Κάθε χρόνο η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμάει τον Άγιο Φανουρίου στις 27 Αυγούστου.

Η λατρεία του Αγίου Φανουρίου φαίνεται ότι ξεκινά από τη Ρόδο. Όταν έσκαβαν σε ερείπια παλαιού ναού έξω από τα τείχη της πόλης βρέθηκε η εικόνα του. Ο Μητροπολίτης Ρόδου Νείλος (1355-1369) διάβασε την επιγραφή «Ο Άγιος Φανώ». Μέχρι τον 14ο ή 15ο αιώνα ο Άγιος δεν ήταν γνωστός.

Η μορφή του Αγίου παρίστανε ένα νέο ντυμένο με στρατιωτική ενδυμασία, που κρατούσε σταυρό με λαμπάδα και ήταν πλαισιωμένος από 12 σκηνές του μαρτυρίου του. Πιθανότατα υπήρξε στρατιώτης. Ο Μητροπολίτης Ρόδου καθιέρωσε ημερομηνία εορτής του Αγίου την ημέρα εύρεσής του και ανακαίνισε το εκκλησάκι που βρέθηκε η εικόνα, αφιερώνοντας το στον νεοφανή Άγιο Φανούριο. Από την Ρόδο προφορικά η ιστορία του νέου Αγίου διαδόθηκε πρώτα στα γύρω νησιά και μετέπειτα σε ολόκληρη τη χώρα και την Κύπρο.

Η Σπηλιά του Αγίου Φανουρίου, βρίσκεται στον κατεχόμενο Άγιο Γεώργιο Κερύνειας στο οποίο διατηρείται μια παράδοση. Σε μια βραχώδη ακρογιαλιά, σε ένα σπήλαιο στα βόρεια του χωριού, βρίσκεται το εικόνισμα του Αγίου. Στο σπήλαιο αυτό ο Άγιος κρύφτηκε όταν καταδιωκόταν από τους Σαρακηνούς προερχόμενος από την Μικρά Ασία. Στην προσπάθεια του να υπερπηδήσει με το άλογο του τους βράχους της περιοχής γκρεμίστηκε και σκοτώθηκε, ενώ τα οστά του αλόγου του αποτυπώθηκαν στους βράχους. Κάθε χρόνο στην Κύπρο οργανώνονται εκδρομές για την πανήγυρη του Αγίου Φανουρίου στην Κερύνεια, με εκατοντάδες κόσμου να δηλώνει παρόν παίρνοντας μαζί τους και την Φανουρόπιτα. 

Η μεγάλη τιμή που τρέφουν οι χριστιανοί στον Άγιο Φανούριο, έγινε αιτία να δημιουργηθεί στο λαό το παραδοσιακό έθιμο της πίτας του Αγίου Φανουρίου ή Φανουρόπιτας. Η πίτα περιλαμβάνει διάφορα στοιχεία της ελληνικής λαογραφίας και φτιάχνεται αυστηρά με 7 ή 9 υλικά.

Οι πιστοί παρασκευάζουν Φανουρόπιτα, για να τους φανερώσει ο Άγιος, ένα χαμένο αντικείμενο, δουλειά εαν είναι άνεργοι, υγεία εαν είναι άρρωστοι, μέλλοντα σύζυγο ενα είναι ανύπαντροι, ...και άλλα παρόμοια αιτήματα των καρδιών τους. Διάφορες είναι οι συνταγές της Φανουρόπιτας με δημοφιλέστερη την Παραδοσιακή Μικρασιάτικη Φανουρόπιτα με τα εξής υλικά: 1 φλ. Σπορέλαιο, 3 φλ. αλεύρι που φουσκώνει μόνο του, 1 φλ. Ζάχαρη, 1 φλ. φυσικό χυμό πορτοκάλι, 1 φλ. γλυκού σόδα, ½ φλ. καρύδι κομμένο μέτριο, ½ φλ. σταφίδα ξανθή, ½ κ.γ. γαρίφαλο, ¾ κ.γ. κανέλλα.

Ο Άγιος Φανούριος έκανε αρκετά θαύματα στους πιστούς που επικαλούνται το όνομά του κι ένα από τα σημαντικότερα είναι η επέμβαση Του στην απελευθέρωση των τριών Κρητικών Διακόνων από τους Αγαρηνούς. Όταν οι Κρητικοί ελευθερώθηκαν, αντέγραψαν την Εικόνα του Αγίου από την Ρόδο και την μετέφεραν στην Κρήτη, περιοχή θερμής θρησκευτικής λατρείας του Αγίου έως σήμερα.

©Μέντωρ Διαμεσολαβητής

Η Σπηλιά του Αγίου Φανουρίου:

Απολυτίκιο:

Πηγή:

• https://24h.com.cy/2018/04/tha-prostatefthi-xokklisi-ke-spilia-agiou-fanouriou-kerynias/
• https://www.vimaorthodoxias.gr/theologikos-logos-diafora/agiou-fanouriou-fanouropita-kai-efchi/
• https://www.impantokratoros.gr/A6774D6F.el.aspx