Ιδιόμελα των Μεγάλων Ωρών των Χριστουγέννων με τον Θρασύβουλο Στανίτσα

Nextdeal newsroom, 24/12/2020

Βηθλεὲμ ἑτοιμάζου· εὐτρεπιζέσθω ἡ φάτνη· τὸ Σπήλαιον δεχέσθω, ἡ ἀλήθεια ἦλθεν· ἡ σκιὰ παρέδραμε· καὶ Θεὸς ἀνθρώποις, ἐκ Παρθένου πεφανέρωται, μορφωθείς τὸ καθ’ ἡμᾶς, καὶ θεώσας τὸ πρόσλημμα. Διὸ Ἀδὰμ ἀνανεοῦται σὺν τῇ Εὔᾳ, κράζοντες· Ἐπὶ γῆς εὐδοκία ἐπεφάνη, σῶσαι τὸ γένος ἡμῶν, ψάλει ο Άρχοντας Πρωτοψάλτη της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας Θρασύβουλος Στανίτσας.

Η ηχογράφηση των Ιδιομέλων των Ωρών των Χριστουγέννων που παρουσιάζει το NextDeal.gr έλαβε χώρα στις 24-12-1959, μετά από την Ακολουθία των Ωρών, σε κάποιο δωμάτιο του Οικουμενικού Πατριαρχείου.

Το ιδιόμελο είναι ένα τροπάριο που έχει δικό του, ιδιαίτερο μέλος και είναι μεμονωμένο στην ακολουθία. Δεν έχει μουσικό και ποιητικό πρότυπο και δεν λαμβάνεται ποτέ ως πρότυπο για άλλα τροπάρια. Συνήθως ιδιόμελα είναι τα δοξαστικά ή άλλα τροπάρια της Λιτής. Τα ιδιόμελα δεν δεσμεύονται από μετρικούς ή τονικούς κανόνες με συνέπεια να έχουν αναπτυχθεί ως ανεξάρτητα μουσικά άσματα, με ωραίες μελωδικές φράσεις. Είναι λυρικότατα και καθώς δεν περιορίζονται από στιχουργικούς κανόνες μπορούν να θεωρηθούν πρόδρομοι τού ελεύθερου στίχου.

Ο Κωνσταντίνος Οικονόμος ο εξ Οικονόμων αναφέρει: "Καθ' όλου δε των ιερών της Εκκλησίας ασμάτων, τα ιδιόμελα, ίδιον έχοντα μέλος, ποικίλην αλλάσσουν μελωδίαν, εις ην αι λέξεις καθυποτάσσονται πολλάκις εις το μέλος". (Περί της γνησίας προφοράς της Ελληνικής γλώσσης", σελ. 699.)