πλοκής τους. Κάθε λέξη ή σχεδόν κάθε φράση, είναι πολυσήμαντες. Έτσι, η γλώσσα και ενώνει και αποξενώνει˙ φανερώνει και συγχρόνως κρύβει˙ εξηγεί και «παρεξηγεί».

Μια δεύτερη θεμελιώδης αρχή, είναι η χρήση «όρων» ή λέξεων –ξενόφερτων συνήθως– που παράγουν συγκεχυμένες εικόνες ή «περίπου» αντιλήψεις. Με αφετηρία και στήριγμα τις δύο αυτές αρχές, η τεχνική της παραπληροφόρη-σης, που εντάσσεται στην ευρύτερη τεχνική της ανελευθερίας, του ολοκληρωτισμού και της βίας, προσέχει ιδιαίτερα τα εξής σημεία:

(α) Θέτει και διατηρεί στην επικαιρότητα θέματα και έτσι αποφασίζει τι «συμφέρει» να συζητούν ή να μην συζητούν οι άνθρωποι.

(β) Αντί να απευθύνεται στη νηφάλια λογική, εκμεταλλεύεται τον ανθρώ-πινο φόβο και τις συναισθηματικές αντιδράσεις.

(γ) Χρησιμοποιεί λέξεις και φράσεις που προκαλούν αναμενόμενες «απα-ντήσεις» (άλλο «παπάς» και άλλο «ιερεύς»˙ άλλο «αντάρτης» κι άλλο «μαχητής της ελευθερίας»).

(δ) Επιλέγει πληροφορίες χωρίς να παραθέτει τις αντίθετές τους.

(ε) Κατευθύνει τα μέσα ενημερώσεως –ακόμη και τις αφίσες ελέγχει– και «περνάει» παντού μηνύματα και ειδήσεις: στους χώρους εργασίας, στις εμπορικές ενώσεις, στα εκπαιδευτικά ιδρύματα, στις δημόσιες συγκεντρώσεις ή και στις κλειστές κοινωνικές ομάδες, που εξυπηρετούν τους στόχους της.

(στ) Σκηνοθετεί σκάνδαλα και «αποκαλύψεις», τροφοδοτεί την οξύτητα και ανάβει το ενδιαφέρον. Όχι σπάνια καταφεύγει στο ανοιχτό ψεύδος, για να πλήξει πρόσωπα, ιδέες, αρχές: Ο Κινέζος Sun Tsu (500 π.Χ. περίπου) έγραψε μια περίφημη συνταγή: «Ύψιστη τέχνη πολέμου είναι να συντρίψεις τον αντίπαλο χωρίς αγώνα στο πεδίο της μάχης (…). Μόνον η έμμεση μέθοδος εδραιώνει τη νίκη… ό,τι καλό, κατάστρεψέ το ή συκοφάντησέ το. Υπόσκαψε τη θέση όσων αξίζουν… Ξεσήκωσε τους νέους εναντίον των μεγαλυτέρων. Να είσαι γενναιόδωρος σε προσφορές και δώρα… Μην κάνεις οικονομία σε υποσχέσεις, γιατί θα σου φέρουν υψηλούς τόκους». Έτσι όμως, η δημοκρατία εισέρχεται στον επιθανάτιο ρόγχο της.

Πηγές της Παραπληροφόρησης 

Όσο ευδοκιμεί η παραπ0ληροφόρηση, τόσο ατροφεί η δημοκρατία. Φυσικά, οι λαοί με υψηλό πνευματικό επίπεδο, με ρωμαλέα και πολυαίωνη δημοκρα-τική συνείδηση, με ευρύτερη και βαθύτερη αντίληψη για τη ζωή, με γυμνασμένα τα ανθρώπινα ιδεώδη, υπόκεινται δυσκολότερα σε παραπληρο-φόρηση. Η ακονισμένη αγάπη για την αλήθεια τους εξεγείρει, τους ειδοποιεί ότι κινδυνεύει η ατομική και κοινωνική τους ελευθερία, ότι τραυματίζονται τα ανθρώπινα δικαιώματά τους και ότι η απειλή του ολοκληρωτισμού πλησιάζει.

Ο ολοκληρωτισμός αυτός είναι ακριβώς η πηγή της παραπληροφόρησης. Και όπως ο ολοκληρωτισμός είναι εσωτερικός ή εισαγόμενος, το ίδιο και η παρα-πληροφόρηση. 

Ο εισαγόμενος ολοκληρωτισμός κατευθύνει την παραπληροφόρηση. Ο εσωτερικός ολοκληρωτισμός υλοποιεί την κατεύθυνση αυτή. Παραποιεί την αλήθεια. Εσωτερικός και εισαγόμενος ολοκληρωτισμός μισούν:

Την ελευθερία γνώμης.

Την ελευθερία πίστεως.

Την ελευθερία χωρίς πενία.

Την ελευθερία χωρίς φόβο και αγωνία.

Την ειρήνη εν ελευθερία.

Εισαγόμενος και εσωτερικός ολοκληρωτισμός διαθέτουν μαζί με τα άφθονα χρήματα και πυκνό δίχτυ παραπληροφόρησης των ανθρώπων. Ειδικοί εκπαι-δεύονται για να ενεργούν σε κάθε χώρα σαν πράκτορες επηρεασμού. Σε μερικές περιπτώσεις τοποθετούνται μυστικά οι πράκτορες αυτοί σε υψηλές και κρίσιμες θέσεις και επεμβαίνουν αόρατα αλλά αποτελεσματικά στην ενημέρωση και τη χρωματίζουν.

Στόχοι της Παραπληροφόρησης

Εισαγόμενη και εσωτερική παραπληροφόρηση στοχεύουν στο γεγονός ότι οι άνθρωποι εύκολα επηρεάζονται. Εκμεταλλεύονται:

Την αγωνία των ανθρώπων.

Την ανάγκη που αισθάνονται για ασφάλεια.

Την άγνοια και τη σύγχυση.

Την έλλειψη ιστορικών γνώσεων.

Την αγάπη για την ειρήνη, την ελευθερία και τη δημοκρατία.

Οι άνθρωποι, όλοι οι άνθρωποι, ποθούν το μεγαλύτερο αγαθό, την ειρήνη. Και αγαπούν το πιο πολύτιμο, την ελευθερία. Αναζητούν έτσι το σύστημα εκείνο, που θα διασφαλίζει την ειρήνη και την ελευθερία. Και αυτό το σύστημα διακυβερνήσεως είναι η δημοκρατία. Η παραπληροφόρηση επιχειρεί να αποπροσανατολίσει τους ανθρώπους ακριβώς ως προς την ουσία της ειρήνης, της ελευθερίας και της δημοκρατίας˙ ως προς τους φορείς που τις αποτελούν˙ και ως προς τους τρόπους που θα τις περιφρουρήσουν. Συνιστούν λ.χ. οργανώσεις για την «ειρήνη», ενώ κάποιες φορές οι οργανώσεις για την «ειρήνη», είναι ο μεγαλύτερος κίνδυνος για την ειρήνη!

Πέρα από αυτά, ένας από τους πρώτους στόχους της παραπληροφόρησης, είναι οι φωτισμένοι, πνευματικοί άνθρωποι, που μπορούν με τη δύναμη του λόγου τους να επισημάνουν τον τρομερό κίνδυνο που συνιστά η παραπληρο-φόρηση για την ελευθερία, την ειρήνη και τη δημοκρατία. Τους άξιους, ικανούς, αδιάφθορους, αγνούς και βαθύτατα πεπαιδευμένους θέλει να εξουδετερώσει η παραπληροφόρηση. Γιατί αυτοί, φως πνευματικό οι ίδιοι, είναι οι μόνοι, που μπορούν να βγάλουν από το ιδεολογικό σκότος τους άλλους, να κηρύξουν αφυπνίζουσες ιδέες.

Η παραπληροφόρηση έχει ζυγίσει καλά τη δύναμη των ιδεών. Αν π.χ. κατα-στραφούν τα τεχνικά ή υλικά μέσα και μείνουν οι ιδέες, οι γνώσεις και οι άνθρωποι που τις κατέχουν, γρήγορα χτίζεται ο τεχνικός πολιτισμός. Η δύναμη μιας ιδέας είναι τεράστια. Αν η ιδέα διαδοθεί και γίνει πιστευτή, αποκτά ανυπολόγιστη σημασία, γίνεται κινητήρια δύναμη. Αν λείψουν οι ιδέες και ο ενθουσιασμός γι’ αυτές, όλα βαλτώνουν.

Τις εποικοδομητικές ιδέες και αρχές, που στήριξαν αιώνες τη ζωή και εξαν-θρώπισαν τον πολιτισμό, η παραπληροφόρηση τις κατηγορεί ως «παλιές» και «σκουριασμένες». Τις αντικαθιστά με δήθεν «καινούργιες». Δίνει νέα ονόματα στα πράγματα και στα γεγονότα, χωρίς βέβαια να είναι σε θέση να αλλάξει και την ουσία τους. Απλώς παραπλανά, αποπροσανατολίζει.

Η Δύναμη της Παραπληροφόρησης

Η παραπλάνηση, ο αποπροσανατολισμός, είναι συστηματικός και σκόπιμος. Η παραπληροφόρηση επαναλαμβάνει τις ίδιες στρεβλωμένες «ειδήσεις». Πρέπει αυτές να γίνουν «κτήμα», «συνείδηση». Έτσι, δεν αφοπλίζει μόνο την «καρδιά», αλλά κυρίως το «νου», το «λόγο», τη δύναμη κρίσεως. Η δύναμη του ανθρώπου να κρίνει, να σταθμίζει, να εκτιμά, να ελέγχει ως αληθινά ή ψεύτικα όσα ακούει, μελετά ή βλέπει, είναι ο μέγιστος εχθρός του αποπρο-σανατολισμού. Γι’ αυτό η παραπληροφόρηση αγωνίζεται να μην αφήσει «κενά», βομβαρδίζει τους ανθρώπους ασταμάτητα, τους εντυπωσιάζει, τους εκτρέπει από τον νηφάλιο στοχασμό.

Πιο αποτελεσματική είναι η μαζική «ενημέρωση», δηλαδή παραπληροφόρη-ση.  Στηρίζεται στην ψυχολογία των μαζών. Εκεί κανείς γελά, επειδή οι άλλοι γελούν˙ διασκεδάζει όπως οι άλλοι˙ διαβάζει ό,τι και οι άλλοι˙ φωνάζει αφού και οι άλλοι κάνουν το ίδιο˙ κρίνει καθώς οι άλλοι και ενεργεί όπως οι άλλοι. Οι ΑΛΛΟΙ υπάρχουν. Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΧΑΝΕΤΑΙ. Γι’ αυτό και πράττει όσα θα ήταν αδύνατο να κάνει αν ήταν μόνος του, ως άτομο ελεύθερο και ανεξάρτη-το. Να εμφυσήσει την ψυχολογία της αγέλης θέλει η παραπληροφόρηση και  να καταργήσει την κριτική δύναμη και την ψύχραιμη λογική.

Τότε αποκαλύπτεται η δύναμή της. Είναι τόση και τέτοια, ώστε μπορεί να κάνει πολλούς να πιστεύουν ότι τα επιβατηγά οχήματα είναι περισσότερο επικίνδυνα για την παγκόσμια ειρήνη από όσο τα πυραυλοφόρα άρματα! Ή: 

Η σατανική παραπληροφόρηση του ολοκληρωτισμού επιμένει σήμερα να πείσει τους ανθρώπους, ότι η στυγνή βία ταυτίζεται με την ελευθερία, η ισοπέδωση του ατόμου με την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, η ωμή διακυβέρνηση με τη γνήσια δημοκρατία, η αμείλικτη επέμβαση με την κυριαρχία του λαού και οι κόρακες του ολέθρου με αγγέλους, που φτερουγίζουν στους ουρανούς της ειρήνης!

Με την παραπληροφόρηση η ειρήνη απειλείται και η δημοκρατία κινδυνεύει. Ηπιότερα: Δημοκρατία που παραπληροφορεί είναι είδωλο, σκιά δημοκρατί-ας. 

Η Στάση Απέναντι στην Παραπληροφόρηση

Η παραπληροφόρηση δηλητηριάζει τη δημοκρατία και νοθεύει την ελευθερία των ανθρώπων. Οι οποίοι, επειδή τρώγουν τον καρπό της και ευφραίνονται από την ηδύτητά του, νομίζουν ως κάτι αυτονόητο την ύπαρξή της. Δεν βλέπουν ότι το σκουλήκι της παραπληροφόρησης, δηλαδή του ολοκληρωτι-σμού, καταβιβρώσει αθόρυβα τον πυρήνα!

Οι δημοκρατούμενες πολιτείες, όλοι οι ελεύθεροι άνθρωποι, οφείλουν να αφυπνισθούν και να αντιδράσουν στην παραπληροφόρηση και να αγωνι-σθούν, γιατί διαφορετικά θα οδηγηθούν από αυτή σε πολιτικό, ηθικό και ιδεολογικό μιθριδατισμό. Με την παραποίηση της αλήθειας, με την επανα-λαμβανόμενη στρέβλωση της πραγματικότητας, με την παραχάραξη της ιστορίας, με την ψευδή παρουσίαση των γεγονότων, με την απόκρυψη των κινήτρων, η παραπληροφόρηση οικοδομεί τη δική της «αλήθεια». Αυτή τη δήθεν «αλήθεια» την εισάγει καθημερινά στο νου και στις καρδιές των ανθρώπων. Έτσι φθάνουν σε ανοσία και δεν δέχονται τίποτε άλλο, εκτός από εκείνα, με τα οποία η παραπληροφόρηση τους εμβολιάζει. Απορρίπτουν και το πιο ολοφάνερο γεγονός ή προσπαθούν με τρόπο νοσηρό να το εξηγήσουν.

Αν η παραπληροφόρηση επιτύχει αυτήν την πνευματική τοξίωνση, η δημο-κρατία θα έχει πέσει κατά τον πιο αθόρυβο και άδοξο τρόπο. Οι κυβερνώντες θα μιλούν τότε για δημοκρατία και στην πράξη θα ασκούν τυραννία˙ θα μιλάνε για συμφέροντα του λαού και στην πράξη θα υπηρετούν τα δικά τους, των οικογενειών τους και των «ημετέρων» τα συμφέροντα˙ θα μιλάνε για εξουσία του λαού και θα στεριώνουν τη δική τους αυθαιρεσία˙ θα θεωρούν ότι τους ανήκει η πολιτεία και επομένως κάθε έλεγχος θα είναι περιττός.

Το μήνυμα όμως, που είναι χρέος των ανθρώπων να το υλοποιήσουν, έρχεται από αυτήν την ίδια την παραπληροφόρηση: Μόλις την επισημάνουν, να αγωνισθούν να την εξουδετερώσουν.  

Το αποτελεσματικότερο όπλο (σ’ αυτά που ακούν, βλέπουν, διαβάζουν, πληροφορούνται) είναι να ασκούν την κριτική τους δύναμη. Να ζητούν την προέλευση της πληροφορίας, τη σχέση και τις συνάφειες, υπό τις οποίες ειπώθηκε και όσους κρύβονται πίσω από την «πληροφορία». Να ρωτούν αν μερικές απόψεις μπορούν να υποστηριχθούν σε ένα ολοκληρωτικό καθεστώς, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι θα κοστίσουν για τον υποστηρικτή τους ένα στρατόπεδο συγκεντρώσεως ή ένα άσυλο παρανοϊκών.

Οι Επιστημονικές Ρίζες της Παραπληροφόρησης

Με μια λέξη: Πρέπει να χρησιμοποιούμε σε κάθε στιγμή τη λογική, η οποία είναι θανάσιμος εχθρός της παραπληροφόρησης. Γι’ αυτό ακριβώς η παρα-πληροφόρηση μεταχειρίζεται τα λόγια για να πνίξει το λόγο

Στην προσπάθειά της αυτή, η παραπληροφόρηση είναι απόλυτα συνεπής προς τις θεμελιώδεις επιστημονικές της αρχές. Όσοι ειδικευμένοι, κυρίως φιλόσοφοι και ψυχολόγοι, ασκούν την παραπληροφόρηση, δέχονται ότι ο λόγος, ο νους, το πνεύμα και γενικότερα η ψυχή του ανθρώπου, είναι μια δέσμη αντιδράσεων στις εξωτερικές επιδράσεις. Αυτό σημαίνει ότι ψυχή και πνεύμα, ως αυθύπαρκτες οντότητες, δεν υπάρχουν. Είναι το αποτέλεσμα μιας αιτίας. Η αιτία αυτή είναι το περιβάλλον (φυσικό, κοινωνικό, πνευματικό και πολιτιστικό), που τα δημιουργεί και τα διαπλάθει. Όπως μέσα στο φυσικό χώρο ισχύει ο νόμος της καθολικής αιτιώδους σχέσεως –ο νόμος της αιτίας και του αποτελέσματος– έτσι και μέσα στον ψυχικό χώρο επικρατεί ο ίδιος νόμος.

Αν, λοιπόν, ρυθμίσουμε το περιβάλλον (τις επιδράσεις, τους ερεθισμούς), τότε θα έχουμε το αποτέλεσμα, δηλαδή τον τύπο του ανθρώπου που επιζητούμε. Διότι επιδρώντας του παγιώνουμε ορισμένη νοοτροπία, του εμπεδώνουμε συγκεκριμένη αντίληψη, του χτίζουμε προαποφασισμένη σκέψη, τον εφοδιάζουμε με τον εσωτερικό μηχανισμό που θέλουμε. Αυτό πιστεύουν οι ψυχοφυσικοί ή μεταφυσικοί φιλόσοφοι και ψυχολόγοι. Να γεύεται κανείς τη δουλειά και να νομίζει ότι τρώει τον άρτο της αληθινής ελευθερίας –ιδού το αποτέλεσμα της παραπληροφόρησης.

Δεν είναι ο χώρος να ανασκευάσουμε στη θεωρία και στην πράξη αυτήν την αντίληψη. Παρατηρούμε απλά, ότι κάθε άνθρωπος έχει τα δικά του έμφυτα στοιχεία, την ιδιαίτερη ψυχοσύνθεσή του, την ψυχή του, το πνεύμα του˙ έχει τις προσωπικές του δυνατότητες. Γι’ αυτό και οι ίδιες επιδράσεις στους αυτούς ανθρώπους, δεν φέρνουν το ίδιο αποτέλεσμα. Από το ίδιο περιβάλλον «βγαίνουν» τα πιο διαφορετικά άτομα. Κάθε άνθρωπος έχει τη δική του οντολογική ποιότητα, είναι μοναδικός και ανεπανάληπτος. Η τραγωδία μάλιστα του σύγχρονου ανθρώπου είναι η απειλή ενάντια στη μοναδικότητά του, ο κίνδυνος να την απολέσει, να ισοπεδωθεί: να διασκεδάζει όπως οι άλλοι˙ να γελά όπως εκείνοι˙ να ομιλεί και να σκέπτεται όπως οι πολλοί. Με μια λέξη: να αφήνει να του αρπάζουν το Είναι του και να του ληστεύουν το Εγώ του οι πολλοί.

Η ψυχοφυσική θεωρία, στην οποία στηρίζεται η παραπληροφόρηση, δίνει απόλυτη προτεραιότητα στο περιβάλλον. Το περιβάλλον είναι παντοδύναμο, είναι η δημιουργούσα αιτία. Εσωτερικό παράγοντα δεν αναγνωρίζει η θεωρία αυτή. Η οποία είναι πολύ παλαιά.

Οι αρχαίοι Έλληνες Στωικοί φιλόσοφοι, δίδασκαν ότι η ψυχή είναι «χάρτης ευεργός προς απογραφήν» ή «γραμματείον κενόν». Οι Άγγλοι εμπειριστές φιλόσοφοι Τζον Λοκ (L. Locke, 1632-1704) και Δαυίδ Χιουμ (D. Jume, 1711-1776) μετέφρασαν την αντίληψη των Στωικών σε tabula rasa. Τη σκέψη αυτή υιοθέτησε ο Γάλλος Κοντιγιάκ (E. B. de Condillac, 1715-1780) και ανέπτυξαν συστηματικά Ρώσοι και Αμερικανοί φιλόσοφοι και ψυχολόγοι-φυσιολόγοι, όπως ο Pawlow (Παυλώφ, 1849-1936), Bechterew (Μπέχτερεφ, 1857-1927), Thorndike (Θόρνταϊκ, 1874-1949) και Watson (Ουάτσον, 1878-1958). Ιδιαίτε-ρα όμως οι Ρώσοι ψυχολόγοι εφάρμοσαν και στην πράξη την ψυχοφυσική θεωρία, η οποία και έγινε επίσημη κρατική αντίληψη και ιδεολογία. 

Πλύση εγκεφάλου, επανάληψη ανακριβειών, αποπροσανατολισμός, διαστρέ-βλωση ιστορικών γεγονότων, διάδοση ψευδών ειδήσεων, χρήση λασπολογι-ών, προβολή μύθων και τα παρόμοια που χρησιμοποιούν οι παραπληροφο-ρούντες, έχουν τις ρίζες τους στην ψυχοφυσική θεωρία. Όλα τα είδη των ολοκληρωτισμών τη χρησιμοποιούν για να πλήξουν την ελευθερία και τη δημοκρατία.

Ελευθερία και δημοκρατία, αν δεν αγρυπνήσουμε, δεν θα πέσουν σήμερα υπό την κλαγγή των όπλων, αλλά θα δολοφονηθούν αθόρυβα από την παρα-πληροφόρηση. 

---

Γρηγόρης Φιλ. Κωσταράς

Ο Γρηγ. Φιλ. Κωσταράς γεννήθηκε στο Πυργί του Δήμου Αγρινίου. Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και ειδικεύτηκε στη Φιλοσοφία-Ψυχολογία στα Πανεπιστήμια του Αμβούργου και της Κοπεγχάγης υπό την επιστημονική καθοδήγηση διαπρεπών καθηγητών: K.F. v Weizsäcker, P. Aubenque, Kl. Oehler, P. Hofstsätter, K. Pawlik, H. Nickel, R. Tausch κ.ά. Αναγορεύτηκε διδάκτωρ της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου του Αμβούργου και απεφοίτησε από τη «Σχολή Ψυχολογικής Αμύνης» του Οϊσκίρχεν. Εξελέγη επιμελητής του Εργαστηρίου Ψυχολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, εντεταλμένος υφηγητής, επίκουρος καθηγητής, αναπληρωτής και, τέλος, καθηγητής. Είναι εκλεγμένο μέλος πολλών ελληνικών και ξένων επιστημονικών εταιρειών με ευρεία συμμετοχή σε διεθνείς εκπροσωπήσεις και επιστημονικά συνέδρια.
Διδακτικό έργο ασκεί όχι μόνο στη Φιλοσοφική, αλλά και σε άλλες πανεπιστημιακές σχολές, ενώ προσκεκλημένος έχει διδάξει σε πολλά πανεπιστήμια της αλλοδαπής και έχει μετάσχει σε μεγάλα διεθνή ερευνητικά κέντρα. Στο συγγραφικό του έργο -εκτός από τα 46 αυτοτελή βιβλία του- κεντρική θέση έχουν οι διατριβές, μελέτες και ανακοινώσεις -περισσότερες από 304-, δημοσιευμένες σε έγκυρα ελληνικά και ξένα περιοδικά.
Πολυσήμαντο είναι και το μεταφραστικό του έργο: K. Fr. von Weizsacker, ο πλέον διάσημος δάσκαλός του, G. Müller, F. Austeda, Ortega ü Gasset κ.ά. Είναι μερικοί από τους συγγραφείς, τα έργα των οποίων μεταφράζει, ενώ αναλύει και εκτενώς σχολιάζει του μέγιστου Πολωνού φιλοσόφου I.M. Bochensci το «Δρόμοι φιλοσοφικού στοχασμού». Οι κριτικοί υπογραμμίζουν την ερευνητική σπουδαιότητα των φιλοσοφικού και ψυχολογικού περιεχομένου μελετών του που δημοσιεύονται στις διάφορες Εγκυκλοπαίδειες, όπως στο «Φιλοσοφικό - Κοινωνιολογικό Λεξικό (εκδ. Καποπούλου) ή στην «Πάπυρος - Λαρούς - Μπριτάννικα», των οποίων υπήρξε βασικός συνεργάτης. Τα φιλοσοφικού - ψυχολογικού περιεχομένου άρθρα (τα πλείστα) της «Μπριτάννικα - Λαρούς» τα συνέγραψεν ο καθηγητής Γρηγ. Φιλ. Κωσταράς.
Στο πλαίσιο μιας εργώδους κοινωνικής, πολιτικής και εθνικής δραστηριότητας, είδαν το φως της δημοσιότητας υπέρ τα 300 άρθρα από τις στήλες των μεγαλύτερων αθηναϊκών εφημερίδων.
Το συγγραφικό του έργο -ξενόγλωσσο, ελληνιστί γραμμένο ή μεταφρασμένο- έχει μεγάλη απήχηση. Έτυχε, τέλος, πολλών τιμητικών διακρίσεων.

«Το έργο του καθηγητού Γρηγ. Κωσταρά μοιάζει με δροσερή πηγή, από την οποία τρέχουν άφθονες, γάργαρες σκέψεις». R.T. Wallis (The classical Review, τεύχος 4, 1982)

«Το έργο του καθηγητού Γρηγ. Κωσταρά διακρίνεται για το εύρος των γνώσεων, την ακρίβεια της αναλύσεως, τη σαφήνεια της ερμηνείας». P. Aubenque (επιστολή προς Alexander - Humbolt - Stiftung) «Στο έργο του καθηγητού κ. Γρηγ. Κωσταρά θα βρούμε βαθιές συλλήψεις, με τις οποίες υπερβαίνει τις αντιθέσεις και φθάνει σε μία θαυμάσια σύνθεση». Fr. D’ Agostino (Rivista internazionale di Filosofia del Diritto, 1980)

«Τα συγγράμματά του διακρίνονται για την πυκνότητα των νοημάτων, τη σαφήνεια, τη μεθοδικότητα και την εμβρίθεια». (Pesado en Salamanticensis 1991)

«Το έργο του κ. Κωσταρά είναι σπουδαίο, πυκνό και σύνθετο, καρπός μιας πολύμοχθης και ευσυνείδητης ερευνητικής προσπάθειας». P. Henry (Rev. Belge de Philosophie et Historie, 1981)

Δείτε το όπως δημοσιεύτηκε στο Ασφαλιστικό ΝΑΙ - Τεύχος 201