Σύμφωνα με το Pulse of Fintech H2'20, την εξαμηνιαία έκθεση για τις παγκόσμιες τάσεις των επενδύσεων στον τομέα του fintech της KPMG, η συνολική παγκόσμια χρηματοδότηση του fintech από εξαγορές και συγχωνεύσεις (M&A), ιδιωτικά κεφάλαια (PE) και επιχειρηματικά κεφάλαια (VC) ανήλθε στα US$ 105 δισ. μέσω 2 861 συναλλαγών το 2020, το οποίο το καθιστά ως το τρίτο υψηλότερο επίπεδο επενδύσεων στο fintech που έχει καταγραφεί ποτέ.

Με την εξαίρεση των M&A -όπου η αξία των συναλλαγών σημείωσε πτώση μεγαλύτερη από 50% (από US$ 130 δισ. το 2019 στα US$ 61 δισ. το 2020)- η συνολική αγορά του fintech αποδείχθηκε εντυπωσιακά ανθεκτική το 2020 παρά το ευρύ φάσμα αβεβαιοτήτων: από την παγκόσμια πανδημία έως τις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ. Μετά από μια σύντομη παύση λόγω της νόσου COVID-19 κατά το α’ εξάμηνο του 2020, οι επενδύσεις στο fintech επανήλθαν δυναμικά κατά το β’ εξάμηνο, έχοντας υπερδιπλασιαστεί μεταξύ του α’ εξαμήνου (US$ 33,4 δισ.) και του β’ εξαμήνου του 2020 (US$ 71,9 δισ.). Οι ΗΠΑ αποτέλεσαν τον μεγάλο «ευεργέτη» για τις επενδύσεις στο fintech το 2020, ενώ σε επίπεδο κλάδου, ο τομέας των πληρωμών συνέχισε να κυριαρχεί.

Οι ισχυρές επενδύσεις VC στη διάρκεια του έτους συνέβαλλαν στην διατήρηση της δυναμικής των συνολικών επενδύσεων στο fintech. Οι παγκόσμιες επενδύσεις VC με έμφαση στο fintech άγγιξαν τα US$ 42 δισ. το 2020, συμπεριλαμβανομένων US$ 20,5 δισ. το β’ εξάμηνο. Τόσο η αμερικανική ήπειρος (US$ 23 δισ.) όσο και οι περιοχές Ευρώπης, Μέσης Ανατολής και Αφρικής (US$ 9,2 δισ.) κατέγραψαν ρεκόρ στις ετήσιες επενδύσεις VC που εστιάζουν στο fintech. Η Robinhood, μια wealthtech εταιρεία με έδρα τις ΗΠΑ, άντλησε τη μεγαλύτερη χρηματοδότηση από VC το β’ εξάμηνο του 2020: US$ 1,3 δισ. σε δύο γύρους (US$ 600 εκατ. και US$ 668 εκατ.). Αρκετές ψηφιακές τράπεζες επίσης προσέλκυσαν γύρους χρηματοδότησης άνω των US$ 500 εκατ., μεταξύ των οποίων η σουηδική ψηφιακή τράπεζα Klarna (US$ 650 εκατ.), η βρετανική Revolut (US$ 580 εκατ.) και η Chime με έδρα στις ΗΠΑ (US$ 533 εκατ.).

«Πολλοί κλάδοι ήρθαν αντιμέτωποι με δυσκολίες στην άσκηση των δραστηριοτήτων τους λόγω της πανδημίας», αναφέρει ο Anton Ruddenklau, Global Fintech Co-Leader της KPMG. «Το fintech, δεν ήταν ένας από αυτούς, στο μεγαλύτερο μέρος του. Η πανδημία της νόσου COVID-19 έπαιξε καταλυτικό ρόλο σε πολλά επιχειρηματικά μοντέλα του fintech - αποτέλεσε πραγματικό πεδίο δοκιμής δεδομένης της επιταχυνόμενης ζήτησης για ψηφιακά προϊόντα, τόσο από καταναλωτές, όσο και από επιχειρήσεις. Οι πλατφόρμες πληρωμών και ηλεκτρονικού εμπορίου υπήρξαν ιδιαίτερα ελκυστικές για τις επενδύσεις, μαζί με την κυβερνοασφάλεια, δεδομένης της αυξανόμενης χρήσης των ψηφιακών πλατφόρμων».

Βασικά σημεία του 2020

• Οι παγκόσμιες επενδύσεις στο fintech ανήλθαν στα US$ 105 δισ. - η τρίτη καλύτερη χρονιά που έχει καταγραφεί ποτέ, παρά τη σημαντική πτώση σε σύγκριση με τα US$ 165 δισ. το 2019.
• Ενώ η αξία των συναλλαγών M&A σημείωσε πτώση το α’ εξάμηνο του 2020 (US$ 10,9 δισ.), ανέκαμψε στα US$ 50 δισ. το β’ εξάμηνο του 2020, με κορυφαία την εξαγορά ύψους US$ 22 δισ. της TD Ameritrade από την Charles Schwab και την εξαγορά αξίας US$ 7,1 δισ. της Credit Karma από την Intuit.
• Οι επενδύσεις VC στο fintech παγκοσμίως αυξήθηκαν σε ετήσια βάση - από τα US$ 40 δισ. μέσω 2 834 συναλλαγών σε πάνω από US$ 42 δισ. μέσω 2 375 συναλλαγών. Το μέσο ύψος των συναλλαγών VC αυξήθηκε σημαντικά για όλα τα επιμέρους στάδια συναλλαγών μεταξύ του 2019 και του 2020, συμπεριλαμβανομένων των σταδίων αγγέλου/ σποράς (από US$ 1,3 εκατ. στα US$ 1,7 εκατ.), του πρώιμου σταδίου (από US$ 5 εκατ. στα US$ 5,8 εκατ.) και του προχωρημένου σταδίου (από US$ 10,5 εκατ. στα US$ 15 εκατ.).
• Ισχυρές ήταν οι συνολικές επενδύσεις στο fintech που σημειώθηκαν στην αμερικανική ήπειρο με περισσότερα από US$ 79 δισ., συμπεριλαμβανομένων US$ 58 δισ. το β’ εξάμηνο του 2020. Από τις ΗΠΑ προήλθαν τα US$ 76 δισ. αυτού του συνόλου, με US$ 55 δισ. να αντιστοιχούν στο β’ εξάμηνο του 2020. Στις περιοχές Ευρώπης, Μέσης Ανατολής και Αφρικής, οι επενδύσεις στο fintech κατά τη διάρκεια του 2020 ανήλθαν στα US$ 14,4 δισ., περιλαμβάνοντας ένα ρεκόρ χρηματοδότησης από VC ύψους US$ 9,25 δισ. Στο μεταξύ, οι επενδύσεις στο fintech στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού έπεσαν στα US$ 11,6 δισ., το χαμηλότερο επίπεδό τους από το 2014.
• Οι επενδύσεις στο fintech με τη συμμετοχή μεγάλων εταιρειών ήταν ιδιαίτερα ισχυρές το 2020, αγγίζοντας τα US$ 21 δισ., με την αμερικανική ήπειρο (US$ 9,7 δισ.) και τις περιοχές Ευρώπης, Μέσης Ανατολής και Αφρικής (US$ 4,8 δισ.) να καταγράφουν ετήσια επίπεδα ρεκόρ στις επενδύσεις εταιρικών κεφαλαίων επιχειρηματικού κινδύνου (Corporate Venture Capital, CVC).
• Οι παγκόσμιες επενδύσεις στην κυβερνοασφάλεια τετραπλασιάστηκαν - από τα US$ 500 εκατ. το 2019 σε περισσότερα από US$ 2 δισ. το 2020.

Από τις ΗΠΑ προήλθε πάνω από το 70% της παγκόσμιας χρηματοδότησης στο fintech, με επενδύσεις ύψους US$ 76 δισ.

Παρά την αβεβαιότητα, η ώριμη αγορά των ΗΠΑ επέδειξε ανθεκτικότητα στη διάρκεια του 2020. Στις ΗΠΑ αντιστοιχούν US$ 76 δισ. σε επενδύσεις fintech, συμπεριλαμβανομένων US$ 54,5 δισ. συναλλαγές M&A, US$ 20,5 δισ. επενδύσεις VC και US$ 1 δισ. επενδύσεις από ιδιωτικά κεφάλαια. Οι ΗΠΑ βρέθηκαν στην πρώτη γραμμή της ανάκαμψης του β’ εξαμήνου του 2020 στις παγκόσμιες M&A, με 90% των συναλλαγών M&A το β’ εξάμηνο του 2020, μεταξύ των οποίων οι TD Ameritrade (US$ 22 δισ.), Credit Karma (US$ 7,1 δισ.), Vertafore (US$ 5,3 δισ.), Iberia Bank (US$ 2,5 δισ.) και Avaloq (US $2,2 δισ.).

Στην αμερικανική ήπειρο γενικότερα, μικτή ήταν η εικόνα των επενδύσεων στο fintech. Μετά από τρία ήπια τρίμηνα, κατά το δ’ τρίμηνο του 2020 στον Καναδά, οι επενδύσεις στο fintech ανέκαμψαν στα US$ 438 εκατ., μεταξύ των οποίων η εξαγορά ύψους US$ 261 εκατ. της Paybright από την Affirm και η άντληση US$ 86 εκατ. από την Wealthsimple. Στην Βραζιλία, εν τω μεταξύ, σημειώθηκε ρεκόρ επενδύσεων στο fintech ύψους US$ 506 εκατ. το δ’ τρίμηνο 2020 - με κορυφαία την άντληση US$ 255 εκατ. από την Creditas - η οποία συνέβαλλε στο ετήσιο ρεκόρ των US$ 1,4 δισ. του 2020.

Έσπασαν τα ρεκόρ οι επενδύσεις VC στην Ευρώπη, ενώ στερεύουν οι εξαγορές & συγχωνεύσεις

Οι συνολικές επενδύσεις στο fintech στην περιοχή Ευρώπης, Μέσης Ανατολής και Αφρικής μειώθηκαν από τα US$ 61,5 δισ. το 2019 στα US$ 14,4 δισ. το 2020, λόγω της έλλειψης μεγάλων συναλλαγών M&A, όπως η εξαγορά ύψους US$ 42,5 δισ. της Worldpay το 2019. Με την εξαίρεση των δραστηριοτήτων M&A, η ευρωπαϊκή αγορά fintech παρέμεινε πολύ ισχυρή. Το ρεκόρ τριμήνου για τις επενδύσεις VC το γ’ τρίμηνο του 2020 (US$ 3,1 δισ.) βοήθησε στην εκτόξευση των ετήσιων επενδύσεων στις περιοχές Ευρώπης, Μέσης Ανατολής και Αφρικής στο υψηλό των US$ 9,25 δισ.

Οι εταιρείες πληρωμών και οι ψηφιακές τράπεζες (challenger banks) κυριάρχησαν μεταξύ των μεγαλύτερων συναλλαγών στην Ευρώπη, με αντλήσεις ύψους άνω των US$ 500 εκατ. από τρεις εταιρείες: την Klarna με έδρα στη Σουηδία (US$ 650 εκατ.), την Polskie ePlatnosci με έδρα στην Πολωνία (US$ 587 εκατ.) και την Revolut με έδρα στο Ηνωμένο Βασίλειο (US$ 580 εκατ.).

Σε χαμηλό εξαετίας (US$ 11,6 δισ.) βυθίστηκαν οι συνολικές επενδύσεις στην Ασία

Οι συνολικές επενδύσεις στο fintech στην περιοχή της Ασίας-Ειρηνικού έπεσαν στα US$ 11,6 δισ. το 2020 από τα US$ 16,8 δισ. το 2019, καταγράφοντας χαμηλό εξαετίας. Μετά την άντληση US$ 3 δισ. από την Gojek το α’ τρίμηνο του 2020, οι αυξανόμενες αβεβαιότητες της πανδημίας απομάκρυναν μεγάλο ποσό επενδύσεων από αναδυόμενες αγορές, όπως η Νοτιοανατολική Ασία, ειδικά το δεύτερο εξάμηνο. Ο κλάδος των πληρωμών έδειξε τη μεγαλύτερη ανθεκτικότητα στην περιοχή. Κατά το β’ εξάμηνο του 2020, η αυστραλιανή eNett εξαγοράστηκε από την WEX με έδρα στις ΗΠΑ έναντι US$ 577 εκατ., η αυστραλιανή Judo Bank άντλησε US$ 209 εκατ., η Toss με έδρα στη Νότια Κορέα άντλησε US$ 177 εκατ. και η ινδική Razorpay US$ 100 εκατ.

Στην Κίνα καταγράφηκαν επενδύσεις ύψους US$ 1,6 δισ. στη διάρκεια του 2020, με την πτώση αυτή να αντανακλά την ωριμότητα της αγοράς πληρωμών της Κίνας, όπου κυριαρχεί ένας μικρός αριθμός τεχνολογικών γιγάντων, καθώς και τις συνεχείς ρυθμιστικές αλλαγές στην χώρα αυτή. Ένα τομέας ανάπτυξης για τις επενδύσεις στο fintech στην Κίνα είναι οι ασφαλιστικές εταιρείες υψηλής τεχνολογίας (insurtech). Κατά το β’ εξάμηνο 2020, η Shuidi, μια πλατφόρμα crowdfunding για ιατρικά έξοδα, άντλησε δυο γύρους συνολικής χρηματοδότησης US$ 380 εκατ. Λέξη-κλειδί αυτήν την στιγμή στον κλάδο του insurtech στην Κίνα είναι η ψηφιοποίηση, με τον ψηφιακό μετασχηματισμό του κλάδου ασφαλειών να προωθείται ταυτόχρονα από την κυβέρνηση, τις ασφαλιστικές εταιρείες και τις εταιρείες τεχνολογίας. Ως αποτέλεσμα, οι πάροχοι ασφαλιστικών υπηρεσιών είναι πιθανόν να δουν τις δομικές μεταρρυθμίσεις να συνεχίζονται, με περισσότερη έμφαση στην πρόληψη κινδύνου μέσω καινοτόμων μεθόδων που θα μειώνουν τους κινδύνους.

Λαμπρό προδιαγράφεται το μέλλον για το fintech, με αρκετές εισαγωγές στον ορίζοντα

Λόγω της αύξησης της ζήτησης για ψηφιακές πληρωμές, ανέπαφες πληρωμές και πλατφόρμες ηλεκτρονικού εμπορίου, οι επενδύσεις στο fintech αναμένεται να διατηρηθούν ισχυρές και το 2021. Οι εταιρικές επενδύσεις αναμένονται ιδιαίτερα ισχυρές, καθώς οι εδραιωμένες επιχειρήσεις συνεχίζουν να επιταχύνουν τις προσπάθειες ψηφιακού μετασχηματισμού.

Εκτός των μοντέλων πληρωμών και πλατφόρμων, οι λύσεις B2B πιθανόν να προσελκύσουν το έντονο ενδιαφέρον των επενδυτών παγκοσμίως το 2021, συμπεριλαμβανομένων τομέων όπως η ενσωματωμένη χρηματοδότηση και λύσεις «αγόρασε τώρα, πλήρωσε αργότερα». Το Blockchain αναμένεται επίσης να κερδίσει έδαφος, καθώς οι λύσεις με βάση το blockchain και οι υπηρεσίες ψηφιακών περιουσιακών στοιχείων γίνονται πιο δημοφιλείς.

«Με βάση τις ισχυρές εκτιμήσεις για τις εταιρείες τεχνολογίας στις αγορές δημόσιων εγγραφών, η δραστηριότητα εισαγωγών στο χρηματιστήριο πρόκειται να αυξηθεί σημαντικά το 2021, ειδικά αναφορικά με δημόσιες εγγραφές (IPO). Ήδη το α’ εξάμηνο του 2021 βλέπουμε μια σειρά «μονόκερων» στον τομέα του Fintech να επιλέγουν την οδό της δημόσιας εγγραφής - είτε μέσω παραδοσιακών IPO ή μέσω συναλλαγών εταιρειών ειδικού σκοπού απόκτησης (SPAC) - και είναι πιθανόν να δούμε περισσότερες», αναφέρει ο Ian Pollari, Global Fintech Co-Leader της KPMG. «Θα αρχίσουμε επίσης να βλέπουμε μια ανάκαμψη της δραστηριότητας Εξαγορών & Συγχωνεύσεων σε όλο το εύρος, καθώς οι μικρότερες fintechs ενοποιούνται, οι εδραιωμένοι παίχτες αναζητούν να αποκτήσουν δυνατότητες που θα επιταχύνουν τις προσπάθειες ψηφιακού μετασχηματισμού και οι μεγαλύτερες fintech αγκαλιάζουν τις M&A ως μηχανισμό ανάπτυξης».

O Μάκης Κριμιζής, Γενικός Διευθυντής στην KPMG στην Ελλάδα δηλώνει: «Η παγκόσμια αγορά των επενδύσεων στον χώρο των fintechs δείχνει την ανθεκτικότητα της και σηματοδοτεί τον σημαντικό ρόλο του οικοσυστήματος στην εξέλιξη του ψηφιακού μετασχηματισμού και στην εκμετάλλευση των ευκαιριών στην μετά - covid εποχή».