Με την ευκαιρία της δημοσίευσης των θέσεων της Insurance Europe (δείτε εδώ) σχετικά με την αναθεώρηση της οδηγίας Solvency II, που γίνεται αναφορά στους συστημικούς κινδύνους, αλλά και επειδή είναι ένα πάντα επίκαιρο θέμα, επειδή περιλαμβάνεται στην ύλη των εξετάσεων πιστοποίησης των ασφαλιστικών διαμεσολαβητών, θα κάνω μια αναφορά στην κατηγοριοποίηση των κινδύνων, για να ξεκαθαρίσουμε κάποια πράγματα.
Στην πράξη έχω διαπιστώσει την αδυναμία αρκετών συναδέλφων να ορίσουν και να ξεκαθαρίσουν ποιος είναι ο συστημικός κίνδυνος και ποιος ο συστηματικός κίνδυνος, κάτι που αποδεικνύει τα σημαντικά εκπαιδευτικά κενά που υπάρχουν ακόμα και στη βασική εκπαίδευση των ασφαλιστικών διαμεσολαβητών.
Στην χρηματοοικονομική και συγκεκριμένα στην ενότητα της θεωρίας των κινδύνων, καθορίζεται ότι η βασική κατηγοριοποίηση των κινδύνων που σχετίζονται με επενδύσεις μπορεί κατ’ αρχήν να γίνει με τον παρακάτω τρόπο :
- Μη συστηματικός (Unsystematic Risk) ή Ειδικός κίνδυνος, σχετίζεται με ειδικά χαρακτηριστικά του εκδότη, όπως η πιστωτική φερεγγυότητά του, η οποία μπορεί να μεταβάλει την τιμή των τίτλων που έχει εκδώσει. Σχετίζεται άμεσα με τον εκδότη του τίτλου.
- Συστηματικός κίνδυνος (Systematic Risk) (ή μη διαφοροποιήσιμος), που δημιουργείται από εξωγενείς παράγοντες όπως, κατάσταση της οικονομίας, νομισματικές διαταραχές, πετρελαϊκές κρίσεις, πληθωρισμός κ.λπ.
Ο συστηματικός κίνδυνος συνίσταται στην πιθανότητα μεταβολής των επιτοκίων, με συνέπεια τη μεταβολή της αξίας των τίτλων. Συνδέεται άμεσα με τίτλους κυμαινόμενου επιτοκίου. Σχετίζεται άμεσα με συγκεκριμένες αγορές, όπως τα χρηματιστήρια ή και συγκεκριμένους κλάδους των χρηματιστηρίων ειδικά (π.χ. κατασκευαστικός, μεταποίησης κ.λπ.). - Συστημικός Κίνδυνος (Systemic Risk), δημιουργείται από εξωγενείς παράγοντες που σχετίζονται με την κατάσταση της οικονομίας και πλήττει το σύνολο του χρηματοπιστωτικού τομέα (ή και της οικονομίας γενικότερα).
Είναι ο κίνδυνος της επένδυσης που σχετίζεται με τη συνολική αγορά και τη λειτουργία της και ο οποίος δεν εξαλείφεται με τη διασπορά της επένδυσης σε χαρτοφυλάκιο διαφόρων μετοχών ή άλλων αξιογράφων. Πλήττει το σύνολο της αγοράς.
Δείτε το παρακάτω γράφημα για να γίνει περισσότερο κατανοητό:
Και όπως έλεγε και ο Σωκράτης, (469-399 π.Χ.), Κρείττον οψιμαθή είναι ή αμαθή (Καλύτερα να έχεις μάθει κάτι αργά, παρά να μην το έχεις μάθει καθόλου).
Ποιος είναι ο Κώστας Παπαϊωάννου
Ο Κώστας Παπαϊωάννου είναι εξειδικευμένος εκπαιδευτής ασφαλιστικών και τραπεζικών θεμάτων, με πολυετή εκπαιδευτική εμπειρία και προσανατολισμό στη διαχείριση τεχνικών, χρηματοοικονομικών και διοικητικών αντικειμένων. Έχει κάνει σπουδές οικονομικής κατεύθυνσης και μεταπτυχιακές σπουδές στα ασφαλιστικά. Έχει εργαστεί σε διευθυντικές θέσεις εκπαίδευσης, σε μερικές από τις μεγαλύτερες ασφαλιστικές εταιρίες και τράπεζες που δραστηριοποιούνται στην Ελληνική αγορά (Interamerican, Ελληνοβρετανική (νυν ΑΧΑ), ING (NN), Allianz, Αγροτική, Τράπεζα Πειραιώς).
Συνεργάζεται για διδακτικούς και ερευνητικούς σκοπούς με το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ)/Executive Programs και διδάσκει στα προγράμματα Judicial Education Program in Banking and Finance (μεταπτυχιακό πρόγραμμα για ανώτατους δικαστές και εισαγγελείς) και στο Insurance Management Program αντικείμενα όπως Risk Management, Επενδυτικά και Ασφαλιστικά Προϊόντα κ.α. Ακόμα διδάσκει στο Ελληνικό Τραπεζικό Ινστιτούτο (ΕΤΙ), στο Ελληνικό Ινστιτούτο Ασφαλιστικών Σπουδών (ΕΙΑΣ), την ΕΕΔΕ, την KPMG και άλλους οργανισμούς, ως πιστοποιημένος εισηγητής και ειδικός επιστήμονας.
Συμμετείχε στη συγγραφή των βιβλίων πιστοποίησης ασφαλιστικών διαμεσολαβητών του Ελληνικού Τραπεζικού Ινστιτούτου και του Ελληνικού Ινστιτούτου Ασφαλιστικών Σπουδών. Έχει αναπτύξει εκπαιδευτικά προγράμματα (παρουσιάσεις και εκτενείς εκπαιδευτικές σημειώσεις) για όλες τις βαθμίδες ασφαλιστικής και τραπεζικής πιστοποίησης.
