Γράφει ο Αχιλλέας Πλουμίδης
MD, BSc, MSc, PhD, FEBU 
Επιμελητής Ουρολόγος
Κέντρο Ρομποτικής & Λαπαροενδοσκοπικής
Χειρουργικής Ουρολογίας - Ανδρολογίας 
Ιατρικό Κέντρο Αθηνών

Ο καρκίνος του προστάτη είναι ο δεύτερος πιο συχνός καρκίνος στον άνδρα. Τόσο η Ευρωπαϊκή όσο και η Αμερικάνικη Ουρολογική εταιρεία έχουν καθιερώσει τον ετήσιο έλεγχο για κάθε άνδρα μετά την ηλικία των 50, με PSA και εξέταση από τον ουρολόγο. Ετσι, κάθε αυξημένη τιμή ή απότομη αύξηση του PSA θα πρέπει να εγείρει την υποψία για καρκίνο στον προστάτη και ακολούθως να διερευνάται από τον ουρολόγο.

Τα τελεύταία χρόνια σημαντικές επαναστάσεις και καινοτομίες έχουν συμβεί στον τομέα του καρκίνου του προστάτη, τόσο στο κομμάτι της διάγνωσης όσο και της θεραπείας αυτού.

Α) Αρχικά η εμφάνιση της πολυπαραμετρικής μαγνητικής τομογραφίας του προστάτη (mpMRI), σε κέντρα που διαθέτουν εμπειρία και σύγχρονο εξοπλισμό  επιτρέπει τον ακριβή εντοπισμό του καρκίνου του προστάτη. Κάθε απότομη αύξηση του PSA,  διερευνάται πρώτα με μια πολυπαραμετρική μαγνητική του προστάτη, δίνοντας τη δυνατότητα εξακρίβωσης πιθανής ύποπτης εστίας στον προστάτη.   Άλλωστε οι κατευθυντήριες οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ουρολογικής εταιρείας (EAU), προτείνουν να προηγείται η συγκεκριμένη απεικόνιση πριν τη διενέργεια οποιασδήποτε βιοψίας του προστάτη. 

Β) Η δεύτερη εξέλιξη αφορά στην εφαρμογή της βιοψίας του προστάτη δια του περινέου (διαπερινεϊκή βιοψία), με τεχνολογία  Fusion. Με τη μέθοδο αύτη πραγματοποιείται, (κατόπιν σύντηξης των εικόνων της mp-MRI και του διορθικού υπερήχου)  λήψη των ιστοτεμαχίων του προστάτη με μεγαλύτερη διαγνωστική ακριβεία.

Μέχρι πρότινως οι βιοψίες του προστάτη πραγματοποιούνταν στα περισσότερα ουρολογικά κέντρα διορθικά. Ένας όμως σημαντικός περιορισμός αυτής μεθόδου είναι  η δίοδος της βελόνας μέσα από το πρωκτό που βρίθει μικροβιών. Με τον τρόπο αυτό αυξάνονται σημαντικά τα ποσοστά  λοιμώξεων (5-7 %) και σήψης μετά από βιοψία,  καθώς και η αναγκή επανεισαγωγής για νοσηλεία στο νοσκομείο (1-3%). Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με τις συνθήκες ολοένα αυξανομένης μικροβιακής αντοχής στα υπαρχοντα αντιβιοτικά, καθιστά αναγκαία την λήψη βιοψιών δια του περινέου (περινεϊκή βιοψία), που μπορούν να εφαρμοσθούν κανόνες αντισηψίας και άρα δεν είναι αναγκαία η μακροχρόνια λήψη πολλαπλών αντιβιοτικών όπως γινόταν μέχρι τώρα.

Επίσης ένας άλλος σημαντικός παράγοντας υπέρ της διαπερινεϊκής βιοψίας είναι η μεγαλύτερη διαγνωστική ακρίβεια της μεθόδου, καθώς υπερτερεί στη διάγνωση καρκίνων της πρόσθιας ζώνης και της κορυφής του προστάτη καθώς και κλινικά σημαντικών καρκίνων, έναντι της διορθικής βιοψίας. Επιπλέον με την διαπερινεϊκή προσπέλαση μειώνεται η πιθανοτητα αιμορραγίων από το ορθό, καθώς  η βελόνα δεν τραυματίζει πλέον το έντερο.

Τέλος σε περίπτωση  διάγνωσης καρκίνου του προστάτη, η ακριβής εντόπιση της βλάβης και της έκτασης αυτής, προσφέρει νέες δυνατότητες στοχευμένης αντιμετώπισης της νόσου (στοχευμένη θεραπεία χωρίς επέμβαση), γεγονός που δίνει νέες δυνατότητες στην θεραπεία του κακρίνου. Τα δεδομένα αυτά καθιστούν τη διαπερινεϊκή βιοψία του προστάτη ως την ενδεδειγμένη πλεον μεθόδο (gold standard), στη διάγνωση του καρκίνου του προστάτη.

Γ) Μεγάλη επανάσταση αποτελεί πλέον η αντιμετώπιση του καρκίνου του προστάτη με ολοένα και περισσότερο ελάχιστα επεμβατικές χειρουργικές τεχνικές όπως η Ρομποτική χειρουργική που επιτρέπει την ανιμετώπιση τόσο του εντοπισμένου όσο και του προχωρημένου πια καρκίνου του προστάτη. 

Στον εντοπισμένο καρκίνο του προστάτη  με τη ρομποτική ριζική προστατεκτομή, εξασφαλίζεται η χειρουργική αφαίρεση ολόκληρου του αδενώματος του προστάτη, εξασφαλίζοντας άριστα ογκολογικά και παράλληλα λειτουργικά αποτελέσματα. Στον καρκίνο του προστάτη, το κύριο μέλημα είναι η αφαίρεση του καρκίνου, ωστόσο σημαντική είναι πλέον και η διατήρηση της σεξουαλικής ζωής και της εγκράτειας των ούρων καθώς μιλάμε και  για νέα άτομα. Η πιθανότητα ακράτειας προκαλεί ανησυχία στους περισσότερους ασθενείς, καθώς τα νεύρα που περιβάλλουν τον προστατικό αδένα και είναι υπεύθυνα για την στυτική λειτουργία και την εγκράτεια είναι πολύ λεπτά και ευπαθή.  Με το ρομποτικό σύστημα Da Vinci, την ακρίβεια κινήσεων  και την τεχνική διατήρησης των αγγειονευρωδών δεματίων, η ανησυχία αυτή μειώνεται σημαντικά. Η ρομποτική ριζική προστατεκτομή  σε συνδυασμό με την εμπειρία του χειρουργού εξασφαλίζουν την εγκράτεια και αυξάνουν τις πιθανότητες για καλύτερα αποτελέσματα στυτικής λειτουργίας μετά το χειρουργείο.

Στην περίπτωση του τοπικά προχωρημένου καρκίνου του προστάτη, η ρομποτική πλατφόρμα μπορεί να αφαιρέσει και μεγάλο αριθμό λεμφαδένων της πυέλου με αποτέλεσμα να περιορίσει τη διασπορά της νόσου σε άλλα σημεία του σώματος και να εξασφαλίσει την ριζική εξαίρεση των καρκινικών κυττάρων. Με τη χρήση του ρομποτικού συστήματος τόσο ο προστάτης όσο και οι λεμφαδένες της πυέλου μπορούν να αφαιρεθούν ριζικά και με ακρίβεια, εξασφαλίζοντας ένα άρτιο ογκολογικό αποτέλεσμα, αρνητικά χειρουργικά όρια, μικρότερο δυνατό τραυματισμό γειτονικών ιστών και ταυτόχρονα διατηρώντας όλα τα πλεονεκτήματα της ελάχιστα επεμβατικής χειρουργικής.

Εξελίξεις στη διάγνωση του καρκίνου του προστάτη:

• Πολυπαραμετρική μαγνητική τομογραφία του προστάτη (mpMRI).
• Σύντηξη (fusion) των εικόνων της πολυπαραμετρικής μαγνητικής του 
• προστάτη και των real-time εικόνων του υπερήχου.
• Συγχρονη περινεϊκή βιοψία του προστάτη.

Πλεονεκτήματα διαπερινεϊκής fusion βιοψίας του προστατη:

• Μεγαλύτερη διαγνωστική ακρίβεια.
• Μεγαλύτερη αξιοπιστία.
• Μικρότερος κίνδυνος λοιμώξεων/ σήψης.
• Απουσία κίνδυνου αιμορραγίας από το ορθό.
• Μικρότερη ανάγκη επανεισαγωγής στο νοσοκομείο.
• Μικρότερη ανάγκη χρήσης αντιβιώσεων.
• Δυνατότητα στοχευμένων μετέπειτα θεραπευτικών επιλογών.

Ποια είναι τα πλεονεκτήματα της ρομποτικής ριζικής προστατεκτομής συγκριτικά με το ανοικτό χειρουργείο;

H ρομποτική χειρουργική έχει αντικαταστήσει πλέον την ανοικτή χειρουργική αλλά και την λαπαροσκοπική χειρουργική και έχει ανοίξει νέους ορίζοντες στο χώρο της ελάχιστα επεμβατικής χειρουργικής. Προσφέρει πολλά πλεονεκτήματα έναντι του συμβατικού ανοικτού χειρουργείου, όπως:

• Ριζική αφαίρεση του καρκίνου και έλεγχο της νόσου, ακόμα και σε προχωρημένα στάδια ή επιθετικές μορφές της νόσου, όπου απαιτείται και σχολαστικός λεμφαδενικός καθαρισμός.
• Ταχύτερη επάνοδο της εγκράτειας στα αρχικά επίπεδα.
• Καλύτερη στυτική λειτουργία.
• Μικρότερος χρόνος νοσηλείας και γρήγορη έξοδο από το νοσοκομείο.
• Μικρότερη απώλεια αίματος και ανάγκη μετάγγισης.
• Ελαχιστοποίηση του μετεγχειρητικού πόνου, μικρότερη χρήση αναλγητικών και λιγότερες μετεγχειρητικές επιπλοκές. 
• Ταχύτερη ανάρρωση και επιστροφή στις καθημερινές και επαγγελματικές δραστηριότητες.
• Γρήγορη απαλλαγή από τον ουροκαθετήρα.
• Καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα.

Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφθείτε το επίσημο site της κλινικής μας: ploumidisurology.gr.

Διαβάστε το όπως δημοσιεύτηκε στο Health by Nextdeal - Τεύχος 10 (Πατήστε επάνω στη φωτογραφία για μεγέθυνση):