Στη δύση του 2021 και την ώρα που η πανδημία βρίσκεται εκτός ελέγχου, η ακρίβεια και η ανασφάλεια κυριαρχεί σε κάθε επιχείρηση και νοικοκυριό. Τι περιμένουμε για το 2022? Επιχειρηματίες και εργαζόμενοι για πολλοστή φορά δεν ξέρουν τι τους ξημερώνει. Το 2021 με την επανέναρξη της οικονομικής δραστηριότητας έκανε την εμφάνιση του ο έντονος πληθωρισμός, που φυσικά οφείλεται στις διαταραχές που προκάλεσε η πανδημία στις εφοδιαστικές αλυσίδες αλλά και στην μεγάλη αύξηση των τιμών στην ενέργεια. Πρωτοφανής ύφεση, ανεργία, χρεωκοπίες επιχειρήσεων, αύξηση μη εξυπηρετούμενων δανείων (ΜΕΔ), αύξηση δημοσίων ελλειμμάτων και χρέους.

Στο πλαίσιο αυτό, οι μικρές επιχειρήσεις κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν σημαντικές προκλήσεις και αιφνίδιους περιορισμούς, λειτουργώντας σε ένα ιδιότυπο «καθεστώς απαγόρευσης λειτουργίας» (lockdown) καθώς και σε ένα περιβάλλον ραγδαίου περιορισμού της ζήτησης, σε συνδυασμό με μια συνθήκη διαταραχής των διεθνών εφοδιαστικών αλυσίδων.

Πέραν αυτών, ο ψηφιακός μετασχηματισμός αποτέλεσε μια νέα πρόκληση. Ανάγκασε τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις να προσαρμοστούν ταχύτατα σε τεχνολογικό αλλά και οργανωτικό επίπεδο. Η πράσινη μετάβαση, η έλευση των νέων πράσινων τεχνολογιών και οι στρατηγικές αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής δημιούργησαν συνθήκες επιτάχυνσης των δράσεων για την πράσινη προσαρμογή των επιχειρήσεων, ώστε οι δραστηριότητές τους να είναι φιλικότερες προς το κλίμα και το περιβάλλον.

Μήπως θα μπορούσε κάποιος να δει το ποτήρι μισογεμάτο και να τις δει θετικά αυτές τις εξελίξεις? Πολλές φορές τα προβλήματα γεννούν ευκαιρίες αν αντιμετωπιστούν με τον σωστό τρόπο. Έτσι μέσα σε αυτές τις συνθήκες δημιουργήθηκε σε επίπεδο Ε.Ε η κοινή δράση μέσω της δημιουργίας του Αναπτυξιακού Ταμείου (Next Generation EU Fund) και ψηφίστηκε το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας Ελλάδα 2.0.

Το παρελθόν μας διδάσκει και μας οδηγεί στο συμπέρασμα της της εξωστρέφειας των ελληνικών επιχειρήσεων και όχι ενός συνεχούς δανεισμού. Τι θα πρέπει να αλλάξει στην ελληνική νοοτροπία? Το νέο πακέτο προωθεί πολιτικές ψηφιακού ανασχηματισμού και πράσινης μετάβασης.

Ποια είναι επομένως η πρόκληση για την ελληνική επιχειρηματικότητα? Είναι σαφές πως δεν περισσεύει καμία επιχείρηση και είναι χρέος μας να στηρίξουμε την μικρή και μεσαία επιχείρηση την ραχοκοκαλιά όχι μόνο της ελληνικής οικονομίας αλλά και της ευρωπαϊκής που δεν είναι άλλη από τις περίπου 700.000 μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις. Η επάνοδος στην κανονικότητα είναι για τις περισσότερες μία δύσκολη "εξίσωση", ένα κοκτέιλ επικίνδυνου και σύνθετου περιβάλλοντος για την επιχειρηματικότητα που κρύβει αρκετές απειλές αλλά και ευκαιρίες. Οι πόροι από το ταμείο Ανάκαμψης αποτελούν αυτή τη στιγμή το μεγάλο σύμμαχο για τις επιχειρήσεις, προκειμένου να διασφαλιστεί η βιωσιμότητά τους και η κερδοφορία τους. Πως θα τις στηρίξουμε? Με σκοπό τον ανασχηματισμό της ελληνικής οικονομίας και την αποτελεσματική αντιμετώπιση των προκλήσεων, που συνεπάγεται η Τέταρτη Βιομηχανική Επανάσταση, χρειάζεται να στηρίξουμε την ελληνική μικρομεσαία επιχείρηση με:

1. Τη Χρηματοδότηση επανεκκίνησης της ελληνικής οικονομίας.

2. Θέσπιση φορολογικών και χρηματοδοτικών κινήτρων, υπέρ των μικρομεσαίων επιχειρήσεων που επιθυμούν να συγχωνευτούν, απαλλαγμένες από τα βάρη των μνημονίων και της πανδημίας.

3. Τραπεζικές χρηματοδοτήσεις με βασικό κριτήριο την αποδοτικότητα του business plan και τη δημιουργία θέσεων εργασίας.

4. Να διαμορφώσουμε το νομοθετικό πλαίσιο έτσι που να διευκολύνει τις επιχειρηματικές πρωτοβουλίες για την κυκλική οικονομία και να μην καθυστερεί αναίτια τους υποψήφιους.

Το μεγάλο στοίχημα για την κυβέρνηση δεν είναι άλλο από την ταχεία απορρόφηση των χρημάτων από το ταμείο ανάκαμψης και τη δίκαιη αξιοποίηση των πόρων, με όρους διαφάνειας και κοινωνικής συνοχής. Τι θα γίνει όμως με τις επιχειρήσεις που στο πρόσφατο παρελθόν είχαν «προβληματική» τραπεζική εικόνα? Θα αποτελεί η ρύθμιση των παλαιών υποχρεώσεων των επιχειρήσεων – εταίρων προϋπόθεση για να δανειοδοτηθεί ο νέος συνεταιρισμός ή θα υπάρξει κάποια ευελιξία? Το ζήτημα της στήριξης της ΜμΕ της ραχοκοκαλιάς της ελληνικής οικονομίας είναι ευρύτερο, αποτελούν διαχρονικά πυλώνα στήριξης της οικονομίας προσφέροντας χιλιάδες θέσεις εργασίας και στόχος είναι να σταθούμε δίπλα στον επιχειρηματία και να τον ενθαρρύνουμε με έμπρακτο τρόπο.

Γιώργος Ντούρος

Τραπεζικό στέλεχος, Επενδυτικός Σύμβουλος, Διεθνολόγος

Περιφερειακός Σύμβουλος Β. Τομέα Αθηνών