Ηλίας Προβόπουλος, 3/1/2024 - 09:01 facebook twitter linkedin Ηλίας Προβόπουλος: Ο θάνατος του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη Ηλίας Προβόπουλος, 3/1/2024 facebook twitter linkedin Καθώς τούτον τον καιρό σε κάποιους από τους εναπομείναντες κινηματογράφους παίζεται και με επιτυχία μάλιστα το έργο της Εύας Νάθενα «Φόνισα» και χάρη στο διάλογο που έχει αναπτυχθεί πολλοί από τους νεότερους ανακαλύπτουν τον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη (Σκιάθος 4 Μαρτίου 1851 – Σκιάθος 3 Ιανουαρίου 1911) τον Άγιο των ελληνικών γραμμάτων που πέθανε σαν σήμερα πριν από 123 χρόνια. Ας θυμηθούμε μέσα από ένα κείμενο της εποχής* πως πέθανε αυτός ο τόσο μεγάλος και τόσο πονεμένος συγγραφέας μας και με την ευκαιρία ας ανατρέξουμε στο πολύτιμο έργο του. Ο θάνατός του Ο δε θάνατός του συνέβη ως εξής: Ησθένησε την 29ην Νοεμβρίου του 1910. Την τρίτην ημέραν της ασθενείας του ελιποθύμισε. Όταν δε συνήλθε, «Τι μου συνέβη;» είπε. «Δεν είναι τίποτε, μια λιποθυμία μικρά», του είπον αι περιστοιχίζουσαι αυτόν τρεις αδελφαί του. «Τόσα έτη», λέγει ο Αλέξανδρος, «εγώ δεν ελιποθύμισα, δεν εννοείτε ότι αυτά είναι προοίμια του θανάτου μου; Φέρετε αμέσως τον παπά και μην αναβάλλετε». Εθρήνουν τότε αι αδελφαί του, ο δε Παπαδιαμάντης βλέπων αυτάς και συλλογιζόμενος ότι εάν αποθάνη δεν έχουσιν άλλον βοηθόν και συντηρητήν, ταις απέτεινε τους εξής παρηγόρους λόγους: «Έχω καλούς φίλους, οι οποίοι θα εκδώσουν τα έργα μου, ησυχάσατε φιλόστοργές μου αδελφές». Μετ’ ολίγον κληθέντες ήλθον συγχρόνως και ο ιερεύς και ο ιατρός. Ο Παπαδιαμάντης προ πάντων ήτο χριστιανός και χριστιανός ευσεβής. Μόλις λοιπόν είδε τον ιατρόν, είπε εις αυτόν: «Τι θέλεις εσύ εδώ;». «Ήρθα να σε ιδώ», του λέγει ο ιατρός. «Να ησυχάσης», του λέγει ο ασθενής. «Εγώ θα κάμω πρώτα τα εκκλησιαστικά (δηλ. θα επικαλεσθώ την βοήθειαν του Θεού) και ύστερα ναρθής εσύ». «Ήθελα να κάμω το παλληκάρι», έλεγε κατά το διάστημα της ασθενείας του. «Αλλά την έπαθα». «Άμα λείψω απ’ αυτόν τον κόσμον, τότε θα καταλάβουν πόσον χρήσιμος είμαι», έλεγε κατά τας προ του θανάτου του ημέρας. Είχε σώας τα φρένας του μέχρι τέλους και επεθύμει να συγγράψη διήγημά τι. Ο νους του μέχρι της τελευταίας του αναπνοής ήτο αφιερωμένος εις τον Θεόν. Μόνος του ολίγας ώρας πριν αποθάνη έστειλε να κληθή ο ιερεύς δια να κοινωνήση. «Ξεύρεις! μήπως αργότερα δεν καταπίνω!», έλεγε. Ήτο παραμονή του θανάτου του και ως τις ειρωνεία του ανηγγέλη η απονομή της παρασημοφορίας του δια του Σταυρού του Σωτήρος. Την εσπέραν της 2ας Ιανουαρίου, παραμονήν του θανάτου του, «Ανάψτε ένα κηρί», είπε. «Φέρτε μου ένα βιβλίο» (δηλ. εκκλησιαστικόν βιβλίον). Το κηρίον ηνάφθη. Επρόκειτο δε να έλθη και το βιβλίον. Αλλά πάλιν αποκαμών ο Παπαδιαμάντης είπε: «Αφήστε το βιβλίο, απόψε θα ειπώ, όσα ενθυμούμαι απ’ όξω». Και ήρχισε ψάλλων τρεμουλιαστά «Την χείρα σου την αψαμένην» (σημ. Είναι τούτον τροπάριον εκ των Ωρών της παραμονής των Φώτων). Αυτό ήτο και το τελευταίον ψάλσιμον του Παπαδιαμάντη, διότι την ιδίαν νύκτα κατά την 2αν μετά το μεσονύκτιον ώραν εξημέρωνε η 3η Ιανουαρίου παρέδωκεν την ψυχήν εις χείρας του Πλάστου. (Απόσπασμα επιστολής Γ. Ρήγα στον εκδότη Δικαίο - Αλ. Παπαδιαμάντη «Αλληλογραφία», σελ. 218-9, εκδ. Δόμος) * Από το ημερολόγιο του 1998 των εκδόσεων Διάμετρος, στη σειρά «Συγγραφείς στο χρόνο». Ακολουθήστε το Nextdeal.gr στο Google News .
Ηλίας Προβόπουλος, 05/05/2021 - 13:25 Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Οι νεκροί της Marfin δεν ξεχνιούνται...
Ηλίας Προβόπουλος, 04/05/2021 - 11:06 Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Το πανηγύρι του Αγίου Γεωργίου στο Μυρόφυλλο
Ηλίας Προβόπουλος, 01/05/2021 - 10:22 Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Όταν Κοινότητα γίνεται η Εκκλησία
Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Τι γυρεύουν τα χελιδόνια στο όργωμα; Μέσα στα αυτά που συμβαίνουν τούτη την περίοδο της επιδημίας που απειλεί τον κόσμο, η είδηση ότι τα χελιδόνια τα... Ηλίας Προβόπουλος, 21/04/2021 - 11:17
Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Ν’ αναστήσουμε τα... παλιάμπελα! Σίτος, οίνος, έλαιον. Έτσι είναι νομίζω η σωστή σειρά για τα βασικά αγαθά που πρέπει να έχει ο άνθρωπος να... Ηλίας Προβόπουλος, 20/04/2021 - 08:30
Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Η λεμονίτσα και το στυλιάρι Κάποια πράγματα συμβαίνουν μια φορά και όποιος τα βλέπει πρέπει να θεωρεί τον εαυτό του τυχερό και φυσικά να μην... Ηλίας Προβόπουλος, 19/04/2021 - 10:05
Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Μάθημα κλαδέματος από τη μάνα Είναι μια πρόκληση η σκυτάλη -επί του προκειμένου το ψαλίδι του κλαδέματος- να περάσει από τα χέρια της μάνας μου... Ηλίας Προβόπουλος, 18/04/2021 - 10:19
Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Άσπρα ή κόκκινα τα κρεμμύδια; Έφτασε στη μέση ο Απρίλιος και ο καιρός ακόμη να βοηθήσει τη δημιουργία κήπων και καλλιεργειών. Ειδικά εδώ στα ορεινά,... Ηλίας Προβόπουλος, 16/04/2021 - 09:27
Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Ο Γιώργος Κρανίου ζωγραφίζει φάρμακα! Δεν αποτελεί έκπληξη πλέον για κανέναν η εικόνα του «φαρμακείου» κάθε σπιτιού με ένα σωρό πολύχρωμες συσκευασίες ριγμένες που έχουν... Ηλίας Προβόπουλος, 15/04/2021 - 11:12