Συνέντευξη

Παναγιώτης Στρατής, πραγματογνώμονας, στο «NextDeal»

Οικονομολόγος, μέτοχος του γραφείου Πραγματογνωμόνων ΠΑΣΚΑΛ & ΣΤΡΑΤΗΣ Α.Ε.

---

Σε μια εφ’ όλης της ύλης συνέντευξή του στο «NextDeal», ο κ. Παναγιώτης Στρατής, μέτοχος του Γραφείου Πραγματογνωμόνων ΠΑΣΚΑΛ & ΣΤΡΑΤΗΣ Α.Ε., με 50 χρόνια «στην πλάτη» ενασχόλησης με τις πραγματογνωμοσύνες, μας δίνει μια πλήρη εικόνα του επαγγέλματος του πραγματογνώμονα και της αξίας που έχει στη σωστή και ολοκληρωμένη διευθέτηση μιας ζημιάς. Στη χώρα μας δυστυχώς δεν υπάρχει συγκεκριμένο και αποκλειστικό θεσμικό πλαίσιο που να διέπει τόσο τη λειτουργία των πραγματογνωμόνων όσο και τη μορφοποίηση και το περιεχόμενο των εκθέσεων πραγματογνωμοσύνης που συντάσσουν, όπως αναφέρει ο κ. Στρατής, ωστόσο είναι θετικό ότι τα τελευταία χρόνια έχει αναβαθμισθεί ο ρόλος του πραγματογνώμονα μέσα από επιμέρους νομοθετικές ρυθμίσεις. Όσον αφορά τη βελτίωση της ασφαλιστικής κάλυψης των πολιτών, ο κ. Στρατής με την εμπειρία του αποσαφηνίζει με ενάργεια ότι είναι αναγκαία η σύμπραξη των δράσεων της Πολιτείας και του κλάδου της ιδιωτικής ασφάλισης με τρόπο που θα αλληλοσυμπληρώνονται οι έννοιες της κοινωνικής προστασίας και της ατομικής ευθύνης. Η προσπάθεια τέτοιας επιλογής πρέπει να στηρίζεται στο τρίπτυχο: ΑΠΟΣΑΦΗΝΙΣΗ - ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ-ΚΙΝΗΤΡΑ, διευκρινίζοντας ότι:

Η ΑΠΟΣΑΦΗΝΙΣΗ αφορά στη νομοθετική πρωτοβουλία της Πολιτείας, με βάση την οποία θα καθορίζεται σαφώς ότι από τον «κοινό κουμπαρά» όλων των φορολογουμένων δεν μπορεί να αποκαθίσταται η οικονομική ζημία στην ιδιωτική περιουσία κάποιων πολιτών.

Η ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ αφορά τους πολίτες για την αξία της ασφαλιστικής κάλυψης και του πολύ μικρού κόστους αυτής σε σχέση με το μέγεθος της προστασίας που παρέχει στον ιδιώτη-ιδιοκτήτη περιουσίας.

Και τα κίνητρα σε συνδυασμό με την ενημέρωση μπορούν να αφυπνίσουν την ασφαλιστική συνείδηση των ιδιωτών κατόχων ακινήτων.

1. Ποια είναι η εταιρεία ΠΑΣΚΑΛ & ΣΤΡΑΤΗΣ Α.Ε, πότε ιδρύθηκε και ποιοι οι σημαντικοί σταθμοί στην ιστορία της;

Η εταιρεία ΠΑΣΚΑΛ & ΣΤΡΑΤΗΣ Α.Ε. ιδρύθηκε τη 2α Ιουλίου 2001 μετά τη συγχώνευση των εταιρειών ΠΑΣΚΑΛ & ΣΙΑ ΕΠΕ (ιδρυθείσα το 1926) και Π. ΣΤΡΑΤΗΣ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ ΕΠΕ (συνέχιση εταιρείας που ιδρύθηκε το 1980 από τον Παναγιώτη Στρατή).

Η συγχώνευση δύο επιτυχημένων γραφείων πραγματογνωμόνων με μακροχρόνια παρουσία στην ελληνική ασφαλιστική αγορά οδήγησε στη δημιουργία μιας νέας εταιρείας, σκοπός της οποίας είναι να προσφέρει όσο το δυνατόν καλύτερες υπηρεσίες στους πελάτες της, συνδυάζοντας την εμπειρία και το σεβασμό που έχουν αποκτήσει αμφότερες κατά την πολυετή απασχόλησή τους στον συγκεκριμένο κλάδο.

Από 1ης Οκτωβρίου 2010 το γραφείο μας αποτέλεσε τον αποκλειστικό συνεργάτη στην ελληνική αγορά του Διεθνούς Ομίλου Πραγματογνωμόνων CUNNINGHAM LINDSEY INTERNATIONAL (CLI). Η εν λόγω συνεργασία συνεχίζεται με τον Όμιλο SEDGWICK, o οποίος συγχωνεύθηκε με τη CLI. Από το 2019 η εταιρεία μας συνεργάζεται στην Κύπρο με τo γραφείο πραγματογνωμόνων CMA.

Σήμερα η εταιρεία ΠΑΣΚΑΛ & ΣΤΡΑΤΗΣ Α.Ε. είναι η μεγαλύτερη του είδους της στην Ελλάδα, σε αριθμό αναλαμβανόμενων υποθέσεων, κύκλο εργασιών και σε αριθμό συνεργατών, αναλαμβάνοντας υποθέσεις σε όλη την Ελλάδα και γειτονικές χώρες.

Έδρα και μέτοχοι επιχείρησης

Από την ίδρυσή της μέχρι και τον Μάρτιο 2009 τα γραφεία της εταιρείας μας στεγάζονταν σε μισθωμένο χώρο επί της λεωφ. Συγγρού 179 στη Νέα Σμύρνη.

Από 1ης Απριλίου 2009 η επιχείρηση λειτουργεί σε ιδιόκτητο χώρο επιφάνειας 500m², στη συμβολή των οδών Σωκράτους 249 και Λυσικράτους στην Καλλιθέα (όπισθεν Ωνασείου).

Αρχικοί μέτοχοι της εταιρείας ήταν οι:

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΣΤΡΑΤΗΣ, ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΑΤΙΚΟΣ, ΙΩΑΝΝΗΣ ΓΑΛΑΝΗΣ. 

Την τελευταία δεκαετία η επόμενη γενιά των τριών αρχικών μετόχων έγιναν και αυτοί μέτοχοι της εταιρείας και συμμετέχουν ενεργά στη διαχείριση της εταιρείας. Η σταδιακή διεύρυνση των διαδικασιών διαχείρισης της εταιρείας και η συμμετοχή νεότερων συνεργατών, καθώς και οι συνεχείς ενέσεις τεχνογνωσίας από τους διεθνείς συνεργάτες μας, SEDGWICK και SIRCUS, οδήγησαν τόσο στη μεταρρύθμιση των δομών διαχείρισης όσο και στην επέκταση των τομέων των προσφερόμενων υπηρεσιών.

 

2. Τι ακριβώς κάνει ένας πραγματογνώμονας; Πώς και από ποιον αναλαμβάνει μία υπόθεση;

Ο πραγματογνώμονας, ως εκτιμητής ζημιών και επιθεωρητής κινδύνων σύμφωνα με την υπάρχουσα εμπειρία και πρακτική, είναι ο επαγγελματίας που, είτε μεμονωμένα είτε ως μέλος ομάδας ατόμων ή μέλος οργανωμένου γραφείου πραγματογνωμόνων, ενεργεί μετά από ανάθεση συγκεκριμένης εντολής από μία ή περισσότερες ασφαλιστικές εταιρείες για να διερευνήσει και να εκτιμήσει συγκεκριμένη ζημία ή να επιθεωρήσει και να προεκτιμήσει ήδη ασφαλισμένο ή προς ασφάλιση κίνδυνο. 

 

 3. Ποια πρέπει να είναι τα κριτήρια επιλογής ενός πραγματογνώμονα; 

Για τον κλάδο περιουσίας και ευθύνης οι πραγματογνώμονες αποτελούν άμεσους συνεργάτες των ασφαλιστικών εταιρειών. Παρέχουν την αναγκαία αρωγή στην αποτελεσματική διαχείριση και διεκπεραίωση των φακέλων ζημιών, διασφαλίζοντας τη διατήρηση σε υψηλό επίπεδο της παρεχόμενης υπηρεσίας από μέρους της ασφαλιστικής εταιρείας. 

Η επιλογή, και για να ακριβολογούμε η κατάλληλη επιλογή, πραγματογνώμονα για την εκάστοτε υπόθεση αποτελεί παράγοντα άρρηκτα συνδεδεμένο με την αποτελεσματική διαχείριση ζημιών, αλλά και την εικόνα της ασφαλιστικής εταιρείας, καθότι πρόκειται για τον συνεργάτη που έρχεται σε άμεση επαφή με τους ασφαλισμένους/πελάτες κατά την κρίσιμη μεταξύ εταιρείας και πελάτη ώρα της ζημιάς. 

Ως προς τα κριτήρια επιλογής του πραγματογνώμονα/γραφείου πραγματογνωμόνων στο οποίο ανατίθεται έκτακτη ζημιά, αδιαπραγμάτευτη παράμετρο αποτελεί το ηθικό σκέλος του συνεργάτη. Πέραν της παραμέτρου αυτής, η επιλογή βασίζεται ή θα πρέπει να βασίζεται σε συνδυασμένη αξιολόγηση ποσοτικών ποιοτικών παραμέτρων τόσο της ίδιας της ζημιάς όσο και των πραγματογνωμόνων/γραφείων πραγματογνωμόνων. Οι παράμετροι αυτές που αξιολογούνται ή θα πρέπει να αξιολογούνται ανά περίπτωση προ της ανάθεσης συνοπτικά αναλύονται ως ακολούθως: 

Είδος ζημιάς

Εξετάζεται το είδος της ζημιάς (πυρκαγιά, κλοπή, διακοπή εργασιών κ.λπ.). Κρίσιμη παράμετρο αποτελεί το ιστορικό και η αποτελεσματικότητα του εκάστοτε πραγματογνώμονα/γραφείου πραγματογνωμόνων σε παλαιότερες υποθέσεις του είδους ζημιάς.

Φύση και ύψος ζημιάς

Αξιολογούνται η πολυπλοκότητα και το μέγεθος της ζημιάς (αρχική πληροφόρηση), προκειμένου να προσδιορισθούν οι απαιτούμενες ειδικότητες, εμπειρία και γνώσεις του πραγματογνώμονα/γραφείου πραγματογνωμόνων. Ζημιές με αυξημένη πολυπλοκότητα (π.χ. ζημιές σε πάγια στοιχεία και αποθέματα, συνδυαζόμενες με ενεργοποίηση συμβολαίου διακοπής εργασιών, ζημιές με θέματα κάλυψης) απαιτούν τη συνεργασία ποικίλων ειδικοτήτων, σημαντικό βαθμό εμπειρίας και ερευνητών, που συνήθως απαντώνται σε μεγάλα και οργανωμένα γραφεία. 

Γεωγραφική περιοχή

Σε μεγαλύτερες σε ύψος και πολυπλοκότητα υποθέσεις, προκρίνεται η ανάθεση σε μεγαλύτερα γραφεία ανεξαρτήτως γεωγραφικού περιορισμού, προκειμένου να ικανοποιούνται αρτιότερα τα ποιοτικά κριτήρια χειρισμού της ζημιάς και να αποφεύγονται τυχόν δυσμενείς περιπλοκές λόγω εντοπιότητας σε περιπτώσεις ζημιών επαρχίας.

Ποιοτικά - ποσοτικά στοιχεία πραγματογνώμονα/γραφείου πραγματογνωμόνων

Βασικά στοιχεία των εκάστοτε συνεργατών, τα οποία εξετάζονται και επικαιροποιούνται ανά τακτά διαστήματα, είναι τα ακόλουθα:

-Γενική ποιότητα παρεχομένων υπηρεσιών (ταχύτητα, συμπεριφορά που προκύπτουν συνήθως από την επικοινωνία των διακανονιστών με τους ασφαλισμένους και τους παραγωγούς, καθώς και την υποβολή παραπόνων).

-Αριθμός απασχολουμένων-εύρος ειδικοτήτων. 

Τα εν λόγω ποσοτικά στοιχεία εξασφαλίζουν την ικανότητα παροχής των απαιτούμενων υπηρεσιών σε σχέση με το μέγεθος και την πολυπλοκότητα της ζημιάς.

-Ιστορικό-αποτελεσματικότητα

Ως προς το ιστορικό, πρόκειται για ποσοτικό και ποιοτικό κριτήριο, το οποίο ελέγχεται καθημερινά με τον έλεγχο των υποθέσεων, το επίπεδο παρεχόμενης ενημέρωσης, την ανταπόκριση του συνεργάτη στο εκάστοτε επίπεδο απαιτουμένων υπηρεσιών και τις ειδικές συνθήκες των υποθέσεων και, τέλος, με το επίπεδο και την αρτιότητα των εκθέσεων. Η αποτελεσματικότητα ελέγχεται βάσει του ποσοστού ολοκλήρωσης των φακέλων, την ακρίβεια των προβλέψεων, τα προβλήματα (ή την έλλειψη αυτών κατά τον διακανονισμό) και τις αποφάσεις των δικαστικών υποθέσεων.

-Αναγνώριση. Ιδιαίτερης σημασίας παράμετρο αποτελεί η σχέση του εκάστοτε πραγματογνώμονα/γραφείου πραγματογνωμόνων με την ασφαλιστική αγορά (λοιπές συνασφαλιστικές εταιρείες, αντασφαλιστές κ.λπ.), η οποία μπορεί, ιδίως σε σημαντικές υποθέσεις, να διευκολύνει την ομαλή εξέλιξη των υποθέσεων.

 

4. Είναι επαρκές το θεσμικό πλαίσιο αναγνώρισης του ρόλου του πραγματογνώμονα;

Στη χώρα μας δεν υπάρχει συγκεκριμένο και αποκλειστικό θεσμικό πλαίσιο που να διέπει τόσο τη λειτουργία των πραγματογνωμόνων όσο και τη μορφοποίηση και το περιεχόμενο των εκθέσεων πραγματογνωμοσύνης που συντάσσουν.

Στο Ν.Δ. 400/1970 (ΦΕΚ Α 10) γινόταν μία περιορισμένη αναφορά στις αρμοδιότητες και τα καθήκοντα πραγματογνωμόνων που διορίζονταν από τις ασφαλιστικές επιχειρήσεις για την εκτίμηση πραγματοποιηθείσας ζημίας και τον καθορισμό της οφειλόμενης αποζημίωσης. Ειδικότερα, κατά το άρθρο 29 παρ. 1 του ως άνω Νομοθετικού Διατάγματος, προβλεπόταν η υποχρέωση των διοριζόμενων από την ασφαλιστική επιχείρηση πραγματογνωμόνων να κοινοποιούν στον ζημιωθέντα ασφαλισμένο αντίγραφο της συνταχθείσας έκθεσης, σχετικά με την εκτίμηση της ζημίας και τον καθορισμό της οφειλόμενης αποζημίωσης.

Στον νεότερο Νόμο 4364/2016 (ΦΕΚ Α 13 5.2.2016) για την προσαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας στην Οδηγία 2009/138/ΕΚ (γνωστή ως Φερεγγυότητα ΙΙ), από την 1η Ιανουαρίου 2016 καταργήθηκε το Ν.Δ. 400/1970. Ειδικότερα, στο άρθρο 259 του νέου νόμου επαναλαμβάνονται σχεδόν πανομοιότυπες οι διατάξεις των δύο πρώτων παραγράφων του άρθρου 29 Ν.Δ. 400/1970, συμπεριλαμβανομένης συνεπώς και της υποχρέωσης των πραγματογνωμόνων για κοινοποίηση της έκθεσής τους στον ζημιωθέντα ασφαλισμένο.

Σημαντική τροποποίηση, ωστόσο, σημειώνεται με την παράγραφο 3 του άρθρου 259, όπου, πέραν της ως άνω υποχρέωσης κοινοποίησης, ο νέος νόμος προβλέπει και την υποχρέωση των πραγματογνωμόνων, είτε φυσικών είτε νομικών προσώπων, να ενεργούν αμερόληπτα, ανεξάρτητα και χωρίς προκατάληψη, με σκοπό την εξέταση και εκτίμηση της δηλωθείσας ζημίας ή/και απώλειας, σύμφωνα με τους γενικούς και ειδικούς όρους του εκάστοτε ασφαλιστηρίου συμβολαίου.

Με την προσθήκη αυτή αναβαθμίζεται ο ρόλος του πραγματογνώμονα στη διαδικασία της ασφαλιστικής αποζημίωσης, καλούμενος εφεξής να ασκεί τα καθήκοντά του σε πλήρη ανεξαρτησία από την εντολέα του ασφαλιστική επιχείρηση. Παρά το γεγονός, συνεπώς, ότι οι πραγματογνώμονες ενεργούν κατόπιν εντολής και για λογαριασμό μίας συγκεκριμένης ασφαλιστικής επιχείρησης, υφίσταται πλέον ρητή νομοθετική διάταξη που τους υποχρεώνει να ασκούν τα καθήκοντά τους σε πλήρη ανεξαρτησία από την εντολέα τους και κατ’ αμερόληπτη κρίση, βασιζόμενοι στα πραγματικά δεδομένα της έρευνάς τους, χωρίς να στρέφουν το αποτέλεσμα υπέρ της εντολέως τους ή του ασφαλισμένου, με την υποτίμηση ή υπερτίμηση της ζημίας, αντίστοιχα.

Η αναβάθμιση του ρόλου των πραγματογνωμόνων σημειώνεται και από το αυστηρότερο πλαίσιο κυρώσεων που εισάγεται με το Νόμο 4364/2016. Σύμφωνα με το πλαίσιο του προϊσχύοντος Ν.Δ., για τους πραγματογνώμονες προβλεπόταν η επιβολή μόνο ποινικών κυρώσεων (φυλάκισης τουλάχιστον ενός μηνός και χρηματική ποινή), εάν κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους προέβαιναν εν γνώσει τους σε ψευδείς εκτιμήσεις ή δηλώσεις προς όφελος του ασφαλιστή ή του ζημιωθέντος ασφαλισμένου (άρθρο 46). 

Στην ως άνω ποινική κύρωση, η οποία επαναλαμβάνεται πανομοιότυπη στον νέο νόμο (άρθρο 258 παρ. 4), προστίθενται πλέον οι προβλεπόμενες στο άρθρο 256 διοικητικές κυρώσεις που δύναται να επιβάλει η Εποπτική Αρχή και στους πραγματογνώμονες, για παραβάσεις της ασφαλιστικής νομοθεσίας γενικώς και του συγκεκριμένου νόμου ειδικότερα. Οι διοικητικές μάλιστα κυρώσεις επιβάλλονται ανεξαρτήτως της εφαρμογής των οικείων ποινικών διατάξεων του νόμου και αντίστροφα.

 

5. Έρχονται νέοι άνθρωποι στον κλάδο;

Η απάντηση είναι αρνητική. Δύσκολα νέοι επιστήμονες, κυρίως μηχανικοί ανώτατης εκπαίδευσης, επιλέγουν ως εργαζόμενοι να στελεχώσουν τα γραφεία πραγματογνωμόνων. Δημοσιεύουμε αγγελίες, λαμβάνουμε ελάχιστα βιογραφικά, συζητούμε μαζί τους, επιλέγουμε τους κατά την άποψή μας κατάλληλους, πλην όμως με την πάροδο 2-3 μηνών κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσής τους αποχωρούν προφασιζόμενοι τις δυσκολίες άσκησης του επαγγέλματος του πραγματογνώμονα. 

Υπάρχουν και περιπτώσεις που η άρνηση νέων επιστημόνων οφείλεται στις υψηλές απαιτήσεις αμοιβής τους, οι οποίες δεν μπορούν να ικανοποιηθούν από τα γραφεία πραγματογνωμόνων, των οποίων το αντίστοιχο πλαίσιο αμοιβής από τις ασφαλιστικές εταιρείες δεν βοηθά προς την κατεύθυνση αυτήν. 

 

6. Ακούμε συχνά σε σύνθετες και δύσκολες υποθέσεις διαφορετικές εκτιμήσεις πραγματογνωμόνων. Η διαφορετική προσέγγιση συναρτάται με τον πιο εκπροσωπεί ο κάθε πραγματογνώμονας σε μια υπόθεση;

Η απάντηση βρίσκεται στο δεύτερο σκέλος της ερώτησής σας. 

Οι πραγματογνώμονες/γραφεία πραγματογνωμόνων συνεργάζονται αποκλειστικά με τις ασφαλιστικές εταιρείες και λειτουργούν, όπως προανέφερα, στο αυστηρό πλαίσιο του Νόμου 4364/2016, όπου υπάρχει νομοθετική διάταξη που τους υποχρεώνει να ασκούν τα καθήκοντά τους σε πλήρη ανεξαρτησία από την εντολή τους, κατ’ αμερόληπτη κρίση, βασιζόμενοι στα πραγματικά δεδομένα της έρευνάς τους, χωρίς να ελέγχουν το αποτέλεσμα υπέρ της εντολέως τους ή του ασφαλισμένου, προβλέποντας παράλληλα ποινικές και διοικητικές κυρώσεις. 

Παράλληλα, υπάρχουν στην ελληνική ασφαλιστική αγορά και πραγματογνώμονες που παρέχουν συμβουλευτικές υπηρεσίες σε ιδιώτες που απαιτούν αποζημιώσεις για ζημίες τους από τις ασφαλιστικές εταιρείες. 

Οι πραγματογνώμονες αυτοί δεν διέπονται από κανένα πλαίσιο λειτουργίας που να διασφαλίζει την όσο το δυνατόν αντικειμενικότερη αντιμετώπιση των ζημιών. 

 

7. Ποια είναι τα εχέγγυα μιας αντικειμενικής εργασίας ενός πραγματογνώμονα; Πόση εμπιστοσύνη μπορούν να δίνουν στην έκθεσή του όλοι οι εμπλεκόμενοι σε μια υπόθεση;

Τα εχέγγυα μιας αντικειμενικής εργασίας ενός πραγματογνώμονα είναι τα απαραίτητα προσόντα που έχει ή θα έπρεπε να έχει, στα οποία περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων και: 

-Η καλή γνώση των ασφαλιστικών θεμάτων 

-Οι ευρείες και επαρκείς γνώσεις πέραν των ασφαλιστικών θεμάτων (οικονομικές, λογιστικές, τεχνικές, γλώσσα του σώματος κ.λπ.).

-Η δυνατότητα να καλύπτει με συνεργάτες ή ειδικούς συμβούλους ειδικότερες γνώσεις που δεν κατέχει ο ίδιος.

-Να έχει καλή συμπεριφορά, πολύ καλό βαθμό επαγγελματικής ευσυνειδησίας και αντικειμενικότητας. 

-Η εμπειρία που αποκτάται συν τω χρόνω αποτελεί εχέγγυο με το μεγαλύτερο βάρος στην αντικειμενική εργασία ενός πραγματογνώμονα. 

Για να δοθεί εμπιστοσύνη στην έκθεση πραγματογνωμοσύνης από όλους τους εμπλεκομένους σε μία υπόθεση θα πρέπει, κατά πρώτον, ο πραγματογνώμονας να επιστρατεύσει εκείνες τις ιδιότητες οι οποίες θα δημιουργήσουν ένα καλό κλίμα επαφής και συνεννόησης με τους εμπλεκομένους σε μία υπόθεση, όχι μόνο διότι είναι ανθρώπινο χρέος του, αλλά γιατί εκπροσωπεί στη συγκεκριμένη περίπτωση την/τις ασφαλιστικές εταιρείες οι οποίες δεν θέλουν άσχημη μεταχείριση των πελατών τους. 

 

8. Μπορείτε να μας αναφέρετε από την εμπειρία σας ορισμένες πολύ δύσκολες υποθέσεις στις οποίες ενεπλάκη το γραφείο σας;

Το γραφείο μας τα τελευταία χρόνια έχει διαχειριστεί 310 ζημιές με ποσό αποζημίωσης κάθε μίας άνω του 1.000.000,00€. Από αυτές τις 330 ζημίες σημαντικός αριθμός έχει ποσό αποζημίωσης άνω των 10.000.000,00€. Δυσκολίες για ένα γραφείο πραγματογνωμόνων μπορούν να παρουσιαστούν σε κάθε υπόθεση που επιλαμβάνεται, με τις περισσότερες, ως είναι φυσικό, σε αυτές που έχουν μεγάλο ύψος ζημιών-αποζημίωσης. 

Είναι δυσκολίες που συνήθως καταλήγουν σε δυσμενή εξέλιξη των υποθέσεων και έχουν ως αιτίες: 

• Την άγνοια των ασφαλισμένων για τα ασφαλιστικά θέματα 
• Την έλλειψη επαρκών στοιχείων, που να επιβεβαιώνουν τις υποβαλλόμενες απαιτήσεις.
• Την ανακολουθία των υπαρχόντων στοιχείων με την πραγματικότητα. 
• Τη σκόπιμη διόγκωση των απαιτήσεων. 
• Την ανεπάρκεια των ασφαλισμένων κεφαλαίων.

Αν στις παραπάνω περιπτώσεις προσθέσουμε και την καχυποψία από πλευράς ασφαλισμένων, το έργο του πραγματογνώμονα γίνεται πιο δύσκολο. Βέβαια, στις δυσκολίες των υποθέσεων δεν συμπεριλήφθηκαν οι περιπτώσεις των σκοπούμενων ζημιών, των ασφαλιστικών απατών οι οποίες τα τελευταία χρόνια έχουν σημαντικά αυξηθεί, με σκοπό κυρίως το άνομο κέρδος ή την προσπάθεια δημιουργίας άλλοθι ή επιχειρημάτων για τακτοποίηση φορολογικών εκκρεμοτήτων ή και την τακτοποίηση ανοικτών λογαριασμών μεταξύ συνεταίρων. 

 

9. Συνεργάζεστε πάνω από τέσσερις δεκαετίες με ασφαλιστικές εταιρείες. Πως κύλησε όλα αυτά τα χρόνια η συνεργασία σας; Ποια είναι η άποψή σας για την ασφαλιστική αγορά;

Πρωτοασχολήθηκα με την ασφαλιστική αγορά περί τα μέσα της δεκαετίας του ’70. Η απόσταση που χώριζε την ελληνική ασφαλιστική αγορά από τις αντίστοιχες ευρωπαϊκές και αμερικανικές ήταν τεράστια. Η μεγάλη πλειοψηφία των περιουσιών ήταν ανασφάλιστη, ενώ μόνο τα αυτοκίνητα είχαν αρχίσει να ασφαλίζονται με νόμο περί υποχρεωτικής ασφάλισης του 1976. Η κατάσταση αυτή διήρκεσε μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του ’90. Οι λόγοι αυτής της υστέρησης ήταν κυρίως οι εξής:

*Η αθεράπευτα υπεραισιόδοξη νοοτροπία των Ελλήνων ότι η κακή στιγμή αφορά πάντοτε στους άλλους και ποτέ στους ίδιους, καθώς και ότι ακόμη και η απλή αναφορά σε ενδεχόμενο κίνδυνο τους προκαλούσε φόβο και απέφευγαν οποιαδήποτε επ’ αυτού συζήτηση.

* Ο περιορισμός της ιδιότητας των διαμεσολαβούντων στο ρόλο του πράκτορα μιας συγκεκριμένης ασφαλιστικής εταιρείας, με υποχρέωση ανάθεσης των εργασιών των πελατών του μόνο στην εταιρεία αυτή.

* Η ύπαρξη υποχρεωτικού τιμολογίου ασφάλισης πυρός στις επιχειρήσεις, αναλόγως του αντικειμένου δραστηριότητας, χωρίς να λαμβάνονται υπ’ όψιν τα ποιοτικά χαρακτηριστικά κάθε κινδύνου. 

* Το περιορισμένο μέγεθος της αγοράς οδήγησε και σε μικρό αριθμό πραγματογνωμόνων με υποστελεχωμένα γραφεία, συνήθως 2-3 ατόμων. 

Από τα μέσα της δεκαετίας του ’90 η κατάσταση άλλαξε προς το καλύτερο κυρίως ένεκα:

* Της κατάργησης του υποχρεωτικού τιμολογίου ασφάλισης πυρός, που οδήγησε στην αύξηση του ανταγωνισμού και στη μείωση των ασφαλίστρων. 

* Της δημιουργίας του θεσμού του μεσίτη ασφαλίσεων, που είχε την ευχέρεια επιλογής ασφαλιστικής εταιρείας για την κάλυψη των πελατών του. 

* Της ανόδου του βιοτικού επιπέδου των καταναλωτών που ζητούσαν εξασφάλιση των περιουσιακών τους στοιχείων.

* Της επέλευσης καταστροφικών κινδύνων (σεισμοί, πυρκαγιές, πλημμύρες) κυρίως λόγω της κλιματικής αλλαγής, που αύξησαν την ανησυχία των καταναλωτών για την προστασία των περιουσιών τους.

* Της εκκαθάρισης πολλών προβληματικών ασφαλιστικών εταιρειών που συντηρούσαν το αίσθημα αναξιοπιστίας στους καταναλωτές. 

Η κατάσταση αυτή συνεχίσθηκε βελτιούμενη μέχρι σήμερα, που το ποσοστό των ιδιωτικών ασφαλίσεων ως προς το ΑΕΠ είναι περί το 2,5%, όταν το αντίστοιχο ποσοστό των ευρωπαϊκών χωρών είναι σχεδόν τριπλάσιο, κάτι που καταδεικνύει τα μεγάλα περιθώρια ανάπτυξης της ελληνικής αγοράς. Από πλευράς πραγματογνωμόνων ιδρύθηκαν νέα γραφεία, στελεχώθηκαν περισσότερο τα υπάρχοντα και πλέον η αγορά μπορεί να αντιμετωπίσει σύνθετες ζημίες, χωρίς να καταφεύγει σε γραφεία του εξωτερικού.

 

10. Έχετε γράψει βιβλία όπως το «ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΔΙΑΚΟΠΗΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ & ΑΠΩΛΕΙΑΣ ΑΚΑΘΑΡΙΣΤΩΝ ΚΕΡΔΩΝ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ». Πρόσφατα είχαμε σοβαρές φυσικές καταστροφές, όπως οι φωτιές στη Ρόδο. Πόσο διαδεδομένη ήταν η κάλυψη αυτή στο νησί; 

Η ασφαλιστική κάλυψη Διακοπής Eργασιών και Απώλειας Ακαθάριστων Κερδών ειδικά στο νησί της Ρόδου, που με ρωτάτε, είναι πολύ διαδεδομένη και περιλαμβάνεται σχεδόν στο σύνολο των ασφαλιστικών συμβολαίων που καλύπτουν τις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις που εδρεύουν και λειτουργούν στο νησί αυτό. 

Το μήνα Ιούλιο 2023 εκδηλώθηκαν στο νησί της Ρόδου καταστροφικές δασικές πυρκαγιές, οι οποίες επεκτάθηκαν και σε κατοικημένες περιοχές, κυρίως στο νότιο μέρος του νησιού, οι οποίες πυρκαγιές προκάλεσαν στις περιοχές αυτές, μεταξύ άλλων, ζημιές σε λειτουργούντα ξενοδοχειακά συγκροτήματα, με επακόλουθο την ολική αρχικά και μερική στη συνέχεια διακοπή λειτουργίας τους.

Υποβλήθηκαν απαιτήσεις τόσο υλικών ζημιών όσο και απώλειας ακαθάριστων κερδών από τις επιχειρήσεις που είχαν περιλάβει στα ασφαλιστήριά τους και την κάλυψη αυτή.

Κατά την εκκαθάριση των αποζημιώσεών τους προέκυψαν προβλήματα κυρίως στις επιχειρήσεις που δεν είχαν περιλάβει στην ασφαλιστική κάλυψη Διακοπής Εργασιών και Απώλειας Κερδών την επέκταση «Απώλεια ελκυστικότητας των ασφαλισμένων εγκαταστάσεων ή εκ της ευρύτερης περιοχής». 

Και αυτό είχε ως αποτέλεσμα στις εκτιμηθείσες αποζημιώσεις να περιληφθεί το ακαθάριστο κέρδος στον κύκλο εργασιών που απολέσθηκε κατά τη χρονική περίοδο που διήρκεσε ο άμεσος επηρεασμός της ξενοδοχειακής επιχείρησης από τη φωτιά στις ασφαλισμένες εγκαταστάσεις της και να μην περιληφθεί η μείωση του κύκλου εργασιών της, η οποία οφειλόταν στις μειωμένες τιμές που δόθηκαν για την προσέλκυση των πελατών που δίσταζαν να επισκεφθούν τις μονάδες τους από φόβο, αλλά και την απώλεια της ελκυστικότητας της περιοχής των, τις ιδιότητες της οποίας εκτενώς διαφήμιζαν προ της πυρκαγιάς του Ιουλίου 2023.

Μια και μιλάμε για φυσικές καταστροφές, τα ίδια προβλήματα προέκυψαν και για τις επιχειρήσεις της Θεσσαλίας, όπου παρατηρήθηκαν μεγάλες πλημμύρες από την κακοκαιρία «DANIEL», που είχαν ως αποτέλεσμα τις καταστροφές των οδικών προσβάσεων (επέκταση ασφαλιστικής κάλυψης η «αδυναμία πρόσβασης») και τις πολυήμερες παραμονές λασπών και φερτών υλικών στις κατοικημένες περιοχές, γεγονότα που τονίζονταν καθημερινά με δημοσιεύματα των ΜΜΕ (επέκταση ασφαλιστικής κάλυψης «απώλειας ελκυστικότητας των ασφαλισμένων εγκαταστάσεων και των ευρύτερων περιοχών»).

 

11.Ποια είναι η γνώμη σας για τα κίνητρα της Πολιτείας για την ασφάλιση περιουσίας;

Έχω αρθρογραφήσει επανειλημμένα για τα κίνητρα της Πολιτείας που αφορούν στην ασφάλιση της περιουσίας και ειδικότερα στην ασφάλιση της κατοικίας. 

Πρότεινα μάλιστα και μελέτη-σχέδιο συνεργασίας μεταξύ της Πολιτείας και των ασφαλιστικών εταιρειών, με την εφαρμογή του οποίου θα υπήρχε όφελος όχι μόνο για τους ιδιοκτήτες των κατοικιών (μειωμένο ασφάλιστρο), αλλά με επακόλουθο όφελος και των ασφαλιστικών εταιρειών. Όφελος θα προέκυπτε και για την ίδια την Πολιτεία (φόρος 15% επί των ασφαλίστρων, κατάργηση ή περιορισμός των κρατικών αποζημιώσεων στους ζημιωθέντες).

Για το πρώτο κίνητρο που θεσπίστηκε από την Πολιτεία παροχής έκπτωσης 10% στην καταβολή ΕΝΦΙΑ που αναλογούσε στη συγκεκριμένη ασφαλισμένη κατοικία, δημοσίευσα τη γνώμη μου ότι η έκπτωση είναι ανεπαρκής και έπρεπε τουλάχιστον να διπλασιαστεί, ενώ παράλληλα επεσήμανα το μη ισοβαρές όφελος για όλους τους ιδιοκτήτες, αφού το όφελος για τις κατοικίες με μεγάλες αντικειμενικές αξίες ήταν πάρα πολύ μεγαλύτερο αναλογικά έναντι των υπολοίπων.

Τελικά με την παρέμβαση της ΕΑΕΕ νομοθετήθηκε έκπτωση 20% και περιορισμός οφέλους για κατοικίες με αντικειμενική αξία άνω των 500.000,00 €. 

Στη μελέτη-σχέδιο που έχω συντάξει και δημοσιεύσει για τη σύμπραξη της Πολιτείας και ασφαλιστικών εταιρειών κατέληγα συνοπτικά ως ακολούθως : 

«Ο βασικός άξονας του προγράμματος που έχει προταθεί προς συζήτηση για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων από την επέλευση καταστροφικών γεγονότων από φυσικά και καιρικά φαινόμενα στηρίζεται στη σύμπραξη των δράσεων της Πολιτείας και του κλάδου της ιδιωτικής ασφάλισης, με τρόπο που θα αλληλοσυμπληρώνονται οι έννοιες της κοινωνικής προστασίας και της ατομικής ευθύνης». 

Η προσπάθεια τέτοιας επιλογής πρέπει να στηρίζεται στο τρίπτυχο: ΑΠΟΣΑΦΗΝΙΣΗ-ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ-ΚΙΝΗΤΡΑ, διευκρινίζοντας ότι: 

ΑΠΟΣΑΦΗΝΙΣΗ

Αφορά στη νομοθετική πρωτοβουλία της Πολιτείας, με βάση την οποία θα καθορίζεται σαφώς ότι από τον «κοινό κουμπαρά» όλων των φορολογουμένων δεν μπορεί να αποκαθίσταται η οικονομική ζημία στην ιδιωτική περιουσία κάποιων πολιτών.

ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ

Προς τους πολίτες για την αξία της ασφαλιστικής κάλυψης και του πολύ μικρού κόστους αυτής σε σχέση με το μέγεθος της προστασίας που παρέχει στον ιδιώτη-ιδιοκτήτη περιουσίας. 

ΚΙΝΗΤΡΑ

Τα οποία σε συνδυασμό με την ενημέρωση μπορούν να αφυπνίσουν την ασφαλιστική συνείδηση των ιδιωτών κατόχων ακινήτων. 

 

12. Ποια είναι τα στοιχεία που χαρακτηρίζουν και διαφοροποιούν το Γραφείο ΠΑΣΚΑΛ & ΣΤΡΑΤΗΣ Α.Ε., σε σχέση με τα άλλα γραφεία της ελληνικής ασφαλιστικής αγοράς;

Θα αναφερθώ σε ορισμένα στοιχεία που αφορούν και χαρακτηρίζουν το γραφείο όπου είμαι μέτοχος, χωρίς να αναφερθώ σε στοιχεία που το διαφοροποιούν από τα άλλα γραφεία της αγοράς.

Κρίσεις και συγκρίσεις στα γραφεία πραγματογνωμόνων γίνονται καθημερινά από τις ασφαλιστικές εταιρείες, οι οποίες αποτελούν κίνητρα για την βελτίωση όλων μας.

Το γραφείο μας έχει στελεχωθεί με 19 μόνιμους συνεργάτες- πραγματογνώμονες με επαγγελματικές ειδικότητες που καλύπτουν απόλυτα όλες τις περιπτώσεις ασφαλιστικών κινδύνων και με 10 ακόμα άτομα που αποτελούν την υποστηρικτική γραμματεία.

Το αυξημένο σε άτομα προσωπικό του γραφείου είναι συνειδητή επιλογή ώστε να καλύπτουν όχι μόνο όλες τις καθημερινές ανάγκες, αλλά και τις έκτακτες περιπτώσεις, εάν και όταν προκύψουν, επέλευσης καταστροφικών κινδύνων.

Επίσης, το γραφείο μας συνεργάζεται με μεγάλο αριθμό ειδικών από διάφορους τομείς, μεταξύ των οποίων τεχνικοί σύμβουλοι, εκτιμητές έργων τέχνης, ειδικοί τροφίμων και εξειδικευμένα τεχνικά εργαστήρια.

Σε ζητήματα διερεύνησης αιτιών πυρκαγιάς, σταθερός συνεργάτης μας είναι η εταιρεία ΑΛΕΞΙΠΥΡΟ με επικεφαλής τον στρατηγό Ε.Α. της Π.Υ. και νομικό Διαμαντή Νικόλαο.

Όπως προανέφερα στην πρώτη ερώτησή σας, το γραφείο μας αποτελεί τον αποκλειστικό συνεργάτη του πολυεθνικού ομίλου πραγματογνωμόνων SEDGWICK για την Ελλάδα και χώρες των Βαλκανίων.

Η συνεργασία αυτή μας παρέχει τη δυνατότητα λήψης υπηρεσιών στον τομέα της έρευνας, εκτίμησης και διακανονισμού ζημιών, αλλά και διαχείρισης κινδύνων.

Επίσης η συνεργασία αυτή μας παρέχει τη δυνατότητα ενημέρωσης των πραγματογνωμόνων μας για όλες τις εξελίξεις του επαγγέλματός μας, μέσω της συμμετοχής στα σεμινάρια που οργανώνονται στο εξωτερικό στην έδρα του ομίλου. 

 

Διαβάστε παρακάτω την συνέντευξη από την εφημερίδα Nextdeal και σε ηλεκτρονική μορφή σελ.10-12 (πατήστε για μεγέθυνση)

---

Ποιος είναι ο Στρατής Παναγιώτης του Νικολάου

Οικονομολόγος, μέτοχος του γραφείου Πραγματογνωμόνων ΠΑΣΚΑΛ & ΣΤΡΑΤΗΣ Α.Ε.

Πτυχιούχος Ανωτάτης Βιομηχανικής Πειραιώς (τώρα Οικονομικό Πανεπιστήμιο Πειραιώς).

Ασχολήθηκα ως πραγματογνώμων εκτιμήσεων διαφόρων κινδύνων ασφαλιστικών εταιρειών από το έτος 1976, με παράλληλη απασχόληση έως το έτος 1986 ως λογιστής- φοροτεχνικός, ελεύθερος επαγγελματίας, υπεύθυνος λογιστηρίων μεγάλων επιχειρήσεων.

Από το έτος 1986 και εντεύθεν η απασχόληση ως πραγματογνώμων είναι αποκλειστική.

Έχω γράψει δύο βιβλία με θέμα: «ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΔΙΑΚΟΠΗΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΚΑΙ ΑΠΩΛΕΙΑΣ ΑΚΑΘΑΡΙΣΤΩΝ ΚΕΡΔΩΝ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ». 

Έχω συμμετάσχει σε δεκάδες επίκαιρα επιμορφωτικά σεμινάρια με θέματα οικονομικά (λογιστικές αναλύσεις, αναλύσεις ισολογισμών και οικονομικών καταστάσεων επιχειρήσεων κ.λπ.).

Παράλληλα, απέκτησα επιμόρφωση σε θέματα Εγκληματολογίας και Ερευνών με δασκάλους ανώτατους αξιωματικούς της Αστυνομίας και της Πυροσβεστικής.

Ήμουν για τρεις δεκαετίες εισηγητής στο ΕΙΑΣ σε θέματα Ασφάλισης Απωλείας Κερδών.