Με σχεδόν 9% άνοδο Παραγωγής Ασφαλίστρων (σύμφωνα με την ΕΑΕΕ), η  ασφαλιστική  αγορά  στη Ελλάδα απέδωσε το 2023 σημαντικά καλύτερα από το ακαθάριστο εθνικό προϊόν που μεταβλήθηκε για την ίδια περίοδο, σε τρέχουσες τιμές, κατά 2.3%.
Την αγορά στους κλάδους Ζωής (6%) οδήγησαν τα ομαδικά συνταξιοδοτικά και τα προϊόντα συνδεόμενα με επενδύσεις, ενώ για την άνοδο στους γενικούς κλάδους (12%) συνέβαλαν οι κλάδοι πυρός και περιουσίας καθώς και η πληθωριστική αύξηση στο αυτοκίνητο, αναφέρει στην ετήσια έκεθση της για την ασφαλιστική αγορά η KPMG.
 
Σύμφωνα με τα νεότερα στοιχεία του τρέχοντος έτους εκτιμάται ότι το κλείσιμο του 2024, αναμένεται να συνεχιστεί η άνοδος σε παρόμοια επίπεδα με το 2023 και ίσως σε διψήφιο ποσοστό, παρόλο που η μεταβολή του ΑΕΠ θα παραμείνει στο 2.3%. Από το διάγραμμα της σχέσης μεταξύ παραγωγής ασφαλίστρων και ΑΕΠ (που παραμένει σχεδόν στα ίδια επίπεδα) συμπεραίνουμε ότι για να υπάρξει ουσιαστική μεταβολή της συνεισφοράς του κλάδου στην οικονομία απαιτείται σημαντική άνοδο και για μεγάλο χρονικό διάστημα, τονίζει η KPMG στην έκθεση που δημοσιεύθηκε πριν από λίγο.

Στην Ευρωπαϊκή Αγορά, σύμφωνα με τα στοιχεία της EIOPA, τα ασφάλιστρα γενικών ασφαλίσεων αυξήθηκαν το 2023 κατά 6% σε σχέση με το 2022, ενώ ο κλάδος ζωής ελάχιστα κατά 1% αν και οι μεταβολές μεταξύ
των κρατών είχαν έντονες διακυμάνσεις. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο τα συμβόλαια με συμμετοχή στα κέρδη αντιπροσωπεύουν πάνω από το ένα τρίτο της συνολικής παραγωγής ζωής.
 
Παρατηρούμε ότι η μεταβολή της παραγωγής στην Ελλάδα ακολούθησε την τάση που επικράτησε σε παγκόσμιο επίπεδο όπου τα μικτά ασφάλιστρα αναπτύχθηκαν κατά 7.5%, σύμφωνα με την Έκθεση της Allianz για το 2024.

Τα Ίδια Κεφάλαια (Own Funds) εμφανίζονται ελαφρώς βελτιωμένα σε σχέση με το 2022 στο ύψος περίπου Ευρώ
3.6 δισ. (Solvency II) λόγω κυρίως της ανόδου τρέχουσας αξίας των επενδύσεων και των θετικών αποτελεσμάτων Ζωής τα οποία ωστόσο αντισταθμίστηκαν με τα αρνητικά αποτελέσματα στις Γενικές Ασφαλίσεις λόγω των καταστροφικών γεγονότων του καλοκαιριού 2023.

Η συνολική Κερδοφορία για το σύνολο του δείγματος μειώθηκε το 2023 στα Ευρώ 13 εκ. από Ευρώ 22 εκ. την προηγούμενη χρήση κατά μέσο όρο. Στις Γενικές Ασφαλίσεις υπήρχε σημαντική πίεση στην κερδοφορία λόγω των ακραίων φυσικών καταστροφών με τις έντονες πυρκαγιές το καλοκαίρι του 2023 και τη πλημμύρα Daniel το Σεπτέμβριο.

Οι Δείκτες Ζημιών για το 2023 έχουν αυξηθεί κατακόρυφα όπως ακριβώς είχε προβλεφθεί τα προηγούμενα έτη που οφείλεται κυρίως στον πληθωρισμό που επηρεάζει άμεσα το μέσο κόστος ζημιών. Από την στατιστική επετηρίδα ασφάλισης αυτοκινήτων της ΕΑΕΕ το μέσο κόστος των υλικών ζημιών έχει αυξηθεί κατά περίπου 5%, σύμφωνα με την μελέτη της KPMG, το Loss Ratio στην αστική ευθύνη αυτοκινήτου να έχει εκτιναχθεί στο 65% και
σχεδόν 10 μονάδες άνοδο σε σχέση με το 2022 (57%). Λαμβάνοντας υπόψη το ύψος των εξόδων πρόσκτησης και του διαχειριστικού κόστους σε επίπεδο αστικής ευθύνης αυτοκινήτων η υποχρεωτική αυτή κάλυψη είναι πλέον ζημιογόνα με τις λοιπές καλύψεις να βοηθούν εν μέρει στα συνολικά αποτελέσματα του κλάδου αυτοκινήτου.

Το συνολικό ποσό του Συμβατικού Περιθωρίου Κέρδους (CSM) που έχει αναγνωριστεί και αφορά κυρίως τους κλάδους Ζωής και Υγείας ανέρχεται πλέον σε Ευρώ 1.3 δισ. (από 1.1 δισ. το 2022). Το ποσό αυτό αναφέρεται στην εκτιμώμενη κερδοφορία των σχετικών εν ισχύ χαρτοφυλακίων και αποτελεί μια σημαντική πληροφορία που δεν υπήρχε πριν την εφαρμογή του ΔΠΧΑ 17. Για τα
παραδοσιακά χαρτοφυλάκια ανέρχεται σε 18% ενώ ο μέσος όρος μαζί με τα χαρτοφυλάκια επενδυτικών προϊόντων ανέρχεται σε 9%. Η αντίστοιχη κερδοφορία σε επίπεδο Ευρώπης κυμαίνεται σε χαμηλότερα επίπεδα. Παρατηρήθηκε σε ορισμένες περιπτώσεις σημαντικό ποσό συμβατικού περιθωρίου κέρδους από μακροχρόνια χαρτοφυλάκια Υγείας που δείχνει ότι οι διοικήσεις των εταιρειών αυτών εκτιμούν ότι τα μελλοντικά ασφάλιστρα (οπότε και οι αυξήσεις τιμολογίων) θα είναι σημαντικά καλύπτοντας τον ιατρικό πληθωρισμό με αποτέλεσμα την κερδοφορία. Η πληροφόρηση του ποσού CSM προσδίδει νέα στοιχεία και όσο αφορά την Συνολική Αξία της επιχείρησης (Company Value) όπου το ποσοστό του CSM στην συνολική αξία να αγγίζει το 30% και 40% σε σχέση με τα ίδια κεφάλαια.

Μια ακόμη σημαντική πληροφορία που μας δίνει το νέο λογιστικό πρότυπο είναι το αμιγώς Ασφαλιστικό Αποτέλεσμα (τόσο μικτό όσο και καθαρό μετά από αντασφάλιση) που εμφανίζεται πλέον διακριτά στις Καταστάσεις Αποτελεσμάτων Χρήσης (2023:-3%,
2022:25%). Σε αυτό περιλαμβάνεται τόσο το άμεσο κόστος παραγωγής (πχ αποζημιώσεις) όσο και τα έξοδα που επιμερίζονται σε αυτή (Attributable expenses). Το αρνητικό μικτό αποτέλεσμα το 2023 είναι χαρακτηριστικό της επίδρασης των υψηλών αποζημιώσεων απο τις φυσικές καταστροφές και την άνοδο του δείκτη αποζημιώσεων στο κλάδο αυτοκινήτου. Η ζημιά του 2023 είναι ουσιαστικά και ο πρόδρομος για τις σημαντικές αυξήσεις των τιμολογίων στο 2024 που οδηγεί και την άνοδο της παραγωγής ασφαλίστρων. Η σχέση μεταξύ των εξόδων που επιρρίπτονται στην παραγωγή (άρα και στις ασφαλιστικές υποχρεώσεις) επί των συνολικών εξόδων αποτελεί μια
ακόμη εξαιρετική πληροφορία για την σύνθεση του κόστους μιας ασφαλιστικής.

Στον τομέα των Επενδύσεων παρατηρήθηκε μεταβολή 10% στο συνολικό όγκο τους με ταυτόχρονη βελτίωση της αξίας αλλά και των αποδόσεων. Ο δείκτης απόδοσης για το 2023 ανήλθε σε 2% σε σχέση με το 1.7% το 2022 λόγω της αύξησης των επιτοκίων.

Ο Δείκτης Κάλυψης Φερεγγυότητας ΙΙ (SCR) ανήλθε για το 2023 στο 177% μειωμένος σε σχέση με το 2022 (184%) στο σύνολο των επιχειρήσεων ενώ η ελάχιστη κάλυψη (MCR) ανήλθε σε 470%. Τα ποσοστά αυτά συνάδουν με το μέσο ευρωπαϊκό SCR ratio, το οποίο ξεπερνά το 150% ενώ το MCR παραμένει συνεχώς πάνω από το 300%.

Ο ρόλος των οικονομικών υπηρεσιών έχει πλέον γίνει πιο σύνθετος και εξελίσσεται γρήγορα ανταποκρινόμενος στην κάλυψη πολλαπλών εσωτερικών και εξωτερικών αναγκών.Οι οικονομικές διευθύνσεις για να μπορούν
να ανταποκριθούν σε αυτές τις απαιτήσεις καλούνται να προηγηθούν σε ένα ψηφιακό μέλλον ενώ πλέον και οι ηγέτες των ασφαλιστικών εταιρειών κατανοούν την ανάγκη εκσυγχρονισμού της χρηματοοικονομικής τους λειτουργίας σε όλη την αλυσίδα αξίας για να συμβάλουν στην ανάπτυξη και επίτευξη των στρατηγικών τους στόχων.

Διαβάστε εδώ ολόκληρη την έκθεση

Φίλιππος Κάσσος
Partner, Audit,
Insurance Service KPMG Hellas

Βασιλική Σκέλλα 
Director 
Actuarial & insurance Service KPMG Hellas