Τα ασφαλιστικά και επενδυτικά προϊόντα Unit Linked είναι προϊόντα κυμαινόμενης απόδοσης και στη λήξη δεν έχουν σταθερή και συμφωνημένη απόδοση και γι’ αυτό το λόγο είναι ευαίσθητα στις διακυμάνσεις των αγορών. Αυτός είναι και ο βασικός λόγος που ο επόπτης της ασφαλιστικής αγοράς (ΤτΕ-ΔΕΙΑ) και ο νομοθέτης (IDD) έχουν θεσπίσει ειδικές προδιαγραφές γνώσεων αυτών των διαμεσολαβητών που ασχολούνται με την προώθησή τους.

Ας δούμε λοιπόν ποιες είναι οι αγορές στις οποίες τοποθετούνται τα ασφάλιστρα που πληρώνουν οι πελάτες, πως λειτουργούν και για ποιο λόγο έχουν διακυμάνσεις στια αποδόσεις τους και προκαλούν και αντίστοιχες διακυμάνσεις στις αποδόσεις των προϊόντων Unit Linked που αγοράζουν οι πελάτες μας.

Είδη αγορών

• Πρωτογενής αγορά

Είναι η αγορά που ένας τίτλος εισάγεται και πωλείται για πρώτη φορά (π.χ. νέα μετοχή). Σκοπός της είναι η άντληση κεφαλαίων, διότι τα χρήματα που αντλούνται σε αυτή την περίπτωση, καταλήγουν στον εκδότη του τίτλου.

Ακόμα στη δημόσια πρωτογενή αγορά γίνεται η αύξηση μετοχικού κεφαλαίου, όπου υπάρχει έκδοση νέων μετοχών από επιχείρηση που είναι ήδη εισηγμένη στο χρηματιστήριο.

• Δευτερογενής αγορά

Είναι η αγορά που μια ήδη εισηγμένη μετοχή (ή άλλο πιστωτικό εργαλείο), μεταβιβάζεται (πωλείται) εντός της αγοράς, από τους πωλητές στους αγοραστές και η τιμή του προϊόντος διαμορφώνεται με βάση την προσφορά και τη ζήτηση που υπάρχει γι’ αυτό. Σε αυτή την περίπτωση τα χρήματα δεν καταλήγουν στον εκδότη του τίτλου, αλλά παραμένουν σε αυτούς που μετέχουν στη λειτουργία της αγοράς (αγοραστές και πωλητές). Η δευτερογενής αγορά προσφέρει ρευστότητα στους επενδυτές.

Οι δευτερογενείς αγορές μπορεί να είναι είτε οργανωμένες αγορές, είτε μη οργανωμένες αγορές.

• Οργανωμένες αγορές

Οι Οργανωμένες αγορές λειτουργούν βάσει κανόνων σχετικών με τη διαφάνεια των συναλλαγών, με τις προϋποθέσεις λειτουργίας και συμμετοχής σε αυτές και με τις

προϋποθέσεις εισαγωγής και διαπραγμάτευσης χρηματοοικονομικών μέσων σε αυτές.

Ως οργανωμένη αγορά θεωρείται ένα πολυμερές σύστημα, το οποίο έχει λάβει άδεια λειτουργίας από την εποπτική αρχή της χώρας όπου λειτουργεί.

Στην Ελλάδα μεταξύ των οργανωμένων αγορών περιλαμβάνονται η Αγορά Αξιών του Χρηματιστηρίου Αθηνών, η Αγορά Παραγώγων του Χρηματιστηρίου Αθηνών και η Ηλεκτρονική Δευτερογενής Αγορά Τίτλων.

• Μη Οργανωμένες αγορές (OTC)

Οι Μη Οργανωμένες αγορές (ή εξωχρηματιστηριακές - Over the counter - OTC), δεν απαιτούν συγκεκριμένο χώρο λειτουργίας, αντικείμενο διαπραγμάτευσης είναι πολλοί τίτλοι που δεν πληρούν τις προϋποθέσεις εισαγωγής σε κάποιο χρηματιστήριο. Οι κανόνες λειτουργίας τους είναι πιο χαλαροί σε σχέση με τις οργανωμένες αγορές. Οι αγορά OTC δεν θεωρείται οργανωμένη αγορά.

Άλλα είδη αγορών

• Τρίτες αγορές, είναι εξωχρηματιστηριακές αγορές στις οποίες γίνονται συναλλαγές με αξιόγραφα που είναι εισηγμένα στο χρηματιστήριο.
• Τέταρτες αγορές, είναι συναλλαγές που γίνονται άμεσα, χωρίς μεσολάβηση κάποιου ενδιάμεσου. Συνήθως σε αυτές εμπλέκονται τράπεζες, με σκοπό τη μείωση του κόστους συναλλαγής.
• Ιδιωτικές αγορές, αντικείμενο διαπραγμάτευσης σε αυτές είναι μετοχές μη εισηγμένες και γίνονται συνήθως μεταξύ επενδυτών που διαθέτουν σημαντικά κεφάλαια. Στις ιδιωτικές αγορές δεν είναι υποχρεωτικά τα ενημερωτικά δελτία.

Νέες μορφές αγορών

Λόγω των μεγάλων τεχνολογικών εξελίξεων και της διαμόρφωσης νέων αναγκών στις αγορές, τα τελευταία χρόνια έχουν αναπτυχθεί εναλλακτικοί μηχανισμοί διαπραγμάτευσης, μέσω των οποίων εκτελούνται αγοραπωλησίες χρεωστικών τίτλων, εκτός των ρυθμιζόμενων αγορών. Τέτοιοι μηχανισμοί είναι οι εξής :

• Πολυμερείς μηχανισμοί διαπραγμάτευσης (ΠΜΔ) (Multilateral Trading Facilities – MTF’s), που διευθύνονται όχι απαραίτητα από κάποιο διαχειριστή αγοράς, χωρίς όμως αυτό να αποκλείεται (π.χ. χρηματιστήριο), αλλά από μια ΕΠΕΥ ή μια τράπεζα.
• Συστηματικοί εσωτερικοποιητές (Internalisators). Οι αγορές αυτές δεν είναι πολυμερείς, καθώς σε αυτές μετέχει μόνο ο διαχειριστής (μια ΕΠΕΥ ή μια τράπεζα) και συναλλάσσεται για ίδιο λογαριασμό.

Όλη η αγορά οφείλει να έχει κατανοήσει ότι αυτού του είδους τις γνώσεις πρέπει να τις κατέχει και να είναι σε θέση να τις χρησιμοποιήσει το σύνολο των ασφαλιστικών διαμεσολαβητών που ασχολείται με προϊόντα Unit Linked, επειδή είναι νομοθετική και εποπτική υποχρέωσή τους. Αυτές οι γνώσεις δεν κάνουν διακρίσεις, ούτε με βάση την ηλικία, ούτε με βάση την εμπειρία, καθενός εκ των ασφαλιστικών διαμεσολαβητών, ούτε περιλαμβάνονται στις παλαιότερου τύπου πιστοποιήσεις! Τους αφορούν όλους!

Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις υποχρεωτικά απαιτούμενες γνώσεις των ασφαλιστικών διαμεσολαβητών, που έχουν προσδιοριστεί από την IDD και την ΤτΕ-ΔΕΙΑ, μπορείτε να βρείτε στο βιβλίο μου «Επενδύσεις και Ασφάλιση», εκδόσεις Σπύρου, 2021 (δείτε εδώ).

Πληροφορίες, Εκδόσεις Ε. Σπύρου - κ.Γεωργία Καλτσώνη, τηλ.: 2103221525, 6977848550, email: gkaltsoni@spiroueditions.gr

Ποιος είναι και τι μπορεί να κάνει για εσάς ο Κώστας Παπαϊωάννου

Είμαι πιστοποιημένος εκπαιδευτής ασφαλιστικών γνωστικών αντικειμένων, με εξειδίκευση στα επενδυτικά προϊόντα κυμαινόμενης απόδοσης συνδεόμενα με ασφαλίσεις (Unit Linked & Single Premium) και στην ανάλυση αντικειμένων που αφορούν το management δικτύων πωλήσεων και στην ανάλυση των ασφαλιστικών προϊόντων, για να επιτευχθεί καλύτερη επικοινωνία με τους πελάτες. Έχω πολυετή εκπαιδευτική εμπειρία.

Συνεργάζομαι ως ειδικός επιστήμων, για ερευνητικούς και διδακτικούς σκοπούς με το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ) και διδάσκω στο ΜΒΑ του ΕΚΠΑ Τραπεζικής και Ασφαλιστικής Διοίκησης, καθώς και σε άλλα μεταπτυχιακά προγράμματα του ΕΚΠΑ. Επιπλέον συνεργάζομαι και διδάσκω στο ΕΙΑΣ και στο ΕΤΙ (Τραπεζικό Ινστιτούτο), καθώς και σε άλλους εκπαιδευτικούς φορείς.

Έχω κάνει σπουδές οικονομικής κατεύθυνσης και μεταπτυχιακές σπουδές στα ασφαλιστικά. Έχω εργαστεί σε διευθυντικές θέσεις εκπαίδευσης, σε μερικές από τις μεγαλύτερες ασφαλιστικές εταιρίες και τράπεζες που δραστηριοποιούνται στην Ελληνική αγορά. Έχω μεταφράσει, προσαρμόσει στα Ελληνικά δεδομένα και διδάξει τα προγράμματα Field Management Development Program (FMDP) της LIMRA-USA και International Certificate for Financial Advisors (ICFA) του CII-UK. Έχω διδάξει στην Ελλάδα και το εξωτερικό.

Μπορώ να εκπαιδεύσω ασφαλιστικούς διαμεσολαβητές (και υποψήφιους) όλων των βαθμίδων, προκειμένου να αποκτήσουν ή να εδραιώσουν τις απαιτούμενες από την εποπτεία (ΤτΕ) και από τη νέα νομοθεσία (IDD & Solvency II) υποχρεωτικές ασφαλιστικές, τεχνικές και χρηματοοικονομικές γνώσεις και τελικά να τους βοηθήσω να βελτιώσουν τη διατηρησιμότητα των πελατών τους ή/και την αποτελεσματικότητά τους στο κλείσιμο της πώλησης.