Στόχος της εσπερίδας η συγκριτική αξιολόγηση των διαφορετικών ευρωπαϊκών ρυθμίσεων και νομολογιακών τάσεων στο εξειδικευμένο αυτό πεδίο του δικαίου προς την κατεύθυνση της επιστημονικής ενημέρωσης και της ανάπτυξης διαλόγου για τη βελτίωση του υφισταμένου νομοθετικού πλαισίου στη χώρα μας.
Την έναρξη της εσπερίδα χαιρέτησαν οι Αντιγόνη Τζελέπη, Πρόεδρος Τριμελούς Συμβουλίου, Διεύθυνσης Πρωτοδικείου Πειραιά, Κώστας Μπερτσιάς, Πρόεδρος Επιτρ. Αυτοκινήτων και Πληροφορικής, ΕΑΕΕ και, Γιώργος Τζανής, Πρόεδρος Γραφείου Διεθνούς Ασφάλισης, ΓΔΑ και Πρόεδρος Υποεπιτροπής Νομικών Θεμάτων Κλάδου Αυτοκινήτου, ΕΑΕΕ
Ενώ, προσκεκλημένοι στην εσπερίδα από τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης ήταν οι κ.κ. Arturo Dell’ Isola Δικηγόρος Manager DEKRA Claims Services, Italia και Ovidiu Ciobanu, Δικηγόρος, Προέδρος του Ρουμανικού Οργανισμού Αποζημίωσης από Ιταλία και Ρουμανία, αντίστοιχα οι οποίοι ανέλυσαν τον τρόπο αντιμετώπισης ενός εικονικού τροχαίου ατυχήματος από τα Δικαστήρια της χώρας τους σε εφαρμογή της αντίστοιχης εθνικής τους νομοθεσίας.
Την αντίστοιχη ελληνική δικαστική πρακτική και νομοθεσία ανέλυσε ο προσκεκλημένος κ. Ηλίας Κλάππας, Δικηγόρος, Σύμβουλος Δικηγορικού Συλλόγου Πειραιά.
Επιπλέον, ο κ. Γιώργος Τζανής, Δικηγόρος, Πρόεδρος Γ.Δ.Α. και Υποεπιτροπής Νομικών Θεμάτων Κλάδου Αυτοκινήτου Ε.Α.Ε.Ε. ανέλυσε το Εφαρμοστέο Δίκαιο επί εξωσυμβατικών ενοχών (ROME III)-Κανονισμός Ε.Κ. 864/2007.
Τέλος, ο κ. Αθανάσιος Κρητικός, Αντιπρόεδρος ε.τ. Αρείου Πάγου, ο οποίος είχε και το ρόλο του συντονιστή των εισηγήσεων έκανε και τη συγκριτική επισκόπηση των Νομοθεσιών και της Νομολογίας.
Με βάση το σενάριο Ατυχήματος σε Ιταλία / Ρουμανία / Ελλάδα
Ο Ερρίκος δικηγόρος 50 ετών, οδηγώντας κανονικά του αυτοκίνητο του και έχοντας συνοδηγό την φίλη του Αθηνά και το γιο της Βικέντιο που καθόταν στο πίσω κάθισμα κινούνταν κανονικά σε επαρχιακή οδό διπλής κατεύθυνσης χωρίς νησίδα ασφαλείας στην Ιταλία / Ρουμανία / Ελλάδα και κοντά σε μια πόλη το αντιθέτως ερχόμενο αυτοκίνητο που οδηγούσε ο ΕΡΝΕΣΤΟ μεθυσμένος άνω του 0,50 κυβ. χιλιοστά ανά κυβ. εκατ. λίτρου αίματος, εισήλθε στο αντίθετο ρεύμα πορείας, προσέκρουσε μετωπικά στο αυτοκίνητο του Ερρίκου, με αποτέλεσμα:
να τραυματιστεί θανάσιμα ο Ερρίκος, που άφησε δύο γονείς και να καταστραφεί ολοσχερώς το αυτοκίνητο αξίας 20.000 ευρώ.
να τραυματιστεί σοβαρά η συνοδηγός ΑΘΗΝΑ η οποία μεταφέρθηκε στο κοντινότερο νοσοκομείο όπου παρέμεινε νοσηλευμένη επί δύο 2 μήνες. Εξαιτίας του τραυματισμού της, υπέστη ατελή παραπληγία μεγάλου βαθμού και κατέστη ανάπηρη σε ποσοστό 70% με αποτέλεσμα την μόνιμη ολική ανικανότητα της προς εργασία και, ως εκ τούτου, την αποχή της από την εργασία της ως Γραμματέας σε επιχείρηση. Ο ετήσιος μισθός της ανερχόνταν στο ποσό των 15.000 ευρώ, ενώ το Ταμείο Κοινωνικής της Ασφάλισης πλήρωσε για νοσήλια 10.000 ευρώ και η Ιδιωτική της Ασφάλιση 2.000 ευρώ.
Ο νεαρός ΒΙΚΕΝΤΙΟΣ, εργαζόμενος δημόσιος υπάλληλος με μηνιαίο μισθό 1.100 ευρώ υπέστη σε χειρουργική επέμβαση. Παρέμεινε στο νοσοκομείο για 20 ημέρες με πρόσκαιρη ολική ανικανότητα προς εργασία για πέντε 5 μήνες.
Στη συνέχεια, το όχημα του Ερνέστο παρέσυρε τον πεζό ΔΑΥΙΔ 60 ετών, συνταξιούχο, ο οποίος την στιγμή του ατυχήματος διέσχισε διαγωνίως και παρανόμως εκτός διαβάσεων την επαρχιακή οδό. Εξαιτίας, του ατυχήματος, υπέστη συντριπτικό κάταγμα γόνατος με ρήξη τενόντων και συνδέσμων της άρθρωσης και παρέμενε στο νοσοκομείο είκοσι, 20 ημέρες και στο σπίτι του ανίκανος να επιμεληθεί τον εαυτόν του επί έξι, 6 μήνες. Κατά την εξάμηνη παραμονή του στο σπίτι προσέλαβε μια ιδιωτική νοσοκόμα γι την καθημερινή περιποίηση του, ενώ την νοσηλεία του ανέλαβε το Ταμείο Κοινωνικής Ασφάλισης.
Τα καίρια ερωτήματα που συζητήθηκαν στην διάρκεια της εσπερίδας σε ό,τι αφορά το συγκεκριμένο σενάριο ατυχήματος τίθενται ακόλουθα:
- Θέματα αποζημιώσεων κάθε παθόντος.
- Είδη αποζημιώσεων για Οικονομικές και μη Οικονομικές Ζημιές με βάση την Εθνική Νομοθεσία και ιδιαιτέρως
- Χρηματικές ικανοποιήσεις λόγω ψυχικής οδύνης και ηθικής βλάβης.
- Ποιοι οι δικαιούχοι αποζημίωσης του Ερρίκου αν α) άφησε μόνο γονείς ή β) αν είχε και σύζυγο και δύο παιδιά ηλικίας 16 και 22 ετών αντίστοιχα, ενώ το ετήσιο εισόδημα του ήταν 100.000 ευρώ ;
- Υπάρχει δικαίωμα του ασφαλιστή για επανείσπραξη λόγω μέθης του Ερνέστο ; Αν ναι, σε ποιο ποσό ;
- Υπάρχει δικαίωμα αναγωγής του Ταμείου Κοινωνικής Ασφάλισης και της ασφαλιστικής επιχείρησης ;
- Ποιες είναι οι ποινικές συνέπειες του υπαίτιου ;
- Φορολογείται η καταβληθείσα από την ασφαλιστική εταιρεία αποζημίωση, καθώς και οι τόκοι ;
Για την Ιταλία, λαμβάνοντας το λόγο ο κος Arturo Dell’ Isola επεσήμανε ότι αποκλειστική βάση για αποζημίωση απαιτήσεων συνιστά η ευθύνη από αμέλεια, ενώ η παραδοχή αυτή δύναται να καταρριφθεί, αν ο οδηγός αποδείξει ότι ακόμα και αν είχε διατηρήσει απόλυτα την προσοχή του, δεν θα μπορούσε να αποφύγει την πρόκληση ζημιάς.
Παράλληλα, και πριν εισέλθει στο κύριο μέρος της ομιλίας του, ο κος Arturo Dell’ Isola ανέφερε ότι σχετικά με τους κανόνες περί ατυχημάτων, ο νέος κώδικας ασφαλίσεων, Νομοθετικό Διάταγμα 209/2005 ορίζει νέους κανόνες αποζημιώσεων για υλικές και σωματικές βλάβες, αν το ατύχημα αφορά δύο οχήματα ιταλών πολιτών, είτε ένα ιταλικό όχημα και ένα όχημα με ξένες πινακίδες, α 126, είτε τους επιβαίνοντες αυτών, α. 141.
Ενώ, στην συνέχεια έκανε γνωστό στο ακροατήριο ότι αν η Αστυνομική Αρχή έχει προβεί σε δήλωση ή απόφαση περί υπαιτιότητας, τότε η απόφαση αυτή είναι αυστηρά δεσμευτική για τους ρυθμιστές των απαιτήσεων, τονίζοντας ωστόσο ότι στην Ιταλία υφίσταται πάντα η δυνατότητα για υπόδειξη μαρτύρων, ακόμα και στην περίπτωση που δεν έχουν καταγραφεί στην σχετική αναφορά της τροχαίας. Στην δε, περίπτωση έλλειψης άλλων αποδεικτικών στοιχείων, η δήλωση μαρτυρίας πρέπει να εκλαμβάνεται ως νόμιμο αποδεικτικό στοιχείο.
Στην συνέχεια, επεσήμανε ότι ελλείψει αποδείξεων για εξ’ ολοκλήρου υπαιτιότητα για μόνο ένα μέρος, ευθύνη τότε έχουν όλα τα εμπλεκόμενα μέλη από κοινού. Ειδικότερα, σημείωσε ότι κάθε ασφαλιστική εταιρεία πρέπει να διευθετήσει το 50% των ζημιών των τρίτων ζημιωθέντων, βάσει του α. 2054, παρ 2 του ΑΚ.
Κλείνοντας, ο κος Arturo Dell’ Isola τον εισαγωγικό του λόγο διεμήνυσε ότι η προθεσμία για την απαίτηση αποζημίωσης εξαρτάται από τα αποδεικτικά στοιχεία. Συγκεκριμένα, αν υπάρχει φιλική δήλωση τροχαίου ατυχήματος και πρόκειται μόνο για υλικές ζημιές, τότε ο διακανονισμός οφείλει να γίνει μέσα σε διάστημα 30 ημερών, αμέσως μετά την παραλαβή της πρώτης επιστολής απαίτησης. Σε περίπτωση που η δήλωση ατυχήματος δεν έχει την υπογραφή και των δύο μερών, ή αν υπάρχει αναφορά από την τροχαία και αφορά μόνο υλικές ζημιές, τότε ο διακανονισμός πρέπει να έχει γίνει σε περίοδο 60 ημερών, ενώ σε 90 ημέρες, στην περίπτωση που υπάρχουν σωματικές βλάβες και ανεξάρτητα από το είδος των αποδείξεων.
Για την Ρουμανία, ο κος Ovidiu Ciobanu, στην αρχή της εισαγωγικής ομιλίας επεσήμανε μεταξύ των άλλων ότι το γενικό νομικό πλαίσιο για τα ατυχήματα που λαμβάνουν χώρα στην Ρουμανία προβλέπει τρία σκέλη: α) το Διάταγμα για επείγοντα περιστατικά, 195/2002 σχετικά με την κυκλοφορία στο δημόσιο οδικό δίκτυο, β) το Ποινικό Κώδικα, και γ) τον Αστικό Κώδικα –άρθρα 998-999 περί αστικής ευθύνης.
Ενώ, το ειδικό νομικό πλαίσιο υπογράμμισε ο κος Ovidiu Ciobanu για τα τροχαία ατυχήματα στην Ρουμανία αποτελείται από δύο συνιστώσες: α) το Νόμο 136/1995, ασφαλιστικό νόμος με γενικές διατάξεις σχετικά με την ασφάλεια περί αστική ευθύνης τρίτων. ΜΤΡL. Και, β) τα πρότυπα της Εποπτικής Επιτροπής Ασφαλειών που περιλαμβάνουν, μεταξύ των άλλων τα όρια ευθύνης, τους όρους ασφάλειας, σχετικά με το ποιοι κίνδυνοι καλύπτονται, τις εξαιρέσεις και τις διαδικασίες διεκπεραίωσης απαιτήσεων.
Ολοκληρώνοντας, το πρώτο μέρος της ομιλίας του δεν παρέλειψε να τονίσει ότι η Ρουμανία δεν συνιστά συμβαλλόμενο μέρος της Σύμβασης της Χάγης της 4ης Μαίου 1971 σχετικά με το εφαρμοστέο δίκαιο στην περίπτωση των τροχαίων ατυχημάτων ενώ παράλληλα στην ομιλία σχετικά με το ύψος της ηθικής βλάβης ανέφερε ότι ο δικαστής δεν θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη του το οικονομικό και κοινωνικό καθεστώς του ζημιωθέντος / αιτούντος για τον καθορισμός της ηθικής βλάβης του θύματος ή των ατόμων που δικαιούται αποζημίωσης λόγω ηθικής βλάβης.
Παράλληλα τόνισε ότι καθώς υποστηρίζει ότι ο Κανονισμός Ρώμη 2 δεν επέδρασε σημαντικά στο Ρουμανικό δίκαιο, οι απαντήσεις θα στηρίζονται στο Ρουμανικό πλαίσιο νόμου, την Ρουμανική νομολογία και τις ασφαλιστικές πρακτικές.
Για την Ελλάδα όσον αφορά το σενάριο τροχαίου ατυχήματος και η νομική αντιμετώπιση, ανεβαίνοντας στο βήμα, ο κος Η.Ι Κλάππας έκανε μια εκτενή αναφορά στα είδη Αστικής Ευθύνης εκ τροχαίου ατυχήματος και στην ασφάλιση της, ενώ στην συνέχεια αναφέρθηκε στην έκταση της αποζημίωσης και στους δικαιούχους αποζημίωσης.
Παράλληλα, τόνισε την περίπτωση δικαιώματος αναγωγής της ασφαλιστικής εταιρείας κατά του ασφαλισμένου καθώς και τις περιπτώσεις υποκατάσταση των οργανισμών κοινωνικής ασφάλισης στα δικαιώματα του ασφαλισμένου παθόντα.
Αναφορά, ανάμεσα στα άλλα έγινε και στην ποινική μεταχείριση του υπαίτιου οδηγού, ανά περίπτωση όπως επίσης και στο θέμα της φορολογικής αντιμετώπισης αποζημίωσης ατυχήματος και των τόκων από δικαστική απόφαση.
Ολοκληρώνοντας την ομιλία του, ο κος Κλάππας αναφέρθηκε στο ζήτημα παραγραφής αξιώσεων ως προς τον υπαίτιο οδηγό και το κύριο προστήσαντα, ως προς τον ασφαλιστή, ως προς το επικουρικό κεφάλαιο, ως προς το Γραφείο Διεθνούς Ασφάλισης, και για άλλα διάφορα σχετικά ζητήματα.
Εφαρμοστέο Δίκαιο επί Εξωσυμβατικών Ενοχών
Τέλος, σε ό,τι αφορά τώρα το Εφαρμοστέο Δίκαιο επί Εξωσυμβατικών Συμβάσεων, από την πλευρά του, ο κος Γιώργος Τζανής στην διάρκεια της σχετικής ομιλίας αναφερόμενος στον ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ ΡΩΜΗ ΙΙ, ο οποίος εφαρμόζεται σε Εξωσυμβατικές Ενοχές Αστικού και Εμπορικού Δικαίου που παρουσιάζεται σύγκρουση δικαίου, τόνισε ότι η κρισιμότερη διάταξη του Κανονισμού είναι το άρθρο 4. Στην παράγραφο του 1 του άρθρου 4, όπως επεσήμανε θεσπίζεται ό βασικός κανόνας, καθώς ορίζεται «το εφαρμοστεό δίκαιο επί εξωσυμβατικής ενοχής, η οποία απορρέει από αδικοπραξία είναι το δίκαιο της χώρας στην οποία επέρχεται η ζημιά, ανεξαρτήτως της χώρας στην οποία έλαβε χώρα το ζημιογόνο γεγονός καθώς και της χώρας ή των χωρών στις οποίες το εν λόγω γεγονός παράγει έμμεσα αποτελέσματα, εκτός αν ορίζεται άλλως στο παρόντα κανονισμό».
Στο συνημμένο αρχείο - Σύνδεση Δείτε επίσης- μπορείτε να δείτε την ομιλία του κυρίου Τζανή