Πόλης, SUV, πολυτελή. Τα παραδοσιακά που καίνε βενζίνη- άντε πετρέλαιο. Τα πιο φρέσκα, με αέριο. Ηλεκτρικά, υβριδικά. Αυτά που μπαίνεις μέσα και μυρίζουν καινουργίλα. Κι άλλα που μπαίνεις μέσα και είναι σαν να κάνεις βουτιά στις αναμνήσεις σου: Λίγα ψίχουλα από το σνακ των παιδιών, χώμα από την τελευταία πεζοπορία στο δάσος- ίσως και βότσαλα από το τελευταίο μπάνιο; Υπερσύγχρονα, με οθόνη αφής κι όλα τα ωραία. Ή με ραδιόφωνο παλιό, παραδοσιακό. Και θήκη με CD στο ντουλάπάκι. Κι ένα ξεχασμένο οδόραμα στο πορτ μπαγκάζ (αξέχαστες εποχές χάρτινου gps).

Αυτά είναι τα περισσότερα από 252 εκατομμύρια αυτοκίνητα που κυκλοφορούν στους δρόμους των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Μάλιστα ο στόλος μεγάλωσε το 2022 κατά 1%, σε σχέση με το 2021. Σχεδόν σε όλες τις χώρες αυξήθηκε ο αριθμός αυτοκινήτων σε κυκλοφορία με τη Ρουμανία να βρίσκεται στην 1η θέση με αύξηση 3,3% και το αντίστοιχο ποσοστό στην Ελλάδα στο 1,6%.

Στην Ελλάδα ο πιο γερασμένος στόλος για ακόμα μία χρονιά

Προφανώς έχουν διαφορετικά χαρακτηριστικά τα τόσα αυτοκίνητα στην ΕΕ. Αλλά κάποια χαρακτηριστικά εντοπίζονται πιο έντονα σε κάποιες χώρες και λιγότερο σε άλλες. Αναφορικά με την ηλικία, στην Ελλάδα έχουμε την πρωτιά από το τέλος. Οδηγούμε δηλαδή τα παλιότερα αυτοκίνητα, κατά μέσο όρο, σε σχέση με όλες τις υπόλοιπες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Και σιγά το νέο, θα σκεφτείς. Και πέρσι τα ίδια, και πρόπερσι πάνω-κάτω τα ίδια. Ναι, εντάξει. Αλλά η εικόνα που πλέον παγιώνεται αντανακλα και μια συνθήκη που μονιμοποιείται. Κρατάμε τα παλιά μας αυτοκίνητα (τα οποία χρειάζονται έγκαιρη και σωστή συντήρηση, ε; Μπορεί σ' αυτό να βοηθήσει το wallet+, το τσέκαρες;). Προφανώς δυσκολευόμαστε να τα αντικαταστήσουμε με καινούργια. Ή έστω μεταχειρισμένα και πιο καινούργια.

Ο μέσος όρος ηλικίας του στόλου στην ΕΕ είναι τα 12,3 χρόνια. Ουραγοί είναι η Ελλάδα με μέσο όρο ηλικίας των αυτοκινήτων τα 17,3 χρόνια και η Εσθονία με 16,6 χρόνια. Στο άλλο άκρο, αυτοκίνητα σχεδόν «του κουτιού» κυκλοφορούν στο Λουξεμβούργο, που βρίσκεται στην 1η θέση με μέσο όρο ηλικίας στόλου τα 7,9 χρόνια. Θυμήσου πώς ήταν το αυτοκίνητό σου πριν καν κλείσει 8ετία και μπορείς να δεις καθαρά μπροστά σου πόσο διαφορετική είναι η εικόνα στο Λουξεμβούργο και στην Ελλάδα.

Γηραιός στόλος και στις υπόλοιπες κατηγορίες

Ποιο είναι τώρα το θέμα: Δεν είμαστε τελευταίοι μόνο στον μέσο όρο ηλικίας των αυτοκινήτων αλλά και στις υπόλοιπες κατηγορίες οχημάτων.

Στα ελαφρά εμπορικά οχήματα/ βαν με μέσο όρο ηλικίας τα 21,4 χρόνια, την ώρα που ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι 12,5 χρόνια. Στα φορτηγά με μέσο όρο ηλικίας τα 23 χρόνια, όταν στην Ευρώπη ο αντίστοιχος μέσος όρος είναι τα 13,9 χρόνια. Στα λεωφορεία με μέση ηλικία τα 18,8 χρόνια - και ευρωπαϊκή μέση ηλικία τα 12,5 χρόνια. Μιλάμε για σχεδόν μια 10ετία πάνω, ναι;

Η ηλικία του αυτοκινήτου δεν είναι μόνο ένας αριθμός

Τώρα, γιατί όλα αυτά μας αφορούν όλους; Το προφανές είναι πως η ψαλίδα με την ΕΕ όχι μόνο παραμένει αλλά και ανοίγει χρόνο με τον χρόνο, στους δρόμους έχουμε μείνει καθηλωμένοι στις αρχές της δεκαετίας του 2000- κατά μέσο όρο.

Κι αυτό με το όχημα με το οποίο διανύουμε κατά μέσο όρο 12.540 χιλιόμετρα τον χρόνο, σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Σύνδεσμο Κατασκευαστών Αυτοκινήτων (ACEA) που καταγράφει και συγκεντρώνει τα στοιχεία.

Ο καθένας μπορεί να αναλογιστεί τι σημαίνει αυτό για την ασφάλεια των μετακινήσεων, για την πιθανότητα να «μείνεις», για το κόστος επισκευών. Τα στοιχεία μας δείχνουν πως όσο μεγαλώνει ένα αυτοκίνητο, τόσο πιθανότερο είναι να χρειαστεί γερανό λόγω μηχανικής βλάβης - αυτό που υποψιαζόμαστε ή ξέρουμε όλοι, δηλαδή. Ολοι ξέρουμε επίσης πως τα παλιότερα αυτοκίνητα δεν είναι εξοπλισμένα με τις σύγχρονες τεχνολογίες όσον αφορά τα συστήματα ασφάλειας, προειδοποίησης του οδηγού κ.ο.κ.

Σίγουρα ανάμεσα στους αναγνώστες αυτού του κειμένου υπάρχουν οδηγοί που απολαμβάνουν την ξεγνοιασιά του καινούργιου ή σχετικά καινούργιου αυτοκινήτου. Κι άλλοι που έχουν έρθει πιο κοντά με την οδική βοήθεια ή έχουν στο «περίμενε» αναγκαίες επισκευές.

Έχει μέλλον ο γερασμένος στόλος;

Κοιτώντας τη μεγάλη εικόνα συνολικά της ΕΕ, είναι προφανές πως θα χρειαστούν χρόνια, πιθανώς και δεκαετίες, για να αντικατασταθούν τα παλιά οχήματα με νεότερα, πιο καθαρά, πιο «πράσινα» τεχνολογικά και πιο ασφαλή.

Κι αυτό ενώ η ΕΕ έχει να πιάσει δύο στόχους τα επόμενα χρόνια: Ο πρώτος είναι το λεγόμενο Vision Zero, η ευρωπαϊκή πολιτική για μηδενικούς θανάτους και μηδενικούς σοβαρούς τραυματισμούς από τροχαία έως το 2050, με μεσοπρόθεσμο στόχο μείωσης των θανάτων και των σοβαρών τραυματισμών κατά 50% έως το 2030.

Ο δεύτερος σχετίζεται με τη μείωση των ρύπων και στο πλαίσιό του έχει αποφασιστεί το αργότερο μέχρι το 2035 όλα τα νέα αυτοκίνητα που θα πωλούνται στην ΕΕ να έχουν μηδενικές εκπομπές. Έτσι, σε 9 χρόνια δεν θα βγαίνουν πια καινούργια αυτοκίνητα με κινητήρα εσωτερικής καύσης, αλλά θα προωθηθούν τα ηλεκτρικά.

Η απόφαση δεν επηρεάζει τα υπάρχοντα αυτοκίνητα. Που σημαίνει πως ναι μεν δεν θα πωλούνται καινούργια αλλά θα συνεχίσουν να κυκλοφορούν - και να διακινούνται ως μεταχειρισμένα. Με τη μέση διάρκεια ζωής ενός αυτοκινήτου να φτάνει τα 15 χρόνια, σταδιακά οι κινητήρες εσωτερικής καύσης θα αποτελέσουν vintage στοιχείο.

Πώς να φροντίσεις το παλιό -αλλά και πολυαγαπημένο- σου αυτοκίνητο

Θα μου πεις, τι κι αν είναι παλιό, εσύ το αγαπάς, το συνήθισες με τα καλά του και με τα κακά του. Πώς θα το φροντίσεις;

Αρχικά να το συντηρείς, είπαμε. Ξέρουμε πως μαζί με άλλα χίλια έξοδα που «τρέχουν» δεν είναι πάντα εύκολο, αλλά είναι σημαντικό πρώτα απ' όλα για την ασφάλειά σου.

Αν έχει περάσει τα 100.000 χιλιόμετρα, θα πρέπει να προσέξεις μερικά σημάδια, κι αν κάνει απόκοσμους ήχους την ώρα που οδηγείς, δεν πρέπει να τους αγνοήσεις.

Last but not least, που λένε και στο χωριό μου, τα αυτονόητα: Να έχεις ασφάλεια αυτοκινήτου που να σε καλύπτει σε ασφαλιστική εταιρία που να εμπιστεύεσαι 💙.