Γιάννης Σεϊτανίδης, 14/11/2023 - 13:44 facebook twitter linkedin ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΟ: Μελέτη για την Κύπρο και πόσο μπορεί να αντέξει τις πλημμύρες Γιάννης Σεϊτανίδης, 14/11/2023 facebook twitter linkedin *Του ανταποκριτή μας στην Κύπρο Γιάννη Σεϊτανίδη Το φετινό Ασφαλιστικό Συνέδριο του Ασφαλιστικού Ινστιτούτου Κύπρου θα ασχοληθεί και με τους κινδύνους της κλιματικής αλλαγής και έχει ενταχθεί εισήγηση για την καταιγίδα Daniel που έπληξε με πρωτοφανή τρόπο την κεντρική Ελλάδα. Τι γίνεται, όμως, στην Κύπρο; Το Next Deal παρουσιάζει τα συμπεράσματα της μελέτης Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικής Εκτίμησης για το 2ο Σχέδιο Διαχείρισης Κινδύνων Πλημμύρας στις λεκάνες απορροής της Κύπρου που έχει ανατεθεί από το Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων στο πλαίσιο εφαρμογή της Οδηγίας 2007/60/ΕΚ για τις πλημμύρες. Το έργο προβλέπει την ετοιμασία Χαρτών Επικινδυνότητας Πλημμύρας και Χαρτών Κινδύνων Πλημμύρας για τις αναθεωρημένες Περιοχές Δυνητικού Σοβαρού Κινδύνου Πλημμύρας, αναθεώρηση του Σχεδίου Διαχείρισης Κινδύνων Πλημμύρας της Κύπρου (ΣΔΚΠ) και εκπόνηση Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για το ΣΔΚΠ. Στον Πίνακας 1 παρατίθενται οι Περιοχές Δυνητικού Σημαντικού Κινδύνου Πλημμύρας (ΠΔΣΚΠ) 1ου Κύκλου Εφαρμογής της Οδηγίας 2007/60/ΕΚ και στον Πίνακα 2 οι Περιοχές Δυνητικού Σημαντικού Κινδύνου Πλημμύρας (ΠΔΣΚΠ) 2ου κύκλου Κύκλου Εφαρμογής της Οδηγίας 2007/60/ΕΚ. O χάρτης απεικονίζει όλες τις περιοχές. Λεπτομερείς χάρτες με την περιγραφή των περιοχών που κινδυνεύουν είναι διαθέσιμη στον ιστότοπο: https://www.moa.gov.cy/moa/wdd/wfdf.nsf/page08_gr/page08_gr?opendocument Αξιολόγηση κινδύνων πλημμύρας Στην ανά χείρας παρουσιάζουμε τα ευρήματα της ανάλυσης για την ευρύτερη περιοχή της πρωτεύουσας. Από τα όσα αναφέρει η μελέτη προκύπτει ότι η απαιτούνται παρεμβάσεις για να προστατευτεί και από συνήθη φαινόμενα (κάθε 20 χρόνια), αλλά και πιο σπάνια (κάθε 100 ή 500 χρόνια) καθώς ποταμοί, παραπόταμοι και ρέματα διέρχονται πλέον από οικιστικές περιοχές. Ποταμός Πεδιαίος: Διέρχεται την αστική περιοχή της Λευκωσίας. Σύμφωνα με τη μελέτη το επίπεδο προστασίας Πεδιαίου από πλευράς πλημμυρικού κινδύνου είναι τοπικά μόνο μικρότερο της 20ετίας. Υπάρχει δυνατότητα όμως να γίνουν οι κατάλληλες παρεμβάσεις έτσι ώστε ο βαθμός προστασίας που εξασφαλίζεται να αυξηθεί και να επιτευχθεί ο στόχος προστασίας έναντι πλημμύρας συχνότητας περιόδου επαναφοράς 20ετίας σε όλο το μήκος του. Πλημμυρικά φαινόμενα συμβαίνουν ακόμα και στην πλημμύρα Τ20 έτη στους χαμηλούς οχετούς και κατά μήκος του Πεδιαίου, κυρίως στις κατάντη περιοχές, όπου είναι κατασκευασμένο το γραμμικό πάρκο της Λευκωσίας που σε αρκετές περιπτώσεις οι πλευρικοί δρόμοι φτάνουν πολύ κοντά στην κοίτη. Η ύπαρξη του γραμμικού πάρκου του Πεδιαίου αλλά και η πρόβλεψη για ανοιχτούς χώρους εκατέρωθεν της κοίτης συμβάλει σημαντικά στον έλεγχο του πλημμυρικού πεδίου. Επίσης, ανακουφιστικό ρόλο παίζει κυρίως το φράγμα Ταμασσού, αλλά και η λίμνη Μαγκλή σε κάποιο μικρό βαθμό καθώς και τα πολλά εμπλουτιστικά αναχώματα. Όμως το τεχνικό έργο υδροληψίας της λίμνης Μαγκλή δημιουργεί ανύψωση της ροής στα ανάντη. Στο κατάντη τμήμα του Πεδιαίου στη Λευκωσία συμβαίνουν κατακλύσεις κυρίως για το λόγο ότι η οικιστική ανάπτυξη έχει περιορίσει σημαντικά την ενεργό διατομή του ποταμού. Ήσσονος σημασίας αιτία για τις κατακλύσεις αυτές είναι και η πολύ έντονη κάλυψη από καλάμια της κοίτης που οδηγεί σε σημαντικές ενεργειακές απώλειες και σε μείωση της παροχετευτικότητα της κοίτης. Εντούτοις, αξιολογείται ότι τα περιβαλλοντικά οφέλη από τη διατήρηση των καλαμιώνων είναι πολύ σημαντικά. Ποταμός Κλήμος: Παραπόταμος του Πεδιαίου και περνά μέσα στα κατεχόμενα. Διασχίζει τη δυτική περιοχή της Λευκωσίας. Το ρέμα ξεκινά από τον Οικισμό Μακεδονίτισσας διέρχεται από τις περιοχές της Έγκωμης και του Αγίου Δομετίου και βρίσκεται σχεδόν σε όλο το μήκος του μέσα σε πυκνό αστικό ιστό. Ο βαθμός προστασίας που εξασφαλίζεται σήμερα έναντι πλημμύρας είναι μικρότερος της περιόδου επαναφοράς 20 ετών σχεδόν παντού. Λόγω της πυκνοδομημένης φύσης της περιοχής αλλά και του ότι το μεγαλύτερο τμήμα είναι ήδη κλειστό, η δυνατότητα να γίνουν οι κατάλληλες παρεμβάσεις εκτός της κοίτης, έτσι ώστε ο βαθμός προστασίας που εξασφαλίζεται να αυξηθεί και να επιτευχθεί ο στόχος προστασίας έναντι πλημμύρας συχνότητας περιόδου επαναφοράς 20ετίας σε όλο το μήκος του είναι εξαιρετικά περιορισμένη. Οι χρήσεις που θίγονται είναι οι ζώνες προστασίας του Κλήμου (όπου υπάρχει), ζώνες κατοικίας (περιοχές με μονοκατοικίες μέχρι τρεις ορόφους) καθώς και εμπορικές χρήσεις πάνω από το μεγαλύτερο καλυμμένο τμήμα. Θίγονται επίσης και βιομηχανικές εγκαταστάσεις στη Βιομηχανική Περιοχή του Αγίου Δομετίου (στην κατάντη περιοχή του εξεταζόμενου τμήματος). Παραπόταμος Μέρικα: Το υπό εξέταση ρέμα έχει μήκος 3.8 km και διέρχεται βόρεια του οικισμού Κοκκινοτριμιθιά ακολουθώντας σχεδόν παράλληλη πορεία με τον αυτοκινητόδρομο από Λευκωσία (Α9) με διεύθυνση από ανατολή προς δύση. Τα σοβαρότερα πλημμυρικά φαινόμενα παρουσιάζονται λόγω της υπερχείλισης της αρχής του καλυμμένου τμήματος όπου η υπερχειλίζουσα παροχή (για Τ=100 & 500 έτη) οδηγείται σε περιοχές χαμηλότερων απόλυτων υψομέτρων νότια του άξονα του ρέματος και κατακλύζει μια ευρύτερη περιοχή έως ότου προσεγγίσει ξανά την ανοιχτή διατομή κατάντη της γέφυρας της οδού Γρίβα Διγενή. Μετά την έξοδο από το κλειστό τμήμα σε κάποια τμήματα δεν υπάρχει επίσημη κτηματολογική κοίτη και υπάρχουν διαχωρισμοί οικοπέδων και μέσα στην κοίτη. Οι χρήσεις που θίγονται είναι κυρίως οι ζώνες κατοικίας (περιοχές με μονοκατοικίες μέχρι δύο ορόφων) καθώς και καλλιέργειες κυρίως σε κριθάρι. Καλόγερος: Το υπό εξέταση ρέμα έχει συνολικό μήκος 6.0km, διέρχεται πλησίον των εγκαταστάσεων του Γυμναστικού Συλλόγου Παγκύπριων (ΓΣΠ) και καταλήγει ανάντη του φράγματος της Αθάλασσας. Ο μηχανισμός πλημμύρας του ποταμού είναι η φυσική υπερχείλιση και η παρεμπόδιση ροής που οφείλεται σε ανεπάρκεια της διατομής της κοίτης του ρέματος καθώς και σε ανεπάρκεια της διατομής των εγκάρσιων τεχνικών έργων των οδικών διαβάσεων (γέφυρες και οχετοί) αντίστοιχα. Στην περιοχή του ΓΣΠ γενικά δεν παρατηρούνται κατακλύσεις εκτός από την πλημμύρα 500ετίας όπου κατακλύζεται μέρος του χώρου στάθμευσης του ΓΣΠ και ελάχιστες βιοτεχνικές εγκαταστάσεις στο αριστερό πρανές. Κατάντη της διασταύρωσης με τον αυτοκινητόδρομο Α1 η διατομή του ρέματος είναι ανεπαρκής αλλά και με μεγάλη τραχύτητα λόγω των καλαμιώνων οπότε γενικά κατακλύζονται οι παρόχθιες εκτάσεις και πιο συγκεκριμένα τα γήπεδα mini football που βρίσκονται στο δεξί πρανές (κατακλύζονται μερικώς και από την πλημμύρα 20ετίας. Οι χρήσεις που θίγονται είναι κυρίως οι ζώνες προστασίας της κοίτης του Καλόγερου καθώς και ζώνες κατοικίας (κυρίως περιοχές με μονοκατοικίες μέχρι δύο ορόφων). Κατακλύζονται επίσης σημαντικές επιφάνειες βιομηχανικών ζωνών κυρίως στα κατάντη του ρέματος. Στα σενάρια πλημμύρας 100 ετών. Μέρικα και παραπόταμοι Κούτης – Κατούρης: Γενικότερα η κατάσταση του Μέρικα όπως επίσης και των παραποτάμων του από πλευράς πλημμυρικού κινδύνου είναι ικανοποιητική εκτός από λίγες περιπτώσεις και μόνο στις πλημμύρες των 100 και 500 ετών. Στην πλημμύρα 20ετίας δεν παρουσιάζονται ιδιαίτερα προβλήματα. Οι χρήσεις που θίγονται είναι κυρίως οι ζώνες προστασίας του Μέρικα καθώς και ζώνες κατοικίας, κυρίως περιοχές με μονοκατοικίες μέχρι δύο ορόφων. Κατακλύζονται επίσης κάποιες αγροτικές εκτάσεις. Ζώνες προστασίας δεν έχουν θεσμοθετηθεί για τους παραποτάμους Κούτη και Κατούρη εντούτοις δεν υπάρχουν ιδιαίτερες κατακλύσεις της περιοχής. Αλμυρός και Άλυκος: Οι χρήσεις που θίγονται, εκτός από τις ζώνες προστασίας των ποταμών Αλμυρού και Άλυκου, είναι βιομηχανικές. Κατακλύζονται σημαντικές επιφάνειες βιομηχανικών ζωνών (Βιομηχανική Ζώνη Κατηγορίας Β), κυρίως στα κατάντη της οδού Λεμεσού. Επίσης, κάποιες μικρές αγροτικές εκτάσεις με κριθάρι θίγονται κυρίως στα σενάρια της 100ετίας και 500ετίας. Δεν επηρεάζονται καθόλου ζώνες κατοικίας ενώ κτηνοτροφικές εκτάσεις κατακλύζονται στο κατάντη τμήμα του κοινού τμήματος του π. Άλυκου. Γιαλιάς: Η περιοχή βρίσκεται στο νοτιοανατολικό άκρο της επαρχίας Λευκωσίας. Το ανάντη άκρο του βρίσκεται βορειοδυτικά του οικισμού Πέρα Χωριό, διέρχεται νοτίως του οικισμού Νήσου και καταλήγει κατάντη βόρεια του οικισμού Ιδαλίου. Οι χρήσεις που θίγονται κυρίως είναι η ζώνη προστασίας του Γιαλιά που κατακλύζεται και ζώνες κατοικίας (περιοχές με μονοκατοικίες μέχρι τριών ορόφων). Με τις σημερινές συνθήκες ανάπτυξης όμως δεν κατακλύζεται καμία κατοικία. Επίσης θίγονται μικρής έκτασης καλλιέργειες κυρίως σε κριθάρι. Κομήτης- Αστρομερίτης: Η περιοχή του ποταμού Κομήτη βρίσκεται σε απόσταση 35 km περίπου δυτικά της Λευκωσίας. Οι χρήσεις που θίγονται είναι ζώνες κατοικίας (περιοχές με μονοκατοικίες μέχρι δύο ορόφους) καθώς και κάποιες καλλιέργειες κυρίως με ελιές, όμως με τα σημερινά επίπεδα ανάπτυξης στις συνθήκες πλημμύρας 20ετίας οριακά θίγονται λίγες κατοικίες. Δεν υπάρχουν θεσμοθετημένες ζώνες προστασίας του π. Κομήτη (πέραν βεβαίως από τα κλειστά τμήματα) και η κοίτη του ποταμού αναφέρεται κυρίως ως οικιστική ζώνη. Υδατορέμα Κοκκινοτριμιθιάς: Στην περιοχή της Κοκκινοτριμιθιάς το ιδιαίτερα ήπιο και χωρίς διαμορφωμένη κοίτη ανάγλυφο δεν επιτρέπει τη γρήγορη απορροή των ομβρίων προς τα κατάντη, προς τον ποταμό Μέρικα. Οι χρήσεις που θίγονται είναι ζώνες κατοικίας (περιοχές με κατοικίες δύο ορόφων) που δεν έχουν αναπτυχθεί σήμερα καθώς και κάποιες καλλιέργειες. Δεν υπάρχουν θεσμοθετημένες ζώνες προστασίας. Κατακλύζονται ορισμένες κύριες οδοί (τμήματα των οδών Σαλαμίνος και Βουφαβέντου) εντός του οικισμού. Σύμφωνα με την Κοινότητα Κοκκινοτριμιθιάς εμφανίζονται πλημμυρικά προβλήματα καθ’ όλο το μήκος της εξεταζόμενης περιοχής, λόγω του αναγλύφου. Η διαπίστωση αυτή επιβεβαιώνεται από τις υδραυλικές επιλύσεις, καθώς εμφανίζεται εκτεταμένη περιοχή κατάκλυσης, με σχετικά σημαντικές ταχύτητες ροής, για όλες τις περιόδους επαναφοράς που εξετάστηκαν. Βιζακωτός και Καλόγερος: Η περιοχή βρίσκεται στους Δήμους Αγλαντζιάς, Γερίου και Λατσιών της Επαρχίας Λευκωσίας. Τα πλημμυρικά φαινόμενα επηρεάζουν κυρίως την οικιστική περιοχή Γερίου, Αγλαντζιάς και την Πανεπιστημιούπολη. Σύμφωνα με την υδραυλική προσομοίωση, πλημμυρικά προβλήματα εμφανίζονται περί την οδό Ακροπόλεως και κατάντη αυτής, λόγω ανεπάρκειας της διατομής της κοίτης του ποταμού. Το υδραυλικό μοντέλο επαληθεύει εν μέρει τις θέσεις με γνωστά πλημμυρικά προβλήματα. Συγκεκριμένα, για την καταιγίδα με υψηλή πιθανότητα περιόδου επαναφοράς Τ= 20 ετών, εντοπίζεται πλημμυρικό πεδίο πλησίον του Πανεπιστημίου Κύπρου, το οποίο επηρεάζει και τμήμα των ανοικτών χώρων της Πανεπιστημιούπολης. Για τις μεγαλύτερες περιόδους επαναφοράς το εν λόγω πλημμυρικό πεδίο εμφανίζεται ιδιαίτερα εκτεταμένο, αν και τα βάθη ροής είναι στο μεγαλύτερο τμήμα τους μικρά, και επηρεάζονται κυρίως περιοχές κοντά στην κοίτη. Οι οδοί Τριπόλεως και Αργυροκάστρου πλημμυρίζουν μόνο κατά την προσομοίωση γεγονότων χαμηλής πιθανότητας υπέρβασης (ανά 500 έτη). Βαθύ, παραπόταμος Καλόγερου: Η περιοχή βρίσκεται βρίσκεται στο Δήμο Λατσιών της Επαρχίας Λευκωσίας. Οι χρήσεις που θίγονται είναι κυρίως περιοχές με επικρατούσα χρήση την κατοικία (κυρίως με κατοικίες δύο - τριών ορόφων), περιορισμένες επιφάνειες βιομηχανικών ζωνών (Βιομηχανική Ζώνη Κατηγορίας Β) και οικονομικών δραστηριοτήτων στο κατάντη όριο μελέτης, εκτάσεις βιοτεχνικής ζώνης κατηγορίας Β, ζώνης εμπορικών και άλλων κεντρικών λειτουργιών, ζωνών ειδικών χρήσεων, καθώς και ζωνών προστασίας της κοίτης του ποταμού στο ανάντη και κατάντη όριο μελέτης. Στο σενάριο Τ20 κατακλύζονται τοπικές οδοί, ενώ στο σενάριο Τ100 και Τ500 κατακλύζονται 2-3 τεχνικά αλλά και κεντρικοί οδικοί άξονες (Λεωφόρος Φιλίππου Παπακυπριανού, κ.α.). Ποταμός Καλόγερος – Λακατάμια: Στην περιοχή του ποταμού Καλόγερου στη Λακατάμια εμφανίζονται πλημμυρικά φαινόμενα, κυρίως στα σενάρια μέσης και χαμηλής πιθανότητας υπέρβασης, αλλά και στην πλημμύρα 20ετίας που οφείλονται στην ανεπάρκεια της υφιστάμενης κοίτης. Οι χρήσεις που θίγονται είναι κυρίως εκτάσεις ζωνών προστασίας της κοίτης του ποταμού σχεδόν σε όλο το μήκος του. Κατακλύζονται επίσης σημαντικές επιφάνειες βιομηχανικών ζωνών (Βιοτεχνική Ζώνη Κατηγορίας Β) στο μεγαλύτερο μήκος του ποταμού, περιοχές με επικρατούσα χρήση την κατοικία (κατοικίες δύο ορόφων) καθώς και εκτάσεις αγροτικών ζωνών / περιαστικών περιοχών. Επίσης κατακλύζονται 1-2 τεχνικά και μικρό τμήμα της οδού Θ. Γεωργιάδη. Κατέβα: Η περιοχή βρίσκεται στο Δήμο Λευκωσίας της Επαρχίας Λευκωσίας και περιλαμβάνει τον ποταμό Κατέβα κατάντη του Άλσους Ακαδημίας και μέχρι τη Νεκρή Ζώνη. Στον ποταμό Κατέβα η ροή κινείται στο μεγαλύτερο μήκος εντός της κοίτης του ποταμού για πλημμύρες υψηλής πιθανότητας υπέρβασης (Τ=20 έτη), τόσο για τις σημερινές συνθήκες όσο και για το μελλοντικό σενάριο κλιματικής αλλαγής. Κατάκλυση εδαφών, ακόμα και στην πλημμύρα 20ετίας, παρατηρείται ανάντη και κατάντη της Λεωφόρου Αμμοχώστου, όπου το υφιστάμενο τεχνικό είναι περιορισμένης παροχετευτικότητας. Εχουν σημειωθεί σημαντικά προβλήματα πλημμυρών τα τελευταία χρόνια, με βασικούς μηχανισμούς πλημμύρας τη φυσική υπερχείλιση και την έμφραξη γεφυρών από φερτά υλικά. Οι χρήσεις που θίγονται είναι κυρίως περιοχές με επικρατούσα χρήση την κατοικία (κατοικίες έως 4 ορόφους) καθώς και εκτάσεις εμπορικών και άλλων κεντρικών λειτουργιών. Επίσης κατακλύζονται 1-2 τεχνικά και πλημμυρίζει ένα τμήμα της Λεωφόρου Αμμοχώστου καθώς και άλλες τοπικές οδοί. Κοτσίρκας: Η περιοχή βρίσκεται στο Δήμο Λευκωσίας της Επαρχίας Λευκωσίας και περιλαμβάνει τμήμα του ποταμού Κοτσίρκα το οποίο διατρέχει την οικιστική περιοχή της Λευκωσίας, όντας πλήρως διευθετημένο με υπόγειο οχετό, με φορά ροής προς τα βόρεια-βορειοανατολικά. Μέρος της λεκάνης απορροής (άνω τμήμα Παλαιάς Πόλης Λευκωσίας) και (μικρό τμήμα ΒΑ της Παλαιάς Πόλης), βρίσκονται στην περιοχή που δεν ελέγχεται αποτελεσματικά από την Κυπριακή Δημοκρατία. H υφιστάμενη διευθετημένη κοίτη δεν επαρκεί (ή επαρκεί οριακά και κατά τόπους υπερχειλίζει) για την ασφαλή διόδευση της πλημμύρας 20ετίας, με αποτέλεσμα να συμβαίνει υπερχείλιση της ροής, κατάκλυση των υπερκείμενων εδαφών και επιφανειακή απορροή των πλημμυρικών ροών μέσω του δικτύου πεζοδρόμων και οδών της περιοχής. Οι χρήσεις που θίγονται είναι κυρίως περιοχές ζωνών εμπορικών δραστηριοτήτων και βιομηχανικής / βιοτεχνικής ζώνης, πυρήνων και συνεχούς δόμησης και με επικρατούσα χρήση την κατοικία (κατοικίες έως και 6 ορόφους). Λόγω υπερχείλισης του κλειστού τεχνικού (οχετός μεγάλου μήκους κατά μήκος της ΠΔΣΚΠ 33), το οποίο είναι ανεπαρκές για να παραλάβει τις απορροές των περιόδων επαναφοράς, οι πλημμυρικοί όγκοι υπερχειλίζουν στο δίκτυο πεζοδρόμων και οδών της περιοχής. Ενδεικτικά αναφέρονται οι λεωφόροι Λάρνακος και Τζων Κένεντυ και οι οδοί Διγενή Ακρίτα, Αγίου Ιλαρίωνος, Καντάρας, κ.α. Παραπόταμος Πεδιαίου: Η περιοχή βρίσκεται στα όρια των Δήμων Στροβόλου και Λακατάμιας της Επαρχίας Λευκωσίας. Ο ποταμός Πεδιαίος και οι παραπόταμοί του δημιουργούν συχνά πλημμυρικά προβλήματα στις περιοχές Στροβόλου και Λακατάμιας. Η υφιστάμενη διατομή του υδατορέματος δεν επαρκεί για την ασφαλή διόδευση της πλημμύρας 20ετίας. Παρατηρούνται πλημμυρικά φαινόμενα που οφείλονται σε υπερχείλιση της ροής σε θέσεις τεσσάρων οδικών διαβάσεων. Για γεγονότα μέσης πιθανότητας εμφάνισης αναπτύσσονται σημαντικά βάθη νερού και παρατηρείται υπερχείλιση των πλημμυρικών όγκων προς τα βόρεια και πάνω από τη Λεωφόρο Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ’ – Στροβόλου. Αντίστοιχη εικόνα παρατηρείται και στη μικρής πιθανότητας υπέρβασης (Τ500 έτη), με το πλημμυρικό πεδίο στα βόρεια να εμφανίζεται πιο εκτεταμένο (επεκτείνεται μέχρι τον ποταμό. Πεδιαίο). Για πλημμύρες σημαντικής σπανιότητας εμφανίζεται εκτεταμένη κατάκλυση και στα νότια της ΠΔΣΚΠ, από το Λύκειο Αρχ. Κυπριανού και μέχρι την εκβολή στον ποταμό Πεδιαίο. Οι χρήσεις που θίγονται είναι κυρίως περιοχές με επικρατούσα χρήση την κατοικία (κατοικίες έως και 4 ορόφους), καθώς και περιοχές ζωνών εμπορικών δραστηριοτήτων και προστασίας. Λόγω της ανεπάρκειας του κλειστού τμήματος, οι πλημμυρικοί όγκοι υπερχειλίζουν στο δίκτυο πεζοδρόμων και οδών της περιοχής. Ενδεικτικά αναφέρονται η Λεωφόρος Σπύρου Κυπριανού και οι οδοί Αγ. Στυλιανού, Άρεως, κ.α. ≪Αργάκι του Νομικού≫: Η περιοχή βρίσκεται στο Δήμο Λακατάμιας της Επαρχίας Λευκωσίας. Η κοίτη εμφανίζεται στα βορειοανατολικά του ταμιευτήρα της Ταμασσού, κινείται με κατεύθυνση βόρεια-βορειοανατολική και διέρχεται στα ανατολικά του οικισμού Πέρα, στις παρυφές του οικισμού Ψιμολόφου και εντός των οικισμών Πάνω και Κάτω Δευτεράς. Βασική αιτία της υπερχείλισης του υδατορέματος ήδη από το πλέον ανάντη τμήμα του είναι η ανεπάρκεια της διατομής των τριών ανάντη τεχνικών γεφύρωσης, που έχει ως αποτέλεσμα σημαντική ποσότητα του πλημμυρικού όγκου να διοχετεύεται στην ανατολική όχθη και να κινείται παράλληλα με τον κύριο άξονα της ροής μέχρις ότου επιστρέψει στην κοίτη κοντά στην περιοχή της Αγίας Μαρίνας. Στην περιοχή κατάντη της Αγίας Μαρίνας η κοίτη είναι ανεπαρκής και το υδατόρεμα υπερχειλίζει εκατέρωθεν της κοίτης και μέχρι την εκβολή στον ποταμό Πεδιαίο. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα του υδραυλικού μοντέλου δεν παρατηρούνται ευρεία πλημμυρικά πεδία για την περίοδο επαναφοράς Τ=20 έτη στο τμήμα κατάντη της οδού Πατριάρχου Γρηγορίου Ε’ και μέχρι την οδό Κολοκοτρώνη. Καθώς το τμήμα κατάντη της οδού Πατριάρχου Γρηγορίου Ε’ και μέχρι την οδό Κολοκοτρώνη παρουσιάζει πλημμυρισμό και κατά την υδραυλική προσομοίωση του μελλοντικού σεναρίου 2080, εκτιμάται ότι κάτι τέτοιο είναι πιθανό να συμβαίνει και κατά το τρέχον σενάριο Τ=20 έτη εφόσον κάποιο τεχνικό έργο ή τμήμα της κοίτης έχει επηρεαστεί από εμπόδια, φερτά υλικά ή άλλα αίτια που διαφοροποιούν την υδραυλική διατομή. Οι χρήσεις που θίγονται είναι κυρίως περιοχές με επικρατούσα χρήση την κατοικία και πυρήνων συνεχούς δόμησης (κατοικίες έως και 3 ορόφους), περιοχές ζωνών εμπορικών δραστηριοτήτων και προστασίας καθώς και εκτάσεις δημόσιων χρήσεων. Ενδεικτικά πλημμυρίζουν η Λεωφόρος Μακαρίου Γ’ και Αγίου Γεωργίου και ο Πυροσβεστικός Σταθμός στην οδό Ακαδημίας. Επίσης σε όλα τα σενάρια θίγονται δημόσια κτήρια (σχολεία, υπηρεσίες). Παραπόταμος Πεδιαίου στη Δευτερά: Το υδατόρεμα διέρχεται μέσα από αναπτυσσόμενες οικιστικές περιοχές των Κοινοτήτων Πάνω και Κάτω Δευτεράς, που αποτελούν πλέον προάστια της Λευκωσίας. Η ροή γίνεται σε φυσική, μη διευθετημένη κοίτη, που γεφυρώνεται με τεχνικά για τη διάβαση των οδών της περιοχής. Εξαίρεση αποτελεί ένα μικρό τμήμα με χαμηλούς πλευρικούς τοίχους στην οδό Ελλάδος. Σε ορισμένες περιπτώσεις (π.χ. οδός Αντιστάσεως στην Πάνω Δευτερά) η διέλευση των οδών γίνεται με Ιρλανδικές Διαβάσεις. Η περιοχή της Δευτεράς δεν έχει αντιμετωπίσει σημαντικά προβλήματα πλημμυρών τα τελευταία χρόνια. Η απουσία πολεοδομικής ζώνης προστασίας του ποταμού σε συνδυασμό με την έντονη ανάπτυξη της περιοχής και τις κλιματικές μεταβολές αναμένεται να οδηγήσουν σε αυξημένους κινδύνους πλημμύρας στο μέλλον. Ο βασικός μηχανισμός πλημμύρας στην περιοχή είναι η φυσική υπερχείλιση ποταμού, ή και η παρεμπόδιση της ροής λόγω υδραυλικής ανεπάρκειας των τεχνικών στις οδικές διαβάσεις. Στη Δευτερά συμβαίνουν πλευρικές υπερχειλίσεις, τοπικές και περιορισμένες στα γεγονότα πλημμύρα υψηλής πιθανότητας εμφάνισης και πιο εκτεταμένες στα γεγονότα μέσης και χαμηλής πιθανότητας εμφάνισης. Η πλημμύρα οφείλεται στην ανεπάρκεια των εγκάρσιων τεχνικών έργων, που έχουν ως αποτέλεσμα τη βύθιση της ροής και την υπερχείλιση του ποταμού. Για γεγονότα συνήθων περιόδων επαναφοράς εμφανίζεται υπερχείλιση ιδίως στα κατάντη της περιοχής, επηρεάζοντας τοπικά τη λεωφόρο Αρχ. Μακαρίου. Ωστόσο, για γεγονότα χαμηλής πιθανότητας το φαινόμενο είναι έντονο επηρεάζοντας περιοχές και στα δυτικά της οδού Σταυρόπετρας με μικρά όμως βάθη νερού. Οι χρήσεις που θίγονται είναι κυρίως περιοχές κατοικίας και με επικρατούσα χρήση την κατοικία (κατοικίες έως και 3 ορόφους), γεωργικής ζώνης καθώς και περιοχές ζωνών προστασίας της κοίτης του ποταμού. Επίσης στο σενάριο Τ20 πλημμυρίζουν 3 τεχνικά (τεχνικό γεφύρωσης της οδού Ελλάδος, κιβωτοειδής οχετός για τη γεφύρωση της οδού Χρήστου Λεβέντη και το Παλαιό γεφύρι, αμέσως ανάντη της λεωφόρου Αρχιεπισκόπου Μακαρίου) και η Λεωφόρος Μακαρίου Γ’. Στο σενάριο Τ100 και Τ500 ισχύει ότι και για την πλημμύρα υψηλής πιθανότητας με τη διαφορά ότι υπερχειλίζουν περισσότερα εγκάρσια τεχνικά έργα και επιπλέον η Ε902, η Λεωφόρος Μαχαιρά, το Πρατήριο καυσίμων στη συμβολή οδού Χρήστου Λεβέντη, περισσότερες τοπικές οδοί ενώ στο σενάριο Τ500 πλημμυρίζει επιπλέον των παραπάνω και το Νηπιαγωγείο στην οδό Λαχανόκηπων. Ακολουθήστε το Nextdeal.gr στο Google News .
Γιάννης Σεϊτανίδης, 18/01/2019 - 09:45 Nextdeal Cyprus: Όλα τα αποτελέσματα 9μήνου των ασφαλιστικών εταιριών της Κύπρου!