Ηλίας Προβόπουλος, 20/2/2025 - 09:42 facebook twitter linkedin Ηλίας Προβόπουλος: Το χιόνι ως γεωγραφικό στοιχείο Ηλίας Προβόπουλος, 20/2/2025 facebook twitter linkedin Το χιόνι, είτε ως επιβλητική όψη χιονισμένης οροσειράς είτε ως υπόγεια τροφοδοσία ύδατος, είναι σημαντικό μέρος τής ταυτότητας πολλών περιοχών. Αυτό βέβαια ισχύει περισσότερο σε χώρες και τόπους με χαμηλή θερμοκρασία. Για παράδειγμα, στον Καναδά υπάρχουν εκατοντάδες τοπωνύμια σχετικά με το χιόνι, ενώ ακόμη και στις Η.Π.Α. υπάρχουν τουλάχιστον έξι πόλεις που έχουν όνομα με τη σημασία «χιόνι» (Snow). Οροσειρές με ονόματα που σχετίζονται με το χιόνι Η χρήση τέτοιου ονόματος είναι εύλογη προκειμένου για οροσειρές. Τα Ιμαλάια, η οροσειρά τής γης με την ψηλότερη κορυφή (Έβερεστ), δεν θα μπορούσαν να μην έχουν όνομα σχετικό με το χιόνι. Το γερμανικό Himalaya ανάγεται στο σανσκριτικό himā-laya «κατοικία των χιονιών». Τοπωνύμια που προέρχονται από χιονισμένα βουνά Αλλά και κατοικημένες περιοχές πήραν το όνομά τους από παρακείμενα βουνά ή οροσειρές, όπως η Νεβάδα των Η.Π.Α. από το ισπανικό όνομα Sierra Nevada «χιονισμένη οροσειρά», λόγω της οροσειράς που βρίσκεται στα δυτικά τής πολιτείας. Ονόματα χωρών με αναφορές στο χιόνι Σε ονόματα χωρών απαντούν επίσης χαρακτηριστικά παραδείγματα. Το όνομα τής Ισλανδίας, το ισλανδικό Ísland, σημαίνει «χώρα των πάγων» (μάλιστα το αρχικό της όνομα ήταν το αρχαίο σκανδιναβικό τοπωνύμιο Snæland «χώρα τού χιονιού». Η Κένυα ανάγεται σε τύπο Kī-nyā, ονομασία τού κύριου βουνού τής χώρας, που στην τοπική γλώσσα Κάμπα / Ακάμπα σήμαινε «βουνό τής στρουθοκαμήλου» (από το ασπρόμαυρο χρώμα των χιονισμένων κορυφών). Τέλος, ο Λίβανος ανάγεται σε φοινικικό lbn (labān) «λευκός», το οποίο πιθανόν δήλωνε τις χιονισμένες κορυφές τής ομώνυμης οροσειράς. Τοπωνύμια στην Ελλάδα με τη σημασία «χιόνι» Στην Ελλάδα, ορωνύμιο αντίστοιχο τής Sierra Nevada είναι τα Λευκά Όρη, οροσειρά τής Δυτικής Κρήτης (ο προσδιορισμός Λευκά οφείλεται στο γεγονός ότι είναι συνήθως χιονισμένα). Το όνομα Καϊμακτσαλάν , τής ψηλότερης κορυφής τού όρους Βόρας , προέρχεται από την τουρκική φράση kaymak çalan, κατά λέξη (εκεί όπου) χτυπά το καϊμάκι, το αφρόγαλα , δηλαδή «χιονισμένη βουνοκορφή». Το Καρλόβασι τής Σάμου είναι συγχώνευση σε μία λέξη τής όψιμης μεσαιωνικής ονομασίας Καρλὶ Ὀβασί, από το τουρκικό karlı ovası «χιονισμένο λιβάδι, υψίπεδο». Τοπωνύμια που συνδέονται με το λευκό χρώμα Επίσης, πολλά τοπωνύμια με τη σημασία «λευκός» (π.χ. Ασπροχώρι, Λευκοχώρι κ.ά.) συνήθως συναντώνται είτε σε οικισμούς με άγονο έδαφος είτε σε ορεινές και χιονισμένες περιοχές (χωρίς να είμαστε πάντα βέβαιοι για την ακριβή αιτία τής ονομασίας). Επί παραδείγματι, η ονομασία Αργιθέα τής Καρδίτσας" (από τις αρχαίες λέξεις ἀργός «λευκός – φωτεινός» και θέα) θα παρέπεμπε σε λευκή θέα, οπότε είναι πολύ πιθανό να συνδέεται με τα χιονισμένα βουνά. Φυσικά και υπάρχουν ένα σωρό άλλα τοπωνύμια που έχουν ως χαρακτηριστικό το χιόνι. Εδώ παραθέσαμε μερικά για να καταλάβουμε πόση σημασία δίνουν σε αυτό οι άνθρωποι των περιοχών. Πηγή: Κέντρο Λεξικολογίας - γλώσσα, λέξεις, λεξικά Ακολουθήστε το Nextdeal.gr στο Google News .
Ηλίας Προβόπουλος: Ο κομήτης πάνω από την Ελλάδα! Κεντρική Φωτογραφία: Γιάννης Παπαδάκης - Ο κομήτης περνάει πάνω από τα Άγραφα. Αριστερά φαίνονται οι κορυφές που σχηματίζουν το κεφάλι... Ηλίας Προβόπουλος, 16/10/2024 - 10:10
Ηλίας Προβόπουλος: Πενήντα χρόνια γελοιογραφίας! Μια ιδιαίτερη αναδρομή στα 50 χρόνια από την Μεταπολίτευση αποτελεί η έκθεση «Η Μεταπολίτευση των Γελοιογράφων» που εγκαινιάστηκε χθες το... Ηλίας Προβόπουλος, 16/10/2024 - 09:09
Ηλίας Προβόπουλος: Η Μεταπολίτευση των Γελοιογράφων! 67 γελοιογράφοι. Πάνω από 400 γελοιογραφίες. 50 χρόνια αδιάκοπης Δημοκρατίας και αδιάκοπης γελοιογραφικής παραγωγής. Αυτά είναι τα συστατικά της έκθεσης... Ηλίας Προβόπουλος, 15/10/2024 - 09:31
Ηλίας Προβόπουλος: Τιμή για την γυναίκα αγρότισσα! Κεντρική Φωτογραφία: Στη φωτογραφία η μάνα μου, Αγγελική (Κούλα) μια από τις τελευταίες γυναίκες που όλη της τη ζωή ήταν... Ηλίας Προβόπουλος, 15/10/2024 - 09:09
Ηλίας Προβόπουλος: Μπάλα στην κλειστή στοά! Η Κυριακή είναι μια μέρα που η κίνηση στην Πανεπιστημίου χαλαρώνει καθώς τα μεγάλα καταστήματα που υπάρχουν ακόμη εκεί και... Ηλίας Προβόπουλος, 14/10/2024 - 09:22
Ηλίας Προβόπουλος: «Κερνάμε Ήπειρο» στο Ζάππειο! Οι γεύσεις, οι μουσικές, οι χοροί και η φιλοξενία της Ηπείρου μεταφέρονται, ατόφιες και ανόθευτες στο Ζάππειον Μέγαρο των Αθηνών. Η... Ηλίας Προβόπουλος, 11/10/2024 - 09:28