Στα ευρύτερα οφέλη που θα έχουν οι Έλληνες πολίτες από την υλοποίηση του "Ελλάδα 2.0" και την πραγματοποίηση συνολικών επενδύσεων ύψους 57 δισ. ευρώ εστίασε ο αρμόδιος Αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών κ. Θόδωρος Σκυλακάκης κατά τη σημερινή παρουσίαση των δράσεων του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης & Ανθεκτικότητας, "Ελλάδα 2.0" στις αρμόδιες Επιτροπές της Βουλής, προκειμένου να ενημερωθούν τα μέλη τους, πριν το Σχέδιο υποβληθεί προς έγκριση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Κατά τη διάρκεια της παρουσίασης, στάθηκε σε 5 παραμέτρους: Στο επενδυτικό κενό που παρουσιάζει η χώρα για περισσότερα από δέκα χρόνια, στη σημασία των δανείων του Ταμείου Ανάκαμψης για τη στήριξη των ιδιωτικών επενδύσεων, στο σημαντικό ύψος (1,5 δισ. ευρώ) των επιδοτήσεων που αφορούν στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, στα ευρύτερα οφέλη που θα έχουν οι Έλληνες πολίτες από την επιτυχή υλοποίηση και εφαρμογή του Σχεδίου, καθώς και στα καλά μηνύματα που έρχονται από το εξωτερικό -κυρίως προερχόμενα από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς- για το ελληνικό Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.

Όπως ανέφερε ο Αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών, η Ελλάδα αποκλίνει από την υπόλοιπη Ε.Ε. για πάνω από τρεις δεκαετίες και ακόμη περισσότερο την τελευταία δεκαετία, αφού την περίοδο 1981-2019, ο μέσος ετήσιος ρυθμός αύξησης του κατά κεφαλήν πραγματικού ΑΕΠ ήταν κατά μέσο όρο μόλις 0,6%. Σε όρους πραγματικού κατά κεφαλήν ΑΕΠ, το 2019 η Ελλάδα υπολειπόταν του μέσου όρου της ευρωζώνης κατά 43,2%.

«Ο κύριος λόγος της απόκλισης είναι το επενδυτικό κενό, το έλλειμμα επενδύσεων» τόνισε ο κ. Θόδωρος Σκυλακάκης, αναφέροντας ότι μεταξύ 2010 και 2019, οι επενδύσεις (ακαθάριστος σχηματισμός παγίου κεφαλαίου) υπολειπόταν από το μέσο όρο της ζώνης του ευρώ κατά 9% του ΑΕΠ ετησίως ή αθροιστικά κατά 162 δισ. ευρώ. «Αν δεν λύσουμε το πρόβλημα του επενδυτικού κενού, κανένα άλλο πρόβλημα -ανεργία, μισθοί, εισοδήματα ανάπτυξη, δημόσιο και ιδιωτικό χρέος- δεν μπορεί να λυθεί ικανοποιητικά» επισήμανε χαρακτηριστικά.

Όπως είπε, το επενδυτικό κενό και το έλλειμμα επενδύσεων οφείλεται σε τρεις λόγους. Καταρχήν στην υπερφορολόγηση της εργασίας και του κεφαλαίου, θέμα που ήδη η κυβέρνηση ξεκίνησε να αντιμετωπίζει μειώνοντας προ και στη διάρκεια της πανδημίας ασφαλιστικές εισφορές και φορολογία. Δεύτερος λόγος το σημαντικά υψηλότερο κόστος δανεισμού (190 μονάδες βάσης) των ελληνικών επιχειρήσεων σε σχέση με τον μέσο όρο της E.E., και τρίτος τα έμμεσα εμπόδια στις επενδύσεις -χωροταξικά, πολεοδομικά, αδειοδοτήσεις, καθυστέρηση δικαιοσύνης, πολυνομία, μη ψηφιακό κράτος, γραφειοκρατία-, η αντιμετώπισή των οποίων αποτελεί κύριο στόχο του "Ελλάδα 2.0".

Τόνισε δε ότι το επενδυτικό κενό και το έλλειμμα επενδύσεων σημαίνει έλλειψη ανταγωνιστικότητας και παραγωγικότητας, λιγότερες θέσεις εργασίας, υψηλή ανεργία, χαμηλούς μισθούς, ασθενικές επιχειρήσεις, παρωχημένες τεχνολογίες. «Όλα αυτά οδηγούν με μαθηματική ακρίβεια στη συνέχιση του επενδυτικού κενού. Χωρίς επενδύσεις δεν υπάρχει ανάπτυξη, μόνο φτωχοποίηση», τόνισε χαρακτηριστικά.

Ο κ. Θόδωρος Σκυλακάκης, στάθηκε ιδιαίτερα στο θέμα της αξιοποίησης των δανείων, τα οποία λόγω υψηλού χρέους και δημοσιονομικών στόχων, μπορούν να χρησιμοποιηθούν μόνο για ιδιωτικές επενδύσεις. «Αναπόφευκτο κριτήριο για την επιστροφή των χρημάτων στον φορολογούμενο είναι να έχουμε φερέγγυους επενδυτές» επισήμανε, υπογραμμίζοντας ότι τα δάνεια αφορούν κάθε επιχείρηση «αρκεί αυτή να θέλει και να μπορεί να κάνει μόνη της ή με βοήθεια (π.χ. με συνεργασίες, συγχωνεύεις κ.λπ.), πραγματικές επενδύσεις στις οποίες να βάζει χρήματα και να αναλαμβάνει ρίσκο. Τα δάνεια αυτά λειτουργούν συμπληρωματικά στο μεγάλο πρόγραμμα επιδοτήσεων του “Ελλάδα 2.0” για μικρομεσαίες επιχειρήσεις ύψους 1,5 δισ. ευρώ».

Σε σχέση με τα ευρύτερα οφέλη που θα έχουν οι Έλληνες πολίτες από την υλοποίηση του "Ελλάδα 2.0" και την πραγματοποίηση συνολικών επενδυτικών πόρων ύψους 57 δισ. ευρώ, ο Αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών επισήμανε: «Ο εκσυγχρονισμός των Νοσοκομείων και των υπηρεσιών τους αφορά κάθε Έλληνα -μόνο οι χρόνιοι πάσχοντες που χρειάζονται κάθε χρόνο το σύστημα υγείας φθάνουν τα 4,5 εκατ. πολίτες-, ενώ η υλοποίηση του μεγαλύτερου προγράμματος πρόληψης που θα έχει γίνει ποτέ στη χώρα (254 εκατ. ευρώ), αφορά στο σύνολο του πληθυσμού. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός της εκπαίδευσης θα ωφελήσει μαθητές, σπουδαστές, φοιτητές, γονείς και εκπαιδευτικούς, όπως και η ψηφιοποίηση των υπηρεσιών του κράτους, που αφορά όλους τους πολίτες. Πολύ σημαντικό ρόλο στο Σχέδιο έχουν ακόμα η κατάρτιση, η δια βίου εκπαίδευση και οι ψηφιακές δεξιότητες, που αφορούν εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενους, αλλά και ανέργους».

Και ο κ. Θόδωρος Σκυλακάκης συνέχισε: «Στον αγροτικό τομέα, τα 750 εκατ. ευρώ για αρδευτικά έργα θα βοηθήσουν καθοριστικά τον κλάδο, ενώ το Σχέδιο προβλέπει επίσης επενδύσεις στη βιοποικιλότητα, αντιπλημμυρικά έργα, υποστήριξη ατόμων με αναπηρία, καταπολέμηση διακρίσεων, κοινωνική ενσωμάτωση ευάλωτων ομάδων, εκσυγχρονισμό οδικών αξόνων και συγκοινωνιών, ηλεκτρική διασύνδεση νησιών, βελτίωση λιμένων, καθώς και σημαντικές και ουσιαστικές επενδύσεις στο κομμάτι του πολιτισμού. Όλα αυτά αφορούν είτε άμεσα, είτε έμμεσα το σύνολο των Ελλήνων πολιτών».

Επισήμανε ότι το Σχέδιο "Ελλάδα 2.0" θα δημιουργήσει μια θεμελιώδη αλλαγή οικονομικού υποδείγματος, τοποθετώντας την ελληνική οικονομία σε έναν ενάρετο κύκλο αυξημένων επενδύσεων, απασχόλησης και ανάπτυξης, προκαλώντας σημαντική αύξηση του ΑΕΠ. Παράλληλα, θα καταστήσει τις επενδύσεις και τις εξαγωγές κινητήρια δύναμη της ελληνικής οικονομίας, δημιουργώντας 180.000 - 200.000 νέες μόνιμες θέσεις εργασίας και μόνιμη αύξηση του ύψους του πραγματικού ΑΕΠ κατά 7% μέχρι το 2026. «Τα μόνιμα κέρδη στο ΑΕΠ και στην απασχόληση θα προέλθουν εξαιτίας των μεταρρυθμίσεων, της αύξησης της παραγωγικότητας και κυρίως μέσω αύξησης των ιδιωτικών επενδύσεων που θα χρηματοδοτηθούν από τον φάκελο των δανείων. Σημαντική συνεισφορά θα έχουν και οι αυξημένες δημόσιες επενδύσεις, που θα χρηματοδοτηθούν από τον φάκελο των επιχορηγήσεων» ανέφερε χαρακτηριστικά.

Και ο κ. Θόδωρος Σκυλακάκης κατέληξε: «Έχουμε μπροστά μας έναν μαραθώνιο. Το πρώτο μίλι το έχουμε κάνει, είναι προς τη σωστή κατεύθυνση, ωστόσο έχουμε ακόμα πολύ δρόμο μπροστά μας και πρέπει να είμαστε προσεκτικοί και συνετοί. Το στοίχημα είναι μεγάλο. Κινητοποίηση μεγάλων ιδιωτικών επενδύσεων, πράσινος και ψηφιακός μετασχηματισμός, μεγάλες κοινωνικές επενδύσεις στην υγεία, την παιδεία και την απασχόληση και ταυτόχρονη υλοποίηση σημαντικών μεταρρυθμίσεων. Κι όλα αυτά πρέπει να γίνουν με τεράστια ταχύτητα, γιατί πρέπει να διπλασιάσουμε την απορρόφηση των πόρων, με οικονομική και κοινωνική αποτελεσματικότητα και προπαντός με έλεγχο και διαφάνεια σε κάθε διαδικασία. Έχουμε τη δυνατότητα να τα καταφέρουμε. Ξεκινήσαμε καλά, αλλά η πρόκληση τώρα μόλις ξεκινάει».

«Στην τοποθέτησή μου θα επιδιώξω να ξεκαθαρίσω τι δεν ισχύει και τι ισχύει για αυτό το Σχέδιο» τόνισε από την πλευρά του ο Υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας. Όπως είπε:

Τι δεν ισχύει

1ον. Το Σχέδιο δεν είναι μία γενική έκθεση ιδεών, ούτε ένα συνονθύλευμα σκέψεων, ούτε – προφανώς – μία συρραφή ατάκτως ερριμμένων προτάσεων άσκησης πολιτικής.
2ον. Το Σχέδιο δεν περικλείει πολιτικές που αντιβαίνουν στον ευρωπαϊκό οικονομικό σχεδιασμό και τις ευρωπαϊκές προτεραιότητες, ούτε προτάσεις που δεν ανταποκρίνονται σε πολύ συγκεκριμένα κριτήρια επιλεξιμότητας.
3ον. Το Σχέδιο δεν υποκαθιστά τακτικές δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού. Επίσης, δεν περιλαμβάνει δράσεις, η υλοποίηση των οποίων προϋποθέτει δημόσιες δαπάνες που εκτείνονται μετά τη λήξη του Σχεδίου, διότι οι δαπάνες αυτές δεν είναι επιλέξιμες προς χρηματοδότηση.
4ον. Το Σχέδιο δεν παραβιάζει τους περιβαλλοντικούς στόχους, χάριν της οικονομικής μεγέθυνσης, μέσω της υιοθέτησης της «αρχής της μη πρόκλησης σημαντικής βλάβης». Ενώ δεν μπορούν να αποδεσμευθούν πόροι, εάν δεν εκπληρωθούν συγκεκριμένα ορόσημα και στόχοι.
5ον. Το Σχέδιο, σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές προτεραιότητες, δεν περικλείει -άμεσα- πολιτικές αντιμετώπισης των επιπτώσεων του κορονοϊού. Ενδεικτικά, για παράδειγμα, δεν περιλαμβάνει αποζημιώσεις ειδικού σκοπού. Γι’ αυτά, υπάρχουν άλλα ευρωπαϊκά εργαλεία, όπως, ενδεικτικά, το πρόγραμμα SURE, για τη στήριξη της απασχόλησης. Πρόγραμμα, από το οποίο η χώρα μας θα λάβει, συνολικά, 5,2 δισ. ευρώ, ποσό σχεδόν διπλάσιο από το αρχικά κατανεμηθέν.
6ον. Το Σχέδιο, από μόνο του ως κείμενο, δεν μπορεί να αναμορφώσει το παραγωγικό πρότυπο της οικονομίας. Απαιτείται, εν μέσω άλλων, η μεθοδική, συνεπής και συστηματική υλοποίησή του, με συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα όπως, άλλωστε, προβλέπεται, καθώς και η συμπληρωματικότητα και οι συνέργειες με άλλες εθνικές -κλαδικές και τομεακές- πολιτικές, μέσω της κατάλληλης χρήσης των διαθέσιμων εγχώριων και ευρωπαϊκών πόρων, χρηματοδοτικών εργαλείων και μέσων.

Τι ισχύει για το Σχέδιο

1ον. Το Σχέδιο συνιστά μία σοβαρή, μεθοδική, συνεκτική, εμπροσθοβαρή και κοστολογημένη δέσμη προτάσεων, μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων, στις οποίες έχουν συμβάλει όλα τα Υπουργεία, μετά και από δημόσια διαβούλευση, υπό τον συντονισμό της αρμόδιας Επιτροπής. Οι φορείς των Υπουργείων θα είναι υπόλογοι, θα έχουν την κυριότητα του έργου και την ευθύνη για την επίτευξη των συμφωνημένων ορόσημων και στόχων.
2ον. Το Σχέδιο συνιστά το εφαλτήριο, σε συνδυασμό με άλλες εθνικές πολιτικές και χρηματοδοτικά εργαλεία, για αλλαγή του οικονομικού υποδείγματος της χώρας, προς ένα πιο εξωστρεφές, ανταγωνιστικό, καινοτόμο, δίκαιο, έξυπνο και πράσινο παραγωγικό μοντέλο. Ένα παραγωγικό μοντέλο που θα καθιστά τις επενδύσεις και τις εξαγωγές, κινητήρια δύναμη της ελληνικής οικονομίας, συνδυάζοντας, ολοκληρωμένα και ισορροπημένα, την οικονομική αποτελεσματικότητα με την κοινωνική συνοχή και δικαιοσύνη.
3ον. Το Σχέδιο στοχεύει να αντιμετωπίσει τις -μεσο-μακροπρόθεσμες- οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες της πανδημίας, μέσω της χρηματοδότησης ενός συνδυασμού βιώσιμων μεταρρυθμίσεων και σχετικών δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων, και της ενίσχυσης της ανθεκτικότητας της οικονομίας έναντι μελλοντικών κρίσεων. Με τη διοχέτευση των -εξαιρετικά μεγάλης κλίμακας- πρόσθετων κεφαλαίων που θα αντληθούν από τον δανεισμό, σε στοχευμένες δράσεις και πολιτικές βιώσιμης ανάκαμψης, θα αποφευχθούν περαιτέρω πιέσεις στους κρατικούς προϋπολογισμούς, που στη δύσκολη συγκυρία που βιώνουμε, είναι προσανατολισμένοι στη χρηματοδότηση οικονομικών και κοινωνικών μέτρων για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της πανδημίας. Για τον σκοπό αυτό, η Ελλάδα ζητά το σύνολο των πόρων που μπορεί να λάβει.
4ον. Το Σχέδιο περικλείει πολιτικές συμβατές με τις ευρωπαϊκές προτεραιότητες πολιτικής, όπως αυτές αποτυπώνονται στους 6 Πυλώνες του Κανονισμού για τον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Επίσης, το Σχέδιο ευθυγραμμίζεται πλήρως με τις ειδικές συστάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη χώρα μας, αλλά και για όλα τα κράτη-μέλη, καθώς και με τις προτεραιότητες οικονομικής πολιτικής που έχουν προσδιοριστεί στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, σε ό,τι αφορά τις προτεινόμενες μεταρρυθμίσεις και τις αναγκαίες -για την έγκαιρη ολοκλήρωσή τους- επενδύσεις.
5ον. Το Σχέδιο λειτουργεί σε συνάφεια και συμπληρωματικά με το νέο Εταιρικό Σύμφωνο για το Πλαίσιο Ανάπτυξης για την Προγραμματική Περίοδο 2021 - 2027, και τα τομεακά και περιφερειακά επιχειρησιακά του προγράμματα. Σε συνδυασμό με την Κοινή Αγροτική Πολιτική, τα τρία αυτά εργαλεία δύνανται να συνεισφέρουν το μεγαλύτερο μέρος των επενδυτικών κεφαλαίων που θα τοποθετηθούν στην ελληνική οικονομία για τα επόμενα 9 έτη. Αν τα αθροίσουμε, η αναλογία απολήψεων (εισροές) - αποδόσεων (εκροές/συνεισφορές) διαμορφώνεται σε 4,6/1. Με απλά λόγια, για κάθε 1 ευρώ που θα αποδίδουμε στην Ευρώπη, θα εισπράττουμε 4,6 ευρώ μέσω του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου και του Ταμείου Ανάκαμψης. Απαραίτητη προϋπόθεση για την αποδέσμευση αυτών των πόρων, είναι η κύρωση, από όλα τα ευρωπαϊκά κράτη-μέλη, της νέας απόφασης για το σύστημα των ιδίων πόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Ελλάδα, έγκαιρα, τον προηγούμενο μήνα, αυτό το έπραξε (ΦΕΚ 38Α/12.03.2021).
6ον. Παράλληλα, το Σχέδιο εξασφαλίζει συμπληρωματικότητα, συνέργειες, συνοχή και συνέπεια με τις δράσεις του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα, τη Δίκαιη Μετάβαση, και τα επιχειρησιακά προγράμματα στο πλαίσιο των άλλων ταμείων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
7ον. Το Σχέδιο περιλαμβάνει ένα ολοκληρωμένο και συνεκτικό σύνολο μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων, που διαρθρώνονται σε 4 δέσμες προτάσεων οι οποίες συνθέτουν 18 επιμέρους άξονες:

• Μετάβαση σε νέο ενεργειακό μοντέλο φιλικό στο περιβάλλον.
• Ενεργειακή αναβάθμιση του κτιριακού αποθέματος της χώρας και χωροταξική μεταρρύθμιση.
• Μετάβαση σε ένα πράσινο και βιώσιμο σύστημα μεταφορών.
• Αειφόρος χρήση των πόρων, ανθεκτικότητα στην κλιματική αλλαγή και διατήρηση της βιοποικιλότητας.
• Συνδεσιμότητα για τους πολίτες, τις επιχειρήσεις και το Κράτος.
• Ψηφιακός μετασχηματισμός του Κράτους.
• Ψηφιακός μετασχηματισμός των επιχειρήσεων.
• Αύξηση των θέσεων εργασίας και προώθηση της συμμετοχής στην αγορά εργασίας.
• Ενίσχυση των ψηφιακών δυνατοτήτων της εκπαίδευσης και εκσυγχρονισμός της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης.
• Ενίσχυση της προσβασιμότητας, της αποτελεσματικότητας και της ποιότητας του συστήματος υγείας.
• Αύξηση της πρόσβασης σε αποτελεσματικές και χωρίς αποκλεισμούς κοινωνικές πολιτικές.
• Φορολογικά εργαλεία πιο φιλικά για την ανάπτυξη και βελτίωση της φορολογικής διοίκησης.
• Εκσυγχρονισμός της δημόσιας διοίκησης.
• Βελτίωση της αποτελεσματικότητας του συστήματος δικαιοσύνης.
• Ενίσχυση του χρηματοπιστωτικού τομέα και των κεφαλαιαγορών.
• Προώθηση της έρευνας και της καινοτομίας.
• Εκσυγχρονισμός και βελτίωση της ανθεκτικότητας κύριων κλάδων της οικονομίας της χώρας.
• Βελτίωση της ανταγωνιστικότητας και προώθηση ιδιωτικών επενδύσεων και εξαγωγών.

8ον. Το Σχέδιο εδράζεται σε όρους οικονομικής αποτελεσματικότητας. Ο πρωταρχικός στόχος του Σχεδίου είναι να καλύψει το μεγάλο κενό σε επενδύσεις, παραγωγικότητα, εθνικό προϊόν και απασχόληση. Σε αυτό το πλαίσιο, αποσκοπεί στο να κινητοποιήσει και σημαντικές δυνάμεις από τον ιδιωτικό τομέα, ενισχύοντας τις ιδιωτικές επενδύσεις, και χρησιμοποιώντας τις Συμπράξεις Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα για την πραγματοποίηση δημοσίων επενδύσεων, ώστε να συγκεντρώσει σημαντικά επιπρόσθετα ιδιωτικά κεφάλαια. Με χρήση αυτών των μέσων, και αξιοποιώντας τα δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης για την προώθηση ιδιωτικών επενδύσεων, το «Ελλάδα 2.0» επιδιώκει να κινητοποιήσει συνολικούς επενδυτικούς πόρους 57 δισ. ευρώ. Επιπλέον, η παροχή οικονομικών κινήτρων για ιδιωτικές επενδύσεις, συμπληρώνεται από μια σειρά μεταρρυθμίσεων που στοχεύουν στη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, στη μείωση της γραφειοκρατίας και του διοικητικού κόστους, και στην αύξηση του μεγέθους των ελληνικών επιχειρήσεων.
9ον. Το Σχέδιο εδράζεται και σε όρους κοινωνικής δικαιοσύνης. Περιέχει δέσμη μέτρων που στοχεύουν στην αύξηση της απασχόλησης, τις ίσες ευκαιρίες και τον περιορισμό των ανισοτήτων. Που προωθούν την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας του Εθνικού Συστήματος Υγείας, την επίτευξη ισότιμης πρόσβασης στις υπηρεσίες υγείας και στη διασφάλιση της οικονομικής βιωσιμότητας του συστήματος. Που ενισχύουν τις ψηφιακές δυνατότητες της εκπαίδευσης και τον εκσυγχρονισμό της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης. Που αυξάνουν την πρόσβαση σε αποτελεσματικές και χωρίς αποκλεισμούς κοινωνικές πολιτικές.
10ον. Το Σχέδιο περιλαμβάνει πολιτικές, η υλοποίηση των οποίων, μέσω της θετικής μακροοικονομικής επίδρασης, μπορεί να δημιουργήσει δημοσιονομικό χώρο, με στόχο την περαιτέρω – προοπτικά – μείωση φόρων και ασφαλιστικών εισφορών για νοικοκυριά και επιχειρήσεις.