Ηλίας Προβόπουλος, 25/7/2021 - 17:39 facebook twitter linkedin Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: To «Πανηγύρι» του Σπύρου Νεραϊδιώτη Ηλίας Προβόπουλος, 25/7/2021 facebook twitter linkedin Οι συνέπειες της επιδημίας που μας απασχολεί πολλούς μήνες τώρα και δεν ξέρουμε πως και πότε θα τελειώσει, ασφαλώς θα είναι πολλές και σε κάποιες απ’ αυτές που αφορούν κυρίως τον παραδοσιακό και λαϊκό πολιτισμό, θα εκδηλωθούν αργότερα - όταν θα μπορέσουμε να μετρηθούμε ελεύθερα χωρίς περιορισμούς και φυσικά χωρίς μάσκες... Όταν λέω να μετρηθούμε, εννοώ να ανταμώσουμε σε μια μεγάλη γιορτή ή ένα λαμπρό πανηγύρι, από τα πολλά που γίνονται σε κάθε γωνιά της Ελλάδας και να μην λείπει κανείς! Γιατί είναι η δεύτερη χρονιά που τα πανηγύρια δεν θα γίνουν και το γεγονός απασχολεί φυσικά όλους όσους έβλεπαν ακόμη σε αυτά να χτυπά δυνατά η φλέβα του τοπικού πολιτισμού αλλά και να εκφράζονται μέσω αυτών ποικίλες εκφράσεις της κοινότητας, πραγματικής και φαντασιακής καθώς και της πίστης αφού η αφορμή τους ήταν και παραμένει η θρησκευτική εορτή των αγίων που κάθε τόπος έχει να τον προστατεύουν. Ανάμεσα στους ανθρώπους που τους απασχολεί το ζήτημα των πανηγυριών, είναι ο Σπύρος Νεραϊδιώτης, ο «Χορευτής των ορέων» από τη Νεράιδα (Γρεβενοσέλι) των Ανατολικών Τζουμέρκων ο οποίος ενώ ετοίμαζε ένα βιβλίο με σκέψεις και αναφορές για τα πανηγύρια που έχει ζήσει και χορέψει, ήρθε η επιδημία να επιβεβαιώσει τις ανησυχίες του. Μικρό στο δέμας, αλλά με ιδιαίτερη σημασία για την περίοδο που διανύουμε, το βιβλίο του Σπύρου Νεραϊδιώτη «Το πανηγύρι – Έκφραση και άγγιγμα ψυχής, άρωμα και έρωτας ζωής» (Εκδόσεις «Άπειρος Χώρα») ήρθε ακριβώς την ώρα που οι ρίζες της παράδοσης στεγνώνουν περισσότερο από τα μέτρα που πρέπει να τηρήσουμε για τον περιορισμό της επιδημίας. Με απλό τρόπο ο Σπύρος αναφέρεται στο ιστορικό των πανηγυριών και τους λόγους που αυτά καθιερώθηκαν σε όλη την Ελλάδα αλλά στέκεται περισσότερο στην ιδιαίτερη πατρίδα του, τα Τζουμέρκα και την ευρύτερη περιοχή τους κυρίως προς την Ήπειρο. «Η μουσικοχορευτική παράδοση στα Ανατολικά Τζουμέρκα», γράφει, «είναι ένας ατέλειωτος έρωτας με τη ζωή. Το πανηγύρι είναι τρόπος ζωής με τους ανθρώπους να γλεντάνε και τους Αγίους να συνομιλούν με τα τραγούδια μας και γενικότερα με τη λαϊκή μας παράδοση. Στα Τζουμέρκα και γενικότερα σε όλη την Ήπειρο οι άνθρωποι εκφράζονται με τους χορούς και με τα τραγούδια., καθώς αυτά βγαίνουν από την ψυχή τους, γλεντώντας ακόμη και με τα μοιρολόγια τους». Και παρατηρεί: «Είναι επιτακτική ανάγκη να πορευτούμε αντάμα με τη λαϊκή παράδοση, σε τούτη την εποχή που ζούμε, την εποχή του μαρασμού των αξιών, των ιδανικών και των αρχών, την εποχή της ισοπέδωσης των παραδόσεων από μια στείρα παγκοσμιοποίηση. Η λαϊκή παράδοση είναι μήνυμα ζωής και δημιουργίας, ανοιχτή πρόσκληση στις αναζητήσεις των νέων που πορεύονται μόνοι τους για τόσα μεγάλα». Παρατηρεί ότι τα πανηγύρια δεν είναι αυτά που ήταν κάποτε, έχουν υποστεί φθορές και οι απανωτές κρίσεις τα έχουν επηρεάσει αρνητικά ενώ μεγάλες είναι και οι αλλαγές στον κόσμο, η παλιά γενιά που τα έζησε και τα προέβαλλε δεν είναι εδώ να δώσει λύση και οι νεότεροι είναι διατακτικοί. Παράλληλα η αλλαγή των ηθών και η «αγορά» υπονομεύουν την συνέχειά τους καθώς επιβάλλουν άλλους τρόπους διοργάνωσης, μη συμβατούς στην παράδοση που δυστυχώς πολλές φορές επικρατούν. «Έχω την αίσθηση», λέει. «πως τα πανηγύρια μας θα ξαναζωντανέψουν κάποια μέρα. Αυτό θα γίνει γιατί θα το απαιτήσουν οι καιροί και οι κοινωνίες των ανθρώπων. Μέχρι να λάβουν τα όνειρα εκδίκηση, το φιλί της ζωής θα πρέπει να δώσουν κάποιοι που μπορούν με τις ενέργειές τους να εμφυσήσουν την δική τους πνοή μέσα σε αυτά. (...) Υπάρχει φως στον ορίζοντα. Αυτό θα πρέπει κάποιοι να το διαφυλάξουν, να το ενδυναμώσουν και να φωτίσουν με αυτό τη νεολαία, καθώς και τις επόμενες γενιές. Και τα πανηγύρια μας θα ξαναζωντανέψουν και πάλι. Και αυτοί είναι οι ποιοτικοί, οι ασυμβίβαστοι που δεν κάνουν πίσω με τίποτα. Είναι οι ανήσυχοι εκφραστές που αγωνιούν για τα πατροπαράδοτα. Οι τρυφεροί εραστές της παράδοσης και του λαϊκού πολιτισμού. Οι ρομαντικοί νοσταλγοί του ψυχικού τοπίου και των παιδικών βιωμάτων των μικρών μας πατρίδων. Αυτοί που πηγαίνουν κόντρα στα σημεία των καιρών, της στείρας παγκοσμιοποίησης και της υποκουλτούρας. Είναι οι άνθρωποι της κάθε γενιάς, της κάθε εποχής, που παραμονές πανηγυριού βρίσκονται στον τόπο καταγωγής τους, συμμετέχοντας ενεργά και ποιοτικά στη συνέχεια αυτού του κορυφαίου γεγονότος». Στο βιβλίο επίσης ο Σπύρος αναφέρεται στο πανηγύρι ως τρόπο ζωής, τους λαϊκούς οργανοπαίχτες, τον χορό με ιδιαίτερη σημείωση για το «Διπλοκάγγελο» που χορεύεται στο πανηγύρι της Αγίας Παρασκευής στο χωριό του, την παρουσία των ξενιτημένων και τον καημό αυτών που τους περιμένουν. Ιδιαίτερη δε αναφορά έχει στην «παραγγελιά», ιερό αποκαλεί τον θεσμό και με πολύ ωραίο τρόπο περιγράφει τις προϋποθέσεις που γίνεται αυτή και τι σημαίνει γι’ αυτόν που τη χορεύει αλλά και για όλους που συμμετέχουν στο πανηγύρι. Πρωτοχορευτής ο ίδιος ξέρει ακριβώς τι λέει και φέρνει σε όσους αγαπούν τα πανηγήρια ωραίες αναμνήσεις από στιγμές που μας έβρισκε το ξημέρωμα στο χοροστάσι. Το «Πανηγύρι» είναι το τέταρτο βιβλίο του Σπύρου Νεραϊδιώτη που αναφέρεται στον πολιτισμό των Τζουμέρκων και όποιος ενδιαφέρεται να το αποκτήσει μπορεί να επικοινωνήσει με τον ίδιο, (τηλ. 2681083647 & 6972107243) email:[email protected] ή με τις εκδόσεις «Άπειρος Χώρα», τηλ. 2105154920 & [email protected]. Στις φωτογραφίες ο Σπύρος Νεραϊδιώτης, σε πανηγύρι στο Νεράιδα. Ο Ηλίας Γ. Προβόπουλος γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Μεγάλη Κάψη της Δυτικής Φθιώτιδας. Έγινε δημοσιογράφος και εργάστηκε επί πολλά χρόνια και αποκλειστικά στις εφημερίδες, κυρίως στην «Ελευθεροτυπία» από τις στήλες της οποίας οργάνωσε και προέβαλλε μια ειδική αρθρογραφία με τον τίτλο «Μικρές Πατρίδες» για την ελληνική περιφέρεια και τους ανθρώπους της καθώς και για την Αθήνα, τα τελευταία χρόνια. Συνεχίζει να γράφει και να δημοσιεύει φωτογραφίες με την ίδια θεματογραφία στο actimon.blogspot.com ενώ εκδίδει και βιβλία που έχουν σχέση με την τοπική ιστορία. *Αραρίσκω = Συνάπτω, συνδέω, προσαρμόζω Ακολουθήστε το Nextdeal.gr στο Google News .
Ηλίας Προβόπουλος: Τιμή για την γυναίκα αγρότισσα! Κεντρική Φωτογραφία: Στη φωτογραφία η μάνα μου, Αγγελική (Κούλα) μια από τις τελευταίες γυναίκες που όλη της τη ζωή ήταν... Ηλίας Προβόπουλος, 15/10/2024 - 09:09
Ηλίας Προβόπουλος: Μπάλα στην κλειστή στοά! Η Κυριακή είναι μια μέρα που η κίνηση στην Πανεπιστημίου χαλαρώνει καθώς τα μεγάλα καταστήματα που υπάρχουν ακόμη εκεί και... Ηλίας Προβόπουλος, 14/10/2024 - 09:22
Ηλίας Προβόπουλος: «Κερνάμε Ήπειρο» στο Ζάππειο! Οι γεύσεις, οι μουσικές, οι χοροί και η φιλοξενία της Ηπείρου μεταφέρονται, ατόφιες και ανόθευτες στο Ζάππειον Μέγαρο των Αθηνών. Η... Ηλίας Προβόπουλος, 11/10/2024 - 09:28
Ηλίας Προβόπουλος: Ήρθε ο καιρός για τα τσίπουρα! Σιγά-σιγά μεσιάζουμε και τον Οκτώβρη προχωρώντας προς το βάθος του Φθινοπώρου. Τα φύλα αρχίζουν να πέφτουν και φθάνει ο καιρός... Ηλίας Προβόπουλος, 11/10/2024 - 09:20
Ηλίας Προβόπουλος: Πανηπειρωτικό Αντάμωμα 2024! Η Πανηπειρωτική Συνομοσπονδία Ελλάδας, ο μεγαλύτερος φορέας των απόδημων Ηπειρωτών που εκπροσωπεί πάνω από 400 σωματεία και περίπου 700.000 Ηπειρώτες... Ηλίας Προβόπουλος, 10/10/2024 - 09:35
Ηλίας Προβόπουλος: Τα μουλάρια και οι καταστροφές εδώ και στην Αμερική! Μεγάλη χώρα η Αμερική, μεγαλύτερα και τα προβλήματα που αντιμετωπίζει με την κακοκαιρία που πλήττει τις τελευταίες ημέρες τα Δυτικά... Ηλίας Προβόπουλος, 10/10/2024 - 09:05