Οι κυβερνοεπιθέσεις και τα κυβερνοεγκλήματα παγκοσμίως γίνονται όλο και πιο συχνά, επομένως είναι σημαντικό να γνωρίζετε τι μπορείτε να κάνετε για να προστατεύσετε τις πληροφορίες σας στο διαδίκτυο. Είναι επιθέσεις που γίνονται από τρίτους με σκοπό να πάρουν πρόσβαση σε πόρους που δεν έχουν τα κατάλληλα δικαιώματα, να καταστρέψουν ευαίσθητες και σημαντικές πληροφορίες, να αποσπάσουν χρήματα από χρήστες ή να διακόψουν τη ροή εργασιών μιας επιχείρησης.

Οι επιτιθέμενοι είναι πάντοτε καλά διαβασμένοι και ένα βήμα πιο μπροστά!

Υπάρχουν πολλοί τρόποι για να μειώσετε τον κίνδυνο και να αποτρέψετε μια επίθεση κυβερνοασφάλειας. Ακολουθούν απλές και πρακτικές συμβουλές από την Εθνική Ομάδα Αντιμετώπισης Ηλεκτρονικών Επιθέσεων της Κύπρου που θα σας βοηθήσουν να διατηρήσετε τα προσωπικά σας στοιχεία ασφαλή στο διαδίκτυο.

1. Δημιουργήστε αντίγραφα ασφαλείας των δεδομένων σας

Η δημιουργία αντιγράφων ασφαλείας των δεδομένων στις συσκευές σας σε ξεχωριστή τοποθεσία είναι ένα από τα πιο σημαντικά πράγματα που θα πρέπει να κάνετε. Εάν στοχοποιηθείτε από  κάποια κυβερνοεπίθεση, ενδέχεται να μην μπορείτε να αποκτήσετε πρόσβαση ή να χρησιμοποιήσετε τον υπολογιστή, το τηλέφωνο ή οποιαδήποτε άλλη συσκευή σας. Ωστόσο, εάν έχετε δημιουργήσει αντίγραφα ασφαλείας των δεδομένων σας, δεν θα χάσετε τίποτα από αυτά, ανεξάρτητα από το τι θα συμβεί στη συσκευή σας.

Τι να κάνω

Συμβουλές:

• Δημιουργήστε αντίγραφο των δεδομένων σας σε ένα εξωτερικό σκληρό δίσκο.
• Εγγραφείτε σε μια υπηρεσία cloud  (νεφοϋπολογιστικής) και ανά τακτά διαστήματα (εβδομαδιαία) δημιουργείτε αντίγραφα ασφαλείας των δεδομένων σας.

2. Διατηρήστε τις συσκευές και τις εφαρμογές σας ενημερωμένες

Μην αγνοείτε τις ειδοποιήσεις που λαμβάνετε για ενημερώσεις που είτε αφορούν την συσκευή σας ή μια από τις εφαρμογές σας, θα πρέπει να την εγκαταστήσετε το συντομότερο δυνατό. Οι ενημερώσεις δεν αφορούν μόνο την προσθήκη νέων λειτουργιών, αφορούν επίσης τη διόρθωση ευπαθειών σε μια συσκευή ή μια εφαρμογή που θα μπορούσαν να βρουν και να χρησιμοποιήσουν οι επιτιθέμενοι για να αποκτήσουν πρόσβαση στο σύστημά σας. Εάν η συσκευή σας δεν μπορεί πλέον να λαμβάνει ενημερώσεις, συνιστούμε να προγραμματίσετε την αναβάθμιση σε νεότερο μοντέλο.

Τι να κάνω

Συμβουλές:

• Διατηρήστε ενημερωμένο το λογισμικό για τις συσκευές και τις εφαρμογές σας. Ακόμα καλύτερα, ρυθμίστε τις προτιμήσεις του συστήματός σας ώστε να ενημερώνονται αυτόματα
• Καταργήστε τυχόν εφαρμογές που δεν χρησιμοποιείτε πλέον από τις συσκευές σας.

3. Επιλέξτε μοναδικούς και ισχυρούς κωδικούς πρόσβασης

Όλοι έχουμε πολλούς διαδικτυακούς λογαριασμούς που είναι δύσκολο να τους θυμόμαστε όλους. Για να το καταπολεμήσουμε αυτό, πολλοί από εμάς χρησιμοποιούμε τον ίδιο κωδικό πρόσβασης για όλους τους λογαριασμούς μας ή επιμένουμε σε δύο ή τρεις διαφορετικούς που συνήθως χρησιμοποιούμε. Το πρόβλημα με αυτό είναι ότι εάν ένας επιτιθέμενος αποκτήσει πρόσβαση σε έναν από τους κωδικούς πρόσβασης του λογαριασμού σας, το πιο πιθανό θα έχει πρόσβαση και σε πολλούς άλλους λογαριασμούς σας.

Τι να κάνω

• Χρησιμοποιείται διαφορετικό κωδικό πρόσβασης για κάθε διαδικτυακό λογαριασμό που δημιουργείτε.
• Χρησιμοποιείται έναν διαχειριστή κωδικών πρόσβασης, ο οποίος θα αποθηκεύει και θα διαχειρίζεται τους κωδικούς πρόσβασης σας. Ο διαχειριστής κωδικών πρόσβασης θα είναι ο μόνος λογαριασμός για τον οποίο πρέπει να θυμάστε τα στοιχεία σύνδεσης.
• Προσπαθείτε να χρησιμοποιείται μια σύντομη φράση ή προσθέστε μερικές τυχαίες λέξεις μαζί για να δημιουργήσετε μια φράση πρόσβασης και όχι έναν κωδικό πρόσβασης. Οι φράσεις πρόσβασης είναι συνήθως ισχυρότερες και πιο εύκολο να θυμούνται από τους κωδικούς πρόσβασης. Επίσης προτείνεται να προσθέσετε έναν συνδυασμό γραμμάτων, αριθμών και συμβόλων για να κάνετε τη φράση πρόσβασης πιο περίπλοκη.

4. Ενεργοποιήστε τον έλεγχο ταυτότητας δύο παραγόντων

Ο έλεγχος ταυτότητας δύο παραγόντων (2FA) είναι ένας άλλος τρόπος με τον οποίο μπορείτε να βοηθήσετε στην προστασία των διαδικτυακών λογαριασμών σας. Μπορείτε να επιλέξετε να αποσταλεί ή να δημιουργηθεί ένας κωδικός στη συσκευή σας, όπως το τηλέφωνό σας, τον οποίο μπορείτε να χρησιμοποιείτε για να επαληθεύετε ποιοι είστε κάθε φορά που συνδέεστε. Με αυτόν τον τρόπο, ακόμα κι αν κάποιος αποκτήσει πρόσβαση στον κωδικό πρόσβασης του λογαριασμού, εάν δεν λάβει κωδικό για επαλήθευση δεν θα μπορεί να συνδεθεί στον λογαριασμό σας.

Τι να κάνω

Συμβουλές:

• Να έχετε πάντα ενεργοποιημένο τον έλεγχο ταυτότητας δύο παραγόντων για τους σημαντικούς λογαριασμούς σας, όπως τους λογαριασμούς ηλεκτρονικών μηνυμάτων (email) και κοινωνικών μέσων.

5. Να είστε δημιουργικοί με τις απαντήσεις στις ερωτήσεις ανάκτησης του λογαριασμού σας

Όταν δημιουργείτε έναν νέο λογαριασμό στο διαδίκτυο, συχνά σας ζητείται να ορίσετε μια απάντηση σε μια «ερώτηση ανάκτησης λογαριασμού». Αυτά χρησιμοποιούνται γενικά ως ένας τρόπος για να σας αναγνωρίσουν εάν ξεχάσετε τον κωδικό πρόσβασής σας και χρειάζεστε μια προτροπή. Συχνά βασίζονται σε πράγματα που θυμάστε εύκολα για εσάς - όπως το πατρικό όνομα της μητέρας σας, το όνομα του πρώτου σας κατοικίδιου ή το πού πήγατε σχολείο. Δυστυχώς, αυτά είναι επίσης εύκολα πράγματα για να τα ανακαλύψει ένας επιτιθέμενος και θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για να αποκτήσουν πρόσβαση στους λογαριασμούς σας χωρίς να το γνωρίζετε.

Τι να κάνω

Συμβουλές:

• Να χρησιμοποιείτε  έξυπνες και δημιουργικές απαντήσεις όταν σας ζητείται να ορίσετε μια απάντηση σε μια ερώτηση ανάκτησης λογαριασμού

6. Αποφύγετε ευαίσθητες συναλλαγές και χρήση προσωπικών λογαριασμών σε δωρεάν wifi

Είναι καλό να είστε προσεκτικοί σχετικά με το τι κάνετε στο διαδίκτυο όταν χρησιμοποιείτε ένα hotspot ή δωρεάν Wi-Fi -εάν συνδέεστε σε ένα καφέ, για παράδειγμα- τις περισσότερες φορές αυτά τα δίκτυα δεν είναι ασφαλή. Όταν ένα δίκτυο δεν είναι ασφαλές, οποιοσδήποτε μπορεί να έχει πρόσβαση σε αυτό και να κρατήσει τα δεδομένα σας. Επομένως, είναι καλύτερα  να προσπαθήσετε να περιορίσετε στο ελάχιστο τη χρήση πιο ευαίσθητων συναλλαγών καθώς και την χρήση των προσωπικών σας λογαριασμών σε χώρους με δωρεάν wifi.

Τι να κάνω

Συμβουλές:

• Αποφύγετε να κάνετε ηλεκτρονικές αγορές ή διαδικτυακές τραπεζικές συναλλαγές σε δωρεάν wifi ή σε μη ασφαλές δίκτυο.
• Εάν πρέπει να ελέγξετε το email σας, βεβαιωθείτε ότι έχετε ρυθμίσει πρώτα τον έλεγχο ταυτότητας δύο παραγόντων.
• Χρησιμοποιήστε τη δική σας συσκευή όπου είναι δυνατόν, όχι κάποιου άλλου.

7. Εγκαταστήστε ένα λογισμικό πρόγραμμα προστασίας από ιούς και πραγματοποιείται τακτική σάρωση για ιούς

Το λογισμικό προστασίας από ιούς μπορεί να σας βοηθήσει να εντοπίσετε και να αφαιρέσετε κακόβουλα λογισμικά και ιούς από τον υπολογιστή σας. Εάν δεν έχετε ήδη εγκατεστημένο πρόγραμμα προστασίας από ιούς, θα πρέπει να το εγκαταστήσετε. Διαφορετικά, προμηθευτείτε ένα νόμιμο πρόγραμμα προστασίας από ιούς από μια γνωστή και αξιόπιστη εταιρεία. Μην κατεβάζετε απλώς οποιοδήποτε δωρεάν λογισμικό προστασίας από ιούς στο διαδίκτυο, καθώς πολλά από αυτά που βλέπετε και διαφημίζονται δωρεάν είναι ψεύτικα. Θα μπορούσαν να κατεβάσουν κακόβουλο λογισμικό στον υπολογιστή σας αντί να σας βοηθήσουν να το εντοπίσετε και να το αφαιρέσετε.

Τι να κάνω

Συμβουλές:

• Εγκαταστήστε ένα πρόγραμμα προστασίας από ιούς στον υπολογιστή σας. Εάν δεν είστε σίγουροι ότι μπορείτε να το εγκαταστήσετε μόνοι σας, υπάρχουν πολλές εταιρείες υπηρεσιών υπολογιστών που μπορούν να το κάνουν για εσάς.
• Πραγματοποιείται τακτική σάρωση, για παράδειγμα κάθε εβδομάδα.
• Ενημερώστε το αρμόδιο άτομο πληροφορικής στον οργανισμό σας για τυχόν ιούς που έχετε βρει.

8. Να είστε προσεκτικοί σχετικά με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης (social media)

Γνωρίζατε ότι οι πληροφορίες που δημοσιεύετε στο προφίλ σας στο Facebook, στο Twitter, στο Linkedin ή στον λογαριασμό σας στο Instagram θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για να κλέψουν την ταυτότητά σας ή να παραβιάσουν τους διαδικτυακούς σας λογαριασμούς; Έχουμε συνηθίσει τόσο πολύ να μοιραζόμαστε πράγματα στο διαδίκτυο που δεν το σκεφτόμαστε πια. Όλοι γνωρίζουν το όνομα του κατοικίδιου ζώου σας, πού πήγατε σχολείο, πού εργάζεστε και ακόμη και όταν λείπετε για διακοπές.

Δυστυχώς, αυτό το παράθυρο στη ζωή σας όχι μόνο επιτρέπει στους φίλους και την οικογένειά σας να γνωρίζουν τι κάνετε, αλλά παρέχει επίσης στους εγκληματίες του κυβερνοχώρου πληροφορίες που μπορούν να χρησιμοποιήσουν για να αποκτήσουν πρόσβαση στα δεδομένα σας ή να κλέψουν την ταυτότητά σας.

Τι να κάνω

Συμβουλές:

• Ελέγξτε τα στοιχεία ελέγχου απορρήτου στους λογαριασμούς σας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ρυθμίστε τα έτσι ώστε μόνο οι φίλοι και η οικογένειά σας να μπορούν να δουν τα πλήρη στοιχεία σας.
• Μην τοποθετείτε πάρα πολλές προσωπικές πληροφορίες στους λογαριασμούς σας και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
• Θυμηθείτε τη συμβουλή μας σχετικά με τους κωδικούς πρόσβασης. Να χρησιμοποιείται μοναδικούς και ισχυρούς κωδικούς πρόσβασης.

9. Περιορίστε τις προσωπικές πληροφορίες που δίνετε στο διαδίκτυο

Οι ηλεκτρονικές απάτες (fraud, spam) και μηνύματα ηλεκτρονικού «ψαρέματος» (phishing) χρησιμοποιούνται από πολλούς εγκληματίες, τόσο διαδικτυακά όσο και εκτός σύνδεσης, για να εξαπατήσουν τους ανυποψίαστους χρήστες ώστε να δώσουν τα προσωπικά τους στοιχεία ή/και να εγκαταστήσουν κακόβουλο λογισμικό στους υπολογιστές, τις συσκευές ή και τα δίκτυά τους. Συνήθως οι εγκληματίες κάνουν ό, τι μπορούν για να κάνουν την απάτη τους να φαίνεται και να ακούγεται νόμιμη, γεγονός που διευκολύνει την εξαπάτηση των χρηστών.

Μην δίνετε προσωπικές πληροφορίες στο διαδίκτυο, εκτός εάν γνωρίζετε ποιος τα ζητά και γιατί.

Τι να κάνω

Συμβουλές:

• Προσοχή και έλεγχος πριν δώσετε οποιαδήποτε προσωπική πληροφορία. Βεβαιωθείτε ότι γνωρίζετε πώς θα επικοινωνήσουν μαζί σας οι εταιρείες/τράπεζες με τις οποίες συναλλάσσεστε και γνωρίζετε τι είδους πληροφορίες θα σας ζητήσουν. Για παράδειγμα, μια τράπεζα δεν θα σας στείλει ποτέ ηλεκτρονικό μήνυμα (email) με συνδέσμους για να συνδεθείτε ηλεκτρονικά με τον προσωπικό σας λογαριασμό.
• Εάν δεν είστε σίγουροι γιατί σας ζητούνται πληροφορίες, καλέστε απευθείας την εταιρεία/τράπεζα για να ελέγξετε για ποιον λόγο τις θέλουν.
• Εάν λάβετε οποιαδήποτε διαδικτυακά αιτήματα για προσωπικά ή οικονομικά στοιχεία για τα οποία δεν είστε σίγουροι, κάντε μερικούς ελέγχους προτού δώσετε τα στοιχεία σας.

10. Ελέγξτε τις κινήσεις του τραπεζικού λογαριασμού σας

Παρακολουθήστε τις τραπεζικές σας καταστάσεις για ύποπτη δραστηριότητα, όπως αγορές ή μεταφορές μεταξύ λογαριασμών που δεν περιμένετε. Εάν δείτε οποιαδήποτε ασυνήθιστη δραστηριότητα, επικοινωνήστε αμέσως με την τράπεζά σας.

Τι να κάνω

Συμβουλές:

• Συχνός έλεγχος των  τραπεζικών λογαριασμούς και των πιστωτικών καρτών σας.
• Σε περίπτωση που εντοπίσετε τυχόν ύποπτες πληρωμές ή αναλήψεις ενημερώστε το τραπεζικό σας ίδρυμα και τις αρμόδιες αρχές.