Τυχαίνει αυτές τις μέρες που τρομάζουν και τις νύχτες που κυοφορούν διαρκώς το απρόσδόκητο σε μια εποχή που όσο κι η αν ανθρωπότητα ξόρκιζε τον πόλεμο, αυτός χορεύει στις πεδιάδες της κεντρικής Ευρώπης, ξεσηκώνει τα έθνη της γης και τα καλεί απροκάλυπτα να πάρουν μέρος, να κλείνουμε τις ημέρες του Τριωδίου και να περνάμε στη Σαρακοστή, ήτοι να αφήνουμε πίσω μας τον Χειμώνα και να ανοιγόμαστε στην Άνοιξη!
Έτσι γίνονταν πάντα και οι άνθρωποι, όπου γης και όποιας πίστης γιόρταζαν αυτή την μετάβαση από το σκοτάδι στο φως και από την απραξία στην γέννηση μιας καινούργιας εποχής με πάνδημες τελετές και πράξεις που τους ελευθέρωναν από τα βάσανα της ζωής και της ψυχής. Οι τρόποι που γίνονταν αυτές ποικίλαν από τόπο σε τόπο και φυσικά όλες οι γιορτλες ακολουθούσαν ένα πανάρχαιο τυπικό, το οποίο αν και επηρεάζονταν από διάφορα πράγματα της εξέλιξης, παρέμεινε εντούτοις αναλλοίωτο στον πυρήνα του.
Μπουρανί στον Τύρναβο
Έτσι οι αρχαίες γιορτές μπορεί να έφτασαν ως τις ημέρες μας ως καρναβάλια και να απηχούν μια αισθητική που πολλούς απωθεί, αλλά πίσω από την μεγάλη εικόνα υπάρχουν στοιχεία που παραπέμπουν στην αρχή της ιστορίας και διαρκούς προσπάθειας του ανθρώπου να κατανοήσει τον κόσμο γύρω του και να εξημερώσει την ψυχή του.
Δεν ξέρω αν θα γίνουν φέτος αυτές οι γιορτές που λόγω επιδημίας πέρσι και πρόπερσι ακυρώθηκαν και όπου αν επιχειρηθεί να γίνουν θα έχουν επιτυχία. Οι καταστάσεις που ζούμε πάντως μοιάζουν να φρενάρουν την πορεία του κόσμου και κατά συνέπεια επηρεάζουν και αυτές τις γιορτές και με την ταχύτητα που αλλάζει πια ο κόσμος, είναι αμφίβολο αν συνεχίσουν να γίνονται και να ξεχωρίζουν οι μέρες στο ημερολόγιο.
Λιδινός στην Αίγινα
Με αφορμή αυτές τις σκέψεις, ξεφύλλισα χθες τον εξαιρετικό βιβλίο του Θάνου Μουρραή – Βελούδιου «ΕΥΓΟΝΙΑ ΚΑΙ ΑΛΛΑ ΤΙΝΑ» (Εκδόσεις «Άγρα») στο οποίο ο μέγας Ελληνευρέτης περιγράφει με τον τρόπο του ορισμένα δρώμενα της Αποκριάς που κατέγραψε την δεκαετία του ’50. Μεταξύ των οποίων και τα έθιμα όπως ο «Λυδινός» της Κυψέλης Αίγινας, ο Ιερός Γάμος στη Γοννούσα της Σικυώνας, το Μπουρανί στον Τύρναβο, ο «Μακαρώνας» του Πιτυού της Χίου κ.ά. Κείμενα που συνοδεύουν και σπάνιες φωτογραφίες του ιδίου και των Ανδρέα Εμπειρίκου, Φινν Στωλ, Χ. Γουίνσλω και Κατερίνα Κακούρη
Ιερός Γάμος στη Γονούσα
Ήταν μια απόλαυση που την συνιστώ σε όλους για να μαθαίνουμε τη συνέχεια και την αντοχή αυτών των πραγμάτων μετά από την τραγική δεκαετία 1940 – 1950 για την Ελλάδα και να στοχαστούμε πως θα είναι αυτά μετά από την τρέχουσα παγκόσμια κρίση και όταν ησυχάσει πάλι ο κόσμος. Ο Θάνος Μουρραής – Βελούδιος συνεχίζει να μας εμπνέει…
Μακαρώνας στη Χίο
:
*Κεντρική Φωτογραφία: Μπουρανί στον Τύρναβο
