Στην πρώτη γραμμή της διαπραγμάτευσης για το Νέο Σύμφωνο Μετανάστευσης και Ασύλου σε αγαστή συνεργασία με τις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου (MED 5), με βασικό στόχο τη διαμόρφωση κοινών θέσεων βρίσκεται η Κυβέρνηση.
Με την εικόνα γύρω από το επίμαχο θέμα να βελτιώνεται διαρκώς, η Κυβέρνηση και το αρμόδιο υπουργείο προχωρούν σε συντονισμένες ενέργειες που αφορούν στην επόμενη μέρα και οδηγούν στην επίλυση χρόνιων προβλημάτων που σχετίζονται με ένα από τους πιο σημαντικούς φακέλους που απασχολεί σήμερα την Ευρώπη.
Στην πρόσφατη συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με την αρμόδια Ευρωπαία Επίτροπο Ylva Johansson, υπήρξε κοινή πεποίθηση ότι χρειάζονται ουσιαστικές βελτιώσεις στη βάση της αλληλεγγύης, έτσι ώστε να μην μετακυλίεται το βάρος αποκλειστικά στα κράτη-μέλη πρώτης γραμμής. Την ίδια ώρα η ελληνική πλευρά θεωρεί αναγκαία την πλήρη εφαρμογή της Κοινής Δήλωσης Ε.Ε.-Τουρκίας για την αποτελεσματική διαχείριση του προβλήματος. Υπενθυμίζεται ότι η Τουρκία δεν δέχεται πλέον επιστροφές από την Ελλάδα, όπως υποχρεούται βάσει της Κοινής Δήλωσης Ε.Ε.-Τουρκίας, καθώς επίσης και ότι το μεταναστευτικό αξιοποιείται από την Άγκυρα ως εργαλείο άσκησης της εξωτερικής της πολιτικής. Η Αθήνα ζητά επίσης την εφαρμογή της Κοινής Δήλωσης Τουρκίας-Ε.Ε. σε ό,τι αφορά τις επιστροφές, να καλύπτει και τον Έβρο.
Στόχος του Μέγαρο Μαξίμου είναι μέσω των διαπραγματεύσεων να μπουν στο κάδρο ζητήματα που αφορούν στη μείωση των ροών, τις επιστροφές όσων δεν δικαιούνται διεθνούς προστασίας και την έμπρακτη και ουσιαστική αλληλεγγύη προς τις χώρες υποδοχής και ειδικά τα ελληνικά νησιά. Ταυτόχρονα, δίνεται έμφαση στην ανάγκη η Ε.Ε. να προχωρήσει στη σύναψη συμφωνιών επανεισδοχής με τρίτες χώρες. ΄Όσον αφορά τις στοχευμένες κινήσεις της Κυβέρνησης, υπενθυμίζεται ότι κατασκευάζονται ήδη νέες δομές σε Σάμο, Κω και Λέρο, ενώ την Δευτέρα εγκρίθηκε η χρηματοδότηση της Ε.Ε. για τα έργα σε Λέσβο και Χίο.
Σήμερα στα Κ.Υ.Τ. των νησιών διαμένουν 12.524 αιτούντες άσυλο, μειωμένοι κατά 67% σε σχέση με τον Φεβρουάριο του 2020. Επίσης, οι ροές στα νησιά μειώθηκαν το 2020 κατά 87% και φέτος είναι μειωμένες κατά 89%. Συνεπώς, το σχέδιο και η υπόσχεση προς τους νησιώτες για μείωση ροών και αποσυμφόρηση υλοποιείται με γοργούς ρυθμούς, γεγονός που αφήνει περιθώριο στην Κυβέρνηση να δημιουργήσει μια νέα σχέση εμπιστοσύνης με τους κατοίκους των συγκεκριμένων περιοχών.