Η επαγγελματική ευθύνη από λάθη ή παραλείψεις του Μηχανικού είναι η πλέον περίπλοκη σε σχέση με την ευθύνη άλλων επαγγελματιών (Γιατρού, Λογιστή, Δικηγόρου κα). Αυτό, γιατί μπορεί να έχουμε θετικές και αποθετικές ζημιές που σχετίζονται τόσο με σωματικές βλάβες ή θάνατο ατόμων όσο και με υλικές ζημιές. Για το σοβαρό θέμα της Επαγγελματικής Ευθύνης Μηχανικού, και όχι μόνο,  δυστυχώς δεν υπάρχει η κατάλληλη αντικειμενική προσέγγιση. Τόσο από τους ίδιους τους χιλιάδες Μηχανικούς και τους επαγγελματικούς συλλόγους τους όσο και από την ίδια την ασφαλιστική αγορά. Και, το παρόν ενημερωτικό κείμενο μαζί με κάποια άλλα σχετικά, προσπαθεί να συμβάλλει στο να καλύψει,  έστω και εν μέρει, αυτό το κενό.

Ο Μηχανικός όπως κάθε Επαγγελματίας, αναλαμβάνει ευθύνες που μπορεί να ζημιώσουν

Τόσο η νομοθεσία όσο και οι παράμετροι που διέπουν την όποια επαγγελματική δραστηριότητα γίνονται όλο και πιο πολύπλοκες. Ειδικά για το επάγγελμα του Μηχανικού έχουν συμβεί πολλές αλλαγές τα τελευταία χρόνια (Πιστοποιητικά, τακτοποιήσεις αυθαιρέτων, ηλεκτρονική έκδοση Αδειών). Επιπλέον, τυχόν λάθη ή παραλείψεις είναι ανθρώπινες αδυναμίες ακόμη και για τον πλέον ευσυνείδητο επαγγελματία. Το "ξέρω καλά τη δουλειά μου" ή "ουδέποτε είχα το παραμικρό πρόβλημα" και άλλα παρόμοια, δεν είναι σοβαρά επιχειρήματα για ένα σοβαρό επαγγελματία...

Οι ενδεχόμενες αξιώσεις αποζημίωσης εις βάρος κάποιου επαγγελματία μπορεί να είναι οικονομικά «δυσβάσταχτες» σε σχέση με την αμοιβή του

Είναι προφανές πως σε περίπτωση σωματικής βλάβης / θανάτου (αφορά Αρχιτέκτονες - Μηχανικούς και Γιατρούς) οι αξιώσεις για άμεσες και αποθετικές οικονομικές ζημιές (απώλεια εισοδήματος, ηθική βλάβη, ψυχική οδύνη) μπορεί να είναι υπερβολικά μεγάλες. 

Τα συναλλακτικά ήθη αλλάζουν και ο κάθε Επαγγελματίας μπορεί να κατηγορηθεί ακόμη και κακοπροαίρετα για λάθη ή παραλείψεις που δεν έπραξε

Είναι βέβαιο πως η ανάθεση υπηρεσίας σε κάποιο βασίζεται σε κάποια σχέση εμπιστοσύνης και αναγνώρισης. Ωστόσο, αν κάτι "πάει στραβά" και ο Εργοδότης ζημιωθεί, είναι προφανές πως το λάθος ή η παράλειψη δεν συγχωρείται εύκολα. Εξάλλου ο νόμος (βασική διάταξη του Αστικού Κώδικα) ρητά ορίζει πως αυτός που υπαίτια ζημιώνει υποχρεούται να αποζημιώνει. Είναι δε προφανές πως με την καθοδήγηση κάποιου έμπειρου δικηγόρου, η υπόθεση μπορεί να πάρει σοβαρές διαστάσεις...

Οι σύγχρονες εξελίξεις επιβάλλουν την ασφάλιση της Επαγγελματικής Ευθύνης ως αντικειμενικό τεκμήριο αξιοπιστίας - εγγύησης των παρεχόμενων υπηρεσιών

Συνήθως όλοι διατείνονται πως είναι άριστοι και παρέχουν ποιοτικές υπηρεσίες. Εξάλλου, η ποιότητα είναι κάτι το υποκειμενικό και ο καθένας μπορεί εξαρχής να ισχυριστεί πως την παρέχει. Η ασφαλιστική "εγγύηση" όμως πως κάποιος Τρίτος θα πληρώσει για τις τυχόν ζημιογόνες συνέπειες (μη ποιότητα) εξ αιτίας αμέλειας, λάθους ή παράλειψης, είναι προφανές πως είναι κάτι το διαφορετικό (το όλο επιχείρημα παραπέμπει στη γνωστή ρήση "η γυναίκα του Καίσαρα, δεν αρκεί απλά να λέγεται πως είναι τίμια, αλλά να υπάρχουν και τεκμήρια για την τιμιότητά της").

Η Ασφάλιση Επαγγελματικής Ευθύνης αποτελεί σήμερα πάγια πρακτική σε όλες τις προηγμένες χώρες του κόσμου. Το ισχύον θεσμικό πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης με γνώμονα την Προστασία του Καταναλωτή επιβάλλει στα κράτη - μέλη την Ελεύθερη Παροχή Υπηρεσιών και την προστασία του Ανταγωνισμού. Είναι προφανές πως οι όποιες εξελίξεις δεν είναι προς την υποχρέωση "προσαρμογής" του Γάλλου, Γερμανού ή Ολλανδού στην πρακτική - νοοτροπία του Έλληνα ή Βούλγαρου επαγγελματία...

Ο σημερινός Επαγγελματίας έχει ανάγκη από νομική & οικονομική προστασία για την απρόσκοπτη άσκηση της δραστηριότητάς του χωρίς επιπλέον άγχος για συνέπειες από τυχόν λάθη ή παραλείψεις.

Πρόκειται για αξιόπιστο επαγγελματικό "εργαλείο" που δεν κοστίζει ακριβά και αποτελεί πάγια λειτουργική δαπάνη εκπιπτώμενη από τη φορολογητέα ύλη. Η ανάγκη για την υιοθέτησή της είναι ακόμη πιο σημαντική σε περίοδο οικονομικής κρίσης όπου το χρήμα είναι "δυσεύρετο και ακριβό". Επιπλέον, σε οικονομικά δύσκολες εποχές οι άνθρωποι δεν συγχωρούν / παραβλέπουν εύκολα λάθη ή παραλείψεις άλλων που τους ζημιώνουν οικονομικά ...

ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΥΤΙΝΑΣ (gkoutinas@gmail.com)

Είναι Μηχανικός ΕΜΠ με  μεταπτυχιακές σπουδές στη σχολή ENSPM Γαλλίας και με εκπαίδευση στις επιχειρηματικές ασφαλίσεις.

Εργάστηκε αρχικά ως Μηχανικός στη ΔΕΗ όπου απέκτησε εμπειρία στη διαχείριση εξειδικευμένων ενεργειακών έργων. Παραιτήθηκε από τη ΔΕΗ το 1992. Στη συνέχεια, μετά από εκπαίδευση και εμπειρία ως Underwriter σε  διεθνή ασφαλιστική εταιρεία, δραστηριοποιείται ως Εμπειρογνώμων Ασφαλίσεων, εστιάζοντας στις ασφαλίσεις τεχνικών έργων, επαγγελματικών, επιχειρηματικών και  τεχνολογικών κινδύνων.

Το 2002 ίδρυσε την “ΚΟΥΤΙΝΑΣ ΑΕ – Insurance Brokers”. Συνεργάζεται και με την αγορά του Λονδίνου και από το 2008 λειτουργεί ως Εξουσιοδοτημένος Ανταποκριτής των Lloyd’s σε Ελλάδα, Κύπρο, Βουλγαρία και Ρουμανία. 

Προωθεί εξειδικευμένες Ασφαλίσεις Αστικής Ευθύνης (Γενική, Επαγγελματική, Εργοδοτική, Προϊόντος, Περιβαλλοντική), Ασφαλίσεις “Μη επανδρωμένων εναέριων συστημάτων” (Drones), Ασφαλίσεις Κινδύνων Διαδικτύου (Cyber Risks) κλπ.

Έχει προσφέρει υπηρεσίες Εμπειρογνώμονα Ασφαλίσεων σε φορείς του δημοσίου και του ευρύτερου δημόσιου τομέα (ΥΠΕΧΩΔΕ ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ ΑΕ, Τεχνικό Επιμελητήριο-ΤΕΕ, Εθνικό Σύστημα Διαπίστευσης-ΕΣΥΔ), σε φορείς του ιδιωτικού τομέα (“Ολυμπιακό Μετρό”, “ΑΤΤΙΚΗ ΟΔΟΣ”, “ΓΕΦΥΡΑ Ρίο-Αντίρριο”)  και σε διάφορες επιχειρήσεις.

Έχει συμμετάσχει ως Εισηγητής σε σεμινάρια ή συνέδρια και έχει δημοσιεύσει πληθώρα άρθρων για τεχνικά και ασφαλιστικά θέματα. 

Είναι μέλος ΔΣ του Συνδέσμου Αντιπροσώπων Lloyd’s Brokers στην Ελλάδα.