Γράφει η Λάουρα Σταυρίδου

Έχει παρατηρηθεί πως τα τελευταία χρόνια ότι υπάρχει έλλειψη βασικής εκπαίδευσης στην ασφαλιστική αγορά.
Η υπάρχουσα εκπαίδευση συνήθως γίνεται αποσπασματικά ή περιορίζεται στους 100 καλύτερους μιας εταιρείας. Αν και υπάρχουν μεγάλα δίκτυα, συνήθως δεν οργανώνονται σε μικρές ομάδες, ώστε μέσα σε ένα χρονικό διάστημα να υπάρχει αποτελεσματική εκπαίδευση του συνόλου.
Ερωτήματα όπως πότε εκπαιδεύονται στα βασικά ασφαλιστικά οι πράκτορες ή αν υπάρχουν αίθουσες ώστε να εκπαιδεύονται τα δίκτυα σε μικρές ομάδες ή αν είναι οι ώρες επαναπιστοποίησης βασική εκπαίδευση, δεν απαντώνται εύκολα.

Τι σημαίνει όμως η έννοια «βασική εκπαίδευση»; Ίσως να μπορούσαμε να καταλάβουμε το βάρος της ερώτησης, αν την κάναμε π.χ. για έναν γιατρό, έναν δάσκαλο ή έναν δικηγόρο. Τι σημαίνει για εκείνους η βασική εκπαίδευση; Ένας ιατρός εκπαιδεύεται στα βασικά τουλάχιστον για 3 χρόνια και εν συνεχεία ολοκληρώνει την επιστημονική του κατάρτιση για άλλα 5 έτη. Δεν του δίνουν ένα θερμόμετρο και ένα πιεσόμετρο και θεωρούν πως είναι έτοιμος γιατρός.

Τον πρώτο χρόνο σπουδών ξεκινάνε οι όλες οι επιστήμες από τις βασικές έννοιες που τις απαρτίζουν, πχ αν σπουδάζει κανείς δικηγόρος, όλα τα βιβλία έχουν να κάνουν με γενικές έννοιες, τι σημαίνει δίκαιο, νομοθεσία, νομολογία. Το δεύτερο χρόνο μπαίνουν σε πιο συγκεκριμένα πράγματα, αλλά και πάλι ασχολούνται με γενικές έννοιες, όπως γενικές αρχές Ποινικού Δικαίου και στη συνέχεια αρχίζουν την εξειδίκευση, ας πούμε στο Ποινικό Δίκαιο.

Το «ΝΑΙ» κατά καιρούς υπενθυμίζει την ανάγκη για βασική εκπαίδευση στις εταιρείες, όπου με την επιστροφή στις βασικές έννοιες φυσικά δεν εννοεί να μάθει πάλι στον γιατρό πώς να παίρνει την πίεση, αλλά εννοεί να γίνει επιστροφή στις βασικές έννοιες που απαρτίζουν την επιστημονική κατάρτιση του ασφαλιστικού διαμεσολαβητή.

Αυτό πρακτικά σημαίνει πως στην αρχή θα πρέπει να υπάρχουν μαθήματα γενικής φύσεως, όπως οι όροι του συμβολαίου, η έννοια της ασφάλισης, το ασφαλιστικό συμφέρον κ.τ.λ. Ουσιαστικό, δηλαδή, τμήμα της βασικής εκπαίδευσης είναι οι έννοιες του ασφαλιστικού θεσμού. Μετά ακολουθούν οι Αρχές της Πώλησης, αλλά και βασικές αρχές ανάληψης κινδύνου και έννοιες όπως η αποφυγή της ασφαλιστικής απάτης, η κατηγοριοποίηση των κινδύνων, βασικές αρχές διαπραγμάτευσης, η επεξήγηση του δείκτη ζημιών κ.ο.κ. Θα δικαιολογούσαμε τους πρωτοπόρους του 1970, όπως οι κύριοι Δελένδας, Παλαιολόγος, Κοντομηνάς, Ραφαήλ και άλλοι, που ήταν οι πρώτοι που μπήκαν στο να κάνουν εκπαίδευση, την οποία την έκαναν γρήγορα, διότι υπήρχαν άλλα ζητήματα, καθώς ο νέος ασφαλιστής έπρεπε να μάθει «πέντε πράγματα» και να ξεκινήσει.

Τους δικαιολογούμε γιατί τότε δεν υπήρχε το πλήθος των προϊόντων που υπάρχουν σήμερα και η αγορά ήταν ακόμα δόκιμη και προς εξέλιξη. Σήμερα οι ασφαλιστικοί διαμεσολαβητές πωλούν Αμοιβαία Κεφάλαια, ενώ οι συνάδελφοι του 1970 περίμεναν 20 χρόνια για να πουλήσουν τέτοιο προϊόν. Πολλές εταιρείες τότε δεν είχαν καν κλάδο Αυτοκινήτου ή δεν είχαν προσθήκες στα βασικά συμβόλαια.
‘Έτσι λοιπόν θα συγχαίραμε τους αρχικούς εκείνους εκπαιδευτές που τόλμησαν με δικά τους μέσα και έξοδα να βάλουν τα θεμέλια μιας εκπαίδευσης αρχικής, η οποία εξ ανάγκης ήταν μια σταδιακή εκπαίδευση. Συγχρόνως αυτοί οι πρωτοπόροι έθεσαν τις βάσεις για την εξέλιξη. Όπως ο κ. Κοντομηνάς που έφερε τη Limra το 1982 και έκανε σεμινάρια στο δίκτυο για έναν χρόνο, παρέχοντας τη δυνατότητα να αυξήσουν τις επαγγελματικές τους γνώσεις. Αυτοί οι πρωτοπόροι έθεσαν τη βάση για την εκπαίδευση των ασφαλιστών, των διευθυντών, ακόμα και των εκπαιδευτών, των εκπαιδευομένων και συνεχώς έκαναν βελτιώσεις.

Σήμερα όμως δεν επιτρέπεται να γίνεται λιγότερη εκπαίδευση από αυτή που γινόταν πριν 30 χρόνια. Σήμερα την εκπαίδευση την κάνουν άνθρωποι που οι περισσότεροι όχι μόνο δεν έχουν ασφαλιστική εμπειρία, αλλά δεν έχουν καν την άδεια του ασφαλιστικού διαμεσολαβητή.
Δεν είναι τυχαίο που υπάρχει η εξής φράση στον κύκλο των εκπαιδευτών: «Θα αφήσεις να σε διδάξει πώς να πέφτεις με το αλεξίπτωτο κάποιος που δεν έχει πέσει ποτέ ο ίδιος;», που σημαίνει πως ο εκπαιδευτής θα πρέπει να έχει δει πελάτες, να ξέρει να χειρίζεται αντιρρήσεις, να παίρνει συστάσεις και να κάνει αναζήτηση πελατών. Δυστυχώς οι περισσότερες εταιρείες οργανώνουν εκπαιδεύσεις οι οποίες αφορούν κυρίως προϊόντα κλάδων. Επιπλέον οι εταιρείες (κι εφόσον έχουμε μπει στην εποχή της εξειδίκευσης) θα πρέπει να επιτρέπουν στο δίκτυό τους (και αφού πρώτα το έχουν εκπαιδεύσει ανάλογα) να πωλούν εξειδικευμένα προϊόντα και όχι με μια γενική άδεια να πωλούν τα πάντα. Άλλωστε πουθενά, σε κανέναν κλάδο, δεν γίνεται αυτό, φανταστείτε δηλαδή ένα νοσοκομείο να επιτρέπει σε έναν παθολόγο να ασκεί την ιατρική επιστήμη στον καρδιολογικό τομέα (και όχι στον παθολογικό που είναι εξειδικευμένος).

Τι περιλαμβάνει η βασική εκπαίδευση
Η βασική εκπαίδευση αποτελεί μια ισχυρή βάση για τις δεξιότητες και τις ικανότητες που απαιτούνται στην ασφάλιση. Είναι όμως και ο μόνος τρόπος να οπλιστεί ο ασφαλιστικός διαμεσολαβητής με την απαραίτητη πίστη στο θεσμό ώστε να μπορεί να κάνει καριέρα και όχι απλώς να εργάζεται.
Αν μπορούσαμε να παρομοιάσουμε τη βασική εκπαίδευση με ένα γεωμετρικό σχήμα, θα ήταν αυτό της σφαίρας με πυρήνα και δακτύλιους. Η πυρηνική έννοια της βασικής εκπαίδευσης είναι η κατανόηση του ασφαλιστικού θεσμού.
Ο ασφαλιστικός θεσμός έχει στόχο να χτίζει ανθεκτικότητα και εμπιστοσύνη, υποστηρίζοντας τις επιχειρήσεις, τις οικογένειες, ακόμα και τις κυβερνήσεις να αντιμετωπίσουν καλύτερα την αβεβαιότητα.

Στη συνέχεια υπάρχουν δέκα βασικές Ασφαλιστικές Αρχές, ουσιαστικά δέκα δακτύλιοι γύρω από τον πυρήνα του ασφαλιστικού θεσμού, που διδάσκονται παγκοσμίως και θα πρέπει να διδαχτούν σε βάθος:

1. Καλή Πίστη
2. Ασφαλιστικό Συμφέρον
3. Αποζημίωση
4. Θεμελιωτική Αιτιώδης Συνάφεια
5. Υποκατάσταση
6. Βάρη του Ασφαλισμένου
7. Μεταφορά Κινδύνου
8. Τυχαία ζημιά
9. Αντασφάλιση
10. Συγκέντρωση ζημιών - Pooling of losses

Ακολουθούν νομικές και ιατρικές έννοιες, κανόνες και κανονισμοί όπως η προστασία των ευαίσθητων δεδομένων, όροι συμβολαίων και προϋποθέσεις κάλυψης, κείμενη νομοθεσία, Ψυχολογία, στοχοθεσία, προϊόντα και τεχνικές πωλήσεων.
Αν κάποιος με πολυετή τώρα παρουσία στον ασφαλιστικό χώρο αναρωτηθεί «μετά από τόσα χρόνια, ξανά στα βασικά;», η απάντηση είναι πως η γνώση αλλάζει. Εμπλουτίζεται, τροποποιείται και βαθαίνει. Τα νομικά κείμενα έγιναν πιο σύνθετα, προστέθηκε Αστική Ευθύνη στις υποχρεώσεις του ασφαλιστικού διαμεσολαβητή, ο τομέας της Ψυχολογίας μάς δίνει πλέον νέα εργαλεία αντιμετώπισης αρνητικών συναισθημάτων και η οικονομική επιστήμη εξελίχθηκε.

Εξειδικευμένη εκπαίδευση από ειδικούς
Η προϊοντική εκπαίδευση δεν είναι η μόνη βασική εκπαίδευση που χρειάζονται οι διαμεσολαβητές. Τα ασφαλιστήρια συμβόλαια παρέχουν καλύψεις που πλαισιώνονται από νομικούς όρους, οι οποίοι με τη σειρά τους βασίζονται σε νομοθεσία και νομολογία. Αν και όσοι έχουν ασφαλιστική εμπειρία γνωρίζουν ένα μεγάλο μέρος της ασφαλιστικής νομοθεσίας, στην πραγματικότητα δεν υπάρχει πιο εξειδικευμένος εκπαιδευτής από έναν δικηγόρο, γνώστη των συμβάσεων και της ασφαλιστικής νομοθεσίας. Οι εταιρείες που έχουν νομικά τμήματα θα ήταν καλό να αξιοποιήσουν τα στελέχη τους στη βασική εκπαίδευση, βοηθώντας ουσιαστικά έτσι το δίκτυό τους.

Ο ασφαλιστικός διαμεσολαβητής πρέπει να νιώθει πολύ σίγουρος για την προέλευση της πληροφορίας που θα παρέχει στον πελάτη, ειδικά στον πελάτη επιχειρηματία, και αυτό μπορεί να γίνει μόνο όταν η πληροφορία προέρχεται από τον επιστημονικό ειδήμονα. Ας μην παραλείψουμε να τονίσουμε πως ένα μεγάλο μέρος της ασφαλιστικής εργασίας βασίζεται στην επιτυχημένη διαχείριση της απόρριψης εκ μέρους του ασφαλιστικού διαμεσολαβητή, της στοχοθεσίας και στοχοπροσήλωσης, καθώς και της διαχείρισης των συναισθημάτων θλίψης ή θυμού των πελατών του. Οι γνώσεις Ψυχολογίας που περιλαμβάνει η βασική εκπαίδευση δεν περιορίζονται πλέον σε ενθάρρυνση και δημιουργικό οραματισμό, όπως τα παλιά τα χρόνια. Ο επιστημονικός τομέας της Ψυχολογίας έχει προχωρήσει και μπορεί να βοηθήσει αποτελεσματικά την αντιμετώπιση των αναστολών του επαγγελματία.
Τα μαθήματα βασικής εκπαίδευσης, εφόσον έχουν στόχο να θωρακίσουν από αρνητικά συναισθήματα τους ασφαλιστικούς διαμεσολαβητές, θα πρέπει να περιλαμβάνουν βαθύτερη γνώση για τον εαυτό τους, καθώς τα συναισθήματα απόρριψης έχουν διαφορετικές συνδέσεις για το κάθε άτομο, με αποτέλεσμα για ορισμένους να μην είναι εύκολα χειρίσιμα.

Πολλοί ασφαλιστικοί διαμεσολαβητές, με δεξιότητες στην επικοινωνία, έχουν πρόβλημα να θέσουν στόχους επίτευξης και αρκούνται σε στόχους αποφυγής, π.χ. «να κάνω αρκετή παραγωγή για να διατηρήσω τον κωδικό μου». Πέρα από τη διαχείριση των συναισθημάτων του, κάθε ασφαλιστικός διαμεσολαβητής οφείλει να ξέρει βασικά πράγματα για την ψυχολογία των συνανθρώπων του, καθώς κάνουμε ένα καθαρά ανθρωποκεντρικό επάγγελμα. Και σε αυτή τη περίπτωση λοιπόν χρειάζεται εκπαίδευση από κάποιον που έχει πιστοποιημένη γνώση σε αυτόν τον τομέα.
Οι βασικές γνώσεις Ψυχολογίας είναι θεμέλιος λίθος της βασικής εκπαίδευσης πωλήσεων.

Επιπλέον, μόλις τώρα τελευταία, άρχισε να αναγνωρίζεται η δυσλεξία στην εκπαίδευση και να δίνονται εναλλακτικές προτάσεις εκπαίδευσης στους εκπαιδευομένους, καθώς τα μακροσκελή κείμενα αντικαταστάθηκαν από παρουσιάσεις με εικόνα (videos, pagers και infographics). Ένας μεγάλος αριθμός ασφαλιστικών διαμεσολαβητών θέλει να ασχοληθεί με την πώληση επενδυτικών προϊόντων. Αν και μπορεί να πάρει κατάρτιση μέσα από τη σχετική πιστοποίηση που απαιτεί το κράτος, είναι πολλές οι οικονομικές έννοιες που εμπλέκονται με αυτά τα προϊόντα. Συνεπώς ένας οικονομολόγος είναι ο ειδικός που θα πρέπει να ασχοληθεί με αυτή την εκπαίδευση. Όταν το νομικό κομμάτι της βασικής εκπαίδευσης το διδάσκει ένας νομικός, την Ψυχολογία ψυχολόγος και τα οικονομικά οικονομολόγος, οι μαθητευόμενοι νιώθουν σιγουριά για τις γνώσεις που αποκτούν.
Νιώθουν δηλαδή υπεροχή για τις γνώσεις που έχουν και δεν αποφεύγουν πιο βαθιές συζητήσεις με πελάτες, που έχουν υψηλό γνωστικό επίπεδο.

Εκπαίδευση ενηλίκων – Μια πιο επαγγελματική προσέγγιση
Σύμφωνα με τον ΕΟΠΠΕΠ (Εθνικός Οργανισμός Πιστοποίησης Προσόντων & Επαγγελματικού Προσανατολισμού), στο άρθρο 2 παρ. 1 του Ν. 3879/2010 (ΦΕΚ 163 Α΄) «ως Εκπαιδευτής Ενηλίκων ορίζεται ο επαγγελματίας, ο οποίος διαθέτει τα τυπικά και ουσιαστικά προσόντα για την άσκηση του επαγγέλματός του και την απαιτούμενη πιστοποιημένη Εκπαιδευτική Επάρκεια για τη γενική εκπαίδευση ενηλίκων και την επαγγελματική κατάρτιση στο πλαίσιο της Διά Βίου μάθησης, όπως προσδιορίζεται σχετικά στο εκάστοτε ισχύον πιστοποιημένο Επαγγελματικό Περίγραμμα Εκπαιδευτή Ενηλίκων και στο αντίστοιχο Πλαίσιο Προγράμματος Εκπαίδευσης Εκπαιδευτών.
Ο Εκπαιδευτής Ενηλίκων συμμετέχει στον καθορισμό των μαθησιακών στόχων των προγραμμάτων μη τυπικής εκπαίδευσης ενηλίκων και εξειδικεύει τους στόχους στις ανάγκες της εκάστοτε ομάδας των εκπαιδευομένων.
Διευκολύνει τους εκπαιδευόμενους στην απόκτηση των απαιτούμενων γνώσεων, δεξιοτήτων και ικανοτήτων. Επιλέγει τις κατάλληλες εκπαιδευτικές μεθόδους και τεχνικές με στόχο την επίτευξη των προσδοκώμενων μαθησιακών αποτελεσμάτων».
Η εκπαιδευτική επάρκεια είναι μια «οριζόντια δεξιότητα». Οι ενδιαφερόμενοι δεν πιστοποιούν την ειδικότητά τους (οικονομολόγος, γραφίστας, γεωπόνος κ.λπ.), αλλά μέσω της ακολουθούμενης διαδικασίας πιστοποιείται ότι διαθέτουν τις απαραίτητες γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες, προκειμένου να διδάξουν σε ομάδες ενηλίκων, σε δομές της μη τυπικής εκπαίδευσης.
Οι εκπαιδευτές καταγράφονται σε ειδικό Μητρώο Εκπαιδευτών Ενηλίκων και Εκπαιδευτών, Εκπαιδευτών Ενηλίκων.
Η πιστοποίηση ενός εκπαιδευτή δεν είναι απαραίτητη προϋπόθεση για τη διδασκαλία, εκτός από την περίπτωση των προγραμμάτων χρηματοδοτούμενων με δημόσιους πόρους.
Ωστόσο παρέχει δεξιότητες που κάνουν την εκπαίδευση «επαγγελματική» και εργαλείο επιτυχίας, ξεκαθαρίζοντας το τοπίο μεταξύ ερασιτεχνών και επαγγελματιών.
Τώρα που γίνονται εξαγορές και συγχωνεύσεις εταιρειών, είναι ευκαιρία να μπουν οι βάσεις για να γίνεται σωστά η βασική εκπαίδευση, ώστε να αξιοποιούνται οι ικανότητες και τα ταλέντα των ασφαλιστικών διαμεσολαβητών, αυξάνοντας όχι μόνο την ποσότητα, αλλά και την ποιότητα της παραγωγής.

Ποια είναι η Λάουρα Σταυρίδου
Η Λάουρα Σταυρίδου, ξεκίνησε την Ασφαλιστική της καριέρα το 1987 με έμφαση τις επιχειρηματικές ασφαλίσεις, παράλληλα με την Φοίτηση της στο Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών στο τμήμα Οικονομικών Σπουδών. Ως LUTCF υπήρξε Moderator όλα τα έτη που το Ι.ΧΟ.Σ συνεργαζόταν με το TAC.
Μετά την αποχώρηση του προγράμματος LUTC από την Ελλάδα, προχώρησε στη συγγραφή του νέου εκπαιδευτικού υλικού του Ι.ΧΟ.Σ και συγκεκριμένα των εξής βιβλίων:

• Ασφαλίσεις Φυσικών Προσώπων (2 τόμοι)
• Ασφαλίσεις Νομικών Προσώπων (2 τόμοι)
• Επάλληλες Πωλήσεις (1 τόμος)
• Επιχειρηματική Ηθική & ο Ασφαλιστικός Σύμβουλος σαν Επιχειρηματίας (1 τόμος).

Το 2010, το Ασφαλιστικό Ινστιτούτο Κύπρου υιοθέτησε και ενέταξε όλα τα βιβλία στο εκπαιδευτικό τους πρόγραμμα «ΔΑΔΑ» Το 2011 έθεσε τις βάσεις για μια ψηφιακή πλατφόρμα Ανάλυσης Αναγκών Επιχειρήσεων το Risk Sharing Plan. Μεταξύ των ετών 2014 – 2017 με μια ομάδα επίλεκτων συναδέλφων κατάρτισαν το πρώτο Ασφαλιστικό Πρωτόκολλο, ένα έργο για την διευκόλυνση και την προστασία του Ασφαλιστικού Διαμεσολαβητή από την Αστική του Ευθύνη. Από το 2016 έως και σήμερα είναι συνιδρυτής του Insurance Academy με αντικείμενο την Εκπαίδευση, Μελέτη και Έρευνα των Εφαρμοσμένων Ασφαλιστικών καθώς και τη δημιουργία videos ασφαλιστικού περιεχομένου, με στόχο την αύξηση της ασφαλιστικής συνείδησης των δυνητικών πελατών και την διευκόλυνση των ασφαλιστικών διαμεσολαβητών στο έργο τους. Το 2017, ολοκλήρωσε του Risk Sharing Plan - Κλειδόλιθος, το οποίο πλέον διαθέτει και Πιστοποίηση από το πρόγραμμα SIMCA για την λειτουργικότητα του, καθώς και για τη δυνατότητα συγκέντρωσης meta data.To 2020, μετά από διαγωνισμό της ασφαλιστικής εταιρείας EuroLife Cyprus, ανέλαβε ως Insurance Academy την επικαιροποίηση καθώς και αναμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού τους, δημιουργώντας το «The EuroLife Way».

Πηγή: ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟ ΝΑΙ ΠΟΥ ΚΥΚΛΟΦΟΡΗΣΕ

Για μεγέθυνση πατήστε εδώ