*Γράφει ο Δρ Ξενοφών Λιαπάκης, Vice President, Chief Technology & Information Officer, PeopleCert

Τι είναι το Metaverse;

Η ιδέα είναι ότι το Μetaverse θα είναι ένα δίκτυο, 3D virtual κόσμων, όπου οι καταναλωτές θα μπορούν να κάνουν όλα όσα κάνουν online σήμερα, όπως η εργασία, οι αγορές, τα παιχνίδια και οι κοινωνικές δραστηριότητες. Η δυνατότητα δημιουργίας ενός τέτοιου δικτύου με τη χρήση προηγμένων υπαρχουσών τεχνολογιών, όπως οι 5G, 3D, AR, VR, blockchain, cryptocurrency, cloudcomputing είναι πλέον πραγματική. Σε αυτούς τους εικονικούς κόσμους, οι πραγματικοί άνθρωποι θα αλληλοεπιδρούν μέσω των avatars τους, όπως γίνεται σήμερα σε πολλά videogames,σε πραγματικό χρόνο.

Βασικές αρχές του Metaverse:

• Θα έχει πλήρη οικονομική δραστηριότητα: Οι ιδιώτες και οι οργανισμοί θα μπορούν να συμμετέχουν σε μια μεγάλη ποικιλία δραστηριοτήτων εντός του metaverse, κάθε μία εκ των οποίων θα έχει τη δική της παραγόμενη αξία.
• Θα είναι ανοιχτό και αποκεντρωμένο: Στο metaverse καμία οντότητα δεν θα έχει τον απόλυτο έλεγχο όσον αφορά τα δεδομένα ή την εμπειρία των χρηστών του, κάτι που εγγυάται άλλωστε και η ασφάλεια που προσφέρει η τεχνολογία blockchain πάνω στην οποία βασίζεται.
• Θα έχει διαλειτουργικότητα: Οι χρήστες του Metaverse θα μπορούν να μεταφέρουν δραστηριότητες, αξίες, δεδομένα και εμπειρίες μεταξύ του πραγματικού και των διαφορετικών virtual κόσμων όπου συμμετέχουν. Το Metaverse θα αποτελεί μια επέκταση του πραγματικού τους κόσμου.

Ποιες είναι οι τεχνολογίες που συνθέτουν το Μetaverse;

Οι εταιρείες μπαίνουν στον τρισδιάστατο κόσμο υιοθετώντας τεχνολογίες αιχμής, όπως το blockchain, την επαυξημένη πραγματικότητα (AR) και την Εικονική Πραγματικότητα (VR), τη 3D τεχνολογία, την τεχνητή νοημοσύνη (AI) και το Διαδίκτυο των Πραγμάτων (IoT) με στόχο να δημιουργήσουν την πρώτη Μetaverse εμπειρία πελάτη ως επέκταση του πραγματικού του κόσμου.

Αναμένεται μεγάλη εξέλιξη και χρήση των VR wearables (φακοί επαφής, γυαλιά, γάντια, ακουστικά κ.λπ.) που θα μας επιτρέπουν να συνδεόμαστε με άλλους στο ίδιο εικονικό δωμάτιο, ανεξάρτητα από τη φυσική απόσταση, χρησιμοποιώντας παράλληλα AI εικονικούς βοηθούς.

Η τεχνολογία blockchain θα προσφέρει μια αποκεντρωμένη και διαφανή λύση σε ό,τι αφορά την ψηφιακή ιδιοκτησία, τη μεταφορά αξίας, την ασφάλεια, τη διακυβέρνηση, την προσβασιμότητα και διαλειτουργικότητα, ενώ τα κρυπτονομίσματα θα επιτρέψουν στους ανθρώπους να μεταφέρουν την παραγόμενη αξία στο νέο αυτό τρισδιάστατο ψηφιακό περιβάλλον.

Το web 3.0 θα είναι η επόμενη γενιά τεχνολογίας Διαδικτύου που μέσω του blockchain θα δίνει τη δυνατότητα στα άτομα να συνδέονται σε ένα Διαδίκτυο να μπορούν να κατέχουν και να αμείβονται δίκαια και κατάλληλα από τις δημιουργίες και τις δραστηριότητές τους, το χρόνο και τα δεδομένα τους, σε αντίθεση με αυτό που συμβαίνει σήμερα, όπου οι γίγαντες του χώρου κερδίζουν τη μερίδα του λέοντος του Διαδικτύου.

Το Metaverse θα απαιτεί εξαιρετικά υψηλές ταχύτητες, υψηλό bandwidth και χαμηλό latency, ειδικά όταν ο χρήστης εισέρχεται σε έναν τεράστιο εικονικό κόσμο. Το 5G επιτρέπει εξαιρετικά υψηλότερη ταχύτητα, δίνοντας τη δυνατότητα σε εμπειρίες VR, που περιλαμβάνουν όπως την αίσθηση της αφής, και εμπειρίες AR, που επιτρέπουν στους επισκέπτες να έχουν συνομιλίες σε βάθος, με ενσωματωμένη τεχνητή νοημοσύνη, σε πραγματικό χρόνο. Σε αρκετές χώρες έχουν ήδη ξεκινήσει ερευνητικές πρωτοβουλίες σχετικά με το 6G.

Επιπλέον, η ανάπτυξη Brain-computer interfaces που θα επιτρέπουν τον έλεγχο των avatars με τα σήματα του εγκεφάλου μας αναμένεται να φέρει ακόμη μεγαλύτερη επανάσταση.

Πώς θα μοιάζει ο νέος Metaverse κόσμος;

Το Metaverse από τη σχεδίασή του δεν θα έχει γλωσσικούς περιορισμούς, χρησιμοποιώντας online και σε πραγματικό χρόνο μεταφράσεις από προηγμένες ΑΙ πλατφόρμες. Οι κάτοικοι του Metaverse, παρόλο που θα μιλούν διαφορετικές γλώσσες στην πραγματική τους ζωή, τα avatars τους θα μπορούν να επικοινωνούν χωρίς κανένα πρόβλημα σαν να μιλούσαν την ίδια γλώσσα.

Το μέλλον της εργασίας και της επαγγελματικής μας ζωής θα αλλάξει παρέχοντας εικονικούς χώρους εργασίας/γραφεία και νέες ή υπάρχουσες θέσεις εργασίας για ανθρώπους σε όλο τον κόσμο. Θα δημιουργηθούν νέα επαγγέλματα που δεν γνωρίζουμε ακόμη, ενώ πολλά από τα ήδη υπάρχοντα θα καταργηθούν ή θα αλλάξουν δραματικά. Εργαζόμενοι σε χώρες χαμηλού εισοδήματος μπορεί να είναι σε θέση να βρουν δουλειά σε πιο ανεπτυγμένες χώρες χωρίς να χρειάζεται να μεταναστεύσουν.

Η εξέλιξη των υφιστάμενων και η ανάπτυξη νέων πιο εξελιγμένων εργαλείων θα βοηθήσουν τους οργανισμούς να κάνουν τον απομακρυσμένο τρόπο εργασίας του προσωπικού τους πολύ πιο αποτελεσματικό και αποδοτικό, παρέχοντας τους κατάλληλους virtual χώρους εργασίας που βοηθούν την ομαδική συνεργασία, επικοινωνία, παραγωγικότητα και τη διά βίου εκπαίδευση που απαιτείται, καθώς και να οικοδομήσουν και να επικοινωνήσουν πιο αποτελεσματικά την κουλτούρα τους.

Στο χώρο της θρησκείας, βλέπουμε τον Θεό να έχει ήδη εισέλθει στο Metaverse. Οι ειδικοί ισχυρίζονται ότι στο μέλλον οι επισκέψεις στους Metaverse χώρους λατρείας θα γίνουν η νέα κανονικότητα, μια και θα δίνει τη δυνατότητα συμμετοχής σε ανθρώπους που είτε δεν έχουν χρόνο είτε δεν μπορούν σωματικά να πάνε στην εκκλησία, ειδικά σε αυτούς που έχουν χρόνια νοσήματα και δεν μπορούν να κινηθούν. Η ανωνυμία της εικονικής πραγματικότητας μπορεί να βοηθήσει κάποιους ανθρώπους να μοιράζονται βαθιά προσωπικά ζητήματα μέσω της εξομολόγησης, αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε το ρίσκο που υπάρχει, μια και δεν είναι λίγοι σήμερα αυτοί που δέχονται επιθέσεις λόγω της θρησκευτικής τους ταυτότητας, τη φυλής, του φύλου ή του σεξουαλικού τους προσανατολισμό μέσω Διαδικτύου. Ειδικά οι άνθρωποι που αισθάνονται έλλειψη αγάπης και νιώθουν ανεπιθύμητοι στις κοινότητές τους, είναι πολύ ευάλωτοι και πρέπει να προστατευτούν, ώστε να μη βιώσουν ανάλογες επιθέσεις ή εκμετάλλευση.

Στον χρηματοοικονομικό χώρο θα βλέπουμε στον virtual κόσμο συμβούλους, υπηρεσίες και συμφωνίες που θα εκτείνονται στο χώρο των πιστώσεων, των υποθηκών και ενοικίασης κ.ά., όπως συμβαίνει στον πραγματικό κόσμο. Ένας virtual κόσμος όπου τα avatars, τα κτίρια, τα αντικείμενα, τα ρούχα, η γη ή η τέχνη θα μπορούν να διαπραγματεύονται, να αγοράζονται και να πωλούνται όπως συμβαίνει στον πραγματικό κόσμο, δημιουργώντας ένα τεράστιο νέο οικονομικό σύστημα ως επέκταση του πραγματικού. Σήμερα υπάρχουν ήδη χρηματοοικονομικοί παίκτες που καινοτομούν έχοντας εισέλθει πρώτοι στον virtual κόσμο, όπως είναι κάποιες χρηματιστηριακές εταιρείες και τράπεζες στην Κορέα που έχουν ήδη αρχίσει να συναλλάσσονται μέσω εικονικών περιβαλλόντων που έχουν δημιουργήσει για τους πελάτες τους.

Στο χώρο της ασφάλισης, οι εταιρείες θα καθορίσουν την πολιτική τους σχετικά με την ανάληψη ψηφιακών κινδύνων, ορίζοντας τα είδη των ψηφιακών κινδύνων και τους κανόνες underwriting, δημιουργώντας και λανσάροντας τα αντίστοιχα προϊόντα προκειμένου, όπως συμβαίνει στον πραγματικό κόσμο, να ασφαλίσουν αυτόν τον νέο ψηφιακό κόσμο και τους σχετικούς κινδύνους που ενέχει. Το ότι το Μetaverse είναι ένας κόσμος που βασίζεται σε blockchain, μια από τις πιο ασφαλείς τεχνολογίες σήμερα, για ένα over-regulated κλάδο όπως ο ασφαλιστικός είναι πλεονέκτημα. Οι πραγματικοί ασφαλιστές και πελάτες αναμένεται να συζητούν μέσα σε virtual υποκαταστήματα και να συνάπτουν συμβόλαια μέσω των avatars τους.

Στο χώρο του τουρισμού, θα προσφέρονται virtual διακοπές, σε εικονικά θέρετρα, με ξεναγούς που θα παρέχουν εικονική ξενάγηση σε μουσεία, αξιοθέατα κ.ά.

Στο real-estate, οι πράκτορες σήμερα δείχνουν ακίνητα του πραγματικού κόσμου μέσω του ψηφιακού κόσμου, αύριο όμως θα δείχνουν στους υποψήφιους πελάτες και τα virtual προς πώληση ακίνητα, που δεν θα υπάρχουν κάπου στον πραγματικό κόσμο.

Στο χώρο του retail, virtual χώροι αγορών, καταστήματα, εμπορικά κέντρα κ.ά. θα εμφανιστούν δημιουργώντας ένα νέο παγκόσμιο e-Commerce, προωθώντας ψηφιακά προϊόντα που δεν υπάρχουν στον πραγματικό κόσμο, όπως τα NFTs, ρούχα και σπίτια για avatars κ.ά. Θα αγοράζουν ή θα νοικιάζουν απευθείας από τους ιδιοκτήτες και θα μεταβιβάζουν αξία, μεταξύ των διαφορετικών ψηφιακών κόσμων, των οποίων είναι κάτοικοι. Για παράδειγμα, η Nike, μία από τις πρώτες που επένδυσαν στο Μetaverse, επέλεξε να κάνει πρεμιέρα στο NIKELAND στην πλατφόρμα τυχερών παιχνιδιών Roblox. Οι επισκέπτες μπορούν να παίξουν παιχνίδια και να ντύνουν τα είδωλά τους δωρεάν, ψηφιακά προϊόντα θα είναι σύντομα διαθέσιμα για αγορά. Πολλές από τις έξυπνες τηλεοράσεις της Samsung διαθέτουν τώρα μια εφαρμογή πλατφόρμας NFT για την παρουσίαση και εμπορία ψηφιακής τέχνης.

Στη βιομηχανία των τυχερών παιχνιδιών, στοιχημάτων, ζωντανών σπορ και των καζίνο, αναμένεται ακόμη μεγαλύτερη ανάπτυξη και καλύτερη εμπειρία πελάτη, ενώ η πληρωμή μέσω κρυπτονομισμάτων θα είναι η νέα κανονικότητα.

Στην εκπαίδευση, ο κλάδος θα αλλάξει δραματικά, καθώς τα εξεταστικά κέντρα, τα σχολεία, τα κολέγια, τα πανεπιστήμια κ.ά. θα μεταφέρουν την παρουσία και την κύρια δραστηριότητά τους στον κόσμο του Μetaverse, παρέχοντας 24x7x365 πρόσβαση σε μια ποιοτικότερη κατάρτιση, με αποτελεσματικότερο τρόπο και χαμηλότερο κόστος.

Στο χώρο του Marketing, το Metaverse θα αποτελεί το κύριο μέρος της δραστηριότητας τους, στοχεύοντας στην προσέγγιση των νεότερων ηλικιακών ομάδων, με ψηφιακές προτάσεις και προσφορές σε προϊόντα και τεχνολογίες, που είναι περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο εξοικειωμένες.

Στην υγειονομική περίθαλψη, για πολλές δεκαετίες, η παροχή υγειονομικής περίθαλψης απαιτούσε για τη διάγνωση, τη λήψη ιατρικής θεραπείας ή τη διενέργεια χειρουργικών επεμβάσεων, τη διά ζώσης επαφή ενός γιατρού με τον ασθενή του. Αυτό αλλάζει δειλά-δειλά τα τελευταία χρόνια με την εμφάνιση των υπηρεσιών τηλε-υγείας. Το Metaverse αναμένεται να αλλάξει δραματικά τις υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης. Οι χειρουργοί θα συναντιούνται σε ένα εικονικό χειρουργείο και θα μπορούν να συνεργαστούν και να πάρουν τη βοήθεια άλλων συναδέλφων, συμβούλων και ειδικών. Οι νοσηλευτές θα συναντούν τους ασθενείς τους στο Metaverse, κάνοντας τον καθιερωμένο ιατρικό έλεγχο και παρέχοντάς τους τη συναισθηματική υποστήριξη που χρειάζονται.

Στο χώρο της βιομηχανίας, θα δοκιμάζονται προϊόντα και υπηρεσίες σε εικονικό περιβάλλον, σε μεγαλύτερη κλίμακα και με μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα, δεδομένου ότι η δημιουργία ενός εργοστασιακού ή digital twin περιβάλλοντος θα είναι ευκολότερη, ταχύτερη και φθηνότερη, δίνοντας τη δυνατότητα στα συστήματα ρομποτικής να δοκιμάζονται στο πώς αλληλοεπιδρούν με το φυσικό περιβάλλον.

Όταν μιλάμε για την οικονομία, το Metaverse θα παραγάγει πολύ σύντομα τη δική του οικονομία ή αλλιώς Μetanomics, μια και αναμένεται η δημιουργία μιας σειράς από επιχειρήσεις που θα καλύπτουν τις οικονομικές ανάγκες των κατοίκων του σε κάθε σχεδόν τομέα της αγοράς. Φανταστείτε ότι έχετε ένα online avatar, που έχει το δικό του ψηφιακό πορτοφόλι σε κρυπτονομίσματα, και θέλετε να αλλάξετε τα ρούχα που φοράει, αγοράζοντας ψηφιακά επώνυμα ρούχα που θα επιλέξετε αφού περιηγηθείτε σε έναν εικονικό εκθεσιακό χώρο. Θα μπορούσατε λοιπόν να ξεκινήσετε τη δική σας επιχείρηση που να καλύπτει τις παραπάνω ανάγκες ή ακόμη μια γκαλερί τέχνης όπου θα εκθέτετε τις τελευταίες και τις καλύτερες συλλογές σας ή ένα εικονικό ιδιωτικό κλαμπ κ.ά. 

Βλέπουμε ήδη κολοσσούς όπως το facebook, το Google, την Disney και την Amazon να μπαίνουν στον Μetaverse κόσμο με στόχο να δημιουργήσουν τη δική τους πλατφόρμα, αλλά θα πρέπει όλοι να συνειδητοποιήσουν ότι θα πρέπει να συμφωνήσουν και να συμμορφωθούν με ένα σύνολο κοινών πρωτοκόλλων και τεχνολογικών προτύπων που θα διασφαλίζει τη διαλειτουργικότητα σε πραγματικό χρόνο μεταξύ διαφορετικών δημιουργών, καθώς και την υποστήριξη της προσβασιμότητας από όλους τους τύπους των συσκευών. Από τη στιγμή που αυτό συμβεί, τότε αναμένονται τεράστιες ευκαιρίες για τις επιχειρήσεις σε όλο τον κόσμο.

Τέλος, όταν αναμένονται να συμβούν τόσο δραματικές αλλαγές στον κόσμο, γίνεται εύκολα αντιληπτό πόσο ζωτικής σημασίας είναι το να δημιουργηθεί ένα νέο αποτελεσματικό μοντέλο διακυβέρνησης, που θα διασφαλίζει και θα προστατεύει τον νέο αυτόν Μetaverse κόσμο που έρχεται.

Ποιοι είναι οι νέοι κίνδυνοι και προκλήσεις που φέρνει το Metaverse;

Οι περισσότεροι ειδικοί, παρόλο που προβλέπουν ένα λαμπρό μέλλον για το Metaverse, ταυτόχρονα προειδοποιούν για τους κινδύνους που ενέχει η ανεξέλεγκτη χρήση.

Επιστημονικές μελέτες έχουν δείξει σήμερα ότι η ανεξέλεγκτη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης έχει επιπτώσεις στην ψυχική υγεία των χρηστών. Γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι ακόμη περισσότερα προβλήματα ψυχικής υγείας αναμένεται να προκύψουν από τη μακροχρόνια έκθεση στους νέους εικονικούς κόσμους που έρχονται. Οι άνθρωποι δεν θα μπορούν εύκολα να διακρίνουν την πραγματικότητα από την εικονική πραγματικότητα, καθώς οι γραμμές μεταξύ του εικονικού κόσμου και του φυσικού κόσμου θα γίνονται ολοένα και πιο θολές. Ο κίνδυνος είναι ότι οι άνθρωποι, ακόμα κι όταν βγαίνουν από τον εικονικό κόσμο, θα συνεχίσουν να νιώθουν σαν να είναι ακόμα μέσα σε αυτόν.

Επιπρόσθετα, το Μetaverse θα ενέχει τον κίνδυνο διαρροής του απορρήτου προσωπικών δεδομένων. Σε ατομικό επίπεδο, τρίτα μέρη μπορούν να παρακολουθούν δραστηριότητες, να μελετούν τη συμπεριφορά των καταναλωτών και να συμμετέχουν σε ανεξέλεγκτη επεξεργασία των προσωπικών τους δεδομένων ή παραβίασης της πνευματικής ιδιοκτησίας τους. Σε επιχειρηματικό επίπεδο, η αποκάλυψη σημαντικών πληροφοριών και εμπορικών μυστικών στον ανταγωνισμό μπορεί να είναι πολύ επικίνδυνη για την επιβίωση κάθε εταιρείας.

Εξίσου σημαντικοί με τους παραπάνω κινδύνους θα είναι οι κίνδυνοι βίας, εκφοβισμού, εκβιασμού, πλαστοπροσωπίας, δυσφήμησης, πειρατείας, παραπληροφόρησης, παρενόχλησης και παραβίασης της ιδιωτικής ζωής, προκαλώντας μεγάλη ζημιά όχι μόνο στον εικονικό, αλλά και στον πραγματικό κόσμο.

Ειδικά στις ευαίσθητες ηλικίες των παιδιών που περνούν μεγάλο μέρος του χρόνου τους σε ανεξέλεγκτους τέτοιους εικονικούς κόσμους. Μην ξεχνάμε άλλωστε ότι έχουν ήδη εκδοθεί σήμερα προειδοποιήσεις για ορισμένα ψηφιακά παιχνίδια λόγω του βίαιου και επικίνδυνου περιεχομένου τους. Φανταστείτε τι θα συμβεί αύριο εάν το αφήσουμε ανεξέλεγκτο.

Προφανώς, τα avatars δεν είναι ανεξάρτητες οντότητες, υπάρχουν πραγματικοί άνθρωποι πίσω από αυτά, για το λόγο αυτόn και το Metaverse εγείρει νέες νομικές προκλήσεις. Η έλλειψη της κατάλληλης νομοθεσίας και αντίστοιχων κυρώσεων καθιστούν δύσκολο τον έλεγχο και τη ρύθμιση ανθρώπινων ενεργειών μέσω των avatars που θα θεωρούνταν παράνομες. Γι’ αυτό πρέπει να δημιουργήσουμε τον κατάλληλο κανονισμό για να προστατεύσουμε τους χρήστες του και να ελαχιστοποιήσουμε τους σχετικούς κινδύνους, διαφορετικά, όπως ισχυρίζονται πολλοί ειδικοί, κινδυνεύει «το Μetaverse να γίνει παράδεισος για τις επιχειρήσεις, την τεχνολογία και το εμπόριο - και κόλαση για τους ανθρώπους». Και καλό θα ήταν αυτή τη φορά να μην τρέχουμε καθυστερημένα πίσω από τις εξελίξεις, αλλά να ασχοληθούμε εγκαίρως με την προετοιμασία ενός τέτοιου κανονιστικού πλαισίου.

Θα αντικαταστήσει το Metaverse την πραγματική ζωή;

Το Μetaverse θα μας οδηγήσει σε μια νέα εποχή, όπου θα ζούμε περισσότερο στον ψηφιακό κόσμο παρά στον πραγματικό. Τα γυαλιά και ο λοιπός AR εξοπλισμός θα γίνουν commodity, καθώς θα είναι απαραίτητα για να κάνουμε ψώνια, να εργαστούμε και γενικά να λειτουργήσουμε στη νέα εικονική μας ζωή.

Δεν είναι λίγοι αυτοί που υποστηρίζουν ότι το Μetaverse «δεν θα είναι καλό για την ανθρωπότητα», και αυτό γιατί, όπως υποστηρίζουν, οι άνθρωποι θα γοητευτούν τόσο πολύ με τα avatars και την εικονική τους ζωή που θα αρχίσουν να μισούν την πραγματική τους ζωή.

Η ιδέα ενός εικονικού κόσμου στον οποίο κάθε χρήστης έχει ένα avatar και ανταγωνίζεται φίλους και συναδέλφους τον κάνει πιο ελκυστικό, όχι μόνο στις νέες γενιές αλλά και στις παλαιότερες, ειδικά σε αυτούς που είναι απογοητευμένοι με την πραγματική τους ζωή.

Υπάρχουν όμως και οι ψύχραιμες φωνές που, όπως υποστηρίζουν, είναι ωραίο να ντύνεις το avatar σου και να το στέλνεις στην κορυφή του Πύργου του Άιφελ, αλλά σε καμία περίπτωση αυτό δεν συγκρίνεται με το να πας εκεί ο ίδιος αυτοπροσώπως. Ό,τι και να λέμε, όπως υποστηρίζουν, πολλά πράγματα απλά δεν θα μπορούν να προσομοιωθούν.

Το Metaverse θα διεισδύσει σε κάθε μέρος της ζωής μας, αλλά η εστίασή μας πρέπει να είναι στη βελτίωση της ευημερίας μας στον πραγματικό κόσμο και όχι στον εικονικό. Το αντίθετο θα ήταν καταστροφή.

Συμπερασματικά

Το Metaverse αναμένεται να αλλάξει δραματικά τους οργανισμούς, τις αγορές, τον κόσμο συνολικότερα, τα επόμενα πέντε με δέκα χρόνια. Για το λόγο αυτόν οι επιχειρήσεις θα πρέπει να ξεκινήσουν να συζητούν και να διαμορφώνουν τη στρατηγική τους σχετικά με το Μetaverse, καθώς και την προετοιμασία που απαιτείται τόσο σε επίπεδο business μοντέλου όσο σε τεχνολογίες και οργανωτικό επίπεδο έτσι ώστε να μπουν εγκαίρως στον νέο αυτό κόσμο που δημιουργείται. Είναι βέβαιο ότι όσοι οργανισμοί υποτιμήσουν τη δυναμική αυτού του νέου ψηφιακού κόσμου και καθυστερήσουν να προσαρμοστούν σε αυτόν θα αντιμετωπίσουν προβλήματα επιβίωσης.

Ποιος είναι ο Δρ Ξενοφών Λιαπάκης

Ο Δρ Ξενοφών Λιαπάκης είναι διδάκτορας του Τμήματος Μηχανικών Ηλεκτρονικών Υπολογιστών και Πληροφορικής του Πανεπιστημίου Πατρών με ερευνητικά ενδιαφέροντα σε τομείς όπως των Information technology, Big data, Agile & Lean way of working, Business transformation και operational excellence.
Επί 18 έτη (1990 - 2008) εργάστηκε ως διευθυντής Μηχανογράφησης, στην Groupama ασφαλιστική.
Επί 11 έτη (2008 - 2019) εργάστηκε ως γενικός διευθυντής Ψηφιακού Μετασχηματισμού & Πληροφορικής του Ομίλου INTERAMERICAN.
Από τις αρχές του 2020 είναι αντιπρόεδρος στο χώρο της τεχνολογίας, έχοντας το ρόλο του CTIO στην εταιρεία PeopleCert η οποία αποτελεί παγκοσμίως τον leader στο χώρο της πιστοποίησης επαγγελματικών και γλωσσικών δεξιοτήτων, διεξάγοντας εκατομμύρια εξετάσεων το χρόνο σε 200 χώρες σε όλο τον κόσμο.
Επιπλέον είναι πρόεδρος του Hellenic CIO forum, διετέλεσε μέλος Διοικητικού Συμβουλίου του euro.digital Association και είναι επιστημονικός συνεργάτης του Data & Media Laboratory (DM Lab) που τελεί υπό την εποπτεία του ΣΕΙΔ του Πολυτεχνείου της Πάτρας.

Διαβάστε το άρθρο όπως δημοσιεύτηκε στο Ασφαλιστικό ΝΑΙ, τεύχος 196, Μάιος-Ιούνιος 2022 (Πατήστε επάνω στη φωτογραφία για μεγέθυνση):