Στις ερωτήσεις των εξετάσεων πιστοποίησης της ΤτΕ στα επενδυτικά ασφαλιστικά προϊόντα (εξετάσεις πιστοποίησης Γ) υπάρχουν αρκετές ερωτήσεις, μεταξύ των οποίων και ασκήσεις, οι οποίες αναφέρονται σε μέσους όρους και σε διαμέσους. Γνωρίζετε ποια είναι η διαφορά του μέσου όρου από το διάμεσο; Το θέμα αποκτά ιδιαίτερο ενδιαφέρον, επειδή εκτός των εξετάσεων πιστοποίησης, ακούμε καθημερινά γι’ αυτούς τους στατιστικούς όρους και στα δελτία ειδήσεων!  
Προκειμένου να γίνει απόλυτα αντιληπτό αυτό το στατιστικό θέμα μπορούμε, για παράδειγμα, να δούμε τη σημασία αυτών των όρων για τις ασκήσεις 523-526 και 536 (και όχι μόνο) του ερωτηματολογίου εξετάσεων Γ της ΤτΕ ή/και να παρατηρήσουμε ότι τους τελευταίους μήνες που μας πλήττει ο κορονοϊός, ακούμε καθημερινά στα δελτία ειδήσεων σχετικά το πλήθος των νέων κρουσμάτων, το πλήθος αυτών που νοσηλεύονται σε ΜΕΘ (ή/και διασωληνομένοι) και το συνολικό ημερήσιο αριθμό των θυμάτων! Για παράδειγμα ακούμε, «Σήμερα ανακοινώνουμε 1500 νέα κρούσματα του ιού στη χώρα, 300 συμπολίτες μας νοσηλεύονται διασωληνομένοι. Η διάμεση ηλικία τους είναι 65 ετών». Πως αποκωδικοποιούμε και κατανοούμε αυτές τις πληροφορίες; 

Ο Αριθμητικός Μέσος Όρος, είναι ένα στατιστικό μέτρο που απεικονίζει τη μέση τιμή μιας μεταβλητής, σε ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.

Υπολογίζεται ως εξής: 

Όπου, Χ‾:  ο αριθμητικός μέσος, Χ1, Χ2,... Χη: οι τιμές της μεταβλητής και η: ο αριθμός των παρατηρήσεων. 

Ο αριθμητικός μέσος είναι καταλληλότερος για να περιγράψουμε δεδομένα παρατηρήσεων (π.χ. αριθμός δανείων, αριθμός συμβολαίων κ.λπ.).

Χαρακτηριστικά Μέσου Όρου. Κάθε σύνολο δεδομένων έχει μόνο έναν Αριθμητικό Μέσο Όρο, για τον υπολογισμό του χρησιμοποιούμε όλα τα δεδομένα, είναι χρήσιμο μέγεθος για τη σύγκριση δύο ομάδων δεδομένων. 

Διάμεσος είναι ο αριθμός που χωρίζει το δείγμα στο 50% των παρατηρήσεων (δεδομένων) που είναι μικρότερες από αυτόν και στο 50% που είναι μεγαλύτερες, αφού πρώτα η σειρά ταξινομηθεί κατ’ αύξουσα τάξη. Άρα, ο διάμεσος ΔΕΝ είναι μέσος όρος, αλλά ο τυχαίος αριθμός που βρίσκεται στο κέντρο ακριβώς του πλήθους των παρατηρήσεων! 

Επικρατούσα τιμή (ή τύπος) είναι η συχνότερα παρατηρούμενη τιμή στο δείγμα.

Για παράδειγμα, ας πούμε ότι έχουμε 11 παρατηρήσεις, τις ακόλουθες, 32, 51, 58, 61, 62, 63, 77, 79, 89, 89 και 95. 

Στο παράδειγμά μας ο μέσος όρος είναι 69 που προκύπτει από το άθροισμα (756), δια του πλήθους (11). Η διάμεσος είναι 63 (κεντρική παρατήρηση) και η επικρατούσα τιμή είναι 89 (παρατηρείται δύο φορές, ενώ όλες οι άλλες από μία). 

Το συμπέρασμα απ’ αυτό το άρθρο είναι ότι η σύγχρονη εκπαίδευση των ασφαλιστικών διαμεσολαβητών θα πρέπει εκτός των ασφαλιστικών γνώσεων, να περιλαμβάνει και χρηματοοικονομικές. Αυτό αφορά παλαιούς και νέους διαμεσολαβητές, τις πιστοποιήσεις τους, αλλά και τις επαναπιστοποιήσεις τους!  

Αυτονόητο είναι βέβαια ότι και οι εκπαιδευτές τους θα πρέπει να είναι σε θέση όχι μόνο να γνωρίζουν άριστα τα ασφαλιστικά και τα χρηματοοικονομικά, αλλά να είναι ικανοί και έμπειροι, προκειμένου να συνδυάζουν αυτές τις γνώσεις και να τις δίνουν με παραδείγματα στους εκπαιδευόμενους, προκειμένου να τις κατανοήσουν πλήρως. 

Έτσι θα επιτύχουμε καλύτερα αποτελέσματα στις εξετάσεις πιστοποίησης, αλλά και περισσότερο ενημερωμένους και αποτελεσματικούς (παλαιούς και νέους) εκπροσώπους της ασφαλιστικής αγοράς! 

Ποιος είναι ο Κώστας Παπαϊωάννου

Ο Κώστας Παπαϊωάννου είναι εξειδικευμένος εκπαιδευτής ασφαλιστικών και τραπεζικών θεμάτων, με πολυετή εκπαιδευτική εμπειρία και προσανατολισμό στη διαχείριση τεχνικών, χρηματοοικονομικών και διοικητικών αντικειμένων. Έχει κάνει σπουδές οικονομικής κατεύθυνσης και μεταπτυχιακές σπουδές στα ασφαλιστικά. Έχει εργαστεί σε διευθυντικές θέσεις εκπαίδευσης, σε μερικές από τις μεγαλύτερες ασφαλιστικές εταιρίες και τράπεζες που δραστηριοποιούνται στην Ελληνική αγορά (Interamerican, Ελληνοβρετανική (νυν ΑΧΑ), ING (NN), Allianz, Αγροτική, Τράπεζα Πειραιώς).

Συνεργάζεται για διδακτικούς και ερευνητικούς σκοπούς με το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ)/Executive Programs και διδάσκει στα προγράμματα Judicial Education Program in Banking and Finance (μεταπτυχιακό πρόγραμμα για ανώτατους δικαστές και εισαγγελείς) και στο Insurance Management Program αντικείμενα όπως Risk Management, Επενδυτικά και Ασφαλιστικά Προϊόντα κ.α. Ακόμα διδάσκει στο Ελληνικό Τραπεζικό Ινστιτούτο (ΕΤΙ), στο Ελληνικό Ινστιτούτο Ασφαλιστικών Σπουδών (ΕΙΑΣ), την ΕΕΔΕ, την KPMG και άλλους οργανισμούς, ως πιστοποιημένος εισηγητής και ειδικός επιστήμονας.

Συμμετείχε στη συγγραφή των βιβλίων πιστοποίησης ασφαλιστικών διαμεσολαβητών του Ελληνικού Τραπεζικού Ινστιτούτου και του Ελληνικού Ινστιτούτου Ασφαλιστικών Σπουδών. Έχει αναπτύξει εκπαιδευτικά προγράμματα (παρουσιάσεις και εκτενείς εκπαιδευτικές σημειώσεις) για όλες τις βαθμίδες ασφαλιστικής και τραπεζικής πιστοποίησης.