Ηλίας Προβόπουλος, 28/6/2021 - 11:07 facebook twitter linkedin Αραρίσκοντας Ηλίας Προβόπουλος: Η ενορία δηλώνει πια το χωριό Ηλίας Προβόπουλος, 28/6/2021 facebook twitter linkedin Πότε άρχισε να συγκροτείται το χωριό μας, η Μεγάλη Κάψη Φθιώτιδας κανένας δεν μπορεί να υπολογίσει. Ούτε οι αιωνόβιες βελανιδιές που υπάρχουν αρκετές στην περιοχή δεν θυμούνται, ούτε οι χορταριασμένοι τοίχοι που αχνοφαίνονται στα χωράφια μπορούν να μαρτυρήσουν κάτι ενώ όποιες πληροφορίες υπάρχουν, διάσπαρτες σε διάφορα κείμενα ούτε αυτές μπορούν πάλι να φωτίσουν κάποιες εποχές της μικρής μας πατρίδας. Οι εκκλησίες, ασφαλώς και αποτελούν στοιχεία που δίνουν αρκετές πληροφορίες, ειδικά η μητρόπολη Αγία Τριάδα που χτίστηκε το 1749 και τα κτίριο της οποίας σώζεται σχεδόν ακέραιο. Από τις αγιογραφίες μόνο αυτές της κόγχης του Ιερού κατάφεραν να γλιτώσουν από την υγρασία και αποτελούν, όπως και οι μεγάλες του τέμπλου, ένα εξαιρετικό δείγμα τέχνης που οπωσδήποτε εξέφραζε και δυνατότητες των χωριανών να πληρώσουν αναγνωρισμένους αγιογράφους, την πνευματική τους καλλιέργεια τους καθώς και πτυχές από την κοινωνική συγκρότηση του χωριού εκείνη την εποχή. Από τις άλλες εκκλησίες, η Παναγία (Γενέσιον) έχει μακρά αλλά άγνωστη ιστορία και την οποία έκαψαν οι Γερμανοί τον Αύγουστο του 1944. Σον περίβολό της είναι και το νεκροταφείο του χωριού όπου μέχρι πριν από λίγα χρόνια υπήρχε η συνήθεια τα οστά να τα ρίχνουν στο χωνευτήρι, πίσω από το ιερό αλλά η κορυφαία αυτή έκφραση του κοινοτισμού, ξεχάστηκε χάρη του νεωτερισμού των οστεοφυλακίων που καταδικάζουν τους κεκοιμημένους να βρίσκονται σε κουτιά και σε απόσταση του ενός από τον άλλο. Ο Άγιος Παντελεήμονας, στην κορυφή του δασωμένου λόφου έχει κι αυτός μακρά ιστορία καθώς η παράδοση αναφέρει πως εκεί ήταν κάποτε κάστρο και λειτουργούσε μέχρι τις αρχές του περασμένου αιώνα μοναστήρι. Η Αρχαιολογική Υπηρεσία που ασχολήθηκε λίγο με αυτό τον χώρο, ερεύνησε ένα σημείο, αποφάνθηκε πως είναι πολύ πιο αρχαίο απ’ ότι νομίζουμε και αποσύρθηκε. Απ’ αυτά μόνο διαλυμένοι τοίχοι φαίνονται μέσα στο δάσος και θραύσματα από κεραμίδια συχνά εμφανίζονται εκεί που τα νερά γδέρνουν το χώμα. Η τέταρτη εκκλησία μας είναι η Αγία Παρασκευή, στο γεμάτο από βελανιδιές χαμηλό χωματόβουνο απέναντι στο χωριό που καλείται Μαυρογιάννη η οποία λειτουργείται πλέον μόνο στην εορτή της Αγίας Παρασκευής. Παλιότερα, σε εποχές που χάνονται στο χρόνο και που το μισό χωριό ζούσε στο Μαυρογιάννη πιθανόν να αποτελούσε και την κεντρική εκκλησία για τους συνοικισμούς που υπήρχαν εκεί. Κάτι τέτοιο υπονοεί το παρατημένο νεκροταφείο κοντά της. Στο Μαυρογιάννη επίσης υπάρχει τοποθεσία που καλείται Ελεούσα και στο έδαφος της οποίας διακρίνονται ακόμα ερείπια οικισμού που δεν ξέρουμε πότε καταστράφηκε και σίγουρα ανάμεσά τους είναι και μιας εκκλησίας που πρέπει να ήταν αφιερωμένη στην Παναγία Ελεούσα και απ’ αυτή μόνο το όνομα έχει μείνει να τη θυμίζει. Βασικό στοιχείο για την ύπαρξη ενός χωριού, όπως αυτό συγκροτήθηκε και εξελίχθηκε μετά την επανάσταση του 1821 και την δημιουργία του ελληνικού κράτους ήταν το σχολείο. Που στεγάζονταν αυτό και ποιοι δίδασκαν κατά τον 19ο αιώνα, οι σημερινοί δεν γνωρίζουμε καθώς το ενδιαφέρον των συγκαιρινών αλλά και παλαιότερων συγχωριανών για την τεκμηρίωση ποτέ σε ήταν γόνιμο. Έτσι η ιστορία του σχολείου μας ξεκινάει το 1908 (κληροδότημα Συγγρού) με την κατασκευή του κτιρίου που σώζεται ως σήμερα αλλά έπαψε να λειτουργεί εδώ και σαράντα σχεδόν χρόνια, ελλείψει φυσικά μαθητών πράγμα που όπως φαίνεται δεν πρόκειται να αντιστραφεί εκτός και αν αλλάξει ριζικά όλος ο κόσμος. Μέχρι τότε, να πούμε όμως τα πράγματα με το όνομά τους. Η πολιτική που ασκήθηκε από τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια μέχρι το τέλος του 20ου αιώνα υπήρξε ολέθρια για την ελληνική περιφέρεια, ειδικά για την ορεινή ζώνη και είχε σαν αποτέλεσμα την πλήρη αποψίλωσή της από κάθε δημιουργικό άνθρωπο και ομάδα. Ο κόσμος αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την γη του και το σπίτι του αναζητώντας στις πόλεις και κυρίως στην Αθήνα καλύτερη τύχη και ανεξάρτητα αν το πέτυχε ή όχι, δεν επέστρεψε ποτέ να ζήσει όπως επέβαλλε η παράδοση στα χωριά. Σε αυτά έμειναν μόνο οι γέροντες και όσοι δεν τόλμησαν να τα εγκαταλείψουν και σιγά – σιγά έπεσαν στην παρακμή, έπαψαν να παράγουν οτιδήποτε καθώς τα χέρια των νέων ήταν αλλού απασχολημένα. Η έννοια της εργασίας δεν υπάρχει πουθενά και οι ηλικιωμένοι ζουν με συντάξεις και οι υπόλοιποι με επιδόματα. NEWSLETTER Λάβετε τα καλύτερα του Nextdeal στα εισερχόμενά σας, κάθε μέρα. Η επιδημία που δεν λέει ακόμα να τελειώσει, υπήρξε ένας μεγάλος σταθμός για όλη την Ελλάδα και τον κόσμο και τις συνέπειές της δεν έχουμε δει ακόμη σε όλο το μέγεθός της. Το ίδιο συμβαίνει και με το χωριό μας. Εκεί που ζούσα μόνιμα τριάντα άτομα, τώρα μετράμε εξήντα και τούτο είναι μια ψευδής εικόνα που μοιάζει με καλοκαίρι με την παρουσία των παραθεριστών. Στα τέλη του φθινοπώρου θα δούμε αν αυτός ο κόσμος θα συνεχίσει να μένει στο χωριό ή θα γυρίσει πίσω στα σπίτια του στις πόλεις να βγάλει τον χειμώνα. Το τριήμερο πάντως του Αγίου Πνεύματος, ήταν η πρώτη φορά στους 15 μήνες αφότου ξέσπασε η επιδημία που νιώθοντας περισσότερο ασφαλείς πολλοί συγχωριανοί ήρθαν στο χωριό για να τιμήσουν το Ψυχοσάββατο την μνήμη των κεκοιμημένων στην Παναγία και να συμμετάσχουν στην γιορτή της Αγίας Τριάδας. Όντως ήταν μεγάλη και συγκινητική η παρουσία τους στο νεκροταφείο όπως και στον εορτασμό της εκκλησίας, κάτω από τον μεγάλο εφέστιο πλάτανο στο χοροστάσι μπροστά στην Αγία Τριάδα. Θύμισε παλιές εποχές, τότε που το χωριό ήταν γεμάτο κόσμο με την διαφορά όμως ότι το μεσημέρι και απόγευμα, όσα σπίτια άνοιξαν αμπαρώθηκαν πάλι με άγνωστο το πότε πάλι θα ζωντανέψουν. Η εκκλησία μας, λειτούργησε ως πόλος συγκέντρωσης των συγχωριανών και η ενορία, είτε των κεκοιμημένων, είτε των ζώντων δηλώθηκε για μια ακόμη φορά. Στην ουσία αντικατέστησε την κοινότητα ή μιας και το αναφέραμε και το σχολείο και όπως δείχνουν τα πράγματα το επόμενο διάστημα πάλι η ενορία θα είναι εκείνη που θα δηλώσει το χωριό μας με τις λειτουργίες στα εξωκλήσια μας και το μεγάλο πανηγύρι του Αγίου Παντελεήμονα που ελπίζουμε να έχουν έτσι τα πράγματα και να γίνει όπως παλιά στο χοροστάσι. Η συνέχεια και η υποστήριξη της ενορίας μας, αποτελεί πρόκληση για όλους μας γιατί, με τις αλλαγές που διαρκώς γίνονται στα πράγματα της τοπικής αυτοδιοίκησης, το χωριό μας θα καταντήσει ένας οικισμός του Δήμου Μακρακώμης και σε λίγα χρόνια λίγοι θα θυμούνται πως κάποτε ήταν κοινότητα. Η ενορία, όσο βέβαια βρίσκονται άνθρωποι να γίνονται παπάδες, θα υφίσταται και θα θυμίζει σε περιπτώσεις όπως αυτές που αναφέραμε ότι αυτό και κάθε άλλο χωριό στην επικράτεια είχε μια ενεργή κοινότητα ανθρώπων με ιστορία και ανθρώπους που την τίμησαν και θα μνημονεύονται όσο αυτή υπάρχει... Στην κεντρική φωτογραφία ο εορτασμός της Αγίας Τριάδας στο χοροστάσι. Το χωριό θυμάται τους τεθνεώτες στην Παναγία Ο Ηλίας Γ. Προβόπουλος γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Μεγάλη Κάψη της Δυτικής Φθιώτιδας. Έγινε δημοσιογράφος και εργάστηκε επί πολλά χρόνια και αποκλειστικά στις εφημερίδες, κυρίως στην «Ελευθεροτυπία» από τις στήλες της οποίας οργάνωσε και προέβαλλε μια ειδική αρθρογραφία με τον τίτλο «Μικρές Πατρίδες» για την ελληνική περιφέρεια και τους ανθρώπους της καθώς και για την Αθήνα, τα τελευταία χρόνια. Συνεχίζει να γράφει και να δημοσιεύει φωτογραφίες με την ίδια θεματογραφία στο actimon.blogspot.com ενώ εκδίδει και βιβλία που έχουν σχέση με την τοπική ιστορία. *Αραρίσκω = Συνάπτω, συνδέω, προσαρμόζω Ακολουθήστε το Nextdeal.gr στο Google News .
Ηλίας Προβόπουλος, 19/09/2024 - 09:02 Ηλίας Προβόπουλος: Μια ταινία για τους αζήτητους του «Σωτηρία»!
Ηλίας Προβόπουλος, 17/09/2024 - 09:13 Ηλίας Προβόπουλος: Ο Νίκος Χόντος και ο πατρο – Κοσμάς ο Αιτωλός!
Ηλίας Προβόπουλος, 16/09/2024 - 09:54 Ηλίας Προβόπουλος: Σημαντική νεολιθική θέση στη Λίμνη Πλαστήρα!
Ηλίας Προβόπουλος: «Κωσταντίνος Χατζόπουλος, ο πολύτροπος»! Το Εργαστήριo «Θέατρο, Φιλοσοφία, Εκπαίδευση» και το Εργαστήριο Ιστορίας του Βιβλίου του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών ΕΚΠΑ σε συνεργασία με τον... Ηλίας Προβόπουλος, 16/09/2024 - 09:44
Ηλίας Προβόπουλος: Ένας θησαυρός της ελληνικής γης Θα περνούσε όπως δεκάδες άλλες εικόνες κάθε μέρα που κυλούν μπροστά από τα μάτια μου αδιάφορα πια αλλά κάτι πιο... Ηλίας Προβόπουλος, 13/09/2024 - 09:00
Ηλίας Προβόπουλος: Ένα σχολείο ζωντανεύει τη Δάφνη! Έχει καθιερωθεί πλέον η ανάρτηση στα social media φωτογραφιών από τα εγκαίνια και τον αγιασμό της σχολικής χρονιάς απανταχού της... Ηλίας Προβόπουλος, 12/09/2024 - 08:56
Ηλίας Προβόπουλος: Τα Γράμματα και η μόρφωση! Κάθε χρονιά την ημέρα που αρχίζουν τα σχολεία, το μυαλό όλων πετάει στην εποχή που ο καθένας και καθεμιά περνούσε... Ηλίας Προβόπουλος, 11/09/2024 - 09:10
Ηλίας Προβόπουλος: Κολύμπησε από την Γαύδο στα Σφακιά για καλό σκοπό! Με απόλυτη επιτυχία στέφθηκε η κολυμβητική διαδρομή Γαύδος – Σφακιά του αθλητή ανοιχτής θαλάσσης, Γιάννη Λεωνίδου, που πραγματοποιήθηκε και ολοκληρώθηκε... Ηλίας Προβόπουλος, 10/09/2024 - 09:10
Ηλίας Προβόπουλος: Τα ψάρια θα λιώσουν, η μυρωδιά τους θα μείνει! Ο μύθος περιγράφει με λυρισμό ένα πολύ μακρινό παρελθόν και η ιστορία με τις μεθόδους της αποδεικνύει ότι η Θεσσαλία... Ηλίας Προβόπουλος, 03/09/2024 - 08:52