Aφορμή για να γράψω αυτές τις σκέψεις είναι η πρόσφατη “κρίση” στον επαγγελματικό σύνδεσμο ΣΕΜΑ, που είχε ως αποτέλεσμα της παραίτηση ενός αξιόλογου επιχειρηματία μεσίτη αντασφαλίσεων και ίσως του μοναδικού αυτοδημιούργητου αυτή τη στιγμή επιχειρηματία που εκλέχτηκε στις πρόσφατες εκλογές στο ΔΣ, Δημήτρη Τσεσμετζόγλου. Οι υπόλοιποι του ΔΣ, στην πλειοψηφία τους, είναι ετερόφωτοι ή διάδοχες καταστάσεις ή εκπροσωπούν αλλότρια τραπεζικά ή διεθνή ή άλλα προσωπικά συμφέροντα, χωρίς να έχουν βάλει την προσωπική τους σφραγίδα στην αγορά. Κατ’ επέκταση, λίγο μπορούν να κατανοήσουν τα προβλήματα του συνόλου των Ελλήνων μεσιτών μελών αλλά όμως αφού όλα τα μέλη τους επέλεξαν στο ΔΣ, ευθύνονται επίσης ανάλογα.

Η φτώχεια φέρνει γκρίνια και ανεξάρτητα από αυτή καθαυτή δήθεν δεοντολογία που επικαλέστηκε το ΔΣ, πίσω κρυβόταν η βαθιά αξιακή, αλλά και οικονομική κυρίως κρίση, ετερόκλητων προσωπικών συμφερόντων κάποιων μελών του ΔΣ, που βλέπουν το εισόδημα των εταιριών τους να συρρικνώνεται δραματικά. Για κάποιους πτωχεύει σταδιακά η επιχείρησή τους, λόγω του αδυσώπητου ανταγωνισμού, που εντάθηκε στους επιχειρηματικούς κινδύνους, από τη μείωση του ασφαλίστρου και της μέσης ή και μηδενικής προμήθειας. Κάποιοι άλλοι επίσης, κρατικοδίαιτοι μεσίτες, που χρόνια έπαιρναν χαριστικές προμήθειες από τις επιχειρήσεις δημοσίου συμφέροντος, μέσω φωτογραφικών διαγωνισμών, είδαν τα έσοδά τους επίσης να μηδενίζονται.

Δεν είναι όμως μόνο ο ΣΕΜΑ που περνάει κρίση. Κρίση όλων των μορφών περνούν όλα τα θεσμικά επαγγελματικά όργανα, από τον Σύνδεσμο Βιομηχάνων, έως την Ένωση των Ασφαλιστών. Δυστυχώς αλλά η δική μας Ένωση των Ασφαλιστών, δεν έχει καταφέρει ακόμα να προσαρμοστεί και να αντιμετωπίσει θεσμικά την απίστευτη για τον τόπο μας οικονομική κατακρήμνιση αφού παρακολουθεί στωικά τις εξελίξεις. Αρνητικές οικονομικές εξελίξεις που δημιούργησαν η ανικανότητα και πρωτίστως η σταδιακή υποβάθμιση της ουσίας της πολιτικής στην Ελλάδα, που καμία σχέση δεν έχει με την Αριστοτέλεια θεωρία για τους πολίτες και την συμμετοχή τους στα κοινά. Η απουσία πολιτικής και η πτώση αξιών, εξακολουθεί να οδηγεί την οικονομία μας σε ένα διαρκές πτωτικό σπιράλ θανάτου, ενώ η κοινωνία και κυρίως τα μεσαία και κάτω εισοδήματα πληρώνουν το μάρμαρο αφού δεν έχουν επαρκές εισόδημα να ασφαλίσουν την υγεία ή την όποια περιουσία τους απέμεινε. Υπάρχει όμως κι ένας πρόσθετος λόγος που αφορά την νέα ελληνική κυβέρνηση που έχει κοινωνικό προσανατολισμό και κατά δήλωση αρχικά, αριστερό πρόσημο, που πρέπει και να το αποδείξει στο άμεσο μέλλον.

Η προσωπική μου, αλλά και η ιδεολογική μου θέση σε ότι αφορά την αγορά μας, είναι ότι σε τέτοιους χαλεπούς καιρούς είναι απαραίτητη η στήριξη, η επιβίωση και η ανάπτυξη των ασφαλιστικών εταιριών, που είναι κυρίως ελληνικών συμφερόντων για πολλούς λόγους. Ένας από αυτούς είναι ότι μεταξύ Ελλήνων, η επικοινωνία και οι αποφάσεις που λαμβάνονται έχουν εντελώς διαφορετική φιλοσοφία και είναι πιο ανθρώπινες, σε αντίθεση με τις ψυχρά υπολογιστικές και την απόλυτη λογική των αριθμών των ξένων «βορειοευρωπαίων φίλων» μας. Δεν απορρίπτω ασφαλώς τις διεθνείς εταιρίες που διοικούνται χρόνια από Έλληνες ασφαλιστές και ξέρουν να φερθούν ανάλογα. Δεν συμφωνώ όμως καθόλου με αυτές που λειτουργούν μόνο με την πολιτική των αριθμών και επιδιώκουν άμεσα κέρδη, παραβλέποντας τον ανθρώπινο παράγοντα. Όπως και να έχει οι ελληνικές διοικήσεις εξετάζουν με περισσότερη ευαισθησία και με διαφορετικό μάτι τις ιδιαιτερότητες της ελληνικής αγοράς. Σκύβουν και στηρίζουν ουσιαστικότερα τα δίκτυα των διαμεσολαβούντων, που είναι συνήθως πρακτορεία μικρών οικογενειακών επιχειρήσεων, διασπαρμένων σε όλη την Ελλάδα, σε μικρές και μεγάλες πόλεις.

Ένα άλλο τεράστιο πρόβλημα της κρίσης είναι ότι η δημόσια υγεία και συνταξιοδοτικό μας σύστημα κατέρρευσαν, με αποκλειστική ευθύνη, των εγκληματικών πολιτικών των προηγούμενων κυβερνήσεων και αργότερα των πιστωτών μας, που κούρεψαν τα αποθεματικά των ταμείων. Το δημόσιο σύστημα υγείας, παρ όλα τα προβλήματά του, κάλυπτε έως και πριν τρία χρόνια περίπου, χωρίς εξαιρέσεις το σύνολο του πληθυσμού. Σταδιακά όμως εγκατέλειψε την ελάχιστη κοινωνική συνεισφορά του σε 2 εκατ. περίπου ανέργους ή ανεπάγγελτους Έλληνες πολίτες, που ψάχνουν απεγνωσμένα μέσω κοινωνικών οργανώσεων να βρουν λύσεις, ενώ παρέχει άθλιες υπηρεσίες σε όλους τους υπόλοιπους ασφαλισμένους πολίτες. Έτσι προφανώς σπεύδουν τώρα να επωφεληθούν και να πάρουν θέση για το μέλλον κατά κύριο λόγο οι πολυεθνικές ασφαλιστικές εταιρίες, γιατί έχουν τα κεφάλαια και γνωρίζουν πολύ καλά το παιγνίδι. Σε πολλές χώρες οι εταιρίες αυτές, όχι τυχαία, συμπληρώνουν τα κενά της κοινωνικής ασφάλισης με τεράστια ιδιωτικά προγράμματα σύνταξης και νοσηλείας μέσω ισχυρών επαγγελματικών ταμείων. Πολλές ιδιωτικές πολυεθνικές εταιρίες διαχειρίζονται ακόμα και τις κύριες ασφαλίσεις σύνταξης και νοσηλείας σε κράτη που δεν έχουν την απαραίτητη τεχνογνωσία ή τους πόρους. Κάποτε στο τόπο μας λειτουργούσαν πάρα πολλά επικουρικά ταμεία με την ευθύνη του δημοσίου, όπου έγιναν πράγματα και θαύματα από κάποιες διορισμένες διοικήσεις. Σήμερα οι συνθήκες έχουν αλλάξει αφού τα περισσότερα επικουρικά καταργήθηκαν ή θα καταργηθούν μιας και δεν διαθέτουν πλέον πόρους να πληρώσουν τις υποχρεώσεις τους στους ασφαλισμένους τους. Ακόμα και κύρια ταμεία όπως ο ΟΑΕΕ παραπαίουν και παρακαλούν για κρατικές ενισχύσεις!!!!! Πιθανότερο είναι να ιδρυθούν νέοι επαγγελματικοί ιδιωτικοί φορείς συμπληρωματικής ασφάλισης ή να έχουμε νέες συγχωνεύσεις ταμείων.

Θεωρώ ότι σε καμία περίπτωση στην Ελλάδα δεν θα μπορούσαν Ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρίες να αναλάβουν τις κύριες συνολικές υγειονομικές και συνταξιοδοτικές ανάγκες για λογαριασμό του δημοσίου λόγω του κοινωνικού χαρακτήρα, που πρέπει να έχει μία σύγχρονη δημοκρατική πολιτεία. Από την άλλη κανένα επίσης κύριο ιδιωτικό σύστημα υγείας, εκτός του κράτους, δεν θα μπορούσε να αναλάβει την υγειονομική τους προστασία πολιτών, που έχουν την ατυχία χρόνιων προβλημάτων υγείας εκ γενετής. Όμως το μέλλον της δημόσιας υγείας και των συντάξεων είναι θνησιγενές, εκτός αν βρεθούν νέα φρέσκα κεφάλαια από το κράτος. Η κοινωνική μας ασφάλιση θα υποβαθμιστεί περαιτέρω και έτσι μείνει έκθετη στις πολυεθνικές εταιρίες, που θα αναλάβουν ίσως να διαχειριστούν το συνταξιοδοτικό μας σύστημα ή και να αναλάβουν την διαχείριση του συστήματος υγείας ή να το συμπληρώσουν μέσω επαγγελματικών ταμείων. Αυτές διαθέτουν τα κεφάλαια και θα σπεύσουν να μας «φροντίσουν» με το αζημίωτο, για τα επόμενα 50-100 χρόνια, με ότι συνεπάγεται για τους αδύναμους πολίτες που δεν μπορούν να ακολουθήσουν. Μοιραία θα δημιουργηθεί και ολιγοπώλιο, που θα οδηγήσει στον αφανισμό και την σταδιακή συρρίκνωση των ελληνικών ασφαλιστικών εταιριών, με συνακόλουθη την μείωση των προμηθειών και την περαιτέρω συρρίκνωση των παραδοσιακών δικτύων.

Ίσως λοιπόν είναι αναγκαίο να μπει το θέμα αυτό πιο επιτακτικά στο τραπέζι, αποκλειστικά από την Ένωση Ασφαλιστών στην πολιτεία, ώστε να γίνει σοβαρή συζήτηση και να γνωστοποιηθεί στους πολίτες η κατάσταση. Έχω την πεποίθηση ότι τα κεφάλαια που θα χρειαστούν αλλά και οι λοιπές απαιτήσεις, θα είναι τέτοιου βαθμού, ειδικά για τον κλάδο των συντάξεων, που θα πετάξουν μαθηματικά εκτός, όλους τους Έλληνες ασφαλιστές. Έτσι σταδιακά θα ασφαλίζουν μηχανάκια και παλιά αυτοκίνητα, γιατί τα υπόλοιπα ασφάλιστρα με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, θα φύγουν στις μεγάλες πολυεθνικές εταιρίες του εξωτερικού. Την απαισιοδοξία μου αυτή την επιτείνει η κεφαλαιουχική ανεπάρκεια των ελληνικών τραπεζών, αφού σε αυτό το αβέβαιο οικονομικό περιβάλλον, οι έλεγχοι της ΕΚΤ «θέλουν» τις τράπεζες να μην ανταποκρίνονται στις κεφαλαιακές τους ανάγκες. Αυτό δείχνει και την μοίρα όσων Ελλήνων ασφαλιστών ελπίζουν ίσως σε ένα καλύτερο μέλλον. Η ανήμπορη και στεγνή πόρων ελληνική πολιτεία, παρακολουθεί αμέτοχη όλο αυτό τον αφελληνισμό, αφού προφανώς δεν έχει λόγο στον σχεδιασμό και τις αποφάσεις της οικονομικής πολιτικής της Ελλάδας. Η νέα κυβέρνηση διατείνεται ότι θα καταφέρει να αντιστρέψει την πορεία σε πιο αισιόδοξα μονοπάτια. Αυτό επίσης είναι και το στοίχημα στο μέλλον για όσους θέλουν να επιβιώσουν στην ασφαλιστική μας αγορά. Να κάτσουν να επανασχεδιάσουν την πολιτική τους με βάση τις εντολές της πλειοψηφίας των Ελλήνων πολιτών που ψήφισαν την νέα διακυβέρνηση και να προσαρμόσουν την πολιτική τους ανάλογα. Αν χρειαστεί μάλιστα οφείλουν να υποδείξουν και κοινές λύσεις ώστε να βγούμε σταδιακά από αυτό το τέλμα της δυσπραγίας, χαράσσοντας νέους δρόμους με νέες φρέσκιες πολιτικές. Χρειάζονται όμως νέοι άφθαρτοι επαγγελματίες που θα στείλουν στο σπίτι τους αυτούς που μας κρατούν στις ίδιες καταστροφικές ατομικές πολιτικές, ώστε απερίσπαστα να προσφέρουν στην κοινωνία και το κοινό όραμα των Ελλήνων.

Του Γιώργου Νικολάκου, Διευθύνοντα Συμβούλου της Fasmagroup