Ως πρόκληση χαρακτήρισε ο αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών, Θεόδωρος Σκυλακάκης τη διάθεση του 37% των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης για την υποστήριξη πράσινων στόχων της Οικονομίας. Μιλώντας στο 10^ο ενεργειακό συνέδριο Athens Energy Dialogues, ο κ. Σκυλακάκης ανέφερε ότι το Ταμείο στοχεύει στο να κινητοποιήσει ιδιωτικά κεφάλαια με βάση συγκεκριμένες επιλεξιμότητες όπως έργα ΑΠΕ, εξοικονόμησης ενέργειας, προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή καθώς και έργων υποδομών που σχετίζονται με τις Μεταφορές. Εξήγησε ότι στόχος είναι η κινητοποίηση σημαντικών δυνάμεων από τον ιδιωτικό τομέα χρησιμοποιώντας Συμπράξεις Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα για την πραγματοποίηση δημοσίων επενδύσεων, Εταιρείες Παροχής Ενεργειακών Υπηρεσιών για την πραγματοποίηση έργων ενεργειακής απόδοσης στον δημόσιο τομέα και συγχρηματοδοτήσεις μέσω ποικίλων χρηματοδοτικών εργαλείων ώστε να συγκεντρώσει σημαντικότατα επιπρόσθετα ιδιωτικά κεφάλαια για τις επιλέξιμες ιδιωτικές επενδύσεις. Τόνισε ότι  θα υπάρχει διαθεσιμότητα πόρων ήδη από το β’ εξάμηνο του 2021 με ελάχιστη γραφειοκρατία όσον αφορά την έγκριση των επενδύσεων.

Ο κ. Σκυλακάκης συμπλήρωσε ότι οι σχετικές προκηρύξεις θα παραμείνουν ανοιχτές έως ότου εξαντληθούν οι διαθέσιμοι πόροι, επισημαίνοντας ότι ο κεντρικός στόχος είναι «να εξασφαλίσουμε τη μεγαλύτερη δυνατή αποτελεσματικότητα». Εξέφρασε δε την αισιοδοξία ότι οι ιδιωτικές επενδύσεις θα κινηθούν προσεχώς με πολλή μεγάλη ταχύτητα και συμβούλευσε τους ιδιώτες να ξεκινήσουν άμεσα τη διαμόρφωση των επενδυτικών τους σχεδίων.  Σχολίασε ότι τόσο έργα με μεγαλύτερη ωριμότητα -όπως έργα διασυνδέσεων- όσο και έργα με μικρότερο βαθμό ωριμότητας πρόκειται να ενταχθούν πιο εντατικά από την επόμενη χρονιά, οπότε «τα προγράμματα θα πάρουν μπρος για τα καλά», όπως είπε. Οι προωθούμενες επενδύσεις είναι ιδιωτικές επενδύσεις συγχρηματοδοτούμενες (τουλάχιστον κατά 50%) με τα ίδια κεφάλαια των επενδυτών και δάνεια προερχόμενα από το χρηματοπιστωτικό σύστημα, ή/και ευρωπαϊκούς χρηματοδοτικούς θεσμούς (EIB, EBRD) και αφορούν επιχειρηματικές προτάσεις που προωθούν την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση.

Α. Σδούκου: Νέα προγράμματα «Εξοικονομώ» το 2021 για νοικοκυριά, επιχειρήσεις και δημόσια κτίρια

Στην προτεραιοποίηση των πράσινων επενδύσεων που είναι απαραίτητες για την ενεργειακή μετάβαση αναφέρθηκε η Αλεξάνδρα Σδούκου, γενική γραμματέας Ενέργειας και Φυσικών Πόρων του ΥΠΕΝ. Επικαλούμενη πρόσφατες στατιστικές της IEA σχολίασε ότι  αν και οι επενδύσεις στην ενέργεια μειώθηκαν κατά 20% μέσα στο 2020 οι επενδύσεις σε ΑΠΕ και ενεργειακή αποδοτικότητα έδειξαν ανθεκτικότητα σε αντίθεση με τον τομέα των ορυκτών καυσίμων που επηρεάστηκε περισσότερο. Παρατήρησε ότι στο τοπίο της ενεργειακής μετάβασης και δεδομένης της βελτιστοποίησης των διαδικασιών ανάπτυξης έργων, οι ΑΠΕ «βελτιώνουν τη συγκριτική τους θέση» καθώς για κάθε ευρώ που επενδύεται επιτυγχάνεται «ποιοτικά καλύτερο και ποσοτικά μεγαλύτερο αποτέλεσμα». Αναφερόμενη στην ενεργοποίηση του μηχανισμού για τη χρηματοδότηση των επενδύσεων σχολίασε ότι όση ισχύς ΑΠΕ και να προστεθεί στο Σύστημα, η ενεργειακή μετάβαση θα πραγματοποιηθεί με την αποτελεσματική χρήση της ενέργειας αναδεικνύοντας -σε αυτό το επίπεδο- το ρόλο που θα διαδραματίσουν οι νευραλγικοί τομείς της αναβάθμισης του κτιριακού αποθέματος και οι Μεταφορές. Πρόσθεσε μάλιστα ότι βρίσκονται σε σχεδιασμό νέα προγράμματα «Εξοικονομώ» μέσα στο 2021 που θα απευθύνονται σε νοικοκυριά, επιχειρήσεις αλλά και δημόσια κτίρια. Σε ό,τι αφορά την ηλεκτροκίνηση αναφέρθηκε στις πρωτοβουλίες που έχει λάβει η κυβέρνηση σχετικά με την κινητροδότηση και την ανάπτυξη των  απαραίτητων υποδομών φόρτισης. «Θέλουμε να διευκολύνουμε τις επενδύσεις» δήλωσε κλείνοντας, δίνοντας ως παράδειγμα το εμβληματικό project της απολιγνιτοποίησης στο οποίο διανοίγεται «πεδίο δόξης λαμπρό» με τους πόρους που πρόκειται να εκταμιευτούν σύντομα.

Α. Σαββάκης: Ζητούμενο η αναπτυξιακή ανάκαμψη των λιγνιτικών περιοχών

Την ανάγκη συνδυασμού πολλών παραγόντων εντός ενός αναπτυξιακού εργαλείου όπως το Ταμείο Ανάκαμψης, όπως οι ΑΠΕ και η απολιγνιτοποίηση, ανέδειξε κατά την τοποθέτησή του ο Αθανάσιος Σαββάκης, Πρόεδρος του Συνδέσμου Βιομηχανιών Ελλάδος και του Ελληνικού Χρηματιστηρίου Ενέργειας, προσθέτοντας ότι θα πρέπει να πραγματοποιηθούν πολλά βήματα προκειμένου να καλυφθεί το χαμένο έδαφος. Επεσήμανε ότι ο βασικός στόχος παραμένει η ανάπτυξη μιας παραγωγικής βάσης μεταποιητικής δραστηριότητας με στόχο την παραγωγή προϊόντων με προστιθέμενη αξία. Εκτίμησε ότι το φιλόδοξο σχέδιο της απολιγνιτοποίησης έχει μεγάλες πιθανότητες να στεφθεί με επιτυχία καθότι απολαμβάνει αυξημένη χρηματοδότηση ενώ υπογράμμισε ότι ζητούμενο αποτελεί η αναπτυξιακή ανάκαμψη των λιγνιτικών περιοχών με υπερκάλυψη των χαμένων θέσεων εργασίας και ώθηση των αναπτυξιακών δραστηριοτήτων όπως το εμπόριο, η έξυπνη αγροτική παραγωγή και εκπαίδευση.

Δ. Σκάλκος: «Πράσινες» επενδύσεις και «καθαρή» ενέργεια τα μέσα για την εφαρμογή του Green Deal

Η Ευρώπη βαδίζει στο δρόμο προς την Ενεργειακή Ένωση. Οι «πράσινες» επενδύσεις και η «καθαρή» ενέργεια συνιστούν το μέσο για την εφαρμογή της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας (European Green Deal) προκειμένου η Ευρώπη να αποτελέσει έως το 2050 την πρώτη κλιματικά ουδέτερη ήπειρο. Η πρόσφατη πανδημία δεν ανέκοψε αυτή την πορεία αντίθετα, ενίσχυσε την αναγκαιότητα ταχύτερης μετάβασης σε ένα νέο παραγωγικό μοντέλο περισσότερο φιλικό στο περιβάλλον.

Η Ελλάδα βρίσκεται στην πρώτη γραμμή αυτών των πρωτοβουλιών. Το Εθνικό μας Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), μεσοπρόθεσμα έως το 2030, αποτελεί μία φιλόδοξη εθνική στρατηγική για την ενεργειακή μετάβαση σε μία ανταγωνιστική οικονομία. Το ΕΣΕΚ αποτελεί βασικό πυλώνα του Σχεδίου Ανάπτυξης για την Ελληνική Οικονομία («Έκθεση Πισσαρίδη») ενώ ενσωματώνεται τόσο στους σχεδιασμούς της χώρας στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, όσο και σε αυτούς της Πολιτικής Συνοχής για την περίοδο 2021-2027. Σε αυτά πρέπει να προστεθούν πολιτικές όπως το Σχέδιο για τη Δίκαιη Αναπτυξιακή Μετάβαση (ΣΔΑΜ) αλλά και οι αντίστοιχοι πόροι που θα δεσμευτούν στο Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης 2021-2025 (ΕΠΑ).

Η χώρα μας πλέον διαθέτει τόσο ολοκληρωμένα σχέδια και στοχευμένες πολιτικές για την «πράσινη ανάπτυξη», όσο και τους αναγκαίους εθνικούς και κοινοτικούς χρηματοδοτικούς πόρους για να τις υλοποιήσει (και που αθροιστικά προσεγγίζουν τα 12 δισ. ευρώ για την επόμενη δεκαετία). Μπορούμε λοιπόν βάσιμα να αισιοδοξούμε πως στα επόμενα χρόνια θα εκμεταλλευτούμε τις σημαντικές δυνατότητές μας στον τομέα του περιβάλλοντος και της ενέργειας, ενισχύοντας την ενεργειακή μας ασφάλεια, προωθώντας τους ευρωπαϊκούς στόχους και ταυτόχρονα συμβάλλοντας στη δυναμική και βιώσιμη ανάταξη της οικονομίας μας.

J. Sinner: «Ισχυρή διάθεση για πράσινά χρηματοδοτικά προϊόντα»

Το θέμα της κριτηρίων για πράσινες επενδύσεις ανέλυσε ο εκπρόσωπος της ΕΙΒ, Jonh Sinner. «Υπάρχει ισχυρή διάθεση για πράσινά χρηματοδοτικά προϊόντα», δήλωσε και ανέδειξε ως βασικούς πυλώνες των πράσινων επενδύσεων, μεταξύ άλλων, την άμβλυνση του φαινομένου της κλιματικής αλλαγής, την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, την κυκλική οικονομία, τη βιοποικιλότητα και τη μείωση των απορριμμάτων.

Δ. Κουφός: Στρατηγική από την EBRD για την επιτάχυνση της μετάβασης σε μια οικονομία χαμηλών εκπομπών ρύπων

«Βασική δέσμευση είναι πάνω από 50% των ετήσιων επενδύσεων της Τράπεζας μέχρι το 2025 να αφορά σε πράσινες χρηματοδοτήσεις» δήλωσε ο Δημήτρης Κουφός στη συζήτηση για τη θωράκιση των πράσινων επενδύσεων. Όπως ανέφερε, η EBRD υιοθετεί μία νέα στρατηγική προκειμένου να επιταχυνθεί η μετάβαση σε μια οικονομία χαμηλών εκπομπών ρύπων με εφαρμογή περιβαλλοντικά φιλικών πολιτικών, κλιμάκωση των πράσινων χρηματοδοτήσεων, ενθάρρυνση της καινοτομίας και της βιωσιμότητας. Σε αυτό το πλαίσιο, ανέδειξε επίσης τη σημασία της στενής συνεργασίας με τοπικούς οργανισμούς και κυβερνήσεις.

Α. Μπανίλα: «Ισχυρή διάθεση για επέκταση του πιστωτικού χαρτοφυλακίου σε πράσινες ενεργειακές επενδύσεις»

Τις ευκαιρίες πράσινων χρηματοδοτήσεων ανέδειξε κατά την τοποθέτηση της η Αργυρώ Μπανίλα από την Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος. Όπως ανέφερε, η ΕΤΕ εξέδωσε πέρυσι με επιτυχία εξαετές πράσινο ομόλογο 500 εκατ. ευρώ προσελκύοντας ζωηρή συμμετοχή από εγχώριους και διεθνείς επενδυτές, σχολιάζοντας ότι «αυτό δείχνει πώς υπάρχει εμπιστοσύνη στο brandname της Εθνικής Τράπεζας». Επεσήμανε πως η ΕΤΕ ηγείται των πράσινων χρηματοδοτήσεων με μερίδιο 40% ενώ εξερευνά και νέες δυνατότητες στο πεδίο της πράσινης οικονομίας λέγοντας ότι εξακολουθεί να υπάρχει «ισχυρή διάθεση για επέκταση του πιστωτικού χαρτοφυλακίου σε πράσινες ενεργειακές επενδύσεις». Πρόσθεσε ότι προβλέπεται επιστράτευση 3 δισ. ευρώ ρευστότητας στα επόμενα 3 χρόνια που επεκτείνεται από τους πελάτες χονδρικής μέχρι και τους πελάτες λιανικής. Κλείνοντας σχολίασε τη σημασία επίλυσης ρυθμιστικών θεμάτων.

Σ. Βενετσιάνος: «Χρειάζεται ένα πιο βιώσιμο περιβάλλον που θα δώσει ώθηση στην αγορά»

«Η ζήτηση είναι εδώ, η διάθεση είναι εδώ» και είναι μία «εμπορική αναγκαιότητα» να αποσαφηνιστεί τι ακριβώς θεωρείται πραγματικά πράσινη επένδυση ανέφερε κατά την τοποθέτηση του ο εκπρόσωπος της Eurobank, Σπύρος Βενετσιάνος στη συζήτηση για τις πράσινες χρηματοδοτήσεις. «Χρειάζεται ένα πιο βιώσιμο περιβάλλον που θα δώσει ώθηση στην αγορά», επεσήμανε και σχολίασε ότι αυτό θα οδηγήσει σε ένα καλύτερο μέλλον εφόσον θα υπάρχουν περισσότερα πράσινα προϊόντα και θα ικανοποιηθούν οι κλιματικοί και κοινωνικοί στόχοι. Τόνισε την ανάγκη να ενσωματωθούν εσωτερικά στις τράπεζες οι νέες πολιτικές και να καταστούν όσο το δυνατό πιο κατανοητές για τους πελάτες ενώ πρόσθεσε ότι «δουλεύουμε όλοι για να διαμορφώσουμε μία συγκεκριμένη και σαφή πολιτική για το πώς θα διαχειριστούμε τις νέες, βιώσιμες οικονομικές αρχές στην ΕΕ».

Κ. Πετρόπουλος: «Κρίσιμο για τις ΜμΕ να προετοιμαστούν έγκαιρα στο νέο ενεργειακό τοπίο»

Τον ενεργό ρόλο της Τράπεζας Πειραιώς στην προώθηση της βιώσιμης τραπεζικής και τη δέσμευσή της για την αλλαγή προς ένα πιο πράσινο επιχειρηματικό μοντέλο ανέδειξε με την τοποθέτησή του ο Κωνσταντίνος Πετρόπουλος. Αναφορικά με τις ΜμΕ, σχολίασε ότι στο μέλλον τα κριτήρια βιωσιμότητας στις επενδύσεις θα καταστούν πιο σημαντικά δεδομένου και ότι η περιβαλλοντική νομοθεσία θα γίνεται ολοένα πιο αυστηρή. Την ίδια στιγμή τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα αναμένεται να μειώσουν την έκθεσή τους σε δραστηριότητες που κρίνονται ως επιβλαβείς περιβαλλοντικά και κοινωνικά. Σε αυτό το πλαίσιο, τόνισε ότι είναι κρίσιμο για τις ΜμΕ να προετοιμαστούν έγκαιρα στο νέο τοπίο με τις τράπεζες να έχουν την ευθύνη να βοηθήσουν τους πελάτες τους στη διαδικασία. Όπως είπε η Τράπεζα Πειραιώς σήμερα προσφέρει μία ευρεία γκάμα πράσινων δανείων καθώς και οικονομικά κίνητρα.

To μέλλον ενεργειακής μετάβασης σε σχέση με το πετρέλαιο και το αέριο, οι έρευνες υδρογονανθράκων και το μέλλον της παραγωγής ενέργειας

To μέλλον της ενεργειακής μετάβασης σε σχέση με το πετρέλαιο και το αέριο, οι έρευνες υδρογονανθράκων και το μέλλον της παραγωγής ενέργειας τέθηκαν στο επίκεντρο του Session 4 του Συνεδρίου. Συμμετέχοντες ήταν οι κκ Dr. Θεόδωρος Τσακίρης, Αναπληρωτής Καθηγητής Γεωπολιτικής & Ενεργειακής Πολιτικής, του Πανεπιστημίου της Λευκωσία,  Αριστοφάνης Στεφάτος, Διευθύνων Σύμβουλος, Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων Α.Ε. (ΕΔΕΥ Α.Ε.), Δημήτρης Φέσσας, Acting General Manager Cyprus Hydrocarbons Company (CHC) και ο  Dr. Jörg Köhli, DG Energy, Senior Expert – Head of Offshore Safety Team European Commission

Αριστοφάνης Στεφάτος «Το αέριο είναι το μοναδικό αξιόπιστο καύσιμο μετάβασης»

Το ρόλο των υδρογονανθράκων στο νέο ενεργειακό τοπίο ανέλυσε κατά την τοποθέτησή του στο Session 4 του Athens Energy Dialogues ο Αριστοφάνης Στεφάτος, Διευθύνων Σύμβουλος της ΕΔΕΥ.  Ο κ. Στεφάτος παρατήρησε ότι η περιοχή της ΝΑ Μεσογείου διαθέτει δυνητικά αποθέματα αξίας 3 δισ. δολαρίων. Όπως δήλωσε σχετικά με το φυσικό αέριο, «είναι το μοναδικό αξιόπιστο καύσιμο μετάβασης και μέχρι στιγμής δεν έχουμε διαθέσιμη καλύτερη εναλλακτική» Πρόσθεσε ότι το φυσικό αέριο είναι ένα καύσιμο που μπορεί να αξιοποιηθεί άμεσα δρομολογώντας παράλληλα την ανάπτυξη των απαραίτητων υποδομών για την υποδοχή υδρογόνου. Τόνισε, ότι η ενέργεια είναι «απαραίτητο στοιχείο για τις κοινωνίες μας» συμπληρώνοντας ότι το φυσικό αέριο είναι επίσης μία οικονομική λύση για τους καταναλωτές. «Δεν πιστεύω ότι η ασφάλεια είναι θέμα τύχης» είπε αναφορικά με τις εξορυκτικές δραστηριότητες υπογραμμίζοντας ότι η βιομηχανία είναι εξαιρετικά προσεκτική στο να προλαμβάνει τα σοβαρά ατυχήματα. Κλείνοντας, σχολίασε ότι στόχος παραμένει η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. «Αν βρούμε τρόπο να μειώσουμε το διοξείδιο του άνθρακα τότε τα ορυκτά καύσιμα δεν θα είναι πλέον ο εχθρός».

Δημήτρης Φεσσάς: «Διευρύνεται η αγορά του αερίου στην Ευρώπη»

Στο σημαντικό ρόλο που θα διαδραματίσει το φυσικό αέριο τις προσεχείς δεκαετίες αναφέρθηκε ο αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής της ΕΥΚ, Δημήτρης Φεσσάς σχολιάζοντας ότι «υπάρχει ακόμη σημαντική αγορά». Όπως είπε, η ζήτηση της ΕΕ μέχρι το 2030 θα διατηρηθεί στα 500 bcm ενώ θα υποχωρήσει σε 250-200 bcm έως το 2050, λόγω της επιτάχυνσης της ενεργειακής μετάβασης. Οι εξαγωγές της Κύπρου μπορούν να επικεντρωθούν σε γειτονικές αγορές ή και διεθνείς αγορές. «Οι δραστηριότητές μας στην Κύπρο συνεχίζουν. Είμαστε καθοδόν στο να παραδώσουμε έργα φυσικού αερίου», ανέφερε εκφράζοντας την αισιοδοξία του για τη θέση της χώρας στην ευρωπαϊκή και παγκόσμια αγορά. Κλείνοντας την τοποθέτησή σου σχολίασε ότι η Κύπρος φιλοδοξεί να γίνει «καθαρός παραγωγός και προμηθευτής φυσικού αερίου» εντός της Ε.Ε., δημιουργώντας μακροπρόθεσμα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα.

Jörg Köhli: «Όλα εξαρτώνται από τις τιμές και το κόστος παραγωγής»

Σε θέματα περιβαλλοντικής ασφάλειας επικεντρώθηκε με την τοποθέτησή του ο εκπρόσωπος της DG Energy, Δρ. Jörg Köhli. Επεσήμανε ότι η ΕΕ έχει θεσπίσει νομοθεσίες για την μεγαλύτερη δυνατή ασφάλεια των offshore και onshore δραστηριοτήτων προσθέτοντας ότι εντός της ΕΕ αλλά δεν έχουν συμβεί ατυχήματα μεγάλης κλίμακας. Όπως ανέφερε, η Κομισιόν ολοκλήρωσε πρόσφατα την αξιολόγηση της οδηγίας για την ασφάλεια των offshore με λίγα ζητήματα να παραμένουν ανοιχτά όπως οι αποζημιώσεις και η αποκατάσταση του θαλάσσιου περιβάλλοντος.  Τέλος, εξέφρασε την εκτίμηση ότι τα ορυκτά καύσιμα θα διατηρήσουν την παρουσία τους για αρκετές δεκαετίες ακόμα σχολιάζοντας ότι «όλα εξαρτώνται από τις τιμές και το κόστος παραγωγής».

Οι προοπτικές του δικτύου φυσικού αερίου στο δρόμο για το 2050

Οι προοπτικές του δικτύου φυσικού αερίου στο δρόμο για το 2050 ήταν το θέμα που ανέλυσαν η κα Maria Rita Galli, CEO, Hellenic Gas Transmission System Operator – DESFA και ο Dr Dr Μάριος Τσάκας, Διευθύνων Σύμβουλος, Δημόσιας Επιχείρησης Δικτύων Αερίου – ΔΕΔΑ.

R. Galli: «Η Ελλάδα μπορεί να καταστεί το διαμετακομιστικό κέντρο φυσικού αερίου της περιοχής»

Τις επενδύσεις της ΔΕΣΦΑ τόσο στην Αλεξανδούπολη όσο και τη Ρεβυθούσα ανέλυσε η επικεφαλής του Διαχειριστή κα Galli κάνοντας ιδιαίτερη αναφορά στις υποδομές αποθήκευσης LNG που υλοποιούνται στα δύο σημεία. Αναφέρθηκε στις προοπτικές διασύνδεσης μέσω της δημιουργίας αγωγών φυσικού αερίου, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «η Ελλάδα μπορεί να παίξει ρόλο στο εσωτερικό της αλλά και ως διαμετακομιστικό κέντρο φυσικού αερίου στην περιοχή».  Όπως είπε, «πολλές περιοχές της Ελλάδας δεν έχουν ακόμα διασυνδεθεί με το δίκτυο, συνεπώς έχουν να γίνουν πολλά ακόμα»

Σύμφωνα με ην κα Galli η ολοκλήρωση του δικτύου φυσικού αερίου είναι βασική προϋπόθεση για την μετάβαση σε περισσότερο πράσινες υποδομές. Ενώ, όπως είπε μεσοπρόθεσμα ο ΔΕΣΦΑ θα παίξει ενεργό ρόλο στην ανάπτυξη των ΑΠΕ. Ειδικότεερα δε, έκανε λόγο για τις δυνατότητες αποθήκευσης “πράσινου” αερίου, αλλά και την υπόγεια αποθήκευση υδρογόνου. «Ολοκληρώνοντας το δίκτυο του φυσικού αερίου θα έχουμε ήδη ετοιμάσει το δρόμο για ανανεώσιμα αέρια», ανέφερε χαρακτηριστικά η κα Galli. Tέλος, τόνισε ότι στόχος της είναι η ενίσχυση των γυναικών «να σπάσουν τα σύνορα και να διεισδύσουν σε ανδροκρατούμενους επιστημονικούς και επαγγελματικούς χώρους», ενώ όπως έκανε γνωστό η εταιρεία ήδη ενσωματώνει τους στόχους ESG για την εταιρική περιβαλλοντική και κοινωνική διακυβέρνηση.

Μ. Τσάκας: «Το φυσικό αέριο είναι το καύσιμο για την αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας»

Στα 300 εκατομμύρια επενδύσεις για τα επόμενα χρόνια και μισό εκατομμύρια μέχρι το 2026, προκειμένου μικρά και μεσαία νοικοκυριά να έχουν πρόσβαση στο φυσικό αέριο, ανακοίνωσε ο επικεφαλής του ΔΕΔΑ Δρ. Μάριος Τσάκας κατά την ομιλία του.

Όπως είπε, προβλέπεται κατασκευή υποδομών σε 34 πόλεις και η άμεση διασύνδεση 70.000 νέων καταναλωτών. Μάλιστα αυτό το νούμερο θα αυξηθεί εάν αυξηθεί η ζήτηση από τις τοπικές κοινωνίες, δήλωσε ο κ. Τσάκας.

Όπως είπε τα έργα σε Δυτική και Κεντρική Μακεδονία αναμένεται να έχουν ολοκληρωθεί μέχρι το 2023, επισημαίνοντας ότι «για πρώτη φορά στην αγορά του αερίου ένα τέτοιο επενδυτικό πλάνο λαμβάνει χώρα για ένα περισσότερο πράσινο μέλλον».

Όπως τόνισε, «οι επενδύσεις σε υποδομές για το αέριο είναι απόλυτα  ευθυγραμμισμένες με την ενεργειακή μετάβαση της χώρας», προσθέτοντας ότι «ακόμα βρισκόμαστε στην αρχή, καθώς το φυσικό αέριο θα είναι το καύσιμο επιλογής για την επόμενη δεκαετία, με το οποίο θα αντιμετωπιστεί η ενεργειακή φτώχεια ειδικά στη Βόρεια Ελλάδα.

Ταυτόχρονα θα συμβάλει σημαντικά στη μείωση των εξόδων για τα ελληνικά νοικοκυριά, θα αυξήσει τις θέσεις εργασίας, ενώ θα βελτιώσει το περιβαλλοντικό αποτύπωμα.

Παράλληλα σχεδιάζεται η αναβάθμιση των υποδομών για την μίξη πράσινου αερίου, ενώ όπως έκανε γνωστό ολοκληρώνονται μονάδες βιομεθανίου.

Τέλος, σύμφωνα με τον επικεφαλής του ΔΕΔΑ, η εταιρεία δίνει έμφαση στο ανθρώπινο δυναμικό, αύξησε τις θέσεις εργασίας εν μέσω κρίσης, ενώ έδωσε ευκαιρίες σε γυναίκες να αναλάβουν θέσεις ευθύνης.

Ανάγκη για έκτακτες ρυθμιστικές παρεμβάσεις στην Ελληνική Αγορά και η εξισορρόπηση στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας

Άλεξ Παπαλεξόπουλος: Να αντιμετωπίσουμε τα πραγματικά προβλήματα και όχι τα συμπτώματα

Στη νέα αγορά ηλεκτρισμού η οποία λειτουργεί πλέον με βάση το Target Model αναφέρθηκε στο Fire Side Chat με τον καθηγητή  Μιχάλης Μαθιουδάκη, Academic Director Greek Energy Forum, ο Δρ. Άλεξ Παπαλεξόπουλος, Πρόεδρος & CEO, ECCO Intl, USA. Ερωτηθείς για τα ζητήματα που παρατηρούνται στην χονδρεμπορική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας απάντησε ότι «είναι ένα πρόβλημα που δεν αφορά μόνο την Ελλάδα» αλλά και άλλες ευρωπαϊκές χώρες συνιστώντας ψυχραιμία ενώ εκτίμησε ότι η κατάσταση θα σταθεροποιηθεί χωρίς να χρειάζονται πολλές παρεμβάσεις που θα φέρουν αρνητικά αποτελέσματα. Ανέφερε ότι το Target Model δεν είναι σε θέση να αντιμετωπίσει θέματα που σχετίζονται με τις διαδοχικές αγορές (προ ημερήσιας, ενδοημερήσιας και εξισορρόπησης) ενώ επεσήμανε ότι η εφαρμογή του στην Ελλάδα έχει ορισμένες ιδιαιτερότητες  λόγω παραγόντων όπως ο κορεσμός του δικτύου, που συμβάλλει στην αύξηση του κόστους, δηλώνοντας σε αυτή τη βάση ότι «δεν μπορούμε να παραβλέψουμε συγκεκριμένες πτυχές του δικτύου».

Όπως είπε, μία ακόμη ιδιαιτερότητα της ελληνικής αγοράς αφορά στην ανταγωνιστικότητά της καθώς δεν διαθέτει πολλούς παίκτες. Σχολίασε ότι «πρέπει να αντιμετωπίσουμε τα πραγματικά προβλήματα και όχι τα συμπτώματα», υπογραμμίζοντας τη σημασία παροχής ουσιαστικών κινήτρων και επενδύσεων ενώ συντελείται η ενεργειακή μετάβαση. Ο επικεφαλής της ECCO εξήγησε ότι τα προβλήματα ξεκινούν από την προημερήσια αγορά και αναπαράγονται στις επόμενες επισημαίνοντας ωστόσο ότι δεν θα έπρεπε να εφαρμοστούν ανώτατα όρια προσφορών καθώς αυτό θα έπληττε στην πράξη την ευελιξία της αγοράς. Αναφορικά με την ενδοημερήσια αγορά σχολίασε ότι δεν υπάρχει αρκετή ρευστότητα καθώς αντιστοιχεί σε κάτω από 2% του συνολικού όγκου των συναλλαγών.

Η ανάγκη για έκτακτες ρυθμιστικές παρεμβάσεις στην Ελληνική Αγορά, αλλά και η εξισορρόπηση στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας τέθηκαν στο επίκεντρο του πάνελ που ανέδειξε την οπτική της παραγόντων της αγοράς. Στο πάνελ συμμετείχαν οι κκ Dr. Άλεξ Παπαλεξόπουλος, Πρόεδρος & CEO, ECCO Intl, USA, Dr. Αθανάσιος Δαγούμας, Πρόεδρος της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας, Ελλάδα, Greece, Γιάννης Γιαρέντης, Πρόεδρος & CEO, Admin. of Renewable Energy Sources Operator & Guarantees of Origin, Καθ. Γιώργος Ιωάννου, CEO, EnEx Group, Greece 

Άλεξ Παπαλεξόπουλος: «Να μην πάρουμε μέτρα κάτω από συνθήκες πανικού»

Τα σημαντικότερα προβλήματα στην αγορά χοντρικής στην Ελλάδα ανέδειξε ο Dr. Άλεξ Παπαλεξόπουλος, Πρόεδρος & CEO, ECCO Intl, USA. Όπως είπε παρατηρούνται προβλήματα εγγενή σε σχέση με το target model και προβλήματα σε σχέση με την υλοποίησή του. Όπως δήλωσε ο κ. Παπαλεξόπουλος, «»χρειάζεται υπομονή και να μην πάρουμε μέτρα κάτω από συνθήκες πανικού. Είναι σημαντικό να κοιτάξουμε το μέλλον για την επιτάχυνση της σύζευξη της αγοράς μας με αυτές των υπόλοιπων χωρών και να διασφαλίσουμε τη διαφάνεια».

Όπως είπε, «η αγορά της επόμενης ημέρας είναι η ραχοκοκαλιά όλων των αγορών, που επιτρέπει διασυνδέσεις και ανταλλαγές με άλλες χώρες».  «Στην αγορά της επόμενης ημέρας χρειάζεται ένας ισχυρός Ρυθμιστής», σύμφωνα με τον κ. Παπαλεξόπουλο και τόνισε ότι «εάν κάνουμε αλλαγές χωρίς να έχουν αναλυθεί επαρκώς, θα έχουμε πρόβλημα.

Α. Δραγούμας: «Επίλυση των ζητημάτων με δίκαιο και μόνιμο τρόπο»

Απ' την πλευρά του ο πρόεδρος της ΡΑΕ Dr. Αθανάσιος Δαγούμας, τόνισε ότι «υπάρχει πλήρης ανάγκη για έναν ισχυρό ρυθμιστή». Όπως είπε, η ΡΑΕ συνεργάζεται  με σύνεση, με το  Χρηματιστήριο, με τον ΑΔΜΗΕ και με τον ΔΕΔΗΕ σε ορισμένα θέματα, για την ομαλή μετάβαση της αγοράς μας στην επόμενη ημέρα.

«Ο ρόλος του Ρυθμιστή ευελπιστούμε ότι θα έχει έναν δυναμικό ρόλο να παρεμβαίνουμε όχι διαρκώς αλλά με έναν τρόπο που θα επιλύει ζητήματα με δίκαιο και μόνιμο τρόπο», δήλωσε.

Όπως είπε, «συνεργαζόμαστε στενά με τους αρμόδιους φορείς για την τεκμηρίωση των αποφάσεων» και πρόσθεσε ότι «η αγορά μας θα αντιμετωπίσει τα προβλήματα».

«Στόχος είναι όχι μόνο να υιοθετούμε το Ευρωπαϊκό πλαίσιο αλλά να συμμετέχουμε και στη λήψη αποφάσεων αποκτώντας έναν περισσότερο ενεργό ρόλο», δήλωσε ο κ. Δραγουμάς , επισημαίνοντας ότι  «με πνεύμα συνεργασίας μπορούμε να συνδυάσουμε και τα βραχυπρόθεσμα και τα μακροπρόθεσμα μέτρα που απαιτούνται».

Γ. Γιαρέντης: «Τα μεγάλα προβλήματα τα έχουμε αφήσει πίσω μας»

«Τα μεγάλα προβλήματα τα έχουμε αφήσει πίσω μας», ανέφερε απ΄ την πλευρά του ο κ. Γιάννης Γιαρέντης, Πρόεδρος & CEO, Admin. of Renewable Energy Sources Operator & Guarantees of Origin. «Η μεγάλη βιασύνη να έρθει κάτι που έχει ήδη καθυστερήσει ήταν λάθος» δήλωσε, προσθέτοντας ότι «η ΡΑΕ και η πολιτεία πρέπει να διορθώσουν το θέμα και αναδρομικά». Πρόσθεσε δε, ότι «με την επιβάρυνση του Ειδικού Λογαριασμού βάζουμε μία επικίνδυνη νότα σε αυτό που λέμε βιωσιμότητά του».

Ο κ. Γιαρέντης εξέφρασε την ανάγκη «να μη διακινδυνεύσουμε την επενδυτική ασφάλεια για το μέλλον» επισημαίνοντας ότι «βρισκόμενοι σε μία νηπιακή ηλικία, η Ρυθμιστική Αρχή πρέπει να κάνει αυτές τις παρεμβάσεις», έτσι ώστε «τα προβλήματα που δημιουργούν στρεβλώσεις να μην τα λύνουμε με άλλες στρεβλώσεις,.

Γ. Ιωάννου: «Απαιτείται μέτρο και εγρήγορση για μία εύρυθμη αγορά»

Ο πρόεδρος του Ελληνικού Χρηματιστηρίου Ενέργειας, Prof. Γιώργος Ιωάννου ανέφερε ότι «οι ρυθμιστικές παρεμβάσεις είναι αναγκαίες για να αντιμετωπίσουμε συμπεριφορές που οδηγούν σε ανεπιθύμητα αποτελέσματα».

Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά: «Σε όλες τις παρεμβάσεις απαιτείται μέτρο αλλά  απ΄ την άλλη πλευρά μία εγρήγορση ώστε η εύρυθμη λειτουργία να είναι εξασφαλισμένη».

Σύμφωνα με τον κ. Ιωάννου, υπάρχουν ιδιαίτερες συνθήκες που αφορούν σε μία βαθιά αλλαγή στην περιοχή μας που επηρεάζει όλους του παίχτες της αγοράς. Όπως είπε, «χρειάζεται χρόνος για να αντιμετωπίσουμε τις ταλαντώσεις».

Τόνισε επίσης ότι «έχουμε άψογη συνεργασία με τον Ρυθμιστή για της υπόλοιπες αγορές που ανοίγονται στο μέλλον όπως η αγορά φυσικού αερίου, αποθήκευσης κλπ, ενώ στην αγορά που διαμορφώνεται την επόμενη ημέρα σημαντικός  θα είναι ο ρόλος των ΑΠΕ, όπως είπε.

Δ. Μίχος: «Ανάγκη για σταδιακή θέσπιση των μέτρων»

Απ΄ τον ΑΔΜΗΕ ο κ.  Δημήτρης Μίχος, Chief Officer of Operation, Infrastructure and Market General Division επεσήμανε το γεγονός ότι η αγορά λειτουργεί εδώ και μόλις τρεις μήνες και πρόσθεσε ότι «δε δόθηκε αρκετός χρόνος για δοκιμές». Σύμφωνα με τον κ. Μίχο, «η αγορά εξισορρόπησης δεν λειτουργεί μόνη της», γι΄ αυτό πρέπει να διαπιστωθούν τρόποι και μέθοδοι βελτίωσης. Το φαινόμενο σύμφωνα με τον κ. Μίχο δεν εμφανίζεται μοναδικά στην Ελλάδα, αλλά παρουσιάζεται σε όλη την Ευρώπη.

«Σταδιακά να θέτουμε το κάθε μέτρο προκειμένου να βλέπουμε τον αντίκτυπό του και να καταλήξουμε σε μία εύρυθμη κατάσταση», πρότεινε ο κ. Μίχος, λέγοντα ότι η δυσκολότερη περίοδος είναι η αρχική».

W. Kaastra: «Ισχυρές δυνάμεις στο "πράσινο" ενεργειακό οικοσύστημα»

Παρουσίαση για τις δυνατότητες που φέρνει το νέο ενεργειακό τοπίο για τους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις πραγματοποίησε o Wytse Kaastra, Managing Director της Accenture στο πλαίσιο της διαδικτυακής συνάντησης του Athens Energy Dialogues.

Ο κ. Kaastra μίλησε για τις ισχυρές δυνάμεις που διαμορφώνουν το «πράσινο» ενεργειακό οικοσύστημα όπως η ταχεία διείσδυση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και η εκθετικά αυξανόμενη ζήτηση για ηλεκτρική ενέργεια, λόγω του εξηλεκτρισμού και της προοδευτικής διάδοσης της ηλεκτροκίνησης.

Όπως παρατήρησε το στέλεχος της Accenture, το DNA του ενεργειακού συστήματος αλλάζει όπως αλλάζει και ο τρόπος με τον οποίο καταναλώνεται η ηλεκτρική ενέργεια σε σχέση με το παρελθόν.

Τόνισε ότι παρά τη συγκυρία της πανδημίας παρατηρείται επιτάχυνση της ενεργειακής μετάβασης καθώς και αύξηση του ανταγωνισμού για τις εταιρείες με την είσοδο νέων παικτών. Υπογράμμισε δε ότι οι δυνατότητες εναλλακτικής χρηματοδότησης έχουν αντίκτυπο στην κερδοφορία των πράσινων επιχειρηματικών μοντέλων.

Ο κ. Kaastra εξήγησε ότι στη νέα πραγματικότητα που διαμορφώνεται, οι ενεργειακές εταιρείες μετεξελίσσονται από απλούς προμηθευτές σε εταιρείες παροχής ενεργειακών λύσεων, προσθέτοντας αξία για τον τελικό καταναλωτή ο οποίος βρίσκεται ολοένα και πιο ενεργά στο επίκεντρο της ενεργειακής μετάβασης.

Επιπλέον έκανε λόγο για νέες πηγές αξίας για τους καταναλωτές όπως οι  ενεργειακές αναβαθμίσεις, η αυτοπαραγωγή, η αποθήκευση ενέργειας και η ηλεκτροκίνηση, για την οποία εκτίμησε ότι θα επενδυθούν περί τα 600 δισ. ευρώ εντός της επόμενης δεκαετίας, με στόχο την ανάπτυξη σχετικών υποδομών.

Σε ό,τι αφορά τις επιχειρήσεις, το στέλεχος της Accenture πρόσθεσε ότι η ενεργειακή μετάβαση δημιουργεί νέα πεδία για την τοποθέτηση των παραδοσιακών εταιρειών προμήθειας δίνοντάς τους νέες δυνατότητες για την ανάπτυξη μίας «πράσινης» εταιρικής ταυτότητας. Συμπλήρωσε επίσης ότι διαφορετικοί τομείς της αγοράς (π.χ. νοικοκυριά, μικρομεσαίες επιχειρήσεις και βιομηχανικοί καταναλωτές) χρειάζονται διαφορετικές λύσεις για τη μετάβασή τους στη νέα πραγματικότητα.

Κλείνοντας αναφέρθηκε στη σημαντική πρόκληση για τις επιχειρήσεις να διατηρήσουν μία υγιή ισορροπία ανάμεσα στο παραδοσιακό μοντέλο λειτουργίας τους και στους νέους συσχετισμούς που φέρνει στο προσκήνιο η ενεργειακή μετάβαση.

Οι στόχοι για την ωρίμανση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και οι τρόποι για την επίτευξη ισορροπίας μεταξύ των ρυθμίσεων και  της αγοράς τέθηκαν στο επίκεντρο του πάνελ στο οποίο συμμετείχαν οι κκ. Andrea Testi, Executive Chairman Elpedison, Ντίνος Μπενρουμπή, Γενικός Διευθυντής του Τομέα Ηλεκτρικής Ενέργειας (PROTERGIA) της ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ, Μίλτος Ασλάνογλου, Director Hellenic Federation of Energy Suppliers και Αντώνιος Κοντολέων, Chairman of the Board, Hellenic Union of Industrial Energy Consumers (UNICEN); Energy Consultant of SIDENOR S.A.

A. Testi: «Σε παρόμοια επίπεδα με παρόμοιες αγορές της Ευρώπης οι τιμές εξισορρόπησης»

Την εκτίμηση ότι είναι φυσιολογικό να υπάρχει ρευστότητα και διακυμάνσεις πριν την πλήρη εφαρμογή του Target Model εξέφρασε ο Andrea Testi, εκτελεστικός Πρόεδρος της Elpedison, στο πλαίσιο της συζήτησης για την ωρίμανση της αγοράς ηλεκτρισμού. Μιλώντας για τα υψηλά κόστη που παρατηρούνται στην Αγορά Εξισορρόπησης έθιξε το θέμα του κορεσμού των δικτύων στην Πελοπόννησο και της απόκλισης που παρατηρείται από την πραγματική ζήτηση σε φορτία ενώ μίλησε για θέματα που άπτονται του σχεδιασμού της ίδιας της αγοράς. Σε αυτή τη βάση σχολίασε ότι οι τιμές είναι ευθυγραμμισμένες με παρόμοιες αγορές της Ευρώπης ενώ παρατήρησε ότι απόκλιση παρατηρείται σε επίπεδο όγκων.

Ν. Μπενρουμπή: «Αν θέλουμε ρυθμισμένη αγορά μπορούμε να επιστρέψουμε στο προηγούμενο μοντέλο»

Από πλευράς του ο Ντίνος Μπενρουμπή, γενικός Δ/ντης της Protergia αναρωτήθηκε τι σημαίνει υψηλό κόστος στην Αγορά Εξισορρόπησης, δεδομένου ότι το κόστος της διαμορφώθηκε σε μόλις 9 ευρώ/MWh τον Ιανουάριο. Επεσήμανε ότι πριν την εφαρμογή του Target Model αυτό που πλήρωναν οι προμηθευτές κυμαινόταν σε 4,7 ευρώ/MW ενώ τώρα που λειτουργεί η αγορά ελεύθερα το κόστος διαμορφώθηκε περίπου στα 10 ευρώ. Επικαλούμενος το παράδειγμα της Ιρλανδίας, που θεωρείται μία συγκρίσιμη  αγορά με την ελληνική, ανέφερε ότι το κόστος εκεί κυμαίνεται στα 12 ευρώ/MWh. Πρόσθεσε ότι «είμαστε στην αγορά για να έχουμε κερδοφορία βάσει των επενδύσεων που έχουμε πραγματοποιήσει» πάντα εντός των κανόνων ανταγωνισμού και του ρυθμιστικού πλαισίου. Χαρακτήρισε τις ρυθμιστικές παρεμβάσεις ως κίνηση η οποία προσώρας είναι αχρείαστη σχολιάζοντας πώς «αν θέλουμε ρυθμισμένη αγορά μπορούμε να επιστρέψουμε στο προηγούμενο μοντέλο». Συμπλήρωσε επίσης ότι οι ΑΠΕ θα πρέπει να αναλάβουν την ευθύνη της δικής τους εξισορρόπησης, λόγω της στοχαστικότητάς τους, κάτι που συμβαίνει σε αγορές του εξωτερικού. Επανέλαβε ότι  οι παθογένειες του Target Model ξεκινούν από την Προημερήσια Αγορά, η οποία είναι και η βασική και ως εκ τούτου χρειάζεται διορθωτικές παρεμβάσεις. Κλείνοντας, σημείωσε ότι στην Ελλάδα  υπάρχει αναδρομικότητα σε ό,τι φορά τους κανόνες της αγοράς, κάτι που αποθαρρύνει τους επενδυτές.

Μ. Ασλάνογλου: «Η ελληνική αγορά χρειάζεται ρυθμιστικές παρεμβάσεις»

Ο Μίλτος Ασλάνογλου, γενικός Δ/ντης της ΕΣΠΕΝ ανέφερε από πλευράς του ότι οι κανόνες υπηρετούν έναν σημαντικό διπλό σκοπό: αφενός θεσπίζουν τις διαδικασίες λειτουργίας της αγοράς και αφετέρου θέτουν όρια στη δύναμη των παικτών. Σχολίασε ότι λόγω των χαρακτηριστικών της η ελληνική αγορά θα απαιτεί πάντα κάποια μορφή ρυθμιστικής παρέμβασης τονίζοντας ότι είναι σημαντικό να αντιμετωπιστούν ζητήματα ανταγωνισμού. Σημείωσε ότι η έλλειψη προετοιμασίας έφερε τα προβλήματα και το θέμα είναι να συζητηθούν πώς οι παρεμβάσεις θα είναι επαρκείς. Υπογράμμισε ότι είναι απαραίτητο να ξεκινήσει συζήτηση με όλους τους παίκτες της αγοράς προσθέτοντας ότι χρειάζεται συνεχόμενη διαβούλευση.

Α.  Κοντολέων: «Ευθύνη των προμηθευτών τα υψηλά κόστη στην Αγορά Εξισορρόπησης»

Στις στρατηγικές παικτών της αγοράς απέδωσε τα υψηλά κόστη στην Αγορά Εξισορρόπησης ο Αντώνιος Κοντολέων, Πρόεδρος της ΕΒΙΚΕΝ, αναφερόμενος σε πρακτικές τεχνηέντως υψηλών προσφορών στην Προημερήσια Αγορά. Σχολίασε δε ότι υπάρχει εναρμονισμένη προσπάθεια καθετοποιημένων παικτών με σκοπό να αυξήσουν τα τιμολόγια σε Υψηλή και Μέση Τάση. Όπως είπε, θεωρεί δικαιολογημένη την παρέμβαση της ΡΑΕ αλλά ανεπαρκή καθώς τα μέτρα που έχουν ληφθεί μέχρι στιγμής δεν θεραπεύουν πλήρως την κατάσταση. Κλείνοντας, υπογράμμισε ότι «δεν μπορεί να μετακυλίεται το κόστος στην ενεργοβόρο βιομηχανία».

Δ. Παπακανέλλου: «Αναγκαία η υλοποίηση του South-East North Electricity Highway»

Κατά την παρουσίασή του με τίτλο: The Greek electricity system evolution & the South-East North Electricity Highway ο κ. Δημήτρης Παπακανέλλου, Consulting, KPMG in Greece, πρότεινε την κατασκευή ενός έργου για την κάθετη ηλεκτρική διακρατική διασύνδεση της Γερμανίας και της Αυστρίας με τις χώρες που θα διατρέχει το διπλό καλώδιο καταλήγοντας στην Ελλάδα. Το έργο θα διασφάλιζε όπως είπε σημαντικά οικονομικά οφέλη, καθώς επίσης και την ενεργειακή ασφάλεια και επάρκεια του συστήματος, ενώ θα καθιστούσε την Ελλάδα εξαγωγέα σε πράσινη ηλεκτρική ενέργεια. Το κόστος του έργου υπολογίζεται στα δύο δισεκατομμύρια ευρώ, ενώ δυνητικά θα μπορούσε να εξοικονομήσει πάνω από 700 εκατομμύρια ετησίως, όπως εξήγησε ο κ. Παπακανέλλου.

Όπως είπε, με βάση το ΕΣΕΚ το σύστημα της ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα πρόκειται να μετασχηματιστεί δραστικά τα επόμενα χρόνια λόγω της απολιγνητοποίησης και αύξησης της διείσδυσης των ΑΠΕ στο ενεργειακό μίγμα της χώρας.

Όμως, με βάση τη μελέτη που παρουσίασε ο σύμβουλος της KPKMG, η ταχεία διείσδυση των ΑΠΕ οδηγεί σε περικοπές ρεύματος, οι οποίες πρέπει να επιδοτηθούν, και δυνητικά μπορούν να οδηγήσουν σε 25% αύξηση του κόστους ηλεκτρισμού.

Geoffrey Pyatt: Η ενέργεια, μοχλός της ελληνοαμερικανικής συνεργασίας

Την αγαστή συνεργασία ΗΠΑ-Ελλάδας ανέδειξε ο Πρέσβης των ΗΠΑ στην Ελλάδα, Geoffrey Pyatt, στη συζήτηση που πραγματοποίησε στο πλαίσιο των εργασιών του Συνεδρίου με τη Μαρίση Μπαλιούση, αρχισυντάκτρια του capital.gr.

Πρόσθεσε ότι η στρατηγική σχέση μεταξύ Ελλάδας-ΗΠΑ στον τομέα της Ενέργειας πρόκειται να ενισχυθεί περαιτέρω και κατά τη θητεία του νεοεκλεγέντα Προέδρου Τζο Μπάιντεν, επισημαίνοντας τη σημαντική συνεισφορά της χώρας κατά τη διάρκεια της πανδημικής κρίσης μέσω της προώθησης κρίσιμων ενεργειακών υποδομών όπως το FSRU στην Αλεξανδρούπολη, έργα Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας αλλά και του αγωγού φυσικού αερίου προς τη Βόρεια Μακεδονία.

Σημείωσε ότι με τα παραπάνω έργα η  Ελλάδα εξελίσσεται σε περιφερειακό ενεργειακό κόμβο ενώ παράλληλα μειώνεται η εξάρτηση της ΕΕ από τις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου. Σε αυτό το πλαίσιο σχολίασε ότι θα στηριχθούν οι εξαγωγές αμερικανικού LNG στην Ευρώπη συμπληρώνοντας ότι το φυσικό αέριο θα χρησιμοποιηθεί ως καύσιμο μετάβασης με τις ΗΠΑ να παραμένουν προσηλωμένες στους στόχους της κλιματικής αλλαγής και της απολιγνιτοποίησης.

Πρόσθεσε ωστόσο ότι οι υποδομές φυσικού αερίου παραμένουν σημαντικές και θα πρέπει να προστατευθούν καθώς στο μέλλον είναι δυνατή η αξιοποίησή τους και για την προμήθεια καθαρού υδρογόνου. Ο κ. Pyatt επανέλαβε ότι η υποστήριξη στον διάλογο των χωρών της ΝΑ Μεσογείου θα συνεχιστεί καθώς αποτελεί μια σημαντική πτυχή για την ασφάλεια και τη συνεργασία στην περιοχή, η οποία δεν εξαντλείται στον αγωγό φυσικού αερίου EastMed αλλά επεκτείνεται γενικότερα στην ενεργειακή μετάβαση.

Αναφορικά με τις προοπτικές της ελληνικής αγοράς σχολίασε ότι υπάρχει ζωηρό επενδυτικό ενδιαφέρον για τη δραστηριοποίηση αμερικανικών εταιρειών στη χώρα το οποίο συμπεριλαμβάνει πράσινα έργα καθώς και έργα αποθήκευσης ειδικότερα στις λιγνιτικές περιοχές. Σε αυτή τη βάση, ανέφερε ότι η μείωση της γραφειοκρατίας θα δώσει ισχυρό «σήμα» για μία νέα επενδυτική Άνοιξη.

Burak Ozugerin: «Η ενέργεια πρέπει να είναι πεδίο συνεργασίας και όχι σύγκρουσης»

Στη γεωπολιτική θέση της Τουρκίας αναφέρθηκε κατά την έναρξη του Fire Side Chat ο πρέσβης της Τουρκίας στην Ελλάδα κ. Burak Ozugergin, καθώς όπως είπε, η χώρα του «βρίσκεται στο σταυροδρόμι μεταξύ μεγάλων παραγωγών ενέργειας, αλλά και καταναλωτών». «Η Τουρκία είναι μία μεγάλη αγορά καθώς πρόκειται να  φθάσει σύντομα τους 85 εκατομμύρια καταναλωτές», ενώ «έχει σημειώσει την μεγαλύτερη αύξηση στην ενεργειακή ζήτηση τις τελευταίες δύο δεκαετίες ανάμεσα στις χώρες του ΟΟΣΑ».

Όπως δήλωσε ο κ. Ozugergin «η θέση μας δεν έχει τίποτα το παράδοξο ή το εχθρικό. Διαφοροποιούμε τις ενεργειακές πηγές και διαδρομές, συνεισφέρουμε στην ασφάλεια της ενεργειακής προμήθειας   ασφάλεια και σταθερότητα, ενώ προσφέρουμε σύντομες, οικονομικές, ασφαλείς και βιώσιμες διαδρομές». «Αυτό που είναι θετικό για την Τουρκία, είναι θετικό για την Ευρώπη και για τα Βαλκάνια», ανέφερε χαρακτηριστικά.

«Η ενέργεια θα μπορούσε και πρέπει να είναι πεδίο συνεργασίας και όχι σύγκρουσης », ανέφερε ο πρέσβης, επισημαίνοντας ότι  «ήδη Ελλάδα και Τουρκία έχουν στενή συνεργασία μέσω του TANAP και του ΤΑP».

«Όταν οι χώρες συνεργάζονται σε ενεργειακά έργα, αυτό είναι θετικό, αλλά και το αντίθετο είναι μία πραγματικότητα», είπε. Και συνέχισε λέγοντας: «Είναι αυτό που οι κοινωνικές επιστήμες ονομάζουν “o φόβος της παραμέλησης”, που αναδύεται όταν οι χώρες αισθάνονται αδικημένες ή παραμελημένες».

«Τα αποθέματα στο νησί της Κύπρου είναι μία τέτοια περίπτωση» τόνισε ο κ. Ozugergin, προσθέτοντας ότι και «το ίδιο το ζήτημα της Κύπρου παραμένει άλυτο, και δεν έχει διευθετηθεί». Όπως είπε, «η θέση της Ελληννοκυπριακής πλευράς στις εξορύξεις παραβιάζει τα δικαιώματα της Τουρκίας».

Τόνισε ότι: «Οι Τούρκοι και οι Τουρκοκύπριοι ενεργά συμμετέχουν στις διαπραγματεύσεις για την επίλυση του Κυπριακού από τη δεκαετία του 1960, όμως οι διαπραγματεύσεις απέτυχαν εξαιτίας της έλλειψης πολιτικής βούλησης. Όμως δεν έχουν χαθεί όλα. Οποιαδήποτε επίλυση του ζητήματος πρέπει να πραγματοποιηθεί μέσω διαπραγματεύσεων και με win – win προτάσεις», είπε.

Και πρόσθεσε ότι «κάθε λύση θα έπρεπε να λαμβάνει υπόψη τις πραγματικότητες που έχουν διαμορφωθεί στο νησί και να μην προσπαθεί να τις λυγίσει».

«Οι υδρογονάνθρακες μπορούν να είναι μέρος της λύσης και να οικοδομήσουν εμπιστοσύνη ανάμεσα στις δύο κοινότητες», δήλωσε ο κ. Ozugergin.

«Μπορούμε να βελτιώσουμε τις σχέσεις μας και οφείλουμε να το κάνουμε, γιατί είμαστε γείτονες και σύμμαχοι. Είναι πολύ πιο λογικό να αντιμετωπίσουμε τις οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες της πανδημίας αντί να αντιμετωπίζουμε ο ένας τον άλλο, καθώς υπάρχουν πολλοί δίαυλοι επικοινωνίας και συνεννόησης μεταξύ των δύο χωρών, ενώ η διεθνείς νομοθεσία μας καθοδηγεί», ανέφερε.

Οι προκλήσεις για την ενεργειακή μετάβαση έως το 2030 - Τρεις Υπουργοί παραθέτουν τις απόψεις τους

Οι προκλήσεις των στόχων για το 2030 τέθηκαν στο επίκεντρο της πρώτης ημέρας του Συνεδρίου. Κεντρική ομιλήτρια, αντικαθιστώντας τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστα Σκρέκα, ήταν η Γενική Γραμματέας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών Αλεξάνδρα Σδούκου. Η κα Σδούκου συνομίλησε με την κα Natasa Pilides, Minister of Energy, Commerce and Industry, Republic of Cyprus, τον κ.  Tarek El Molla, Minister of Petroleum and Mineral Resources, Arab Republic of Egypt, καθώς και με τον κ. Frank Fannon, fm. Assistant Secretary of State, Energy Resources, USA.

O κ. Tarek El Molla αναφέρθηκε στις προοπτικές του East Mediterranean Gas Forum (EMGF). Όπως είπε «τo φυσικό αέριο είναι ο λόγος που μας ενώνει για να επιδιώξουμε σημαντικούς στόχους», έτσι ώστε  «οι χώρες της περιοχής να επωφεληθούν από όσα προσφέρει», προκειμένου να διευκολυνθούν διεθνείς επενδύσεις. Ο κ. Molla τόνισε την ανάγκη «να υπάρχει συνεννόηση και ένας κοινός στόχος για να συνεργαστούμε», επισημαίνοντας παράλληλα ότι όλα τα κοινοβούλια των χωρών έχουν ήδη κυρώσει τη σύμβαση αυτή. «Έχουμε ένα forum το οποίο λειτουργεί», ανέφερε, χαρακτηρίζοντάς το ως μία από τις σημαντικότερες εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο. Οι χώρες που συμμετέχουν είναι η Ελλάδα, η Κύπρος και η Ιταλία από την ΕΕ, αλλά και χώρες όπως η Αίγυπτος, η Ιορδανία, η Παλαιστίνη και το Ισραήλ. Πρόσθεσε δε, την συμβολή των ΗΠΑ για τη δημιουργία του Forum, καθώς επιθυμούν να έχουν status παρατηρητή στο εγχείρημα, γεγονός που, όπως είπε θα παίξει σημαντικό ρόλο για τη σταθερότητα στην περιοχή. Ενώ μιλώντας για τις επενδύσεις εξορύξεις υδρογονανθράκων, ανέφερε ότι πρόθεση του EMGF είναι να προωθηθούν οι εν λόγω επιχειρηματικές δραστηριότητες.

«Η συνολική εικόνα είναι ότι η ΕΕ είναι η εμπροσθοφυλακή για τη μείωση της κλιματικής αλλαγής και των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου παγκοσμίως», ανέφερε η Γενική Γραμματέας Ενέργειας και Φυσικών Πόρων του ΥΠΕΝ, Αλεξάνδρα Σδούκου στο πάνελ που σήμανε την έναρξη των εργασιών του Athens Energy Dialogues. Πρόσθεσε ότι αυτό αντικατοπτρίζεται και στη στρατηγική του 2030 για μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 55% σε πανευρωπαϊκό επίπεδο ενώ επεσήμανε ότι η Ελλάδα ήταν μία από τις πρώτες χώρες που στήριξαν το φιλόδοξο αυτό σχέδιο. «Έχουμε αυτοπεποίθηση, πιστεύουμε ότι θα πιάσουμε τους στόχους» σχολίασε η κ. Σδούκου προσθέτοντας ωστόσο ότι θα πρέπει να υπάρχει περιθώριο ευελιξίας για την προσαρμογή των στρατηγικών. Αναφορικά με την απολιγνιτοποίηση στην Ελλάδα ανέφερε χαρακτηριστικά ότι είναι «αδιαπραγμάτευτη» και θα πραγματοποιηθεί με ορίζοντα το 2028 με παράλληλη αύξηση των ΑΠΕ. Υπογράμμισε ότι δεν θα μείνει κανείς πίσω στην ενεργειακή μετάβαση της Ελλάδας αναφερόμενη στις οικονομικά ασθενέστερες περιοχές της χώρας. Έκανε επίσης λόγο για επενδύσεις της τάξης των 5 δισ. ευρώ για τα δίκτυα ηλεκτρισμού σε βάθος δεκαετίας, οι οποίες μεταφράζονται σε 400 εκατ.  ευρώ κατ’ έτος), ανάπτυξη των υποδομών φυσικού αερίου, ευφυή δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας, διασυνδέσεις όλων των νησιών μέχρι το 2030 καθώς και νέα έργα διασυνδέσεων με γειτονικά κράτη. Όπως είπε, δύο ακόμη μεγάλες προτεραιότητες είναι η ηλεκτροκίνηση και το υδρογόνο. Τέλος, πρόσθεσε ότι αν και υπάρχουν ισχυρά κίνητρα για την διάδοση της ηλεκτροκίνησης χρειάζεται ακόμα χρόνος, γι΄ αυτό παράλληλα επιδιώκεται η χρήση καυσίμων χαμηλού άνθρακα. Αναφορικά με την υλοποίηση του αγωγού EastMed τόνισε ότι πρόκειται για έργο «στρατηγικής σημασίας» για την Ευρωπαϊκή Ένωση συνολικά ενώ επανέλαβε ότι πρόκειται για μία βιώσιμη επένδυση που θα καταστήσει την Κύπρο εξαγωγέα μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 2020. Για τα οικόπεδα της Κρήτης, βρίσκεται υπό εξέταση ενώ καταβάλλεται κάθε δυνατή προσπάθεια σχολιάζοντας ότι το  «θέμα παραμένει ζωντανό».

Απ' την πλευρά του ο κ. Frank Fannon αναφέρθηκε στην πολιτική του Προέδρου Μπάιντεν στα ενεργειακά θέματα και το νέο τοπίο που αναμένεται να διαμορφωθεί μέχρι το 2030. Ο κ. Fanon αναφέρθηκε στη συνέχεια της ενεργειακής πολιτικής των ΗΠΑ στην Ανατολική Μεσόγειο, «προκειμένου να διασφαλιστεί η σταθερότητα και η συνεργασία στην περιοχή». «Έχει γίνει σημαντική δουλειά από όλες τις χώρες», τόνισε ο κ. Fanon επισημαίνοντας την συμφωνία “3+1”, ύστερα και από τη συνάντηση των υπουργών Άντονι Μπλίνκεν και Νίκου Δένδια, υπενθυμίζοντας μάλιστα την ικανοποίηση και των δύο ανδρών.

Όσον αφορά το εγχείρημα του EMGF, τόνισε ότι αυτό έχει να κάνει με το πώς θα ισορροπήσουν οι θέσεις των παραγωγών και των αγοραστών. «Αυτό το έργο, όπως και κάθε έργο που εδράζεται στη συνεργασία το υποστηρίζουμε», δήλωσε.

Ο κ. Fannon επεσήμανε ότι η Ελλάδα παίζει σημαντικό ρόλο στην περιοχή των Βαλκανίων και επανέλαβε ότι ο ρόλος των ΗΠΑ στην περιοχή εδράζεται στην αρχή που έχει να κάνει με τη συνέχεια και τη σταθερότητα. Όσον αφορά την μάχη κατά της κλιματικής αλλαγής, ο κ. Fannon τόνισε ότι στις ΗΠΑ ίσως «αλλάζει ο τόνος ή το ύφος, αλλά η πολιτική είναι πάντα εκεί», επισημαίνοντας ότι και η νέα κυβέρνηση έχει επαγγελματίες, που θα αντιμετωπίσουν αυτά τα στοιχεία με πραγματισμό.

Τέλος, αναφέρθηκε στην ανάγκη υλοποίησης των σχεδίων επενδύσεων μεγάλης κλίμακας στην περιοχή, καθώς όπως είπε οι αμερικανικές εταιρείες επενδύουν σε όλες τις μορφές ενέργειας με έμφαση στο φυσικό αέριο αλλά και στις ΑΠΕ. Όπως είπε, «ο Covid-19 έχει επηρεάσει και  τις επενδύσεις, αλλά ο ενθουσιασμός δεν έχει μειωθεί», γεγονός, που αποδεικνύουν την εμπιστοσύνη των ΗΠΑ στην περιοχή, όπως ανέφερε.

«Πιστεύω ότι η περιφερειακή συνεργασία είναι πολύ κρίσιμη» δήλωσε η Νατάσα Πιλίδη,  Υπουργός Ενέργειας της Κύπρου αναφορικά με τις προσπάθειες των χωρών που συμμετέχουν στο EastMed Gas Forum προς την κατεύθυνση της αξιοποίησης του φυσικού αερίου στην περιοχή. Σχολίασε ότι η πανδημία έχει δημιουργήσει δύσκολες συνθήκες στην αγορά όπως άνοδο των τιμών και διστακτικότητα για νέες επενδύσεις. Τόνισε ωστόσο ότι θα πρέπει να «τρέξουν» τα πιο ώριμα έργα τοποθετώντας την πραγματοποίηση των γεωτρήσεων από τις κοινοπραξίες που δραστηριοποιούνται εντός της κυπριακής ΑΟΖ μέχρι το τέλος του 2021. Πρόσθεσε επίσης ότι βρίσκεται υπό διερεύνηση ανάπτυξη αγωγού με την Αίγυπτο προκειμένου να γίνουν εξαγωγές. Ερωτηθείσα για τον αγωγό EastMed υπογράμμισε ότι πρόκειται για βιώσιμη επένδυση εκτίμησε όμως ότι η απόφαση θα ληφθεί τελικά από την ίδια την αγορά. Κλείνοντας την τοποθέτηση της ανέφερε ότι βασικός γνώμονας για τη χάραξη της ενεργειακής στρατηγικής της Κύπρου είναι το ουδέτερο ισοζύγιο άνθρακα μέχρι το 2050 και το Green Deal σε επίπεδο ηλεκτροπαραγωγής, τομέας για τον οποίο αναπτύσσεται συνεργασία με τις γειτονικές χώρες.

«Η ενέργεια είναι από τους πλέον ανατρεπτικούς παράγοντες», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Συμεών Γ. Τσομώκος  Ιδρυτής και Πρόεδρος της SGT S.A. και του Οικονομικού Forum των Δελφών, καλωσορίζοντας τους ομιλητές και τους συμμετέχοντες του 10ου Συνεδρίου Athens Energy Dialogues. Ο κ. Τσομώκος θέλοντας να αναδείξει το ρόλο της ενεργειακής μετάβασης στην Ελλάδα, επεσήμανε ότι ένας σημαντικός αριθμός νέων Ελλήνων επιστρέφουν στην πατρίδα να καλύψουν θέσεις στον τομέα της Ενέργειας και επεσήμανε ότι «η ενέργεια διαμορφώνει την ισορροπία δυνάμεων στον κόσμo», γεγονός που σε συνδυασμό με την ώθηση της ενεργειακής μετάβασης, θέτουν το 10ο Συνέδριο Athens Energy Dialogues σε μία σημαντική θέση στον δημόσιο λόγο.