Τον Νοέμβριο 2020 εκδόθηκε από την Ένωση Αναλογιστών Ευρώπης (ΑΑΕ) το «discussion paper» αναφορικά με τους ρόλους των Αναλογιστών στο ΔΠΧΑ 17 περιβάλλον. Το Διεθνές Πρότυπο Χρηματοοικονομικής Αναφοράς 17 είναι το πρώτο ολοκληρωμένο και πραγματικά διεθνές πρότυπο ΔΠΧΠ που καθορίζει τη λογιστική για τα ασφαλιστήρια συμβόλαια που εκδίδονται από μια ασφαλιστική.  Το ΔΠΧΑ 17 έρχεται για να αντικαταστήσει το ΔΠΧΑ 4 -ένα προσωρινό πρότυπο- που στην ουσία δεν ορίζει μεθοδολογίες επιμέτρησης αλλά βασίζεται στα εγχώρια λογιστικά πρότυπα. Οι εταιρείες πρέπει πλέον να εφαρμόσουν το ΔΠΧΑ 17 για ετήσιες περιόδους αναφοράς που ξεκινούν την ή μετά την 1η Ιανουαρίου 2023 (ή νωρίτερα εφόσον το επιθυμούν).

Η AAE χαιρετίζει τις βελτιώσεις που στοχεύει το ΔΠΧΑ 17, ωστόσο αναγνωρίζει πολυπλοκότητες στο νέο πλαίσιο και ζητά σημαντικό ρόλο για τους Αναλογιστές, τόσο σε ασφαλιστικές όσο και σε ελεγκτικές εταιρείες κατά τον χρηματοοικονομικό έλεγχο.

Το ΔΠΧΑ 17 ως πρότυπο που βασίζεται σε αρχές (principle based), αφήνει σημαντικά περιθώρια ερμηνείας και ασυνέπειας στις υποθέσεις και στις μεθοδολογίες μεταξύ εταιρειών όπως για παράδειγμα στα ακόλουθα πεδία:

• illiquidity premium
• discount rates
• contract boundaries
• amortisation of Contractual Service Margin (CSM)
• onerous contracts test and allocation of loss
• transition treatment
• coverage units
• risk adjustments
• cost allocation and deferral
• mutual business treatment
• applicability of Premium Allocation Approach (PAA)
• Other Comprehensive Income (OCI) approach 

Η AAE επισημαίνει ότι ένας τρόπος αντιμετώπισης της πολυπλοκότητας που συνδέεται με τις αρχές, και εξασφάλισης μιας πιο εναρμονισμένης προσέγγισης, είναι η ενθάρρυνση της χρήσης τυποποιημένων μεθοδολογιών και αναλογιστικών αρχών. Δοθέντος πως ο ρόλος των Αναλογιστών είναι καίριος στην εφαρμογή και στον έλεγχο του Προτύπου, συμπεραίνεται πως οι Αναλογιστές θα πρέπει να έχουν έναν «καθορισμένο θεσμικό» ρόλο, ο οποίος θα ισχυροποιούσε την αξιοπιστία των ΔΠΧΑ 17 εξαγομένων.

Η ΑΑΕ πιστεύει ακράδαντα ότι οι Αναλογιστές μπορούν και πρέπει να αναλάβουν θεσμικούς ρόλους, και ότι η συμμετοχή τους θα προσθέσει επαγγελματισμό και συνέπεια στην αποτίμηση των ασφαλιστικών υποχρεώσεων σύμφωνα με το ΔΠΧΑ 17. Η ΑΑΕ εκτιμάει ότι οι ρόλοι αυτοί θα πρέπει να ορίζονται ως μέρος του λογιστικού κανονιστικού πλαισίου για τις ασφαλιστικές εταιρείες και τους ομίλους που υποβάλλουν εκθέσεις σύμφωνα με το ΔΠΧΑ 17. Η απαιτούμενη συμμετοχή των Αναλογιστών με αυτόν τον τρόπο θα επιτρέψει την παραγωγή ενισχυμένης αξιοπιστίας από την αρχή.

Συγκεκριμένα, στην περίπτωση της εφαρμογής του Προτύπου από μια ασφαλιστική εταιρεία, η ΑΑΕ εισαγάγει τον «καθορισμένο θεσμικό» ρόλο του «reporting actuary» με καθήκοντά ίδια ή όμοια με εκείνα της Αναλογιστικής Λειτουργίας του Solvency II. Η ΑΑΕ θεωρεί πως ο Αναλογιστής στα πλαίσια του ΔΠΧΑ 17 θα πρέπει να έχει προ-απαιτούμενη γνώση και εμπειρία όμοια με του Solvency II, για αυτό προτείνει να ικανοποιείται η συνθήκη «fit and proper», σε περίπτωση που ο «reporting actuary» είναι διαφορετική οντότητα ή ομάδα με αυτή του Solvency II.

Αναφορικά με τον έλεγχο των λογαριασμών ΔΠΧΑ 17, η ΑΑΕ αναγνωρίζει τους θεσμικούς ρόλους και τις ευθύνες των Ελεγκτών όσον αφορά στην κατάρτιση και στον έλεγχο των οικονομικών καταστάσεων. Προτείνει δε τη συνεργασία με το ελεγκτικό επάγγελμα ώστε να καθοριστεί το καλύτερο δυνατό θεσμοθετημένο πλαίσιο συνεργασίας για τους Αναλογιστές και τους Ελεγκτές προς το συμφέρον των ενδιαφερόμενων μερών του Ευρωπαϊκού Ασφαλιστικού Κλάδου και της κοινωνίας γενικότερα. 

Επομένως, στην περίπτωση χρηματοοικονομικού ελέγχου του ΔΠΧΑ 17 από μια ελεγκτική εταιρεία, η ΑΑΕ θεωρεί πως η αναλογιστική υποστήριξη θα πρέπει να γίνει υποχρεωτική, εφαρμόζοντας τα πρότυπα ISA 540 και ISA 620, τα οποία θέτουν τους κατάλληλους κανόνες σε σχέση με την ενίσχυση ενός ελέγχου από ειδικούς μη-Ελεγκτές. 

Συμπερασματικά, η ΑΑΕ αναμένει πως η ενεργή συμμετοχή Αναλογιστών θα συμβάλει στη συνοχή της μεθοδολογίας και της ερμηνείας, υποστηρίζοντας παράλληλα ορισμένους από τους βασικούς στόχους του Προτύπου και ενισχύοντας την αξιοπιστία των αποτελεσμάτων του ΔΠΧΑ 17.

Μαριάννα Ανυφαντή
Διευθύνουσα Σύμβουλος, Αναλογιστής – FHAS
ANRAS P.C.
Anyfanti.Marianna@anras.gr

Η Μαριάννα Ανυφαντή είναι Αδειούχος Αναλογιστής Ασφαλιστικών Επιχειρήσεων, Διευθύνουσα Σύμβουλος στην εταιρεία ANRAS P.C. και διαθέτει πολυετή εμπειρία στην ασφαλιστική αγορά. 

Είναι απόφοιτος του Τμήματος Μαθηματικών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, κάτοχος  του Μεταπτυχιακού Προγράμματος «Μαθηματικά της Αγοράς και της Παραγωγής» του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, Αδειούχος Αναλογιστής Ασφαλιστικών Επιχειρήσεων και μέλος της Ένωσης Αναλογιστών Ελλάδος από το 2007.