Με αφορμή τη νέα σχολική χρονιά στο νέο τεύχος του Health By NextDeal ειδικοί επιστήμονες δίνουν πολύτιμες συμβουλές για να προλάβετε απρόοπτες καταστάσεις που αφορούν στα παιδιά, προτού αυτές εξελιχθούν σε τραγωδία.

Ειδικότερα, στις σελίδες που αφορούν στα παιδιά μπορείτε να διαβάσετε:

• Βοηθήστε το παιδί σας να έχει μια υγιή σχολική χρονιά! Του Άρη Μπερζοβίτη.
• Η αναδοχή μπορεί να αλλάξει τη ζωή ενός παιδιού! Συνέντευξη της Δόμνας Μιχαηλίδου, υφυπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, στην Ανθή Αγγελοπούλου.
• Πώς να προλάβετε και να αντιμετωπίσετε την ενδοσχολική βία και τον εκφοβισμό. Συνέντευξη του Γεράσιμου Κολαΐτη, καθηγητή Παιδοψυχιατρικής, Παιδοψυχιατρική Κλινική ΕΚΠΑ, ΓΝΠ «Η Αγία Σοφία» στον Άρη Μπερζοβίτη.
• H τσάντα του μαθητή και η σωστή στάση στο θρανίο. Γράφει ο Κωνσταντίνος Σταραντζής, διευθυντής Τμήματος Σπονδυλικής Στήλης - Πρότυπου Κέντρου Σκολίωσης Παιδιατρικό Κέντρο Αθηνών.
• Πώς να προστατεύσετε τα παιδιά σας που έχουν αλλεργίες, όταν θα βρίσκονται στο σχολείο. Γράφει η Σταυρούλα Γιαβή, MD, PhD, διευθύντρια Αλλεργιολογικού Τμήματος, Ιατρικό Κέντρο Αθηνών.
• Ποιες είναι οι απαραίτητες εξετάσεις για παιδιά που αθλούνται. Γράφει η Αφροδίτη Τζίφα, παιδοκαρδιολόγος και καρδιολόγος Συγγενών Καρδιοπαθειών Ενηλίκων, διευθύντρια Κλινικής Παιδοκαρδιολογίας & Συγγενών Καρδιοπαθειών Ενηλίκων, Παίδων ΜΗΤΕΡΑ.
• Και τα παιδιά κινδυνεύουν από την υψηλή χοληστερίνη. Γράφει η Γκρατσιέλα Βιτάλη, καρδιολόγος, Κέντρο Υγείας Δραπετσώνας - Κερατσινίου. 
• ΗΔΙΚΑ: Οι νέες ψηφιακές πλατφόρμες για παιδιά και έφηβους στο χώρο της Υγείας.
• Το μέλλον είναι τα παιδιά μας! Συνέντευξη της Δήμητρας Καλαντώνη, προέδρου και διευθύνουσας συμβούλου του Οργανισμού «ΕΞΕΛΙΞΗ ΖΩΗΣ», στην Ανθή Αγγελοπούλου.
• Ποια είναι τα κατάλληλα παπούτσια για τα παιδιά σας. Γράφει ο Ευστάθιος Μπάλλας, διευθυντής παιδοορθοπαιδικός, Ευρωκλινική Παίδων.

Διαβάστε αναλυτικά το αφιέρωμα:

Βοηθήστε το παιδί σας να έχει μια υγιή σχολική χρονιά!

Μια νέα σχολική χρονιά ξεκίνησε και μαζί επέστρεψε η καθημερινή αγωνία των γονέων και των κηδεμόνων να προλάβουν τις μετακινήσεις στο σχολείο ή τις αθλητικές και φροντιστηριακές δραστηριότητες των παιδιών τους.

Η μεγαλύτερη όμως αγωνία για τους εννέα μήνες διάρκειας του σχολείου αφορά στην ασφάλεια των παιδιών για τις ώρες που βρίσκονται μακριά από το σπίτι. Ειδικά δε αν το παιδί έχει κάποιο πρόβλημα υγείας που χρήζει ιδιαίτερης προσοχής. Στις σελίδες που ακολουθούν διακεκριμένοι ιατροί μάς δίνουν πολύτιμες συμβουλές για να προλάβουμε τα απρόοπτα και να μη θρηνήσουμε θύματα.

Είναι σημαντικό με την έναρξη των σχολείων να κάνετε ένα ολοκληρωμένο ιατρικό τσεκάπ στο παιδί σας. Επί παραδείγματι, τα παιδιά στο σχολείο θα τρέξουν στο διάλειμμα, θα παίξουν μπάλα, θα κουραστούν από το παιχνίδι, ταυτόχρονα όμως μπορεί να καταπονήσουν και την καρδιά τους. Μην αδιαφορήσετε να κάνετε έναν ενδελεχή καρδιολογικό έλεγχο στο παιδί σας. Κατά τη διάρκεια της άθλησης, εκτός από ατυχήματα ορθοπαιδικά συμβαίνουν πολλά καρδιακά επεισόδια με τραγική δυστυχώς κατάληξη. Πολλά από αυτά θα μπορούσαν να είχαν προληφθεί με μια επίσκεψη στον ειδικό ιατρό. Ο ιατρός δεν θα απαγορεύσει γενικά την άθληση και το παιχνίδι από το παιδί, αλλά θα υποδείξει αθλήματα και παιχνίδια που δεν θα είναι επικίνδυνα για τη ζωή του.

Γνωρίζετε ότι και τα παιδιά, όπως και οι μεγάλοι, μπορούν αναπτύξουν υψηλή κακή χοληστερίνη; Το θέμα της διατροφής παίζει κυρίαρχο ρόλο στο θέμα αυτό. Οι μαμάδες ας μη βαρεθούν να ετοιμάζουν στο παιδί ένα υγιεινό σάντουιτς, ώστε η κατανάλωση σε πατατάκια και γαριδάκια (και άλλων που περιέχουν τρανς λιπαρά) να είναι περιορισμένη.

Κάποιοι μαθητές μπορεί να πάσχουν από χρόνια νοσήματα, με πιο συνηθισμένα τον σακχαρώδη διαβήτη και τις αλλεργίες. Εκπαιδεύστε το παιδί σας για το πώς θα ζει με την πάθηση, χωρίς να νιώθει άγχος. Παράλληλα όμως ενημερώστε το σχολείο και τους δασκάλους του (ίσως ακόμη και τους συμμαθητές του) για το πώς πρέπει να αντιδράσουν σε περίπτωση που παρουσιαστεί ανάγκη.

Πέρα όμως από τη σωματική υγεία των παιδιών, εξίσου σημαντικός είναι και ο τομέας της ψυχικής τους υγείας. Το σχολείο είναι μια μικρή κοινωνία, κάποια παιδιά φέρονται πάρα πολύ σκληρά για διάφορους λόγους που απορρέουν από το οικογενειακό τους περιβάλλον και την αδιαφορία ή την καταπίεση που νιώθουν από αυτό. Έτσι συμπεριφέρονται με επιθετικότητα ή με απαξίωση σε άλλα πιο ευαίσθητα παιδιά. Η ενδοσχολική βία, λοιπόν, είναι ένα φαινόμενο που έχει πάρει τεράστιες διαστάσεις, γι’ αυτό και ο καθηγητής Παιδοψυχιατρικής Γεράσιμος Κολαΐτης μάς ενημερώνει στις επόμενες σελίδες με ποιους τρόπους θα το προλάβουμε και θα αντιμετωπίσουμε.

Από όλα όμως τα παραπάνω ως πιο σημαντικό θεωρούμε τη σωστή επικοινωνία με το παιδί. Μιλήστε μαζί του ακόμη και αν είστε πάρα πολύ κουρασμένοι. Ρωτήστε το για το πώς περνάει και τι κάνει στο σχολείο και τις παρέες του. Πολλές φορές και με «χαζές» ερωτήσεις μπορείτε να καταλάβετε αν αντιμετωπίζει προβλήματα και τι είδους, τα οποία ίσως φοβάται να σας τα πει. Να είστε σίγουροι ότι θα βγουν «πολλά στη φόρα», τα οποία δεν θα μπορούσατε να είχατε φανταστεί. Καθίστε στο τραπέζι να φάτε όλα τα μέλη της οικογένειας. Ακόμη και αν αυτό δεν το επιτρέπει η καθημερινότητά σας με την εργασία σας, μην αμελείτε να το κάνετε τα Σαββατοκύριακα. Να μην το αποθαρρύνετε ποτέ στις αποτυχίες του, αλλά να ενισχύετε συνεχώς την αυτοπεποίθησή του.

Κάντε το παιδί σας να νιώσει ότι είναι πράγματι το πιο σημαντικό και κυρίαρχο στη ζωή σας!

Διαβάστε το όπως δημοσιεύτηκε στο Health by Nextdeal - Τεύχος 10 (Πατήστε επάνω στη φωτογραφία για μεγέθυνση):

Δόμνα Μιχαηλίδου: Η αναδοχή μπορεί να αλλάξει τη ζωή ενός παιδιού!

Για μία από τις σημαντικότερες αποφάσεις από την έναρξη του ελληνικού σύγχρονου κράτους, αυτή τη θεσμοθέτηση της λειτουργίας των δομών όπου ζουν απροστάτευτα  ανήλικα  παιδιά,  μας  μιλά  η  υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, υπεύθυνη για το χαρτοφυλάκιο της Κοινωνικής Αλληλεγγύης, Δόμνα Μιχαηλίδου. «Είναι σπουδαίο να αγαπά κανείς, χωρίς προϋποθέσεις,  ένα  παιδί,  να  το  φροντίζει  και  να  το  προστατεύει, μέχρι αυτό να σταθεί στα πόδια του. Μέσα από την καρδιά μου θέλω να πω στους συμπολίτες μας πως η αναδοχή μπορεί να αλλάξει τη ζωή ενός παιδιού. Ας ανοίξουμε τις αγκαλιές μας κι ας του την προσφέρουμε.  Ας  του  δώσουμε  την  ευκαιρία  να  μεγαλώσει  μέσα σ’ ένα σπίτι που θα μπορεί να θεωρεί δικό του», επισημαίνει η κ. Μιχαηλίδου. 

- Κυρία Μιχαηλίδου, είναι αλήθεια ότι εδώ και 200 χρόνια ύπαρξης του σύγχρονου ελληνικού κράτους δεν υπήρχε θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας για τις δομές ανηλίκων; Ότι ο καθένας μπορούσε να ιδρύσει μια στέγη προστασίας ανηλίκων αρκεί να είχε ένα ακίνητο; 

Είναι έτσι όπως ακριβώς το λέτε. Κανόνες λειτουργίας υπήρχαν  για  όλες  τις  δομές,  πλην  αυτών  της  παιδικής  προστασίας.  Σκεφτείτε  πως  κανόνες  λειτουργίας  υπάρχουν για όλα τα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος. Οι μονάδες παιδικής προστασίας είναι οι αρχαιότερες κοινωνικές δομές της χώρας. Υπάρχουν από την εποχή του Καποδίστρια κι όμως παρέμεναν μέχρι σήμερα αρρύθμιστες. Μετά από σχεδόν 200 χρόνια ύπαρξης του σύγχρονου ελληνικού κράτους δεν υπήρχε θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας. Δεν υπήρχαν κανόνες που να ορίζουν τον τρόπο λειτουργίας ή τις προδιαγραφές που θα έπρεπε να έχουν οι δομές αυτές ώστε τα παιδιά να  είναι  προστατευμένα  και  ασφαλή  για  όσο  χρόνο  χρειαστεί να μείνουν εντός τους. Φυσικά και μιλάμε για κτιριολογικές προδιαγραφές, αλλά πάνω από όλα στεκόμαστε στους κανόνες στελέχωσης. Θέλουμε 10 παιδιά σε ένα δωμάτιο; Θέλουμε βρέφη χωρίς βρεφοκόμο; 

- Κυρία υφυπουργέ, για πρώτη φορά μετά από χρόνια θεσπίζονται κριτήρια στη λειτουργία των δομών παιδικής προστασίας (αυτό που στο παρελθόν αποκαλούσαμε ορφανοτροφεία). Θα θέλατε να μας εξηγήσετε τι αλλάζει στο μέλλον, τι ακριβώς προβλέπει ο νόμος και πώς ελέγχονται οι δομές αυτές;

Οι κανόνες και οι προδιαγραφές, που για πρώτη φορά στην Ελλάδα θεσπίσαμε είναι προϊόν σκληρής και ομαδικής δουλειάς. Καλύπτουμε ένα μεγάλο ρυθμιστικό κενό στην παιδική προστασία, το οποίο φιλοδοξεί να μετατρέψει την ιδρυματική φροντίδα σε μέσο αποϊδρυματοποίησης για κάθε παιδί που στερήθηκε την οικογένειά του. Θα ήθελα σε αυτό το σημείο να επαναλάβω ότι η Απόφαση τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση για ένα μήνα τον Φεβρουάριο του 2022 και κατέθεσαν τις απόψεις τους ο Συνήγορος του Πολίτη, η UNICEF, οι Περιφέρειες, ο Σύνδεσμος Κοινωνικών Λειτουργών Ελλάδος και βέβαια οι ίδιοι οι φορείς παιδικής προστασίας. 

Θέτουμε δύο ξεκάθαρες προτεραιότητες. Η αποϊδρυματοποίηση γίνεται πλέον πρωταρχικός σκοπός λειτουργίας των ιδρυμάτων. Επιδίωξή μας τα παιδιά να ζουν σε κατάλληλες για αυτά θετές ή ανάδοχες οικογένειες και ο χρόνος παραμονής τους στις δομές να είναι ο ελάχιστος δυνατός. Η δεύτερη προτεραιότητα αφορά στις συνθήκες διαβίωσης, αλλά και φροντίδας μέσα στις ίδιες τις δομές. Μας νοιάζει η στελέχωσή τους, οι κτιριολογικές προδιαγραφές που σέβονται την ιδιωτικότητα και τα δικαιώματα των παιδιών και βέβαια ο έλεγχός τους. Ποιος μπορεί να θέλει να έχουμε πάνω από δύο εφήβους σε ένα δωμάτιο; Η εφηβεία είναι μια τρυφερή ηλικία. Ποιος μπορεί να θέλει δομές δίχως ψυχολόγους; Οφείλουμε να σεβόμαστε τα δικαιώματα των παιδιών.

Για  πρώτη  φορά  συστήσαμε,  σε  συνεργασία  με  την Εθνική Αρχή Διαφάνειας (ΕΑΔ), το υπουργείο Υγείας  και  το  υπουργείο  Δικαιοσύνης,  μικτά  κλιμάκια  με  τη συμμετοχή ιατρών, ψυχιάτρων και ιατροδικαστών, τα οποία έχουν ήδη διενεργήσει αιφνίδιους ελέγχους. Τα παιδιά ελέγχονται ένα-ένα, ώστε να διαλευκανθεί κάθε  τυχόν  υποψία  για  κακοποίησή  τους.  Θεσπίσαμε  για πρώτη φορά την υποχρέωση των δομών που φιλοξενούν παιδιά να διαθέτουν υπεύθυνο προστασίας ανηλίκων,  ο  οποίος  είναι  αποδέκτης  των  αναφορών  κακοποίησης και έχει την ευθύνη να ενημερώνει άμεσα τις αρμόδιες αρχές και τη διοίκηση της Μονάδας, όπως ορίζει  ο  νόμος.  Τέλος,  καταστήσαμε  υποχρεωτικό  το  λευκό ποινικό μητρώο για όλους όσοι εργάζονται σε δομές που απασχολούν, φροντίζουν ή φιλοξενούν παιδιά. Έχουμε ανάγκη να αποκλείσουμε κάθε ενδεχόμενο παραμέλησης ή κακοποίησης. Σας το λέω ρητά και κατηγορηματικά, στην παιδική προστασία δεν μπορούμε να κάνουμε εκπτώσεις και δεν θέλουμε.

- Πόσες δομές παιδικής προστασίας λειτουργούν σήμερα σε όλη τη χώρα και πόσα παιδιά φιλοξενούν; Μέχρι ποια ηλικία επιτρέπεται να παραμείνει στη δομή ένα παιδί και τι γίνεται όταν ένα ενηλικιώνεται; Πρέπει να φύγει από τη δομή; Υπάρχει κάποια βοήθεια από το κράτος ως προς την απορρόφησή του στην κοινωνία; 

Στη χώρα μας αυτή τη στιγμή υπάρχουν 94 Μονάδες Παιδικής Προστασίας, οι οποίες φιλοξενούν 1.477 παιδιά. Η παραμονή ενός παιδιού εκεί μπορεί να παρατείνεται και μέχρι το 24ο έτος της ηλικίας του, αν π.χ. συνεχίζει τις σπουδές του ή κρίνεται από την επιστημονική ομάδα της μονάδας ότι δεν είναι έτοιμο για ανεξάρτητη διαβίωση. 

Στα ιδρύματα, επίσης, υπάρχουν σήμερα 250 περί-που παιδιά, τα περισσότερα άνω των 15 ετών, που είτε είναι δύσκολο είτε δεν είναι η επιλογή τους να βρουν μια  οικογένεια.  Για  αυτά  τα  παιδιά  φτιάξαμε  εκ  του  μηδενός και χρηματοδοτούμε εξ ολοκλήρου ένα νέο σύστημα αποϊδρυματοποίησης.

Πρόκειται για το πρόγραμμα Ημιαυτόνομης Διαβίωσης σε Διαμερίσματα. Τα διαμερίσματα θα βρίσκονται εντός αστικού ιστού και θα προσομοιάζουν -όσο  γίνεται  δηλαδή-  σε συνθήκες οικογενειακού περιβάλλοντος. Θα έχουν το πολύ 4 παιδιά, αλλά και κοινωνικούς λειτουργούς, φροντιστές και επιμελητές, οι οποίοι θα φροντίζουν αλλά και θα ενισχύουν και ψυχοκοινωνικά τους εφήβους και νεαρούς ενήλικες. Επιπλέον, για την ενίσχυση της απασχολησιμότητας και της ανάπτυξης των δεξιοτήτων παιδιών  και ενηλίκων που διαβιούν στα διαμερίσματα αυτά θα υπάρχει η Δράση του Μentorship. Περιλαμβάνει δράσεις  επαγγελματικού  προσανατολισμού, εργασιακής  συμβουλευτικής, αλλά και την εξασφάλιση ευκαιριών απόκτησης επαγγελματικής εμπειρίας, για παράδειγμα, μέσω πρακτικής άσκησης.

- Πώς λειτουργεί το πρόγραμμα της αναδοχής και ποιοι μπορούν να λάβουν μέρος σε αυτό;

Η ιδρυματική φροντίδα δεν μπορεί να καλύψει τις συναισθηματικές και ψυχοσωματικές ανάγκες των παιδιών, γι’ αυτό και η ενίσχυση του θεσμού της αναδοχής έγινε από την πρώτη στιγμή πολιτική μας προτεραιότητα. Καταγράψαμε για πρώτη φορά όλα τα παιδιά που βρίσκονται εντός των ιδρυμάτων. Δεν μπορούσαμε να πιστέψουμε ότι το κράτος μέχρι εκείνη τη στιγμή δεν γνώριζε τον ακριβή αριθμό των παιδιών που ζούσαν στα ιδρύματα. 

Τον Ιούλιο του 2020 θέσαμε σε λειτουργία το νέο σύστημα αναδοχών και υιοθεσιών. Απλό σε ό,τι αφορά τις διαδικασίες, απόλυτα διαφανές, αντικειμενικό και κυρίως παιδοκεντρικό, καθώς η όλη διαδικασία εξελίσσεται με αποκλειστικό γνώμονα το βέλτιστο συμφέρον του παιδιού. Μέσα σε 1,5 χρόνο βρήκαμε οικογένεια για το 40% των παιδιών που ζούσαν σε ιδρύματα. Θεσμοθετήσαμε μηνιαίο επίδομα αναδοχής για κάθε ανάδοχο (ξεκινά από τα 325€ για παιδιά τυπικής ανάπτυξης και φτάνει μέχρι τα 2.000€ για παιδιά με αναπηρία) και διευρύναμε τα ηλικιακά όρια των υποψηφίων αναδόχων (άτομα από 25 έως 75 ετών έχουν τη δυνατότητα να γίνουν ανάδοχοι). Διορθώσαμε κατάφωρες αδικίες. Δώσαμε πλέον το δικαίωμα στην υιοθεσία και την αναδοχή σε φορείς του HIV και της ηπατίτιδας Β, εφόσον ακολουθούν τη θεραπεία τους, αλλά και σε οικογένειες με  παιδί  με  αναπηρία,  οι  οποίες  δεν  μπορούσαν  να υιοθετήσουν ή να γίνουν ανάδοχες. 

Οι διαδικασίες πια είναι εξαιρετικά απλοποιημένες. Με  το  νέο  σύστημα  που  φτιάξαμε  και  εφαρμόζουμε  όταν θέλει κάποιος να γίνει ανάδοχος γονέας μέσα σε 6 μήνες μπορεί να έχει στην αγκαλιά του ένα παιδί. Και να υπενθυμίσουμε ξανά ότι ανάδοχος γονέας μπορεί να  γίνει  κάθε  πολίτης  ως  μονογονέας,  κάθε  έγγαμο  ζευγάρι και κάθε ζευγάρι που έχει υπογράψει σύμφωνο συμβίωσης χωρίς να λαμβάνονται υπόψη το φύλο, η θρησκεία και οι σεξουαλικές προτιμήσεις. Στόχος μας είναι στο τέλος αυτής της δεκαετίας να εκλείψει εντελώς το  μοντέλο  ιδρυματικής  φροντίδας,  στηρίζοντας  και  ενδυναμώνοντας το θεσμό της αναδοχής. 

- Ποιο είναι το δικό σας μήνυμα στην κοινωνία και τι θα θέλατε να πείτε σε όσους έχουν την ανάγκη να βοηθήσουν αυτά τα παιδιά; 

Στο ίδρυμα τα παιδιά δεν έχουν γονείς, λείπουν τα πρόσωπα αναφοράς, λείπει αυτός ή αυτή που θα τα διαβεβαιώνει κάθε στιγμή, καλή ή κακή, ότι «είμαι εγώ εδώ για σένα». Γι’ αυτό και πρέπει να βγάλουμε τα παιδιά από τα ιδρύματα και να βρούμε για αυτά την κατάλληλη οικογένεια. Για να πετύχουμε πρέπει η αποϊδρυματοποίηση από πολιτική προτεραιότητα που είναι σήμερα να εξελιχθεί και σε κοινωνική προτεραιότητα. Πρέπει το μήνυμά της να διαπεράσει και να αγγίξει κάθε πολίτη αυτής της χώρας, σε κάθε γωνιά της. 

Είναι πολύ σπουδαίο για κάθε άνθρωπο να αποκτά ένα παιδί. Είναι όμως επίσης σπουδαίο να αγαπά χωρίς προϋποθέσεις ένα παιδί, να το φροντίζει και να το προστατεύει, μέχρι αυτό να σταθεί στα πόδια του. Μέσα από την καρδιά μου θέλω να πω στους συμπολίτες μας πως η αναδοχή μπορεί να αλλάξει τη ζωή ενός παιδιού. Ο φυσικός και φυσιολογικός χώρος για να μεγαλώνει ένα παιδί δεν είναι το ίδρυμα. Είναι η οικογένεια. Ας ανοίξουμε τις αγκαλιές μας κι ας του την προσφέρουμε. Ας του δώσουμε την ευκαιρία να μεγαλώσει μέσα σ’ ένα σπίτι που θα μπορεί να θεωρεί δικό του.

Διαβάστε το όπως δημοσιεύτηκε στο Health by Nextdeal - Τεύχος 10 (Πατήστε επάνω στη φωτογραφία για μεγέθυνση):

Γεράσιμος Α. Κολαΐτης: Πώς να προλάβετε και να αντιμετωπίσετε την ενδοσχολική βία και τον εκφοβισμό πριν εελιχθεί σε τραγωδία!

Η ενδοσχολική βία και ο εκφοβισμός μεταξύ των μαθητών αποτελεί τα τελευταία χρόνια ένα τεράστιο κοινωνικό  πρόβλημα,  σύμφωνα  με  τα  αποτελέσματα  σχετικών ερευνών που διεξάγονται σε σχολεία της χώρας μας. Για την πρόληψη ή την καταστολή του φαινομένου αυτού -το οποίο συχνά έχει οδηγήσει σε τραγικά περιστατικά- είναι σημαντικός ο ρόλος που θα παίξουν οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί.

Ο  Γεράσιμος  Α.  Κολαΐτης, καθηγητής  Παιδοψυχιατρικής, Παιδοψυχιατρική Κλινική ΕΚΠΑ, ΓΝΠ «Η Αγία Σοφία», διευθυντής Σπουδών ΠΜΣ Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ «Ψυχική Υγεία και Ψυχιατρική Παιδιών και Εφήβων», μας δίνει παρακάτω πολύτιμες ώστε να φροντίσουμε και να προστατεύσουμε έγκαιρα τα παιδιά μας.

- Κύριε καθηγητά, τι είναι η ενδοσχολική βία και ο εκφοβισμός (bullying);

Οι  όροι  που  χρησιμοποιούνται  για  να  περιγράψουν  το φαινόμενο είναι: «ενδοσχολική βία», «εκφοβισμός» και «θυματοποίηση». Ορίζουν μια κατάσταση κατά την οποία ασκείται εσκεμμένη, απρόκλητη, συστηματική και επαναλαμβανόμενη βία και επιθετική συμπεριφορά με σκοπό την επιβολή, την καταδυνάστευση και την πρόκληση σωματικού και ψυχικού πόνου σε μαθητές από συμμαθητές τους, εντός και εκτός σχολείου.

Η θυματοποίηση εξαιτίας σχολικού εκφοβισμού και βίας (bullying) αποτελεί ένα παγκόσμιο φαινόμενο, η έκταση και παγκοσμιότητα του οποίου επιβεβαιώθηκε και  από  την  Παγκόσμια  Ομάδα  Μελέτης  της  Ψυχικής  Υγείας Παιδιών και Εφήβων. Το Δίκτυο δημιουργήθηκε προ 8ετίας, με συμμετοχή 13 χωρών της Ευρώπης (μεταξύ αυτών και η Ελλάδα) και της Ασίας και πρόσφατα διευρύνθηκε  σε  Αφρική  και  Ν.  Αμερική,  με  σκοπό  τη  μελέτη σημαντικών προβλημάτων ψυχικής υγείας ανηλίκων σε παγκόσμιο επίπεδο.

Η πρώτη μελέτη του Δικτύου αφορούσε το παραδοσιακό και το διαδικτυακό bullying (cyber bullying) σ’ ένα μεγάλο δείγμα 21.688 εφήβων, ηλικίας 13-15 ετών, σε χώρες χαμηλού - μεσαίου, ανώτερου - μεσαίου και υψηλού δείκτη ανάπτυξης, και δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό «European Child and Adolescent Psychiatry» (2021). Τα ποσοστά οποιασδήποτε θυματοποίησης κυμαίνονταν από 16,1% (Ιαπωνία) έως 43,9% (Ινδονησία). Πιο συγκεκριμένα, τα ποσοστά οποιασδήποτε θυματοποίησης ήταν 28,1% για ολόκληρο το δείγμα, της παραδοσιακής θυματοποίησης μόνο 17,5%, της διαδικτυακής μόνο 4,7% και της συνδυασμένης 5,8%. H Ελλάδα κατείχε τη δεύτερη καλύτερη θέση μεταξύ των 13 χωρών με ποσοστά 16,2%, 11,5% 2,7% και 2,0% αντίστοιχα. Τόσο τα συναισθηματικά όσο και τα συμπεριφορικά συμπτώματα σχετίστηκαν με θυματοποίηση στις περισσότερες χώρες και εκείνα τα άτομα που βίωσαν συνδυασμένη θυματοποίηση ανέφεραν τα υψηλότερα επίπεδα συναισθηματικών συμπτωμάτων. Επιπλέον, σε όλες τις περιπτώσεις, η μη ύπαρξη προγραμμάτων συ-σχετίστηκε με αυξημένες πιθανότητες όλων των ειδών θυματοποίησης.

Αναφορικά δε με το cyber bullying, αυτό συνέβαι-νε τόσο ανεξάρτητα όσο και μαζί με το παραδοσιακό bullying, με ποικίλα ποσοστά στις συμμετέχουσες χώρες (από 1% στην Ιαπωνία έως 12,3% στη Ρωσία). Με άλλα λόγια, το cyber bullying μπορεί να δημιουργήσει νέα θύματα και να επιδεινώσει επίσης τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν όσοι είναι ήδη θύματα παραδοσιακού bullying και εκφοβίζονται και διαδικτυακά.

Δυστυχώς, σε πολλές περιπτώσεις τα περιστατικά βίας  και  εκφοβισμού  στα  σχολεία  δεν  αντιμετωπίζονται κατάλληλα. Σε ορισμένες περιπτώσεις μάλιστα τα περιστατικά ενδοσχολικής βίας αποσιωπούνται, διότι θεωρείται ότι εκθέτουν και στιγματίζουν τους θύτες, τα θύματα και το κύρος του σχολείου. Γενικά παρατηρείται έλλειμμα ενημέρωσης, περιορισμένη ευαισθητοποίηση και  σχετική  άγνοια  για  τον  τρόπο  αντιμετώπισης  του  προβλήματος, καθώς οι γονείς μιλούν ελάχιστα για το πρόβλημα με τα παιδιά τους, οι μαθητές-θύματα συχνά αντιδρούν με απόσυρση και αποφεύγουν να ζητήσουν βοήθεια από τους ενήλικες και, τέλος, οι εκπαιδευτικοί συζητούν ελάχιστα στην τάξη τις συμπεριφορές βίας και εκφοβισμού.

Η ενδοσχολική βία και ο εκφοβισμός μπορεί να έχει σοβαρές μακροχρόνιες επιπτώσεις στα θύματα, όπως π.χ. άγχος και κατάθλιψη, αυτοκτονικές συμπεριφορές, προβλήματα  σωματικής  υγείας,  κακή  ποιότητα  ζωής  και οικονομικές απώλειες.

- Γιατί και πώς εκδηλώνεται;

Το φαινόμενο της ενδοσχολικής βίας και του εκφοβισμού είναι σύνθετο και στην εκδήλωσή του συμβάλλει η  αλληλεπίδραση  ατομικών  και  περιβαλλοντικών  παραγόντων. Ειδικότερα, ρόλο παίζουν τα ατομικά χαρακτηριστικά των παιδιών, τα χαρακτηριστικά του οικογενειακού τους περιβάλλοντος, οι διάφορες πλευρές του σχολικού περιβάλλοντος, το ψυχολογικό κλίμα του σχολείου, οι πολιτικές του εκπαιδευτικού συστήματος, οι στάσεις των ίδιων των παιδιών, των γονέων και των εκπαιδευτικών απέναντι στη βία, ο τρόπος προβολής της  βίας  από  τα  Μέσα  Μαζικής  Ενημέρωσης,  καθώς  και γενικότερα κοινωνικά προβλήματα που ενισχύουν τις αντικοινωνικές συμπεριφορές.

Η ενδοσχολική βία και ο εκφοβισμός που εκδηλώνεται μεταξύ των μαθητών έχει τις εξής μορφές: σωματική, λεκτική, ψυχολογική και κοινωνική. Οι πιο συνηθισμένες εκδηλώσεις είναι:

• χειρονομίες, σπρωξιές, ξυλοδαρμοί,
• φραστικές επιθέσεις, βρισιές, προσβολές, απειλές, εκβιασμοί,
• καταστροφή προσωπικών αντικειμένων, κλοπές,\
• σεξουαλική παρενόχληση και κακοποίηση,
• αποκλεισμός και απομόνωση από παρέες, ομαδικά παιχνίδια και κοινωνικές δραστηριότητες.

- Ποια είναι η συχνότητα του προβλήματος;

Στην Ελλάδα, τα δεδομένα διαφόρων ερευνών δείχνουν ότι:

• Το 10%-15% των μαθητών πέφτει θύμα διαφόρων μορφών βίας στο σχολείο.
• Οι  μαθητές  που  ασκούν  βία, δηλαδή  οι  θύτες, υπολογίζεται ότι ξεπερνούν το 5% του συνόλου των μαθητών.
• Έχει παρατηρηθεί ότι τα αγόρια εμπλέκονται περισσότερο σε περιστατικά σωματικής βίας σε σύγκριση με τα κορίτσια, τα οποία φαίνεται να εμπλέκονται πιο συχνά σε περιστατικά λεκτικής βίας.
• Τα αγόρια σε σχέση με τα κορίτσια εμπλέκονται πιο συχνά σε περιστατικά βίας, σε αναλογία 3 προς 1.
• Τα περιστατικά ενδοσχολικής βίας και εκφοβισμού εκδηλώνονται με μεγαλύτερη συχνότητα στο Δημοτικό και στο Γυμνάσιο, ενώ στο Λύκειο μειώνονται.
• Οι μισοί από τους μαθητές-θύματα βίας δεν αναφέρουν πουθενά το γεγονός, ενώ οι υπόλοιποι μισοί συνήθως το αναφέρουν σε φίλους τους και σπανιότερα στους εκπαιδευτικούς ή στους γονείς τους.

- Ποιες είναι οι ψυχοκοινωνικές επιπτώσεις στα παιδιά;

Οι ψυχοκοινωνικές επιπτώσεις του εκφοβισμού και της βίας στα παιδιά είναι πολλές και σοβαρές. Τα παιδιά που γίνονται θύματα εκφοβισμού και βίας είναι δυνατόν να νιώσουν έντονο άγχος και αισθήματα ανασφάλειας, να έχουν φοβίες, να παρουσιάσουν σχολική άρνηση, να απουσιάζουν συχνά από το σχολείο, να οδηγηθούν σε σχολική αποτυχία, να εμφανίσουν μαθησιακές δυσκολίες, ψυχοσωματικά προβλήματα όπως πονοκεφάλους, πόνους στην κοιλιά, διαταραχές ύπνου, ενούρηση κ.ά., καθώς και κατάθλιψη.

Τα παιδιά-θύτες, δηλαδή αυτά που ασκούν τη βία και τον εκφοβισμό, αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο να απομακρυνθούν από το σχολείο, να διακόψουν τη σχολική φοίτηση, να εμφανίσουν τάσεις φυγής από το σπίτι και να  εξελιχθούν,  σε  ποσοστό  που  προσεγγίζει  το  50%,  σε ενήλικες με αντικοινωνική και παραβατική συμπεριφορά.

Οι συνέπειες της ενδοσχολικής βίας και του εκφοβισμού  στα  παιδιά  μπορεί  να  είναι  σοβαρές  και  καθοριστικές για την ψυχοκοινωνική τους ανάπτυξη και εξέλιξη. Γι’ αυτό η συστηματική πρόληψη και η κατάλληλη αντιμετώπιση κάθε μορφής βίας στο σχολείο είναι πολύ σημαντικές. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι τα παιδιά έχουν απόλυτο δικαίωμα να βρίσκονται σε ένα σχολικό περιβάλλον,  το  οποίο  να  τους  παρέχει  ασφάλεια  και  προστασία.

Νεότερη σχετική δημοσίευσή μας στο επιστημονικό περιοδικό «Frontiers in Psychiatry» (2022) έδειξε πως τα  ποσοστά  των  εφήβων  που  αισθάνονταν  ανασφαλείς στο σχολείο διέφεραν ευρέως, με μέσο ποσοστό 31,4% για το συνολικό δείγμα (31,3% για κορίτσια και 31,1% για αγόρια). Παρατηρήθηκε και στα δύο φύλα μια σημαντική  σχέση  μεταξύ  της  αίσθησης  ανασφάλειας  και τόσο του παραδοσιακού μόνο bullying όσο και του συνδυασμένου bullying. Το cyber bullying φαίνεται να ήταν  σημαντικός  παράγοντας  μόνο  για  τα  κορίτσια,  που ήδη γνωρίζουμε ότι είναι πιο ευάλωτα. Το συνδυασμένο bullying σχετιζόταν περισσότερο με το αίσθημα ανασφάλειας σε σχέση με το παραδοσιακό μόνο ή το διαδικτυακό μόνο.

Τόσο το να είναι κάποιος μάρτυρας όσο και θύμα βίας στο σχολείο ήταν προγνωστικοί δείκτες για μεταγενέστερα συμπεριφορικά και συναισθηματικά προβλήματα. Οι έφηβοι που αντιμετώπιζαν προβλήματα ψυχικής υγείας ή εκφοβισμού είχαν υψηλότερο κίνδυνο να αισθάνονται ανασφαλείς στο σχολείο στις διάφορες χώρες.

- Πώς φαίνεται ότι ένα παιδί έχει γίνει θύμα ενδοσχολικής βίας και εκφοβισμού;

Ορισμένες  ενδείξεις  που  πιθανόν  να  υποδηλώνουν  ότι το παιδί έχει πέσει θύμα βίας και εκφοβισμού στο σχολείο είναι:

• η μειωμένη διάθεσή του ή η άρνησή του να πάει στο σχολείο με πρόσχημα κάποια αδιαθεσία, οι αδικαιολόγητες απουσίες του,
• η απροσδόκητη μαθησιακή του πτώση που αποτυπώνεται με βαθμούς που πέφτουν,
• το γεγονός ότι περνά το χρόνο του στα διαλείμματα κοντά στους εκπαιδευτικούς και τα γραφεία,
• το ότι καθυστερεί να πάει στο σχολείο ή αργεί να επιστρέψει στο σπίτι,
• το ότι αρχίζει να αλλάζει τις διαδρομές από τις οποίες συνήθιζε να πηγαίνει στο σχολείο ή να επιστρέφει από το σχολείο στο σπίτι,
• το ότι ρούχα του είναι συχνά σκισμένα και κατεστραμμένα,
• το ότι έχει σημάδια και μελανιές στο σώμα ή άλλες ενδείξεις επίθεσης και αποφεύγει να εξηγήσει πώς συνέβησαν,▪ το ότι χάνει συχνά τα πράγματά του,
• το ότι ζητάει συχνά χρήματα από τους γονείς του γιατί χάνει αυτά που του δίνουν,
• το ότι αρνείται να συμμετέχει σε σχολικές εκδηλώσεις και δραστηριότητες,▪ το ότι υπάρχουν ξαφνικές αλλαγές στη διάθεσή του που επιμένουν,
• το ότι παραπονιέται για ψυχοσωματικά προβλήματα.

Εάν ισχύουν κάποια από τα προηγούμενα, τότε ίσως να υπάρχει περιστατικό βίας και εκφοβισμού και το παιδί να χρειάζεται άμεση βοήθεια και υποστήριξη.

- Τι πρέπει να κάνουν οι γονείς;

Εάν αντιληφθείτε ότι το παιδί σας είναι θύμα εκφοβισμού και βίας από συμμαθητές του στο σχολείο, πρέπει να αποφύγετε παρορμητικές αντιδράσεις και να αντιμετωπίσετε όσο το δυνατόν πιο ψύχραιμα την κατάσταση. Χρειάζεται αμέσως:

• να συζητήσετε με το παιδί,
• να το διαβεβαιώσετε ότι «δεν ευθύνεται το ίδιο για ό,τι έχει συμβεί»,
• να του υπενθυμίσετε ότι το νοιάζεστε και ότι είστε αυτοί που το προστατεύετε,
• να του τονίσετε ότι μπορείτε να αντιμετωπίσετε την κατάσταση μαζί,
• να του πείτε ότι τα πράγματα μπορούν να αλλάξουν μόνο αν «σπάσει η σιωπή»,
• να του εξηγήσετε ότι το να μιλήσει στους ενήλικες για περιστατικά βίας και εκφοβισμού δεν αποτελεί «κάρφωμα»,
• να ενημερώσετε τον εκπαιδευτικό και παράλληλα τον διευθυντή του σχολείου,
• να προτείνετε στο παιδί πρακτικούς τρόπους για την αντιμετώπιση δύσκολων καταστάσεων και
• να ζητήσετε συμβουλευτική  από  ειδικό  ψυχικής  υγείας (π.χ. ψυχίατρο παιδιών και εφήβων, ψυχολόγο εξειδικευμένο σε θέματα παιδιών και εφήβων).

- Τι χρειάζεται να γίνει γενικότερα για να αντιμετωπισθούν η ενδοσχολική βία και ο εκφοβισμός;

Το πλέον αποτελεσματικό μέσο για να εμποδίσει την ενδοσχολική βία και τον εκφοβισμό είναι το ίδιο το σχολείο, αυτό που αναγνωρίζει το πρόβλημα, ευαισθητοποιείται  και  αναπτύσσει  σταθερά  τακτικές  αντιμετώπισης. Θετικά σχολικά περιβάλλοντα, που είναι δίκαια και  αξιόπιστα  και  κάνουν  τους  μαθητές  να  αισθάνονται συνδεδεμένοι και ασφαλείς, έχουν αναφερθεί ότι προσφέρουν  προστατευτικούς  παράγοντες  κατά  του  εκφοβισμού.

Οι διαστάσεις που έχει προσλάβει η ενδοσχολική βία και ο εκφοβισμός και οι σοβαρές επιπτώσεις που μπορεί να  έχει  στην  ψυχοκοινωνική  υγεία  των  παιδιών  κάνουν  επιτακτική την ανάγκη για την πρόληψη και την έγκαιρη και ουσιαστική αντιμετώπισή του. Μεταξύ άλλων:

• Χρειάζεται  τα  σχολεία  να  διαθέτουν  και  εφαρμόζουν  γραπτές  οδηγίες  αντιμετώπισης  αυτών  των  φαινομένων  που  να  συμπεριλαμβάνει  διαδικασίες  καταγραφής  των  συμβάντων,  διορισμού  υπεύθυνου  εκπαιδευτικού και συμβούλου με συγκεκριμένες αρμοδιότητες, παρακολούθησης των διαδικασιών αντιμετώπισης, ενημέρωσης των μαθητών για την πρόσβαση σε σύστημα υποστήριξης, συνεργασίας με τους γονείς και οργάνωσης ουσιαστικής εποπτείας των μαθητών κατά τη διάρκεια των διαλειμμάτων.
• Είναι απαραίτητη η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών για τον εντοπισμό και την αντιμετώπιση του προβλήματος.
• Είναι αναγκαία η διαρκής ενεργή συμμετοχή και συνεργασία των γονέων με το σχολείο.
• Απαιτείται συνεχής συμβουλευτική των εκπαιδευτικών  προς  τους  μαθητές  με  στόχο  την  ενίσχυση  της  μαθητικής ομάδας για την αντιμετώπιση εκδηλώσεων εκφοβισμού και συμπεριφορών βίας.
• Χρειάζεται να αναπτυχθούν προγράμματα προαγωγής της ψυχικής υγείας των μαθητών, τα οποία να εντάσσονται στο σχολικό πρόγραμμα.
• Χρειάζεται να στελεχωθούν άμεσα οι εκπαιδευτικές περιφέρειες  με  ειδικούς  ψυχικής  υγείας  παιδιών  και  εφήβων (ψυχιάτρους παιδιών και εφήβων, ψυχολόγους, κοινωνικούς λειτουργούς), ώστε να παρεμβαίνουν στην αντιμετώπιση των ψυχοκοινωνικών προβλημάτων που εκδηλώνονται  στην  καθημερινή  σχολική  πραγματικότητα.

- Υπάρχουν  κάποιες  υπηρεσίες  που  μπορούν  να  βοηθήσουν;

Οι οικογένειες μπορούν να απευθύνονται σε υπηρεσίες ψυχικής  υγείας  παιδιών  και  εφήβων  (του  υπουργείου  Υγείας), στα ΚΕΔΑΣΥ (του υπουργείου Παιδείας) και λοιπές έγκριτες δομές με εξειδικευμένους ειδικούς ψυχικής υγείας. Τα παιδιά και οι έφηβοι θα πρέπει να αξιολογούνται  τόσο  για  θυματοποίηση  όσο  και  ψυχοπαθολογία  δεδομένου ότι συχνά αναπτύσσεται ένας φαύλος κύκλος, στον οποίο η θυματοποίηση συσχετίζεται με υψηλότερα επίπεδα ψυχιατρικών συμπτωμάτων και αυτά τα συμπτώματα διαιωνίζουν τη θυματοποίηση.

Διαβάστε το όπως δημοσιεύτηκε στο Health by Nextdeal - Τεύχος 10 (Πατήστε επάνω στη φωτογραφία για μεγέθυνση):

Κωνσταντίνος Σταραντζής: H τσάντα του μαθητή και η σωστή στάση στο θρανίο!

Μπορεί μια βαριά τσάντα να δημιουργήσει σκελετικό θέμα στο παιδί;

Δεν έχει αποδειχθεί σε καμία επιστημονική μελέτη κάτι τέτοιο. Η σχολική τσάντα δεν μπορεί να ενοχοποιηθεί για τη δημιουργία ή την επιδείνωση της σκολίωσης. Άλλωστε, στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων, η αιτιολογία της δεν είναι
γνωστή (ιδιοπαθής). Σκεφτείτε ότι αν ίσχυε κάτι τέτοιο, τα περισσότερα παιδιά θα είχαν σκολίωση!

Ωστόσο, οι βαριές σχολικές τσάντες, που υπερβαίνουν το 10% του σωματικού βάρους, μπορεί σε κάποια παιδιά να προκαλέσουν πόνο στη μέση και την πλάτη – ιδιαίτερα όταν δεν φοριούνται σωστά.

Πώς πρέπει να είναι η τσάντα του παιδιού;

Θα πρέπει να προσέξουμε 3 βασικά χαρακτηριστικά:

1. Να έχει το κατάλληλο μέγεθος για το παιδί.
2. Να έχει όσο το δυνατόν μεγαλύτερες επιφάνειες στήριξης / ανάρτησης, οι οποίες να διαθέτουν πολύ καλή επένδυση.
3. Να είναι όσο το δυνατόν πιο ελαφριά (άδεια).

Υπάρχει όριο στα κιλά που πρέπει να σηκώνει κάθε παιδί ανάλογα με το βάρος του;

Έχει βρεθεί ότι αν το βάρος της τσάντας ξεπερνά το 10% του βάρους του παιδιού, αυξάνεται η πιθανότητα το παιδί να παραπονιέται για πόνο στη μέση ή την πλάτη του. Η πιθανότητα αυτή μεγαλώνει όσο αυξάνεται το βάρος της τσάντας.

Αποτελεί λύση η τσάντα με τα ροδάκια;

Θεωρητικά και υπό ιδανικές συνθήκες, ναι. Ωστόσο, η εμπειρία μου από τις πραγματικές συνθήκες που περιγράφουν οι γονείς δείχνει ότι τα παιδιά αποφεύγουν να χρησιμοποιούν τα ροδάκια με το σωστό τρόπο. Επιπλέον, εκφράζονται ανησυχίες για το πώς τα παιδιά μεταφέρουν αυτές τις τσάντες όταν ανεβοκατεβαίνουν σκάλες.

Τι ακριβώς είναι η σκολίωση και ποιες ενδείξεις θα πρέπει να μας οδηγήσουν στο γιατρό;

Σκολίωση έχουμε όταν η σπονδυλική στήλη παρουσιάζει μια κύρτωση προς το πλάι, παρατηρώντας τον κορμό από μπροστά ή από πίσω. Σχεδόν πάντα συνυπάρχει στροφή κάποιων σπονδύλων. Η σοβαρότητα της παραμόρφωσης μπορεί να ποικίλλει μεταξύ των παιδιών και μπορεί να αλλάξει στην πορεία του χρόνου, κυρίως κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης του παιδιού.

Οι κύριες ενδείξεις που θα πρέπει να μας οδηγήσουν στον γιατρό είναι:

1. Ασυμμετρία στους ώμους και τη μέση.
2. Κλίση στη λεκάνη,
3. Ύβος στην πλάτη (καμπούρα) - ειδικά όταν το παιδί σκύβει,

Ποια είναι η σωστή στάση του μαθητή, όταν κάθεται στο γραφείο του;

Η σωστή θέση μελέτης είναι με τα κάτω άκρα να σχηματίζουν ορθή γωνία και στα ισχία και στα γόνατα, ενώ τα πόδια θα πρέπει να πατούν πλήρως στο πάτωμα ή σε υποπόδιο. Η πλάτη πρέπει να στηρίζεται καλά στην καρέκλα με μία ελαφριά κλίση προς τα πίσω. Τα χέρια και οι καρποί θα πρέπει μόλις να ακουμπούν το γραφείο, όταν οι ώμοι κρέμονται και οι αγκώνες λυγίζουν σε ορθή γωνία.

Πώς πρέπει να είναι η καρέκλα που κάθεται ένα 6χρονο παιδί για να διαβάσει για πρώτη χρονιά στη ζωή του;

Για να βοηθήσουμε το παιδί μας -μέσω της καρέκλας- να κάθεται στο γραφείο του έχοντας σωστή στάση, θα πρέπει η καρέκλα να έχει τα εξής βασικά χαρακτηριστικά:

1. Η πλάτη της θα πρέπει να ακολουθεί και να φιλοξενεί τα φυσιολογικά κυρτώματα της σπονδυλικής μας στήλης (λόρδωση μέσης-κύφωση πλάτης).
2. Θα πρέπει να ρυθμίζεται σε ύψος (ιδιαίτερα αν δεν ρυθμίζεται το ύψος του γραφείου).
3. Οι επιφάνειες επαφής με το σώμα του παιδιού να είναι από κατάλληλο υλικό μέσης σκληρότητας.

Διαβάστε το όπως δημοσιεύτηκε στο Health by Nextdeal - Τεύχος 10 (Πατήστε επάνω στη φωτογραφία για μεγέθυνση):

Σταυρούλα Γιαβή: Πώς να προστατεύσετε τα παιδιά σας που έχουν αλλεργίες, όταν θα βρίσκονται στο σχολείο!

Το σχολικό περιβάλλον, ο συγχρωτισμός των παιδιών μεταξύ τους, καθώς επίσης και οι διάφορες δραστηριότητες στο σχολείο, προκαλούν μεγάλο άγχος στους γονείς των παιδιών με αλλεργίες, αφού τα παιδιά περνούν ένα μεγάλο μέρος της καθημερινότητάς τους, μακριά από το προστατευμένο περιβάλλον του σπιτιού τους.

Αλλεργίες, όπως η αναπνευστική (αλλεργική ρινίτιδα, άσθμα), η τροφική και η αλλεργία σε μέλισσες ή σφήκες και έκζεμα, ενδεχομένως, να δυσκολέψουν τα μικρότερα ή τα μεγαλύτερα παιδιά, επηρεάζοντας αρνητικά, τόσο τις επιδόσεις τους στο σχολείο όσο, κυρίως, την ψυχολογία και τη συμπεριφορά τους.

Η αλλεργική ρινίτιδα και το άσθμα είναι οι συχνότερες αλλεργικές παθήσεις στα παιδιά. Ο ανεπαρκής έλεγχος των συμπτωμάτων (μπούκωμα, καταρροή, πταρμοί, βήχας, δύσπνοια, συριγμός) είναι αιτία απουσιών από το σχολείο, κακής ποιότητας ύπνο, μειωμένης απόδοσης στα μαθήματα και αποφυγή δραστηριοτήτων στο σχολείο. Η τροφική αλλεργία και η αλλεργία στα υμενόπτερα, λόγω του υψηλού κινδύνου μιας δυνητικά πολύ επικίνδυνης αλλεργικής αντίδρασης προκαλεί ιδιαίτερο άγχος στα παιδιά, τους εκπαιδευτικούς και τους γονείς, με άμεσο αποτέλεσμα, τον αποκλεισμό αυτών των παιδιών, από ένα σύνολο δραστηριοτήτων. 

Οι γονείς των αλλεργικών παιδιών θα πρέπει:

• Να επισκεφθούν τον αλλεργιολόγο του παιδιού για την τακτική επανεκτίμηση του παιδιού, ώστε να ενημερωθούν από το γιατρό για τους πιθανούς κινδύνους και τα μέτρα αποφυγής αυτών. Παράλληλα, και εφόσον αυτό κριθεί αναγκαίο, θα πρέπει να επικαιροποιήσουν τη φαρμακευτική αγωγή και τη δοσολογία των φαρμάκων, και να προμηθευτούν γραπτό αναγνώρισης συμπτωμάτων και πλάνο αντιμετώπισης αλλεργικής αντίδρασης, το οποίο θα δοθεί στους εκπαιδευτικούς του παιδιού.
• Να ενημερώσουν τους αρμόδιους εκπαιδευτικούς, αναλυτικά, για το πρόβλημα που αντιμετωπίζει το παιδί τους, ώστε να αναπτυχθεί με αυτόν τον τρόπο μία σχέση εμπιστοσύνης και καλής συνεργασίας παιδιού-εκπαιδευτικού-γονιού. 
• Να ενθαρρύνουν το παιδί να αναγνωρίζει τα συμπτώματα της αλλεργίας, όταν αυτά εμφανίζονται και αντίστοιχα, να τα επικοινωνεί στο δάσκαλο του, χωρίς φόβο και ντροπή. Να σταματά άμεσα τη δραστηριότητα που του προκαλεί τα συγκεκριμένα συμπτώματα και να λαμβάνει τα φάρμακα του, με τη καθοδήγηση των δασκάλων. Οι γονείς των παιδιών με τροφική αλλεργία θα πρέπει να έχουν φροντίσει έγκαιρα να υπάρχει στο σχολείο διαθέσιμη αυτοενιέμενη αδρεναλίνη και γραπτές οδηγίες με τηλέφωνα επικοινωνίας, για την αντιμετώπιση αναφυλαξίας. Τέλος, ένα πολύ σημαντικό μέτρο για την τροφική αλλεργία, είναι να προμηθεύονται τα παιδιά καθημερινά με σνακ και φαγητά που έχουν προετοιμάσει από το σπίτι ειδικά για αυτά.

Οι εκπαιδευτικοί ΔΕΝ πρέπει να αποκλείουν, προληπτικά, τα παιδιά με αναπνευστική αλλεργία από διάφορες δραστηριότητες. Αντίθετα, θα πρέπει να εκπαιδευθούν στην αναγνώριση των συμπτωμάτων αλλεργίας (π.χ. ο γυμναστής, κατά τη διάρκεια της άσκησης) και να ενημερώνουν σχετικά τους γονείς.

Αντίστοιχα για την τροφική αλλεργία, θα ήταν ιδιαίτερα χρήσιμη μία ενημέρωση των συμμαθητών από τους δασκάλους, ώστε όλα τα παιδιά να συνεργαστούν για τη μείωση του κινδύνου έκθεσης σε ενοποιούμενα αλλεργιογόνα στο σχολείο. Η γνώση της ύπαρξης κρυφών τροφικών αλλεργιογόνων σε διάφορα σχολικά είδη (π.χ. καζεΐνη σε κάποιες κιμωλίες ή δακτυλομπογιές, σόγια σε κάποιες μπογιές, αυγό σε κάποιες τέμπερες ή άλλα είδη ζωγραφικής, σιτηρά σε κάποιες πλαστελίνες) και η απομάκρυνση τους από την τάξη, προστατεύει τα ιδιαίτερα ευαίσθητα παιδιά από αιφνιδιαστικές αλλεργικές αντιδράσεις. Τέλος, θα πρέπει να υπάρχει εκπαίδευση της χρήσης αυτοενιέμενης αδρεναλίνης και συγκεκριμένο πλάνο χειρισμών, σε περίπτωση σοβαρής αλλεργικής αντίδρασης.

Το παιδί με τροφική αλλεργία θα πρέπει, αφού κατανοήσει τη σοβαρότητα της αλλεργίας του, να εκπαιδευτεί να μη δοκιμάζει τροφή που δεν προέρχεται από το σπίτι του ή που δεν γνωρίζει ακριβώς τα συστατικά της. Να μη δοκιμάζει και να μη μοιράζεται φαγητά με άλλα παιδιά, ενώ θα πρέπει να πλένει τα χέρια του, πριν και μετά από κάθε γεύμα. Όσον αφορά τα παιδιά μεγαλύτερης ηλικίας, για αυτά προτείνεται η εκπαίδευσή τους στη χρήση της αυτοενιέμενης αδρεναλίνης.

Τα παραπάνω μέτρα βοηθούν σημαντικά τη δημιουργία ενός ασφαλούς σχολικού περιβάλλοντος για το παιδί, μειώνοντας το άγχος του ίδιου του παιδιού και της οικογένειας.

Διαβάστε το όπως δημοσιεύτηκε στο Health by Nextdeal - Τεύχος 10 (Πατήστε επάνω στη φωτογραφία για μεγέθυνση):

Αφροδίτη Τζίφα: Ποιες είναι οι απαραίτητες εξετάσεις για παιδιά που αθλούνται!

Ο προαθλητικός έλεγχος στα παιδιά έχει κριθεί ως προαπαιτούμενο για την εγγραφή των παιδιών σε αθλητικές δραστηριότητες. Ο παιδίατρος, ο παθολόγος ή ο γενικός ιατρός που έχει γνώση του ατομικού και οικογενειακού ιστορικού του παιδιού δύναται μετά από κατάλληλη βραχεία εκπαίδευση και πιστοποίηση στην ερμηνεία του ηλεκτροκαρδιογραφήματος να χορηγεί το ανάλογο πιστοποιητικό, ενώ επί υποψίας παθολογίας στην κλινική εξέταση θα παραπέμψει το παιδί για καρδιολογική εξέταση στον ειδικό.

Για την προληπτική εξέταση των αθλητών εφαρμόζονται διαφορετικά πρωτόκολλα ανά χώρα. Στη χώρα μας η πολιτεία έχει εδώ και κάποια χρόνια καταστήσει υποχρεωτική την Κάρτα Υγείας Αθλητή (ΚΥΑ) για όλους τους αθλητές. Για τη συμπλήρωση της απαιτούνται κατά ελάχιστο η λήψη προσεκτικού ιστορικού και η διενέργεια κλινικής εξέτασης και ηλεκτροκαρδιογραφήματος. Εάν υπάρχουν παθολογικά ευρήματα στα ανωτέρω, συνιστάται η διενέργεια Triplex καρδιάς, 24ωρης καταγραφής ρυθμού, δοκιμασίας κοπώσεως  κ.λπ. Η Κάρτα έχει ισχύ για ένα χρόνο από την ημερομηνία της έκδοσης της και φέρει φωτογραφία του αθλούμενου σφραγισμένη από τον καρδιολόγο ή τον πιστοποιημένο ιατρό, οι οποίοι διατηρούν αντίγραφο του ηλεκτροκαρδιογραφήματος και τυχόν άλλων εξετάσεων στο αρχείο τους.

Σε γενικές γραμμές, ο κίνδυνος αιφνιδίου καρδιακού συμβάματος κατά την άθληση είναι πολύ μικρός -περίπου ένας αιφνίδιος καρδιακός θάνατος ανά 100.000 αθλούμενους μαθητές ανά έτος- και σαφώς πολύ μικρότερος από άλλα αίτια π.χ. τροχαία ή άλλα θανατηφόρα ατυχήματα. Στα παιδιά που κάνουν μόνο ήπια άθληση και όχι πρωταθλητισμό και έχουν ελεύθερο οικογενειακό ιστορικό, μπορεί να επαναλαμβάνεται η καρδιολογική εξέταση προληπτικά ανά 3-5 έτη.

Εντούτοις, πρέπει να επισημανθεί ότι υπάρχουν κάποιες σπάνιες παθήσεις που δεν ανευρίσκονται κατά την κλινική εξέταση, το ηλεκτροκαρδιογράφημα ή ακόμη και από το υπερηχοκαρδιογράφημα αλλά η επανάληψη των εξετάσεων ετησίως αυξάνει τις πιθανότητες να εντοπιστούν.

Τι εξετάζουμε στον προαθλητικό έλεγχο

Οικογενειακό ιστορικό

• Τυχόν αιφνίδιος καρδιακός θάνατος συγγενούς σε νεαρή ηλικία (<40 έτη).
• Καρδιακή νόσος σε ζώντες συγγενείς.
• Υπερλιπιδαιμία σε συγγενείς πρώτου βαθμού.

Ατομικό ιστορικό

• Εύκολη κόπωση/ ανεξήγητη δύσπνοια μετά την κόπωση.
• Λιποθυμικά/ προλιποθυμικά επεισόδια, ιδίως κατά την άσκηση.
• Προκάρδιο άλγος εκλυόμενο με την κόπωση.
• Αίσθημα παλμών.
• Υπέρταση.
• Υπερλιπιδαιμία.
• Συχνές ή παρατεταμένες νοσηλείες σε νοσοκομείο.

Φυσική εξέταση

• Ακρόαση καρδιάς για καρδιακό φύσημα (ύπτια και καθιστή θέση) ή αρρυθμία.
• Μηριαίες σφύξεις (για αποκλεισμό ισθμικής στένωσης της αορτής).
• Σημεία σχετιζόμενα με διάφορα σύνδρομα με καρδιολογική συμμετοχή (Marfan, DiGeorge, Turner κ.λπ.).
• Μέτρηση αρτηριακής πίεσης (καθιστή θέση) και αντιστοίχιση στις φυσιολογικές τιμές για το σωματότυπο του παιδιού.
• Ηλεκτροκαρδιογράφημα
• Triplex καρδιάς
• Πλήρης ανατομική και λειτουργική μελέτη

Πρέπει να σημειωθεί ότι ο πλήρης καρδιολογικός έλεγχος, εφόσον αποβεί φυσιολογικός σε παιδιά που κάνουν φυσιολογική αθλητική δραστηριότητα και όχι πρωταθλητισμό, δεν χρειάζεται να επαναληφθεί, εκτός εάν αλλάξει κάτι στην κλινική κατάσταση του παιδιού.

Διαβάστε το όπως δημοσιεύτηκε στο Health by Nextdeal - Τεύχος 10 (Πατήστε επάνω στη φωτογραφία για μεγέθυνση):

Γκρατσιέλλα Βιτάλη: Και τα παιδιά κινδυνεύουν από την υψηλή χοληστερίνη!

Τα λίπη αποτελούν δομικά συστατικά του κυττάρου και αποτελούν αρχικές χημικές ενώσεις για τη σύνθεση των κυτταρικών μεμβρανών, των ορμονών κ.λπ., άρα τα λίπη δεν είναι πάντα βλαβερά για την υγεία μας και πρέπει να υπάρχουν στη διατροφή μας.

Η  αυξημένη τιμή χοληστερόλης στο αίμα είναι ένας βασικός προδιαθεσικός παράγοντας για καρδιαγγειακές παθήσεις. Έχει συνδεθεί με τη μέση ηλικία και το γήρας, όμως πρόκειται για ένα ζήτημα, το οποίο πολύ συχνά μπορεί να αφορά παιδιά και εφήβους. Μεγάλες μελέτες έχουν αποδείξει ότι οι πρώτες βλάβες της αθηροσκλήρωσης αρχίζουν να σχηματίζονται στα στεφανιαία αγγεία περίπου από τα 10 έτη και στην κοιλιακή αορτή από το 3ο  έτος της ζωής.

Τόσο η αυξημένη χοληστερόλη, τα αυξημένα τριγλυκερίδια, η χαμηλή HDL (υψηλής περιεκτικότητας χοληστερόλη), η υψηλή  LDL (χαμηλής περιεκτικότητας χοληστερόλη), καθώς και μη λιπιδαιμικοί παράγοντες, όπως το κάπνισμα, ο σακχαρώδης διαβήτης, η παχυσαρκία, η υπέρταση και τέλος το οικογενειακό ιστορικό καρδιαγγειακών νοσημάτων, αποτελούν τους κύριους παράγοντες κινδύνου για την αθηρωμάτωση και άρα για τα καρδιαγγειακά νοσήματα.

Τις τελευταίες δεκαετίες έχει παρατηρηθεί παγκοσμίως αύξηση στη διάγνωση υπερλιπιδαιμίας στα παιδιά, και ολοένα σε μικρότερες ηλικίες. Η αύξηση αυτή συνδυάζεται με τη σταδιακή αύξηση της παχυσαρκίας, της υπέρτασης, του μεταβολικού συνδρόμου και του σακχαρώδη διαβήτη στους παιδικούς και εφηβικούς πληθυσμούς.

Η υπερλιπιδαιμία μπορεί να είναι πρωτοπαθής: όταν είναι γονιδιακής κληρονομικής αιτιολογίας (οικογενής  υπερχοληστερολαιμία, οικογενής συνδυασμένη δυσλιπιδαιμία κλπ.), είναι πιο σπάνια και χαρακτηρίζεται από σοβαρές διαταραχές των λιπιδίων, ενώ μπορεί να συνδυαστεί με εμφάνιση ισχαιμικών συμβαμάτων σε μικρότερες ηλικίες ( 3η ή 4η  δεκαετία). Μπορεί όμως να είναι και δευτεροπαθής: όταν δηλαδή εμφανίζεται στο πλαίσιο άλλων νοσημάτων (υποθυρεοειδισμός, διαβήτης, φάρμακα) ή σχετίζεται με κακές διαιτητικές συνθήκες. 

Η υψηλή χοληστερόλη έχει χαρακτηριστεί ύπουλος αντίπαλος, γιατί δεν δίνει συμπτώματα για πολλά χρόνια, οπότε και η διάγνωση είναι δύσκολη. Σύμφωνα με τις οδηγίες τα παιδιά κατατάσσονται σε τρεις κατηγορίες βαθμού επικινδυνότητας: 

Ολική χοληστερόλη
Καλό επίπεδο: 170ή χαμηλότερα
Οριακά: 170-199
Υψηλή χοληστερίνη: 200 ή υψηλότερο

LDL χοληστερόλη (κακή)
Καλό επίπεδο: 110 ή χαμηλότερα
Οριακά: 110-129
Υψηλή: 130 ή υψηλότερο

HDL χοληστερόλη (καλή)
Καλό επίπεδο: 45 ή υψηλότερο
Οριακά: 40-45
Χαμηλή: 40 ή χαμηλότερα

Συμφώνα με τις τελευταίες κατευθυντήριες οδηγίες ο προληπτικός έλεγχος των παιδιών πρέπει να αρχίζει από την ηλικία των 2 ετών και να επαναλαμβάνεται κάθε δύο έτη έως την ηλικία των 10 ετών και ακολούθως κάθε έτος για το παιδιατρικό πληθυσμό που έχει ένα από τους παρακάτω παράγοντες κινδύνου: 

1. Οικογενειακό ιστορικό πρώιμης καρδιαγγειακής νόσου (γονείς ή συγγενείς πρώτου βαθμού σε ηλικία < 55 ετών).
2. Ύπαρξη επιβαρυντικών παραγόντων, όπως υπέρταση, παχυσαρκία, καθώς και νοσήματα που συνδέονται με υψηλό καρδιαγγειακό κίνδυνο, κάπνισμα, δίαιτα με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά.
3. Οικογενειακό ιστορικό υπερχοληστερολαιμίας.

Για το σύνολο των παιδιών και των οικογενειών τους όποια κι αν είναι η αιτία της υπερλιπιδαιμίας συνιστάται εξατομικευμένη αλλαγή του τρόπου ζωής ως προς την άσκηση και τη διατροφή. Σημαντικό ρόλο σε αυτές τις αλλαγές παίζουν οι γονείς, οι οποίοι πρέπει να συμμετέχουν και να εφαρμόζουν και οι ίδιοι στην καθημερινότητα τις οδηγίες του σωστού τρόπου ζωής και της σωστής διατροφής. Πρέπει να σημειωθεί ότι η μείωση της εξωγενούς διατροφικής πρόσληψης στις οικογενείς υπερχοληστερολαιμίες δεν λύνει το πρόβλημα, αλλά τουλάχιστον δεν το επιβαρύνει. Στην κλινική πράξη οι διατροφικές οδηγίες δεν διαφέρουν από αυτές των ενηλίκων, όμως πρέπει να δοθεί προσοχή στην ανάπτυξη του παιδιού.

Σε γενικές γραμμές οι οδηγίες βασίζονται στα εξής:

1. Κατανάλωση άφθονων φρούτων και λαχανικών.
2. Χρήση φυτικών ελαίων και μαλακής μαργαρίνης με χαμηλή περιεκτικότητα σε κεκορεσμένα και trans λιπαρά οξέα αντί του βουτύρου.
3. Να λαμβάνονται περισσότερα Ω3 λιπαρά οξέα (ψάρια, ωμοί ξηροί καρποί, όπως αμύγδαλα και καρύδια).
4. Μείωση του κόκκινου κρέατος, των τηγανισμένων επεξεργασμένων τροφίμων.
5. Κατανάλωση γαλακτοκομικών με χαμηλά λιπαρά. 
6. Τρόφιμα όπως σοκολάτα, μπισκότα, γκοφρέτες κ.λπ. πρέπει να μειωθούν στη καθημερινή διατροφή -σε καμιά περίπτωση όμως να μην απαγορευτούν- να καταναλώνονται όσο πιο αραιά γίνεται και να αποφεύγεται να υπάρχουν στα ντουλάπια του σπιτιού.
7. Περιορισμός στο αλάτι.
8. Μείωση τροφών με επιπρόσθετη ζάχαρη.
9. Μείωση του σωματικού βάρους σε περίπτωση παχυσαρκίας.
10. Κατανάλωση αβγού αν το συνηθίζετε, 2 φορές την εβδομάδα, απλά καλό θα ήταν να αποφεύγεται την ίδια μέρα η κατανάλωση κόκκινου κρέατος ή θαλασσινών.
11. Διατήρηση της φυσιολογικής ανάπτυξης του σωματικού βάρους με εξισορρόπηση μεταξύ πρόσληψης και κατανάλωσης θερμίδων με τη σωματική άσκηση.

Εμπόδια στη σωστή διατροφή αποτελούν η μη συμμόρφωση των παιδιών και των γονιών με τις διαιτητικές οδηγίες, όπως και η ανεξέλεγκτη διαφήμιση στην τηλεόραση προϊόντων χαμηλής διατροφικής αξίας. Συνεπώς η εκπαίδευση αποτελεί το σημαντικότερο κομμάτι της θεραπείας και αφορά όλη την οικογένεια. Το παιδί θα μπορούσε να έχει ενεργό συμμετοχή στα ψώνια της οικογένειας, γιατί έτσι μαθαίνει να κάνει τις σωστές διατροφικές επιλογές.

Παράλληλα με τη διατροφή πρέπει να προωθήσουμε και τη φυσική δραστηριότητα. Είναι απαραίτητα 60΄ λεπτά μέτριου ή έντονου παιχνιδιού ή σωματικής άσκησης την ημέρα. Είναι επίσης σημαντικό και οι γονείς να συμμετέχουν σε δραστηριότητες μαζί με τα παιδιά τους κάνοντας ποδήλατο, περίπατο, κολύμπι κ.λπ. Στο μεταξύ πρέπει να αποτρέπουμε το παιδί από την καθιστική ζωή και τις πολλές ώρες μπροστά σε μια οθόνη υπολογιστή. Στις συστάσεις για τις οδηγίες αλλαγής του τρόπου ζωής των παιδιών πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η οικογένεια και τα πολιτισμικά χαρακτηριστικά έτσι, ώστε οι οδηγίες να είναι όσο το δυνατό πιο προσιτές και πιο εύκολα πραγματοποιήσιμες. 

Η θεραπεία της υπερχοληστερολαιμίας στα παιδιά είναι κυρίως διατροφική, όμως σε ειδικές περιπτώσεις δίνεται και φαρμακευτική αγωγή. Τα φάρμακα που έχουμε στη διάθεση μας είναι:

• Οι ιοντοανταλλακτικές ρητίνες π.χ. χολεστυραμίνη. Η κατηγορία αυτών των φαρμάκων θεωρείται ασφαλής και χωρίς σημαντικές ανεπιθύμητες ενέργειες. Είναι φάρμακα με δυσάρεστη γεύση και δύσκολο δοσολογικό σχήμα (3-4 φορές την ημέρα) με αποτέλεσμα να είναι δύσκολη η συμμόρφωση των μικρών ασθενών. 
• Οι στατίνες. Υπάρχει μεγάλη εμπειρία χορήγησης τους στους ενήλικες. Στα παιδιά επιτρέπεται η χορήγηση μετά τα 10 έτη, ενώ σε μελέτες έχουν χορηγηθεί και σε ηλικία 5 ετών. Τα φάρμακα αυτά είναι πιο δραστικά στη μείωση της χοληστερόλης, ενώ φαίνεται ότι έχουν δράση και στη βελτίωση της λειτουργικότητας του αγγειακού ενδοθηλίου. Δίνονται μια φορά την ημέρα μετά το βραδινό φαγητό. Οι πιο συχνές ανεπιθύμητες ενέργειες είναι κεφαλαλγία, ζάλη, έμετοι, διάρροια και μυαλγίες, που συνήθως υποχωρούν μετά το πρώτο μήνα χορήγησης τους. Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται η συγχορήγηση με φάρμακα, όπως ερυθρομυκίνη, κλαριθρομυκίνη, ρανιτιδίνη κλπ.

Η χορήγηση και η παρακολούθηση της φαρμακευτικής αγωγής πρέπει να γίνεται αποκλειστικά από ειδικούς. 

Τα τελευταία χρόνια ο ελληνικός πληθυσμός παρουσιάζει μια ανησυχητική αύξηση του ποσοστού της παχυσαρκίας, της υπέρτασης και της υπερλιπιδαιμίας από την παιδική-εφηβική ηλικία, γεγονός που οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην απομάκρυνση από τη μεσογειακή διατροφή και στην έλλειψη καθημερινής άσκησης. Πρέπει, λοιπόν, όλοι να συμβάλλουμε καταρχήν στην ενημέρωση και αντιμετώπιση αυτού του φαινομένου. Η πρόληψη παραμένει πάντα η καλύτερη θεραπεία.

ΗΔΙΚΑ: Οι νέες ψηφιακές πλατφόρμες για παιδιά και έφηβους στο χώρο της Υγείας

Τη δυνατότητα να οργανώνουν αποτελεσματικότερα  τη  φροντίδα  της  υγείας  των  παιδιών  θα  έχουν  στο εξής οι γονείς και οι παιδίατροι. Συγκεκριμένα, τα υπουργεία Ψηφιακής Διακυβέρνησης και Υγείας έθεσαν σε  λειτουργία  το  Μητρώο  Εμβολιασμού  Παιδιών  και  Εφήβων, το ψηφιακό Βιβλιάριο Υγείας Παιδιού και το ψηφιακό Ατομικό Δελτίο Υγείας Μαθητή. Πρόκειται για τρεις  νέες  υπηρεσίες  που  θα  διευκολύνουν  τον  προγραμματισμό των βασικών παιδιατρικών εμβολίων, θα αναβαθμίσουν την παρακολούθηση της αναπτυξιακής προόδου του παιδιού και θα συστηματοποιήσουν τις βεβαιώσεις που εκδίδουν οι παιδίατροι για την εγγραφή των μαθητών στο σχολείο.

Οι νέες υπηρεσίες αποτελούν το επόμενο βήμα μιας ευρύτερης στρατηγικής ψηφιοποίησης στο χώρο της Υγείας και αποσκοπούν στην αναβάθμιση της πρόληψης, στη βελτιστοποίηση του σχεδιασμού πολιτικών υγείας και στην ενίσχυση της διαφάνειας και της προστασίας προσωπικών δεδομένων. 

Οι γιατροί μπορούν πλέον να κάνουν ηλεκτρονική καταχώριση των στοιχείων των παιδιών στο ψηφιακό βιβλιάριό τους, ενώ και οι γονείς θα μπορούν να έχουν πρόσβαση στο σύστημα μέσω των κωδικών τους στο Taxisnet.

Οι τρεις υπηρεσίες υλοποιούνται από την Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση Κοινωνικής Ασφάλισης (ΗΔΙΚΑ Α.Ε.), εποπτευόμενο φορέα του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης. Αναλυτικότερα, κάθε μία από αυτές πρόκειται να λειτουργεί ως εξής: 

ΜΗΤΡΩΟ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΥ ΠΑΙΔΙΩΝ ΚΑΙ ΕΦΗΒΩΝ

Μέχρι πρότινος, η οργάνωση των βασικών παιδιατρικών εμβολίων γινόταν αποκλειστικά με προφορική συνεννόηση μεταξύ γιατρού και γονέων, χωρίς να καταγράφεται ψηφιακά η διενέργεια των συγκεκριμένων εμβολιασμών. Η πρακτική αυτή είχε ως αποτέλεσμα η χώρα να μη διαθέτει δεδομένα για το πόσα παιδιά έχουν κάνει τα απαραίτητα εμβόλια. Με το Μητρώο Εμβολιασμού Παιδιών και Εφήβων η Ελλάδα αποκτά για πρώτη φορά ένα πλήρες σύστημα οργάνωσης των βασικών παιδιατρικών εμβολιασμών. Μέσα από το σύστημα θα παρέχονται επιπλέον δυνατότητες για τη βελτιστοποίηση της διαδικασίας.

Συγκεκριμένα οι γονείς θα λαμβάνουν ειδοποιήσεις για το πότε το παιδί τους πρέπει να κάνει ένα εμβόλιο, σύμφωνα με όσα ορίζονται στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμού για  Παιδιά  και  Εφήβους,  και γονείς  και  παιδίατροι  θα  έχουν πρόσβαση στο ιστορικό εμβολιασμών, για άμεση αξιολόγηση του ιστορικού του παιδιού.

Περαιτέρω, μέσα από το Μητρώο Εμβολιασμού Παιδιών και Εφήβων θα πιστοποιείται για ποιες ασθένειες έχει εμβολιαστεί ένα παιδί, πότε και από ποιον γιατρό εμβολιάστηκε. Με τον τρόπο αυτόν, καθίσταται εφικτή η εποπτεία υλοποίησης του Εθνικού Προγράμματος Εμβολιασμού για Παιδιά και Εφήβους με δεδομένα ακριβείας, ώστε να παρακολουθούνται οι δείκτες υγείας παιδιών και να διαμορφώνονται αντίστοιχα οι πολιτικές υγείας. 

Σύμφωνα με τη νέα διαδικασία, αρχικά ο παιδίατρος θα εκδίδει μέσα από το σύστημα της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης τη συνταγή για κάθε εμβόλιο και στη συνέχεια οι γονείς θα εκτελούν τη συνταγή στο φαρμακείο. Μόλις διενεργείται ο εμβολιασμός, ο παιδίατρος θα καταχωρίζει την πράξη στο Μητρώο και αυτόματα θα προγραμματίζονται τυχόν επόμενες δόσεις, με τους γονείς να λαμβάνουν αντίστοιχες ενημερώσεις μέσω SMS και e-mail. Όλες οι σχετικές πληροφορίες θα είναι διαθέσιμες και στην εφαρμογή MyHealth.

ΨΗΦΙΑΚΟ ΒΙΒΛΙΑΡΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΠΑΙΔΙΟΥ

Σύμφωνα με την υφιστάμενη κατάσταση, η αναπτυξιακή πρόοδος του παιδιού από τη στιγμή που γεννιέται καταγράφεται  σε  έντυπα  βιβλιάρια,  με  χειρόγραφες  καταχωρίσεις  των  παιδιάτρων.  Πλέον,  με  την  ψηφιοποίηση του βιβλιαρίου υγείας, όλη η διαδικασία θα καταγράφεται  ηλεκτρονικά  από  τον παιδίατρο  μέσα  από το σύστημα της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης και  θα  είναι  προσβάσιμη  από  τους  γονείς  μέσω  των  κωδικών τους στο Taxisnet. 

Με τον τρόπο αυτόν, η καταγραφή της αναπτυξιακής προόδου του παιδιού συστηματοποιείται, περιλαμβάνοντας όλα τα ιατρικά δεδομένα τα οποία πρέπει να καταχωρίζονται από τον παιδίατρο για κάθε ηλικιακή κατηγορία. Περαιτέρω, εξαλείφεται ο κίνδυνος απώλειας των δεδομένων σε περίπτωση που το βιβλιάριο χαθεί ή καταστραφεί.

ΑΤΟΜΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ ΥΓΕΙΑΣ ΜΑΘΗΤΗ

Πρόκειται για ένα ακόμα φυσικό έγγραφο το οποίο ο γονέας έπρεπε να προσκομίζει με αυτοπρόσωπη παρουσία για την εγγραφή του παιδιού του στο σχολείο. Πλέον η διαδικασία έκδοσής του ψηφιοποιείται, διευκολύνοντας γονείς και παιδιάτρους.

Διαβάστε το όπως δημοσιεύτηκε στο Health by Nextdeal - Τεύχος 10 (Πατήστε επάνω στη φωτογραφία για μεγέθυνση):

Δήμητρα Καλαντώνη: Το μέλλον είναι τα παιδιά μας!

Ποια είναι η εξέλιξη της ζωής ενός παιδιού που μεγαλώνει σε ορφανοτροφείο, χωρίς τη στήριξη μια οικογένειας όπως έχουμε μάθει οι περισσότεροι και χωρίς τα εφόδια που μπορεί να σου προσφέρει πιθανώς μια οικογένεια; Είναι ένα βασικό ερώτημα που ταλανίζει την ελληνική κοινωνία και όχι μόνο. Σε αυτό έρχεται σήμερα να μας απαντήσει η Δήμητρα Καλαντώνη, πρόεδρος και διευθύνουσα σύμβουλος του Οργανισμού ΕΞΕΛΙΞΗ ΖΩΗΣ. 

- Ποιο ήταν το έναυσμα για να ξεκινήσει ένα τόσο σημαντικό πρόγραμμα και από τι προσωπικό απαρτίζεται ο Οργανισμός ΕΞΕΛΙΞΗ ΖΩΗΣ;

Το έναυσμα για τη δημιουργία της ΕΞΕΛΙΞΗΣ ΖΩΗΣ δόθηκε όταν πριν από ορισμένα χρόνια, στο πλαίσιο μιας σχολικής δράσης που είχε διοργανώσει το σχολείο στο οποίο φοιτούσε ο γιος μου, επισκέφθηκα μαζί με τους συμμαθητές του μία δομή παιδικής προστασίας προκειμένου να προσφέρουμε δώρα, τα οποία είχαν αγοραστεί με πρωτοβουλία των μαθητών του συγκεκριμένου Λυκείου. Ήταν μια συγκλονιστική εμπειρία για όλους μας, καθώς προβλήθηκε ξαφνικά μπροστά στα μάτια μας ένας «άγνωστος» κόσμος για τον οποίο δεν γνωρίζαμε πολλά πράγματα. Σε εκείνη την επίσκεψη, λοιπόν, συνομίλησα με ένα κορίτσι που διέμενε στη δομή παιδικής προστασίας, για την οποία η ενηλικίωση που πλησίαζε σηματοδοτούσε και το τέλος της ιδρυματικής περίθαλψης. Εκείνη η συζήτηση θα μου μείνει  πραγματικά αξέχαστη. Όταν ρώτησα τους υπευθύνους λειτουργίας της δομής τι επρόκειτο να κάνει το συγκεκριμένο κορίτσι στη ζωή της ως επόμενο βήμα μετά την υποχρεωτική αποχώρησή της, η απάντηση ήταν «κανείς δεν ξέρει». Αυτή η απλοϊκή φράση για μένα ήταν ιδιαίτερα σοκαριστική, καθώς αμέσως φάνηκε με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο η έλλειψη οργανωμένης και καλά μελετημένης μέριμνας για τα παιδιά που ετοιμάζονται να αποιδρυματοποιηθούν. 

Αφού ξεπέρασα το πρώτο αρχικό σοκ, κάθισα και σκέφτηκα τι μπορεί να γίνει και έτσι γεννήθηκε η ιδέα ίδρυσης ενός οργανισμού με αποστολή τη στήριξη νέων, οι οποίοι μετά τα 18 έτη αναγκάζονται να αποχωρήσουν από τις δομές παιδικής προστασίας όπου διαμένουν. Η ιδέα αυτή αποτυπώθηκε στο χαρτί με τη συγγραφή μιας αναλυτικής πρότασης σύστασης ενός φορέα που να επικεντρώνεται στην ενδυνάμωση των παραπάνω παιδιών με στόχο την καλύτερη δυνατή αποιδρυματοποίηση και αυτονόμησή τους. Η εν λόγω πρόταση συντάχθηκε μετά από μελέτη καλών πρακτικών που εφαρμόζονται διεθνώς στο πεδίο της παιδικής προστασίας και κατατέθηκε στο Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ). Μετά από λίγο καιρό είχαμε την πολύ μεγάλη τιμή να γίνει αποδεκτή. Έτσι ο φορέας μας συστάθηκε τον Μάρτιο του 2018 με την ιδρυτική δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ), το οποίο ευχαριστούμε θερμά.  

Στο πρώτο διάστημα λειτουργίας του φορέα σημαντική πρωτοβουλία αποτέλεσε η χαρτογράφηση των δομών που κάναμε σε όλη τη χώρα καθώς και η διερεύνηση αναγκών σε αντιπροσωπευτικό δείγμα εξ αυτών με σημαντικότερο εύρημα την έλλειψη εκπαίδευσης του προσωπικού. Μετά από τρία χρόνια λειτουργίας η ΕΞΕΛΙΞΗ ΖΩΗΣ έχει διαμορφώσει ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο δράσεων ενδυνάμωσης εφήβων (16-18 ετών) και νεαρών ενήλικών (18-25 ετών), που ενηλικιώνονται και αποχωρίζονται την ιδρυματική περίθαλψη, και είμαι πολύ περήφανη για το έργο που έχει γίνει, το οποίο οφείλεται σε μια κορυφαία ομάδα επιστημονικών συνεργατών. Συγκεκριμένα, η ΕΞΕΛΙΞΗ ΖΩΗΣ απαρτίζεται από εξειδικευμένους εκπαιδευτικούς για όλα τα βασικά μαθήματα του σχολείου τυπικής εκπαίδευσης, εκαπιδευτικούς ειδικής αγωγής, ψυχολόγους, κοινωνικό λειτουργό, ψυχίατρο και φυσικά από μια έμπειρη διοικητική ομάδα πολλών ειδικοτήτων (οικονομικό σύμβουλο, νομικό, υπεύθυνο επικοινωνίας, marketing, υπεύθυνο ανθρωπίνων πόρων, λογιστή, γραφίστα κλπ.), οι οποίοι ασχολούνται με όλα εκείνα τα θέματα που κάνουν τον φορέα όχι απλά λειτουργικό αλλά αποτελεσματικό με γνώμονα τη στοχοθεσία που έχουμε θέσει. Μαζί με τον Αντιπρόεδρο είμαστε πολύ περήφανοι για την ομάδα της ΕΞΕΛΙΞΗΣ ΖΩΗΣ, η οποία όχι μόνο είναι ικανότατη σε αυτό που κάνει αλλά πάνω από όλα αγαπάει το έργο της ΕΞΕΛΙΞΗΣ ΖΩΗΣ και τους ωφελούμενούς της. 

- Ποιο είναι το έργο που προσφέρει η ΕΞΕΛΙΞΗ ΖΩΗΣ σε ένα παιδί;

Το έργο της ΕΞΕΛΙΞΗΣ ΖΩΗΣ είναι πολύπλευρο και έχει έναν ευρύτατο κοινωνικό χαρακτήρα, στοχεύοντας στην ολοκληρωμένη υποστήριξη εφήβων (ηλικίας 16-18 ετών) και νεαρών ενηλίκων (ηλικίας 18-25 ετών) που διαβιούν ή έχουν μεγαλώσει σε δομές κλειστής παιδικής προστασίας με απώτερο σκοπό την ομαλή ανεξαρτητοποίηση και ουσιαστική συμπερίληψή τους στο κοινωνικό σύνολο ως ενεργά και αυτάρκη μέλη της κοινωνίας. Για να επιτευχθεί αυτό έχουμε αναπτύξει μια σειρά δράσεων: εκπαιδευτικών, ψυχοκοινωνικής ενδυνάμωσης, επαγγελματικού προσανατολισμού και συμβουλευτικής υποστήριξης, πρόσβασης στον πολιτισμό και τον αθλητισμό. Ουσιαστικά το έργο της ΕΞΕΛΙΞΗ ΖΩΗΣ βασίζεται σε ένα μοναδικό πρόγραμμα ημιαυτονόμησης και αυτονόμησης, το οποίο έχει διαμορφωθεί από εξειδικευμένους επιστήμονες ακολουθώντας τις διεθνείς πρακτικές. 

Το πρόγραμμα ημιαυτονόμησης αφορά τους έφηβους ωφελούμενους (16-18 ετών) και συμβάλλει στη βελτίωση του εκπαιδευτικού τους επιπέδου μέσω ιδιαίτερων μαθημάτων με έμπειρους καθηγητές, στην ενίσχυση του επαγγελματικού τους προσανατολισμού μέσω ειδικών επιμορφωτικών συναντήσεων, στην ψυχοκοινωνική τους ενδυνάμωσή μέσω συνεδριών με ψυχολόγους, καθώς και στην καλλιέργεια των καθημερινών τους δεξιοτήτων. Το πρόγραμμα αυτονόμησης απευθύνεται σε ενήλικες ωφελούμενους (18-25 ετών) και περιλαμβάνει την παροχή στέγης μέσω επιδότησης ενοικίου, την οικονομική στήριξη με στόχο την πραγματοποίηση σπουδών, την κάλυψη των καθημερινών εξόδων διαβίωσης, τη διασύνδεση με την αγορά εργασίας και τελικά την πλήρη ανεξαρτητοποίησή τους υπό την καθοδήγηση των εξειδικευμένων επιστημόνων της ΕΞΕΛΙΞΗΣ ΖΩΗΣ.   

- Με ποιους φορείς συνεργάζεται η ΕΞΕΛΙΞΗ ΖΩΗΣ;

Οι συνέργειες με φορείς που εμπιστευόμαστε είναι μέρος της φιλοσοφίας της ΕΞΕΛΙΞΗΣ ΖΩΗΣ, πάντα με γνώμονα την ποιοτική διεύρυνση του έργου μας και στόχο να ωφεληθούν ακόμα περισσότερα παιδιά. Από τον Ιούνιο του 2019 μέχρι σήμερα έχουμε συνάψει μνημόνια συνεργασίας με τέσσερις δομές, ωφελώντας περισσότερους από 120 εφήβους και νεαρούς ενήλικες: Παιδικό Χωριό SOS Βάρης, Στέγη Νέων που υπάγεται στο Παιδικό Χωριό SOS Βάρης, Στέγη Θηλέων «ο Άγιος Αλέξανδρος», Χριστοδούλειο Ορφανοτροφείο Θηλέων, Ίδρυμα Γ. & Αικ. Χατζηκώνστα Εκπαιδευτικής Μέριμνας Νέων, Κοινωφελές Ίδρυμα «Χριστιανική Στέγη κοριτσιού Αγία Άννα». 

Παράλληλα, έχουμε ήδη έρθει σε επαφή με τις διευθύνεις κι άλλων δομών, έχουμε καταγράψει τις ανάγκες των παιδιών και σε σύντομο χρονικό διάστημα θα ενεργοποιηθούν νέες συνεργασίες. Προ ημερών, μάλιστα, εγκρίθηκε από το Δ.Σ. της Παιδόπολης «Αγία Βαρβάρα» το μνημόνιο συνεργασίας πάνω στο οποίο θα βασιστούν οι υπηρεσίες μας προς τη συγκεκριμένη δομή προς όφελος των παιδιών. 

Στο πολύπλευρο έργο που προσφέρουμε, κατά διαστήματα, έχουμε δίπλα μας ως αρωγούς διάφορους φορείς τους οποίους ευχαριστούμε θερμά για την έμπρακτη στήριξή τους. Για παράδειγμα, η ΚΑΕ Ολυμπιακός και ο ΣΕΓΑΣ μας έχουν βοηθήσει να αναπτύξουμε ένα πλαίσιο αθλητικών δράσεων οι ωφελούμενοί μας τα ιδεώδη και τα οφέλη του Αθλητισμού. Επίσης, με τη βοήθεια του Ινστιτούτου ΠΑΣΤΕΡ  έχουμε πραγματοποιήσει Πρόγραμμα Σεξουαλικής Διαπαιδαγώγησης με ωφελούμενες έφηβες 12-15 ετών, το οποίο περιελάμβανε θεματικές ενότητες επικεντρωμένες στη σωματική υγιεινή, στις σωματικές και ψυχοσυναισθηματικές αλλαγές που επέρχονται με την εφηβεία, στην προστασία του σώματος των εφήβων, στην ανάγκη αναγνώρισης των συναισθημάτων του εαυτού τους. Με άλλους συνεργαζόμενους φορείς, όπως είναι η Εθνική Λυρική Σκηνή και το TEDxAthens, έχουμε στο παρελθόν πραγματοποιήσει διάφορες δράσεις που στοχεύουν στην ευρύτερη κοινωνικοποίηση των παιδιών με σημείο αναφοράς τον πολιτισμό στην πρώτη περίπτωση και την εθελοντική προσφορά στη δεύτερη περίπτωση. 

Στους πολύτιμους συνεργάτες μας εντάσσονται, επίσης, η McKinsey που μας έχει βοηθήσει στη δημιουργία ενός λειτουργικού business plan, καθώς και το κέντρο Αρχιμήδης του ΕΚΠΑ που μας βοήθησε στη δημιουργία financial plan για τα επόμενα χρόνια με βάση την έρευνα καταγραφής αναγκών που έχουμε εκπονήσει.

- Κοινωνικοποιούνται εύκολα ή δύσκολα αυτά τα παιδιά; 

Κάθε παιδί αντιμετωπίζεται από την ΕΞΕΛΙΞΗ ΖΩΗΣ εξατομικευμένα, γιατί κάθε παιδί είναι ξεχωριστό, αλλά ταυτόχρονα όλα τα παιδιά αξίζουν υποστήριξη και ενδυνάμωση χωρίς διακρίσεις. Στο πλάισιο αυτών των αρχών παροχής υπηρεσιών για εμάς δεν υπάρχει εύκολη ή δύσκολη διαδικασία κοινωνικοποίησης, υπάρχει μόνο η ανάγκη με κατάλληλες επιστημονικές μεθόδους να κερδίσουμε την εμπιστοσύνη αυτών των παιδιών. Αυτό πολλές φορές χρειάζεται διαφορετικό χρόνο προσπάθειας από παιδί σε παιδί, αλλά όταν συμβεί μετά η αγκαλιά που προσφέρουμε σε αυτά τα παιδιά έχει πολλαπλά οφέλη. Το όφελος της κοινωνικοποίησης για εμάς είναι το σημαντικότερο από όλα, για αυτό και σε όλο το εύρος των προσφερόμενων υπηρεσιών μας φροντίζουμε η κοινωνικοποίηση, άλλοτε έμμεσα και άλλοτε άμεσα, να αποτελεί απώτερο σκοπό. 

- Ποιες ηλικίες είναι αυτές στις οποίες εστιάζει η Εξέλιξη Ζωής και πόσα παιδιά έχει βοηθήσει κατά τη διάρκεια της λειτουργίας της;

Όταν ξεκινήσαμε τις δράσεις μας με αποδέκτες τα παιδιά των δομών κλειστής παιδικής προστασίας οι ηλικίες που μας ενδιέφεραν περισσότερο ήταν αυτές των 12-18 ετών, γιατί καταλάβαμε ότι - για να έχει νόημα η παρέμβασή μας και για να επιτύχουμε το στόχο της αποιδρυματοποίησης και της ομαλής συμπερίληψης των παιδιών αυτών στην κοινωνία - είναι απαραίτητο η προετοιμασία να ξεκινήσει από τα εύπλαστα χρόνια της πρώιμης εφηβείας. 

Τώρα πλέον το έργο μας έχει επικεντρωθεί σε δύο κατηγορίες παιδιών που προέρχονται από δομές κλειστής παιδικής προστασίας: τους εφήβους (12-18 ετών) και τους νεαρούς ενήλικες (18-25 ετών). Μέχρι τώρα έχουμε ωφελήσει πάνω από 120 εφήβους και νεαρούς ενήλικες και συνεχίζουμε με αμείωτη όρεξη το έργο μας. Οι ανάγκες στις δομές παιδικής προστασίας είναι πολλές, τις έχουμε καταγράψει σε μια επίσημη έρευνα που πραγματοποιήσαμε στο παρελθόν, αλλά φροντίζουμε να επικαιροποιούμε τις σχετικές πληροφορίες πριν ξεκινήσουμε συνεργασία με κάποια δομή έτσι ώστε το έργο που προσφέρουμε να έχει το καλύτερο δυνατό αντίκρισμα. 

Όσον αφορά τους νεαρούς ενηλίκους (15-18 ετών) που προέρχονται από δομές, η ΕΞΕΛΙΞΗ ΖΩΗΣ τον τελευταίο χρόνο έχει δώσει ακόμα μεγαλύτερη έμφαση σε αυτήν την ηλικιακή κατηγορία μεριμνώντας με τον καλύτερο δυνατό τρόπο για την αποδέσμευσή τους από το ιδρυματικό περιβάλλον, προσφέροντας επιδότηση ενοικίου, υποστήριξη στην πραγματοποίηση σπουδών αλλά και ευρύτερη στήριξη για ένταξη στην αγορά εργασίας.         

- Τι μπορεί να προσφέρει ο καθένας από εμάς κατά τη γνώμη σας. Τι βοήθεια χρειάζεστε από τον κόσμο αλλά και από την πολιτεία για να συνεχίσετε το έργο σας; 

Η συμβολή του κάθε φορέα ή του κάθε πολίτη είναι για εμάς πάρα πολύ σημαντική, όσο μικρή ή μεγάλη κι αν είναι. Το τονίζω αυτό, γιατί μόνο μια ενεργή κοινωνία των πολιτών μπορεί να κάνει τον κόσμο αυτό καλύτερο, δίνοντας πραγματικές προοπτικές στα παιδιά όλου του κόσμου. Για αυτό και στις 19 Οκτωβρίου 2022 (18:00-20:00) στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ, Φάρος) διοργανώνουμε, με την υποστήριξη της ΔΕΔΔΗΕ, έναν ανοικτό διάλογο με θέμα CSR και παιδική προστασία. 

Ουσιαστικά προσκαλούμε CEO και στελέχη μεγάλων εταιρειών να συζητούμε μια άλλη όψη της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης με στόχο να συμβάλουμε σε ένα καλύτερο μέλλον των παιδιών. Είμαστε ανοικτοί σε κάθε εταιρεία-επιχείρηση με κοινωνικές ευαισθησίες για να συζητήσουμε πιθανές συνέργειες με βάση ένα πλάνο στήριξης και ανεύρεσης πόρων που έχουμε διαμορφώσει. Βασική αρχή μας είναι η αξιοποίηση όλων των δωρεών να γίνεται με διαφανείς όρους προσφέροντας πλήρη ενημέρωση στον δωροδότη αναφορικά με τους τρόπους αξιοποίησης της δωρεάς. 

Από την Πολιτεία περιμένουμε ακόμα μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση για τα θέματα παιδικής προστασίας και μια χείρα βοηθείας όσον αφορά την ενδεχόμενη διάθεση πόρων στο πλαίσιο, για παράδειγμα, προγραμμάτων στήριξης που προέρχονται από τους Ευρωπαϊκούς θεσμούς, αφού φυσικά ακολουθηθούν όλες οι προβλεπόμενες διαδικασίες. Έχουμε ήδη κάνει εποικοδομητικές  επαφές με τον γενικό γραμματέα Κοινωνικής Αλληλεγγύης & Καταπολέμησης της Φτώχειας, κ. Γιώργο Σταμάτη, ο οποίος μας έχει στηρίξει πολλαπλώς με την παρουσία του σε διάφορες δράσεις μας. Παράλληλα, και η Περιφέρεια Αττικής γνωρίζει το έργο μας, μας τίμησε με την παρουσία της στο τελευταίο Συνέδριο που διοργανώσαμε τον Ιούλιο με θέμα τις προκλήσεις της αποιδρυματοποίησης, και ευελπιστούμε στο μέλλον να βρούμε τρόπους εποικοδομητικής συνεργασίας. 

Κατά τα άλλα ο καθένας μπορεί να μας στηρίξει μπαίνοντας στην ιστοσελίδα μας, όπου πατώντας το “donate button” μπορεί να πληροφορηθεί σχετικά με όλους τους πιθανούς τρόπους στήριξης του έργου μας. «Το μέλλον είναι τα παιδιά μας» είναι το μήνυμα που στέλνει η ΕΞΕΛΙΞΗ ΖΩΗΣ προς όλους, συνεπώς κάθε στήριξη προς αυτά σημαίνει διαμόρφωση μιας καλύτερης και δικαιότερης κοινωνίας των πολιτών.    

Διαβάστε το όπως δημοσιεύτηκε στο Health by Nextdeal - Τεύχος 10 (Πατήστε επάνω στη φωτογραφία για μεγέθυνση):

Ευστάθιος Μπάλλας: Ποια είναι τα κατάλληλα παπούτσια για τα παιδιά σας!

Τα παιδικά παπούτσια παίζουν μεγαλύτερο ρόλο απ’όσο νομίζουμε ιδίως τώρα που ξεκίνησε η νέα σχολική χρονιά. Ας δούμε, λοιπόν, αυτά που θα πρέπει να προσέχουμε όταν αγοράζουμε παπούτσια για τα παιδιά μας, ώστε να μην προκληθούν προβλήματα στα πόδια τους.

• Πόσο συχνά πρέπει να αλλάζουμε παπούτσια στα παιδιά;

Τα παιδιά μπορεί να χρειάζονται αλλαγή παπουτσιών ακόμα και κάθε 3-4 μήνες. Το πόσο συχνά αλλάζουν παπούτσια τα παιδιά εξαρτάται από το πόσο δραστήρια είναι και πόσο γρήγορα μεγαλώνει το πόδι τους. Σαν γενικό κανόνα τα παιδιά μεγαλύτερα των 3 ετών χρειάζονται αλλαγή στο νούμερο περίπου κάθε 4-6 μήνες.

• Πώς διαλέγουμε παπούτσια στα παιδιά;

Οι βασικές ερωτήσεις που θα πρέπει να κάνετε, όταν αγοράζετε παιδικά παπούτσια είναι οι εξής:

α) Πώς εφαρμόζει το πόδι στο παπούτσι;

Πάντα να δίνετε προσοχή στο μήκος, το εύρος και το βάθος του παιδικού παπουτσιού. Παπούτσια που δεν εφαρμόζουν σωστά είναι δυνατό να προκαλέσουν είσφρυση όνυχος, κάλους, φουσκάλες ακόμα και παραμορφώσεις των δακτύλων ή κότσι. 
Αφαιρέστε τον πάτο που έχει το παπούτσι και βάλτε το παιδί να κάτσει πάνω σε αυτόν, ώστε να καταλάβετε περίπου πόσο ευρύχωρο είναι.  Θα πρέπει να μεσολαβεί κάποια απόσταση 0,5-1 cm ανάμεσα στα δάκτυλα και το τελικό άκρο του πάτου. Αν δεν έχει πάτο το παιδικό παπούτσι πιέστε το δάκτυλο σας στην πρόσθια επιφάνειά του  και θα πρέπει η άκρη του δακτύλου σας να μεσολαβεί μεταξύ παπουτσιού και δακτύλων.

Eλέγξτε το βάθος του παπουτσιού, ώστε η άνω επιφάνειά του να μην πιέζει τα δάκτυλα ή νύχια. Προτιμήστε παιδικά παπούτσια με ευρύ πρόσθιο μέρος που επιτρέπουν στα δάκτυλα να κουνιούνται.

Να θυμάστε ότι τα παπούτσια πρέπει να είναι ευρύχωρα από την αρχή και να ρωτάτε το παιδί, αν εμφανίζει στο πόδι κάποια ερυθρότητα ή φουσκάλα ή νιώθει κάποια πίεση στο πόδι.

β) Πώς πρέπει να είναι φτιαγμένο ένα παιδικό παπούτσι;

Το άνω τμήμα του παπουτσιού θα πρέπει να είναι από αναπνεόμενο υλικό μιας και τα πόδια των παιδιών ιδρώνουν πολύ. Εάν τα παπούτσια έχουν πρόσθετο πάτο θα πρέπει να είναι μαλακός. Τα περισσότερα παιδιά δεν χρειάζονται ειδικό πάτο για την καμάρα. Όλα τα παιδιά κάτω των 16 μηνών έχουν πλατυποδία και η καμάρα αναπτύσσεται σταδιακά μέχρι την ηλικία των 8 ετών. Αποφύγετε τα σκληρά και στενά παπούτσια. Τα παπούτσια θα πρέπει να λυγίζουν εύκολα στην πίεση και να συγκρατούν καλά την πτέρνα.

• Ποια είναι κατάλληλα με βάση την ηλικία;

Πριν την ηλικία βάδισης τα παιδιά δεν χρειάζονται παπούτσια - μαλακές κάλτσες που κρατούν ζεστά τα πόδια αρκούν και αν αγοράσετε παπούτσια θα πρέπει κατά κανόνα να είναι μαλακά και να έχουν το σχήμα  του μικρού ποδιού. Στα παιδιά 9 μηνών έως 3 ετών τα παπούτσια θα πρέπει να αφήνουν το πόδι να αναπνέει, να είναι μαλακός ο πάτος, ελαφριά, με ευρύ το πρόσθιο τμήμα και λίγο μεγαλύτερο νούμερο. Αυτό ισχύει και για τα μεγαλύτερα παιδιά λαμβάνοντας βέβαια υπόψη και τις προτιμήσεις τους, ιδιαίτερα στην προεφηβεία- εφηβεία.

Σε κάθε περίπτωση δεν χρειάζεται να δαπανάτε αδικαιολόγητα ποσά στα παιδικά παπούτσια λόγω της μικρής διάρκειας ζωής τους και της πολύ επίπονης χρήσης τους, Αφήστε τα παιδιά ξυπόλυτα στο σπίτι και μην χρησιμοποιείτε ειδικούς πάτους, αν δεν συμβουλευθείτε κάποιο ειδικό. Το πώς θα διαμορφωθεί ένα πόδι είναι γενετικά καθορισμένο και δεν επηρεάζεται από τα παπούτσια. Αν όμως παραπονιούνται τα παιδιά για πόνο, επιδεινώνεται κάποια παραμόρφωση ή εμφανίζονται προβλήματα όπως πρήξιμο, μούδιασμα στο πόδι, φουσκάλες ή ερυθρότητα, προβλήματα με τα δάκτυλα επικοινωνήστε με τον ορθοπαιδικό άκρου ποδός.

Διαβάστε το όπως δημοσιεύτηκε στο Health by Nextdeal - Τεύχος 10 (Πατήστε επάνω στη φωτογραφία για μεγέθυνση):

Τάσος Τερζόπουλος: Τα i-syndromes απειλούν τη μυοσκελετική υγεία των παιδιών!

Η πολύωρη ενασχόληση των παιδιών και των εφήβων με games, iPads και smart phones προκαλεί έξαρση μιας νέας μορφής μυοσκελετικών προβλημάτων που περιγράφονται με τον όρο i-syndromes.

Η συντριπτική πλειονότητα των εργαζομένων δεν μπορεί να φανταστεί την καθημερινότητά της χωρίς iPhone και iPad, ενώ ακόμα και τα παιδιά έχουν μυηθεί στις συσκευές υψηλής τεχνολογίας και τις χρησιμοποιούν με τον ίδιο ενθουσιασμό που επιδεικνύουν οι ενήλικες. Ωστόσο, ο ενθουσιασμός θα μας «κοβόταν μαχαίρι», αν ξέραμε πόσο κακό κάνει η κατάχρησή τους. Ιδιαίτερα ανησυχητική είναι μια νέα μελέτη που φανερώνει την καταστροφική επίδραση της υπερβολικής χρήσης i-gadget, όπως είναι τα tablets και τα smart phones από παιδιά και εφήβους.

Σύμφωνα με τα ευρήματα του Πανεπιστημίου Abertawe Bro Morgannwg, οκτώ στα δέκα παιδιά υποφέρουν από πόνους στον αυχένα, στη μέση ή στα χέρια, τους οποίους δημιουργούν τα λεγόμενα i-syndromes, η νέα γενιά των μυοσκελετικών προβλημάτων που μπήκε στη ζωή μας.

Η σπονδυλική στήλη μέχρι την ηλικία των 18 ετών βρίσκεται στην ανάπτυξη και η άνιση άσκηση φορτίων δημιουργεί στρεβλώσεις που οδηγούν στην πρόωρη γήρανσή της. Όταν τα παιδιά χρησιμοποιούν με τις ώρες αυτές τις συσκευές, κάνουν κακό στο σκελετό τους. Για να αντιληφθείτε την επιβάρυνση, σκεφτείτε ότι κτίζετε ορόφους σε ένα κτίριο, χωρίς να έχετε ολοκληρώσει τα θεμέλιά του. Τέτοιου είδους επιβαρύνσεις είναι ιδιαίτερα σημαντικές στην παιδική και την εφηβική ηλικία, γιατί οδηγούν σε πρόωρη γήρανση της σπονδυλικής στήλης.

Τι είναι τα i-syndromes

Ειδικότερα, τα i-syndromes αποτελούν τη νέα γενιά των μυοσκελετικών προβλημάτων και προκαλούνται από τις συσκευές υψηλής τεχνολογίας και συγκεκριμένα τα έξυπνα κινητά τηλέφωνα, τα tablets, τους υπολογιστές και τις κονσόλες παιχνιδιών. Τον όρο i-syndromes επινόησε ο ελληνικής καταγωγής επιστήμονας Δρ Τζον Πάπας, διευθυντής του Κέντρου Πόνου Μπομόντ στο Μίσιγκαν των ΗΠΑ, και, σύμφωνα με τον ειδικό, αυτά πλήττουν τρία σημεία του σώματος:

• Κατ’ αρχάς τον καρπό, από το κλείδωμα των χεριών σε αφύσικη θέση. Επίσης επιβαρύνονται τα δάκτυλα, ειδικά ο αντίχειρας όπου παρατηρείται στρέβλωση από την οριζόντια μετακίνησή του στις οθόνες αφής.
• Επίσης, προκαλείται λόρδωση στη σπονδυλική στήλη, χαμηλά στην οσφυϊκή μοίρα, με αποτέλεσμα το στήθος και η κοιλιά να προβάλλουν μπροστά.
• Τέλος, στο επάνω μέρος της πλάτης, παρατηρείται κύφωση, καθώς ο λαιμός γέρνει προς τα εμπρός. Την ίδια ώρα, ο αυχένας χάνει τη φυσική του καμπυλότητα και υφίσταται ευθειασμό.

6 συμβουλές προστασίας από τα i-syndromes

Οι παρακάτω πολύτιμες συμβουλές θα σας βοηθήσουν να χρησιμοποιείτε τα gadgets χωρίς να καταπονείστε:

1. Να χρησιμοποιείτε και τα δύο χέρια για να γράψετε SMS, να σερφάρετε στο Διαδίκτυο και να μεταφέρετε το tablet.
2. Για την προστασία των χεριών και των αυτιών χρησιμοποιήστε hands free.
3. Αν μεταχειρίζεστε πολλές ώρες το tablet, προτιμήστε στο γραφείο να χρησιμοποιείτε τον υπολογιστή που έχει πληκτρολόγιο και επιλέξτε ανάγλυφα και ασύμμετρα πληκτρολόγια, όχι επίπεδα και τετραγωνισμένα.
4. Αν έχετε παραπάνω από δύο ηλεκτρονικούς υπολογιστές, προτιμήστε διαφορετικά πληκτρολόγια.
5. Κάντε τακτικά μικρά διαλείμματα των 5 λεπτών κατά τη χρήση των συσκευών και όχι ένα μεγάλο διάλειμμα μετά από πολλές ώρες χρήσης, ώστε να μη συσσωρεύονται τα φορτία σε χέρια και πλάτη. Στη διάρκεια των διαλειμμάτων, κάντε στοχευμένες διατατικές ασκήσεις.
6. Περιορίστε τις ώρες χρήσης των i-gadgets και επιλέξτε μία ημέρα (π.χ. την Κυριακή) για αποτοξίνωση από τη χρήση τους.

Διαβάστε το όπως δημοσιεύτηκε στο Health by Nextdeal - Τεύχος 10 (Πατήστε επάνω στη φωτογραφία για μεγέθυνση):