Όσοι έχουν έναν γονέα, που μετά από μια ασθένεια, χρειάζεται μακροχρόνια φροντίδα, έχουν μια εμπειρία από το πόσο δύσκολο είναι αυτό το θέμα.
Οι ανάγκες φροντίδας είναι μεγάλες και τα έξοδα αυξάνουν με γεωμετρικό τρόπο.
Συνήθως παρέχεται άτυπη μακροχρόνια φροντίδα, κυρίως από μη εξειδικευμένο προσωπικό (informal caregivers) από άτομο του οικογενειακού περιβάλλοντος.
Η μακροχρόνια φροντίδα αναφέρεται σε μια σειρά από υπηρεσίες που δεν καλύπτονται από το συμβόλαιο υγείας. Περιλαμβάνει βοήθεια με τις καθημερινές δραστηριότητες ρουτίνας που χρειάζονται άτομα με χρόνιες παθήσεις / αναπηρίες και μειωμένο βαθμό αυτοεξυπηρέτησης.
Ωστόσο ο όρος μακροχρόνια φροντίδα στην πράξη περιλαμβάνει και βασική νοσηλευτική φροντίδα όπως χορήγηση φαρμάκων, περιποίηση κατακλίσεων, αποκατάσταση μετά από νοσηλεία, παρακολούθηση της πορείας της υγείας και πρόληψη υποτροπών, ακόμα και ψυχολογική υποστήριξη.
Ο φροντιστής εκτός της σοβαρής ασθένειας που αντιμετωπίζει ο ασθενής, χρειάζεται να καταβάλλει μεγάλη προσπάθεια για να αυξήσει το προσδόκιμο ζωής του ασθενούς και να αποφύγει τις συννοσηρότητες, έργο δύσκολο και απαιτητικό.
Από την άλλη πλευρά, για τον ασθενή, το ψυχικό κόστος είναι μεγάλο καθώς πέρα από την ασθένεια, νιώθει ότι γίνεται «βάρος» και πρακτικά και οικονομικά.
Τα στοιχεία από τον ΟΟΣΑ ( Organisation for Economic Co-operation and Development / OECD) δείχνουν αύξηση των ατόμων άνω των 65 ετών που θα χρειάζονται φροντίδα σε μακροπρόθεσμη βάση. Συγκεκριμένα για τις χώρες του ΟΟΣΑ μέχρι το 2050 το ποσοστό του πληθυσμού αναμένεται να είναι 27% ενώ για την Ελλάδα το ποσοστό, αναμένεται να είναι υψηλότερο και να κυμανθεί κοντά στο 36%.
Η μακροχρόνια φροντίδα μπορεί να παρέχεται σε ειδικές κλινικές, οίκους ευγηρίας και ιδρύματα αποκατάστασης, ή στο σπίτι.
Δεν είναι τόσο εύκολο να έχουμε ακριβή στατιστικά στοιχεία διότι ένα μεγάλο μέρος των ασθενών αντιμετωπίζεται στο σπίτι, ωστόσο από μελέτες φαίνεται πως οι δημόσιες δομές και τα κέντρα αποκατάστασης είναι περιορισμένα, με μικρό αριθμό κλινών και χαμηλό επίπεδο παροχών και δεν επαρκούν για την κάλυψη των ασθενέστερων οικονομικά ομάδων.
Η οικονομική συμβολή των Ταμείων είναι ελάχιστη, ενώ το μεγαλύτερο μέρος του κόστους καλύπτεται από τον ίδιο τον ασθενή και τους συγγενείς του (out-of-pocket).
Η συμβολή του Ιδιωτικού τομέα μέσω ασφαλιστηρίων συμβολαίων, ειδικά καθώς τα δημογραφικά στοιχεία δείχνουν την γήρανση του πληθυσμού, είναι απαραίτητη.
Ωστόσο τα περισσότερα σημερινά συμβόλαια ιδιωτικών ασφαλειών δεν καταφέρνουν να παρέχουν στα άτομα που θα χρήζουν μακροχρόνιας βοήθειας, μια ασφαλιστική παροχή (Long Term Care) που να καλύπτει ένα μεγάλο ποσοστό των εξόδων.
Μερικοί από τους λόγους αδυναμίας παροχής τέτοιας κάλυψης είναι ο ηθικός κίνδυνος και η αδυναμία πρόβλεψης του μακροχρόνιου κόστους. Επίσης απαιτείται μεγάλη συμμετοχή ασφαλισμένων, διαφορετικά είναι αρκετά κοστοβόρα ως κάλυψη για την Ασφαλιστική Εταιρεία.
Το όφελος από μια σωστή κάλυψη είναι σημαντικό για το σύνολο της κοινωνίας, ειδικά αν δούμε ως παράδειγμα την αγορά των ΗΠΑ που είναι πιο διαδεδομένα αυτού του τύπου τα συμβόλαια.
Δείτε λίγο πως διαμορφώνονται κόστη και ασφάλιστρα στις ΗΠΑ:
Το 2021, το μέσο κόστος για 3 χρόνια μακροχρόνιας φροντίδας στην Καλιφόρνια ήταν 438.000 $ (146.000 $ ετησίως).
Τα ασφάλιστρα για ένα συμβόλαιο Long Term Care- LTC για μια αρχική ομάδα παροχών ύψους 164.000 $ (που θα μπορούσε να αυξηθεί με την πάροδο του χρόνου) για έναν άνδρα 55 ετών είναι περίπου 2.000 $ ετησίως και 2.700 $ ετησίως για μια γυναίκα.
Αν και στην Ελλάδα το κόστος μακροχρόνιας φροντίδας είναι μικρότερο, θα πρέπει να συνυπολογίσετε πλέον της βοήθειας από ένα πρόσωπο που θα μισθώσετε (περίπου 800€ / μήνα) και το κόστος μιας εξειδικευμένης εταιρείας για κατ’ οίκον νοσηλεία, τις επισκέψεις ιατρού και φυσιοθεραπευτή καθώς και των εξετάσεων.
Η ασφάλιση μακροχρόνιας φροντίδας θεωρείται ακριβή, όμως κατά γενική ομολογία η έλλειψη της είναι ακριβότερη, καθώς υπολογίζεται ότι η πιθανότητα να χρειαστεί βοήθεια ένα άτομο σε τουλάχιστον δύο δραστηριότητες της καθημερινής ζωής ή να έχει γνωστικά προβλήματα είναι 68% για άτομα ηλικίας 65 ετών και άνω.
Αν και αυτού του τύπου την ασφάλιση είναι σημαντικό να την σκεφτεί κάποιος που προσεγγίζει την ηλικία των 50 ετών, είναι επίσης σημαντικό το μέλος της οικογένειας που προορίζεται να γίνει «φροντιστής» να συμμετέχει στα ασφάλιστρα για να μειωθεί η μελλοντική του επιβάρυνση.
Θα πρέπει κάθε Ασφαλιστικός Διαμεσολαβητής να δει το θέμα σοβαρά και να δεσμευτεί, ως σύμβουλος, ώστε να γνωρίζουν οι Ασφαλιστικές Εταιρίες ότι όντως θα συναφθούν τέτοια συμβόλαια αν τα σχεδιάσουν και τα παρέχουν στην Ελληνική αγορά, ακόμα και με περιορισμούς.
Ίσως θα πρέπει και τα συλλογικά όργανα των Ασφαλιστικών Διαμεσολαβητών να μιλήσουν με τις Ασφαλιστικές Εταιρείες για τη σημαντικότητα του θέματος.
Σε διαφορετική περίπτωση θα πρέπει ως σύμβουλοι να βοηθήσουμε τους δυνητικούς πελάτες να συγκεντρώνουν σταδιακά ένα ποσό, πέραν της σύνταξης, που θα βοηθήσει να αντιμετωπιστούν τυχόν τέτοια έξοδα.
