ΘΕΟΔΩΡΑ ΨΑΛΤΟΠΟΥΛΟΥ, Παθολόγος, καθηγήτρια Θεραπευτικής, Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών

Συνέντευξη στον ΑΡΗ ΜΠΕΡΖΟΒΙΤΗ

«Η μακροζωία, καθώς και η σωματική και ψυχική υγεία συνδέονται σε μεγάλο βαθμό με τον τρόπο ζωής. Ενσωματώνοντας ορισμένες συνήθειες στην καθημερινή μας ζωή (πρωτογενή πρόληψη), καθώς και διενεργώντας τον απαραίτητο προσυμπτωματικό έλεγχο (δευτερογενή πρόληψη) για ορισμένα νοσήματα, μπορούμε να ενισχύσουμε την πρόληψη και την έγκαιρη διάγνωση, αυξάνοντας το προσδόκιμο επιβίωσής μας. Εξάλλου η πρόληψη ιογενών λοιμώξεων μέσω των εμβολιασμών και της έγκαιρης διάγνωσης είναι ένα σημαντικό βήμα στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης καρκίνου». Την επισήμανση αυτή κάνει η Θεοδώρα Ψαλτοπούλου, παθολόγος, καθηγήτρια Θεραπευτικής, Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, σε συνέντευξη που παραχώρησε στο «HEALTH NEXT GENERATION». Παράλληλα η κ. Ψαλτοπούλου μάς μιλά για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στη δημόσια υγεία, το αποτύπωμα της πανδημίας στο ΕΣΥ, τα νέα δεδομένα που έχει φέρει η ανοσοθεραπεία στην αντιμετώπιση διάφορων μορφών του καρκίνου, την αξία της μεσογειακής διατροφής, τα μυστικά της μακροζωίας κ.ά. Αναλυτικότερα η συνέντευξη έχει ως εξής:

Ποιο είναι το αποτύπωμα της πανδημίας στη χώρα μας για το ΕΣΥ; Πιστεύετε ότι η πανδημία θα αποτελέσει αφορμή, ώστε να διορθωθούν οι παθογένειες του ΕΣΥ και να διαμορφωθεί μια διαφορετική προοπτική στη λειτουργία των δημόσιων νοσοκομείων; Έχει αντοχές το ΕΣΥ για μια νέα πανδημία;

Η πανδημία, τόσο στη χώρα μας όσο και διεθνώς, αποτέλεσε το έναυσμα ώστε να αναδειχθούν οι παθογένειες των συστημάτων υγείας και σε μερικές περιπτώσεις να διορθωθούν. Γίνεται προφανές ότι η επιδημία του COVID-19 έπληξε τη χώρα, όταν το σύστημα υγειονομικής περίθαλψης ήταν ακόμα ευάλωτο λόγω της προηγηθείσας οικονομικής κρίσης, υπήρχε απουσία εκτεταμένης πρωτοβάθμιας περίθαλψης, ενώ η υγεία των ανθρώπων ήταν σε κίνδυνο λόγω της ταχύτατης εξάπλωσης του μεταδοτικού αυτού νοσήματος, με αυξημένη νοσηρότητα και θνητότητα.

Στη διάρκεια της πανδημίας αναδείχθηκε η ανάγκη για επενδύσεις στην πρωτοβάθμια φροντίδα και τις νοσοκομειακές υποδομές, και στον ψηφιακό μετασχηματισμό των υπηρεσιών υγείας. Υπάρχουν πολλές παράμετροι που χρήζουν βελτίωσης, όπως η ανανέωση των υλικών πόρων, των μηχανημάτων και γενικά του εξοπλισμού, η ξενοδοχειακή αναβάθμιση των δημόσιων νοσοκομείων, οι επιπλέον προσλήψεις ιατρονοσηλευτικού προσωπικού και οι αυξήσεις των μισθών τους, ώστε να μειωθούν οι παραιτήσεις από το ΕΣΥ.

Πρέπει να επισημανθεί ότι το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό των δημόσιων νοσοκομείων με προσήλωση εργάστηκε για τη διαχείριση των ασθενών, ενώ αντίστοιχα αυξήθηκαν οι κλίνες στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας, η δυνατότητα των εργαστηρίων για άμεση διάγνωση, καθώς και με επιτυχία διενεργήθηκε η ηλεκτρονική διαχείριση του εμβολιασμού του πληθυσμού.

Για πόσο ακόμη πρέπει να φοβόμαστε τον COVID-19; Υπάρχει κίνδυνος τριπλής επιδημίας (COVID-19, γρίπης, RSV) εν όψει της χειμερινής περιόδου; Καθημερινά γίνεται λόγος για νέους μολυσματικούς ιούς, θα πρέπει να είμαστε σε εγρήγορση για μια νέα πανδημία;

Στο έγκριτο επιστημονικό περιοδικό «BMJ» δημοσιεύθηκε πριν λίγο καιρό άρθρο με θέμα την αύξηση των περιστατικών COVID-19 (αύξηση των περιστατικών και των θανάτων) στη Μεγάλη Βρετανία, που αντίστοιχα και στη χώρα μας παρατηρήθηκε τους φθινοπωρινούς μήνες, συγκριτικά με τους καλοκαιρινούς. Οι παραλλαγές εξακολουθούν να είναι υπο-παραλλαγές της Omicron και από μόνες τους δεν φαίνεται ότι θα προκαλέσουν μεγάλο κύμα, δεδομένης της προστασίας από εμβόλια και προηγούμενες μολύνσεις. Ωστόσο, εκτός από την αύξηση του φόρτου στα νοσοκομεία, είναι σημαντικές οι επιπτώσεις από long-covid (π.χ. λόγω επίμονης κόπωσης), καθώς και η απομάκρυνση των νοσούντων από το εργατικό δυναμικό. O COVID-19 έχει πλέον μεταβεί στην επόμενη φάση που καλείται ενδημική φάση. Στην ενδημική φάση ο ιός εξακολουθεί να κυκλοφορεί, αλλά είναι υπό έλεγχο, επιτρέποντας καλύτερη πρόληψη και θεραπεία.

Είναι πολύ σημαντική η πρόληψη της σοβαρής νόσησης, με αναγκαία την ενημέρωση των πολιτών σχετικά με τη σημαντικότητα του εμβολιασμού. Σύμφωνα με το ECDC, μία επιτυχημένη εκστρατεία στόχευσης των πολιτών άνω των 60 ετών για αύξηση της εμβολιαστικής κάλυψης έναντι της νόσησης αυτής θα μπορούσε να προλάβει το 21 με 32% όλων των νοσοκομειακών εισαγωγών σχετιζόμενων με τον Covid στις ευρωπαϊκές χώρες μέχρι τον Φεβρουάριο του 2024. Ο εμβολιασμός είναι ακρογωνιαίος λίθος στη δημόσια υγεία. Σύμφωνα με δεκάδες συστηματικές αναλύσεις και μετα-αναλύσεις, και σύμφωνα και τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, ο εμβολιασμός έναντι τoυ COVID-19 έχει σώσει δεκάδες εκατομμύρια ζωές σε όλον τον κόσμο και χιλιάδες ζωές στην Ελλάδα. H Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών και το υπουργείο Υγείας, όπως και αντίστοιχοι ευρωπαϊκοί φορείς (ECDC- European Centre for Disease Control and Prevention), συστήνουν τον εμβολιασμό έναντι του COVID-19 με το επικαιροποιημένο εμβόλιο, σε προαιρετική βάση, αλλά με ισχυρή σύσταση ως προς τις κάτωθι κατηγορίες:

- Άτομα ηλικίας 60 ετών και άνω.

- Άτομα ηλικίας 6 μηνών έως 59 ετών, με συννοσηρότητες που αυξάνουν τον κίνδυνο σοβαρής νόσου.

- Ανοσοκατεσταλμένα άτομα.

- Εγκυμονούσες.

- Επαγγελματίες υγείας.

Σαφώς, καθώς προχωράμε στην έναρξη της χειμερινής περιόδου, υπάρχει μία μικρή πιθανότητα τριπλής επιδημίας από αναπνευστικούς ιούς, όταν δηλαδή εμφανίζονται ταυτόχρονα κρούσματα COVID-19, γρίπης και αναπνευστικού συγκυτιακού ιού (RSV), αν και η γρίπη στο νότιο ημισφαίριο ήταν σχετικά ήπια, επανερχόμενη στην προ πανδημίας επιδημιολογική εικόνα. Είναι σημαντικό να ακολουθηθούν οι αντίστοιχες οδηγίες για τον ιό της γρίπης και για τον αναπνευστικό συγκυτιακό ιό, ενώ η έγκαιρη έναρξη ειδικής αντι-ιικής αγωγής, σύμφωνα με τις οδηγίες του οικογενειακού/θεράποντος ιατρού, μπορεί να ελαχιστοποιήσει τις πιθανότητες για βαριά λοίμωξη, αλλά και για την προστασία του οικογενειακού και κοινωνικού περίγυρου από τη μόλυνση.

Η κλιματική αλλαγή προκαλεί ηπιότερους χειμώνες, θερμότερα καλοκαίρια και λιγότερες ημέρες παγετού. Αυτή η αλλαγή του κλίματος διευκολύνει πολλά ζώα, κουνούπια, τσιμπούρια και τις μολυσματικές ασθένειες που μεταδίδουν να επεκταθούν σε νέες γεωγραφικές περιοχές και να μολύνουν περισσότερους ανθρώπους. Η κλιματική αλλαγή είναι δεδομένο ότι θα μας φέρει αντιμέτωπους με καινούργιες προκλήσεις στην αντιμετώπιση πολλών ιών και βακτηρίων. Σαφώς ένα από τα όπλα που πρέπει να αξιοποιήσουμε είναι η ανάπτυξη εμβολίων, αλλά και η επιδημιολογική επιτήρηση, η αξιοποίηση εργαλείων και μεθόδων για τον άμεσο γονιδιακό έλεγχο άγνωστου ιού, η έγκαιρη διάγνωση, καθώς και η ανάπτυξη αποτελεσματικών αντι-ιικών φαρμάκων.

Ποια είναι τα νέα δεδομένα που έχει φέρει η ανοσοθεραπεία στην αντιμετώπιση του καρκίνου και γενικότερα ποιες εξελίξεις έχουμε στην αντιμετώπιση των διαφόρων μορφών καρκίνου;

Η ανοσοθεραπεία αναδεικνύεται ως μια επαναστατική προσέγγιση στη θεραπεία του καρκίνου, ανοίγοντας νέους ορίζοντες στον αγώνα ενάντια σε αυτή την ασθένεια. Αντί να στοχεύει απευθείας στον όγκο, η ανοσοθεραπεία ενεργοποιεί το ανοσοποιητικό σύστημα του ασθενούς για να αντιμετωπίσει και να εξαλείψει τα καρκινικά κύτταρα. Διάφορες κλινικές μελέτες έχουν αναδείξει θετικά αποτελέσματα, με αύξηση της επιβίωσης και μείωση της επανεμφάνισης σε ορισμένους τύπους καρκίνων. Το pembrolizumab για την πλειοψηφία περιστατικών καρκίνου του πνεύμονα, το nivolumab για τον καρκίνο του πνεύμονα και του νεφρού, καθώς και το μελάνωμα, το atezolizumab για τον καρκίνο του πνεύμονα, του ήπατος και μελανώματος είναι μερικές από τις εγκεκριμένες από τον FDA ανοσοθεραπείες.

Εκτός της ανοσοθεραπείας, η έρευνα για την εξέλιξη νέων καινοτόμων θεραπειών, καθώς και νέων διαγνωστικών μέσων είναι ταχύτατη.

Θεραπεία με Car T κύτταρα (CAR-T cell therapy): Eίναι μια προηγμένη μορφή ανοσοθεραπείας που περιλαμβάνει την εξαγωγή και τροποποίηση των T-κυττάρων του ασθενούς για να μπορούν να αναγνωρίζουν και να καταστρέφουν τα καρκινικά κύτταρα. Η συγκεκριμένη θεραπεία έχει ήδη αξιοποιηθεί σε ασθενείς με λευχαιμία και λεμφώματα με πολύ ενθαρρυντικά αποτελέσματα.

Καρκινικά εμβόλια: Η ανάπτυξη εμβολίων για την πρόληψη ή την αντιμετώπιση καρκίνου είναι σε εξέλιξη. Αυτά τα εμβόλια στοχεύουν να ενεργοποιήσουν το ανοσοποιητικό σύστημα για την καταπολέμηση του καρκίνου.

Προσωποποιημένη Ιατρική (precision medicine): Η χρήση γενετικών και μοριακών πληροφοριών για τον καρκίνο, σε κάθε ασθενή, επιτρέπει στους ιατρούς να δοθεί η κατάλληλη εξατομικευμένη αντιμετώπιση.

Έρευνα στοχευμένη στον προσυμπτωματικό έλεγχο: Είναι σημαντική η ανίχνευση καρκίνου σε πρώιμα ή προσυμπτωματικά στάδια, προσφέροντας τη μεγαλύτερη πιθανότητα για πλήρη ίαση.

Ποιες είναι οι επιπτώσεις των μεγάλων φυσικών καταστροφών στη δημόσια υγεία, όπως αυτής των εκτεταμένων πλημμυρών στη Θεσσαλία;

Οι επιπτώσεις μίας τεράστιας φυσικής καταστροφής στη δημόσια υγεία, όπως αυτής των εκτεταμένων πλημμυρών στη Θεσσαλία, παρουσιάζονται σε τρεις κυρίως άξονες: μολυσματικές ασθένειες, μη μολυσματικά (μεταδοτικά νοσήματα), όπως αύξηση των καρδιαγγειακών νοσημάτων, και, τέλος, επιπτώσεις στην ψυχική υγεία.

Α. Μεταδοτικά νοσήματα (μολυσματικές ασθένειες). Στις πληγείσες περιοχές ο υδροφόρος ορίζοντας μπορεί να μολύνεται με λύματα, εντομοκτόνα, φυτοφάρμακα και απόβλητα, τα οποία περνούν στο δίκτυο ύδρευσης, καθώς έχουν σπάσει σωληνώσεις, με τελικό αποτέλεσμα το μη ασφαλές πόσιμο νερό. Γι’ αυτό και διενεργούνται δειγματοληπτικοί εργαστηριακοί έλεγχοι σε αντιπροσωπευτικά προκαθορισμένα σημεία ολόκληρου του δικτύου διανομής από την πηγή υδροληψίας μέχρι τη διάθεση στον καταναλωτή. Το βράσιμο του νερού είναι επιβοηθητικό, αλλά δεν απομακρύνει όλους τους παθογόνους παράγοντες, ούτε άλλες τοξικές ουσίες κ.λπ. Παράλληλα με την ασφάλεια του νερού, είναι απαραίτητος ο έλεγχος της ασφάλειας τροφίμων σε όλα τα στάδια παραγωγής (από τις πρώτες ύλες και την παρασκευή μέχρι την αποθήκευση και τη διανομή). Ο μεγαλύτερος κίνδυνος αφορά τις ιογενείς γαστρεντερίτιδες (νοροϊοί, ροταϊοί), όπως και τις σαλμονελλώσεις, τη γαστρεντερίτιδα από σιγκέλλα, καθώς και τις ηπατίτιδες Α και Ε (μετάδοση μέσω της κοπρανοστοματικής οδού).

Πρέπει να σημειωθεί ότι οι ευάλωτοι πληθυσμοί (άτομα μεγάλης ηλικίας, με σοβαρά προβλήματα υγείας, παιδιά και εγκυμονούσες) έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο επιπλοκών μετά από μόλυνση από μεταδοτικά νοσήματα, όπως οι γαστρεντερίτιδες.

Στα έλη που δημιουργούνται από τα στάσιμα νερά, εάν έχουμε καλοκαιρινή θερμοκρασία, υπάρχει κίνδυνος μετάδοσης μολυσματικών ασθενειών από κουνούπια (ιός του Δυτικού Νείλου και σπάνια ελονοσία) και γι’ αυτό γίνεται η αντίστοιχη επιτήρηση, όπως και συστήνεται η χρήση εντομοαπωθητικών. Σοβαρό θέμα παραμένει η συλλογή, η ταφή και η αποτέφρωση νεκρών ζώων, ώστε να μειωθεί η πιθανότητα μεταδοτικών νοσημάτων. Ταυτόχρονα, υπάρχει η πιθανότητα για μόλυνση από λεπτόσπειρα από ποντίκια και τρωκτικά, καθώς και από λεγιονέλλα λόγω του υγρού περιβάλλοντος.

Λόγω του αυξημένου συγχρωτισμού του πληθυσμού, καθώς και των δυσμενών συνθηκών διαβίωσης, αυξάνεται η πιθανότητα μετάδοσης λοιμώξεων του αναπνευστικού συστήματος (ιογενείς και μικροβιακές λοιμώξεις, COVID-19), καθώς και εμφάνισης δερματικών εξανθημάτων.

Β. Αύξηση επίπτωσης καρδιαγγειακών νοσημάτων και αιφνίδιου θανάτου, ειδικά τους πρώτους μήνες μετά από φυσικές καταστροφές. Όπως έχει μελετηθεί και στον τυφώνα «Katrina», αυτή η αύξηση μπορεί να επιμείνει και τα επόμενα χρόνια. Επίσης, μεγάλη προσοχή χρήζουν τα άτομα με σοβαρά προβλήματα υγείας, όπως νεφροπαθείς, διαβητικοί, καρκινοπαθείς κ.ά., όσον αφορά τη σταθερή χορήγηση της φαρμακευτικής τους αγωγής, που δυσκολεύει κάτω από τις ακραίες συνθήκες των πλημμυρών.

Γ. Όσον αφορά στις ψυχολογικές επιπτώσεις, αναμένεται να παρουσιαστούν υψηλά ποσοστά μετατραυματικού στρες, άγχους και κατάθλιψης, γι’ αυτό και είναι πολύ σημαντική η έγκαιρη παρέμβαση στους πληθυσμούς αυτούς.

Στον τομέα της Προληπτικής Ιατρικής ποια είναι τα μυστικά για να έχουμε μακροζωία, δηλαδή να ζούμε «χρόνια πολλά και καλά», όπως είναι και η ευχή που δίνουμε πολλές φορές μεταξύ μας; Ποιες συνήθειες θα πρέπει να εντάξουμε στον καθημερινό τρόπο ζωής μας, ώστε να έχουμε υγεία;

Η μακροζωία, καθώς και η σωματική και ψυχική υγεία συνδέονται σε μεγάλο βαθμό με τον τρόπο ζωής. Ενσωματώνοντας ορισμένες συνήθειες στην καθημερινή μας ζωή (πρωτογενή πρόληψη), καθώς και διενεργώντας τον απαραίτητο προσυμπτωματικό έλεγχο (δευτερογενή πρόληψη) για ορισμένα νοσήματα μπορούμε να ενισχύσουμε την πρόληψη και την έγκαιρη διάγνωση, αυξάνοντας το προσδόκιμο επιβίωσής μας. Τέσσερις βασικές συνήθειες συμβάλλουν στην προάσπιση της υγείας, όπως:

-Αποφυγή καπνίσματος και υπερβολικής κατανάλωσης αλκοόλ.

-Υγιεινή διατροφή: Κατανάλωση ισορροπημένης διατροφής (με εποχικές τροφές) πλούσιας σε φρούτα, λαχανικά, δημητριακά ολικής άλεσης, ψάρια και με μικρή κατανάλωση κόκκινου κρέατος. Ταυτόχρονα, η μείωση της κατανάλωσης επεξεργασμένων τροφών, ζάχαρης, άλατος, κορεσμένων (καθώς και trans-) λιπαρών έχει θετικές επιδράσεις.

-Φυσική δραστηριότητα: Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, η τακτική σωματική άσκηση (αερόβια και αναερόβια) συνιστάται για μισή ώρα ημερησίως, συνδεόμενη με αυξημένο προσδόκιμο επιβίωσης.

-Διαχείριση της ψυχολογικής επιβάρυνσης: Η ψυχική κατάσταση συνδέεται και με την ποιότητα της καθημερινότητάς μας. Η ανάπτυξη μηχανισμών για τη διαχείριση του αγχωτικών ή καταθλιπτικών καταστάσεων, για έναν καλό ύπνο ή χρόνο για χαλάρωση είναι επωφελείς.

Ποια είναι τα οφέλη της μεσογειακής διατροφής στη μείωση της θνησιμότητας;

Η μεσογειακή διατροφή έχει συσχετιστεί με πολλά θετικά οφέλη για την υγεία, με σημαντικότερη τη μείωση της θνησιμότητας. Όσον αφορά στα καρδιαγγειακά που αποτελούν την πρώτη αιτία θανάτου στις δυτικές χώρες, μελέτες έχουν αναδείξει την προστατευτική της δράση έναντι της εμφάνισης στεφανιαίας νόσου, αθηροσκλήρυνσης, περιφερικής αγγειακής νόσου, υπέρτασης και υπερλιπιδαιμίας, αλλά και έναντι του θανάτου από καρδιαγγειακά νοσήματα. Για τον καρκίνο, που είναι η δεύτερη αιτία θανάτου στις ανεπτυγμένες χώρες, όπως και στη χώρα μας, η μεσογειακή διατροφή έχει βρεθεί να μειώνει την πιθανότητα θανάτου στον γενικό πληθυσμό, αλλά και την πιθανότητα θανάτου από κάθε αιτία στους επιβιώσαντες από καρκίνο (cancer survivors), όπως καρκίνο του μαστού, παχέος εντέρου, κεφαλής και τραχήλου, αναπνευστικού, στομάχου, ήπατος και ουροδόχου κύστης. Παράλληλα με την προστασία από τις δύο αυτές βασικότερες αιτίες θανάτου, το διατροφικό αυτό πρότυπο προστατεύει έναντι στην εμφάνιση σακχαρώδους διαβήτη, παχυσαρκίας και μεταβολικού συνδρόμου. Επιπρόσθετα, η διατροφή αυτή σχετίζεται με μειωμένη πιθανότητα εμφάνισης νευροεκφυλιστικών νοσημάτων, ειδικά της νόσου Alzheimer και της κατάθλιψης στην τρίτη ηλικία.

Με ποιους τρόπους θα μειώσουμε τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου;

Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που επηρεάζουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου και η υιοθέτηση υγιεινών τρόπων ζωής μπορεί να συμβάλει σημαντικά. Η αποφυγή του καπνίσματος είναι πρωτεύουσας σημασίας, αφού το κάπνισμα αποτελεί έναν από τους κύριους παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση καρκίνου, ειδικά στη στοματοφαρυγγική οδό, στο αναπνευστικό σύστημα και στο γαστρεντερικό. Η αποφυγή υπερβαρότητας με παράλληλη απώλεια βάρους σε περίπτωση παχυσαρκίας, η τακτική σωματική δραστηριότητα, καθώς και η υγιεινή διατροφή (στα πρότυπα της μεσογειακής διατροφής, με αποφυγή υπερκατανάλωσης αλκοόλ) είναι πολύ σημαντικοί παράγοντες για την προστασία από καρκίνο, καθώς και για την αυξημένη επιβίωση μετά την εμφάνιση και θεραπεία του καρκίνου.

Παράλληλα, η πρόληψη ιογενών λοιμώξεων μέσω των εμβολιασμών και της έγκαιρης διάγνωσης είναι ένα σημαντικό βήμα στην μείωση του κινδύνου εμφάνισης καρκίνου. Για παράδειγμα, το εμβόλιο κατά του ιού του HPV (ιός ανθρώπινων θηλωμάτων) μπορεί να προστατεύσει από καρκίνους, όπως από τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Ορισμένοι ιοί, όπως οι ιοί της ηπατίτιδας B και C, σχετίζονται με καρκίνους του ήπατος. Συγκεκριμένα, η ηπατίτιδα Β μπορεί να προληφθεί μέσω εμβολίου και γενικότερα η τακτική εξέταση και η έγκαιρη διάγνωση μπορούν να είναι καίριες για την αντιμετώπιση των λοιμώξεων και των συνεπαγόμενων κινδύνων. Τέλος, απαιτείται η έγκαιρη διάγνωση και η αντιμετώπιση της helicobacter pylori, που είναι υπεύθυνο για την λοίμωξη στομάχου, καθώς επιστημονικά δεδομένα αποδεικνύουν ότι η μακροχρόνια λοίμωξη χωρίς θεραπευτική αντιμετώπιση δύναται να επιφέρει καρκίνο του στομάχου.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ

Η Θεοδώρα Ψαλτοπούλου είναι παθολόγος, καθηγήτρια Θεραπευτικής, Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Είναι κάτοχος πτυχίου της Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, Elective in Pediatric Oncology [MayoClinic, Rochester (Minnesota), USA], κάτοχος USMLE (ECFMG) Step 1, Step 2 and Clinical Skills Assessment, κάτοχος Physician Nutrition Specialists (accredited by the American Board of Physician Nutrition Specialists).

- Ειδικότητα: Παθολογία (ΓΟΝΚ «Άγιοι Ανάργυροι» και Νοσοκομείο «Αλεξάνδρα»).

- Μεταπτυχιακό «Οργάνωση και Διοίκηση Υπηρεσιών Υγείας». Διαπανεπιστημιακό ΠΜΣ με το τμήμα της Νοσηλευτικής ΕΚΠΑ. Βαθμός: Άριστα (9,1/10).

- Master of Science στην Επιδημιολογία, Harvard School of Public Health (Harvard University). Βαθμός: Α (3.85/4.00).

- Διδακτορική διατριβή. Iατρική Σχολή ΕΚΠΑ. Βαθμός: «Άριστα».

- Μεταδιδακτορικό στο πλαίσιο του Προγράμματος Πυθαγόρας Ι.

- Υπότροφος του Ιδρύματος Παπαδάκη (6 χρόνια προπτυχιακής εκπαίδευσης).

- Yπότροφος του Ιδρύματος Ωνάση (για την απόκτηση Master από το Harvard School of Public Health-HSPH).

Έχει σημαντική επιστημονική παρουσία με εκπαιδευτικό, ερευνητικό, συγγραφικό και διοικητικό έργο. Στη βιβλιογραφική βάση PubMed συγγραφέας σε περισσότερες από 205 δημοσιευμένες μελέτες, ενώ, σύμφωνα με τη βάση Google Scholar, το ερευνητικό της έργο έχει συγκεντρώσει περισσότερες από 14.300 αναφορές (h index 59).

Για μεγέθυνση πατήστε ΕΔΩ